(Zawgyi/Unicode)
COVID-19 ကပ်ရောဂါ နောက်ဆက်တွဲဖြစ်ပေါ်နိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာအကျိုးဆက်တွေကို ခန့်မှန်းပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်နေတဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မစုစုက ပြောပြမှာပါ။
COVID-19 ကပ်ရောဂါရဲ့ နောက်ဆက်တွဲဖြစ်ပေါ်နိုင်တဲ့ အကျိုးဆက်တွေကို ခန့်မှန်းသုံးသပ်ဖို့၊ ကျန်းမာရေးစနစ်အပေါ် သက်ရောက်မှုတွေကို ဘက်ပေါင်းစုံကနေ စဉ်းစားဖို့နဲ့ အဲဒီ ခန့်မှန်းသုံးသပ်ချက်တွေပေါ် မူတည်ပြီး ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရမယ့်အချက်တွေကို ရေတို၊ ရေရှည်ကာလအလိုက် အစီအစဉ်တွေရေးဆွဲပြီး ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့အတွက် အဖွဲ့ဝင် ၂၄ ဦးပါဝင်တဲ့ အကြံပေးအဖွဲ့ကို ဧပြီလကုန်ပိုင်းမှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့တာပါ။
အဲဒီအဖွဲ့ကို ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဒေါက်တာဖေသက်ခင်က ဦးဆောင်မှာဖြစ်ပြီး အငြိမ်းစားဒုညွှန်ချုပ် ဒေါက်တာမျိုးခင်က အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ယူထားတယ်လို့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးက VOA ကိုပြောပါတယ်။
“During the COVID ကာလမှာ ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်သလဲ။ after COVID ကာလမှာရော ပြင်ဆင်ရတဲ့အနေအထားတွေကို ဘယ်လောက်အထိပေါ့နော် ကျနော်တို့ရဲ့ Human Resource အရရော၊ နောက် ငွေရေး၊ ကြေးရေးအရရောပေါ့နော်။ ဒါတွေဘယ်လိုပြန်ကုစားမလဲဆိုတာ။ အဲဒါကို ကျန်းမာရေးအရ ဒါတွေကို ဘက်ပေါင်းစုံကနေ သုံးသပ်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ဝန်ကြီးဌာနကို အကြံပြုနိုင်ဖို့အတွက် ဖွဲ့စည်းထားတာပေါ့နော်။”
နှစ်ပတ်တာ သက်တမ်းရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဒီအကြံပေးအဖွဲ့ရဲ့ ခန့်မှန်းသုံးသပ်ချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးက အခုလိုဆက်ပြောပါတယ်။
“အဓိကတော့ လူနာများလာရင် System ရဲ့ Capacity ပေါ့။ ဥပမာဆိုရင် လူနာ ၁,၀၀၀ - ၂,၀၀၀ လောက်ဖြစ်လာမယ်။ ဒါမှမဟုတ် လူနာ ၈,၀၀၀ - ၁၀,၀၀၀ လောက်ဖြစ်လာမယ်ဆို ကျနော်တို့မှာ Hospital Bed တွေ အဲလောက်ပေးနိုင်လား။ ICU Bed တွေ ၁၀,၀၀၀ လောက် ဘယ်နေရာမှာ ရနိုင်မလဲပေါ့နော်။ ဒါမျိုးတွေကလည်း စဉ်းစားရမယ့်အချက်တွေပေါ့နော်။ နောက်တခုက လူနာများတဲ့အခါမှာ လိုက်ရမယ့် ဆေးဝန်ထမ်းတွေအတွက် အကာအကွယ်တို့၊ ဘာလို့လဲဆိုရင် သူက Turnover အရမ်းများတာကို။ ဒီ PPE ဆိုလည်း လူနာတယောက်အတွက်ကို အများကြီးကုန်တယ်ပေါ့နော်။ ဆေးရုံမှာ ကျန်တဲ့ သန့်ရှင်းရေးဝန်ထမ်းတို့ စတဲ့ ဒီ Health System ပေါ်မှာလည်း ကိုဗစ် Case များရင်များသလို သက်ရောက်တာပေါ့နော်။”
ပြည်တွင်းမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူတွေထဲ ဒီရောဂါပိုးကင်းစင်လာသူဟာ ၇၉ ဦးအထိ ရှိထားပါတယ်။ အဲဒီလို ရောဂါပျောက်ကင်းသွားသူတွေရဲ့ သွေးရည်ကြည်ကို အသုံးပြုပြီး ကိုဗစ်လူနာတွေကို စမ်းသပ်ကုသပေးနိုင်ဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ မနက်ထုတ်ပြန်ပြီးချိန်အထိ ပြည်တွင်းမှာ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ ၁၈၁ ဦး ရှိခဲ့ပြီး အဲဒီထဲက သေဆုံးသူ ၆ ဦးနဲ့ ရောဂါပိုးကင်းစင်လာသူ ၇၉ ဦးအထိ ရှိထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါသံသယနဲ့ စောင့်ကြည့်လူနာတွေအပါအဝင် အသွားအလာကန့်သတ်ခံထားရသူတွေနဲ့ လူနာနဲ့ အနီးကပ်ထိတွေ့ခဲ့သူတွေရဲ့ ဓာတ်ခွဲနမူနာတွေကို ရန်ကုန်မြို့မှာရှိတဲ့ အမျိုးသား ကျန်းမာရေးဓာတ်ခွဲမှုဆိုင်ရာဌာနနဲ့ ဆေးသုတေသနဦးစီးဌာနတို့မှာ စစ်ဆေးအတည်ပြုပေးနေတာပါ။ မန္တလေးနဲ့ မော်လမြိုင် ပြီးတော့ တောင်ကြီးမြို့နဲ့ လားရှိုးမြို့မှာရှိတဲ့ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဓာတ်ခွဲခန်းတွေမှာလည်း ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးနိုင်ဖို့အတွက် စီစဉ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
[Unicode Version]
မွနျမာ့ကနြျးမာရေးစနဈ COVID-19 ရငျဆိုငျနိုငျစှမျး ဆနျးစဈသုံးသပျနေ
COVID-19 ကပျရောဂါ နောကျဆကျတှဲဖွဈပေါျနိုငျတဲ့ ကနြျးမာရေးဆိုငျရာအကြိုးဆကျတှကေို ခန့ျမှနျးပွီး ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ပွငျဆငျဆောငျရှကျနတေဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မစုစုက ပွောပွမှာပါ။
COVID-19 ကပျရောဂါရဲ့ နောကျဆကျတှဲဖွဈပေါျနိုငျတဲ့ အကြိုးဆကျတှကေို ခန့ျမှနျးသုံးသပျဖို့၊ ကနြျးမာရေးစနဈအပေါျ သကျရောကျမှုတှကေို ဘကျပေါငျးစုံကနေ စဉျးစားဖို့နဲ့ အဲဒီ ခန့ျမှနျးသုံးသပျခကြျတှပေေါျ မူတညျပွီး ကွိုတငျပွငျဆငျရမယ့ျအခကြျတှကေို ရတေို၊ ရရှေညျကာလအလိုကျ အစီအစဉျတှရေေးဆှဲပွီး ဆောငျရှကျနိုငျဖို့အတှကျ အဖှဲ့ဝငျ ၂၄ ဦးပါဝငျတဲ့ အကွံပေးအဖှဲ့ကို ဧပွီလကုနျပိုငျးမှာ ဖှဲ့စညျးခဲ့တာပါ။
အဲဒီအဖှဲ့ကို ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဟောငျး ဒေါကျတာဖသေကျခငျက ဦးဆောငျမှာဖွဈပွီး အငွိမျးစားဒုညှှနျခြုပျ ဒေါကျတာမြိုးခငျက အတှငျးရေးမှူးအဖွဈ တာဝနျယူထားတယျလို့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာသနျးနိုငျစိုးက VOA ကိုပွောပါတယျ။
“During the COVID ကာလမှာ ဘယျလိုဖွဈနိုငျသလဲ။ after COVID ကာလမှာရော ပွငျဆငျရတဲ့အနအေထားတှကေို ဘယျလောကျအထိပေါ့နောျ ကနြောျတို့ရဲ့ Human Resource အရရော၊ နောကျ ငှရေေး၊ ကွေးရေးအရရောပေါ့နောျ။ ဒါတှဘေယျလိုပွနျကုစားမလဲဆိုတာ။ အဲဒါကို ကနြျးမာရေးအရ ဒါတှကေို ဘကျပေါငျးစုံကနေ သုံးသပျပွီးတဲ့အခါကတြော့ ဝနျကွီးဌာနကို အကွံပွုနိုငျဖို့အတှကျ ဖှဲ့စညျးထားတာပေါ့နောျ။”
နှဈပတျတာ သကျတမျးရှိပွီဖွဈတဲ့ ဒီအကွံပေးအဖှဲ့ရဲ့ ခန့ျမှနျးသုံးသပျခကြျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ဒေါကျတာသနျးနိုငျစိုးက အခုလိုဆကျပွောပါတယျ။
“အဓိကတော့ လူနာမြားလာရငျ System ရဲ့ Capacity ပေါ့။ ဥပမာဆိုရငျ လူနာ ၁,၀၀၀ - ၂,၀၀၀ လောကျဖွဈလာမယျ။ ဒါမှမဟုတျ လူနာ ၈,၀၀၀ - ၁၀,၀၀၀ လောကျဖွဈလာမယျဆို ကနြောျတို့မှာ Hospital Bed တှေ အဲလောကျပေးနိုငျလား။ ICU Bed တှေ ၁၀,၀၀၀ လောကျ ဘယျနရောမှာ ရနိုငျမလဲပေါ့နောျ။ ဒါမြိုးတှကေလညျး စဉျးစားရမယ့ျအခကြျတှပေေါ့နောျ။ နောကျတခုက လူနာမြားတဲ့အခါမှာ လိုကျရမယ့ျ ဆေးဝနျထမျးတှအေတှကျ အကာအကှယျတို့၊ ဘာလို့လဲဆိုရငျ သူက Turnover အရမျးမြားတာကို။ ဒီ PPE ဆိုလညျး လူနာတယောကျအတှကျကို အမြားကွီးကုနျတယျပေါ့နောျ။ ဆေးရုံမှာ ကနြျတဲ့ သန့ျရှငျးရေးဝနျထမျးတို့ စတဲ့ ဒီ Health System ပေါျမှာလညျး ကိုဗဈ Case မြားရငျမြားသလို သကျရောကျတာပေါ့နောျ။”
ပွညျတှငျးမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရသူတှထေဲ ဒီရောဂါပိုးကငျးစငျလာသူဟာ ၇၉ ဦးအထိ ရှိထားပါတယျ။ အဲဒီလို ရောဂါပြောကျကငျးသှားသူတှရေဲ့ သှေးရညျကွညျကို အသုံးပွုပွီး ကိုဗဈလူနာတှကေို စမျးသပျကုသပေးနိုငျဖို့အတှကျ ဆောငျရှကျနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ မနကျထုတျပွနျပွီးခြိနျအထိ ပွညျတှငျးမှာ ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ ၁၈၁ ဦး ရှိခဲ့ပွီး အဲဒီထဲက သဆေုံးသူ ၆ ဦးနဲ့ ရောဂါပိုးကငျးစငျလာသူ ၇၉ ဦးအထိ ရှိထားပွီးဖွဈပါတယျ။
ကိုဗဈရောဂါသံသယနဲ့ စောင့ျကွည့ျလူနာတှအေပါအဝငျ အသှားအလာကန့ျသတျခံထားရသူတှနေဲ့ လူနာနဲ့ အနီးကပျထိတှေ့ခဲ့သူတှရေဲ့ ဓာတျခှဲနမူနာတှကေို ရနျကုနျမွို့မှာရှိတဲ့ အမြိုးသား ကနြျးမာရေးဓာတျခှဲမှုဆိုငျရာဌာနနဲ့ ဆေးသုတသေနဦးစီးဌာနတို့မှာ စဈဆေးအတညျပွုပေးနတောပါ။ မန်တလေးနဲ့ မောျလမွိုငျ ပွီးတော့ တောငျကွီးမွို့နဲ့ လားရှိုးမွို့မှာရှိတဲ့ ပွညျသူ့ကနြျးမာရေး ဓာတျခှဲခနျးတှမှောလညျး ဓာတျခှဲစဈဆေးနိုငျဖို့အတှကျ စီစဉျနတေယျလို့ သိရပါတယျ။
