အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌ အင်ဒိုနီးရှားနဲ့ မြန်မာ့အကျပ်အတည်း အပြောင်းအလဲ အလားအလာ

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအနေနဲ့ သူ့အရင် အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌတွေဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ ဘရူးနိုင်း လက်ထက်ကတည်းကရှိနေခဲ့တဲ့ မြန်မာ့အကျပ်အတည်းကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမလဲ။ ဒီနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ်လို့ စစ်ကောင်စီချပြထားတဲ့ လမ်းကြောင်းကို အင်ဒိုနီးရှားက ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ဖို့ရှိမလဲ။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းထားတာ နှစ်နှစ်ကြာမြင့်လာပေမယ့် ပဋိပက္ခတွေ ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်းမရှိတဲ့ အခြေအနေဟာ အာဆီယံနိုင်ငံ အစိုးရတွေရဲ့ မြန်မာအပေါ်သဘောထား ဘယ်လိုအပြောင်းအလဲ ဖြစ်စေသလဲ။

ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်တွေအတွင်း အင်ဒိုနီးရှားနဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံတွေကို သွားရောက်ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနတွေက အရာရှိတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တဲ့ ဗြိတိန်အခြေစိုက် မြန်မာ့လူ့အခွင့်အရေးကွန်ရက် အမှုဆောင်ညွန်ကြားရေးမှူးလည်းဖြစ်၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မွတ်စလင်လူမျိူးများ အတိုင်ပင်ခံကော်မတီရဲ့ ပြောခွင့်ရ ဦးကျော်ဝင်း ကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။

မေး ။ ။ မင်္ဂလာပါ ကိုကျော်ဝင်း။ မကြာသေးခင်ကပဲ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှားနိုင်ငံတွေကို သွားရောက်ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်လို့ အာဆီယံရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ - အထူးသဖြင့်တော့ အင်ဒိုနီးရှားက အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာတဲ့အခါကြတော့ လက်ရှိ ဒီမိုကရေစီရေး တိုက်ပွဲဝင်နေကြတဲ့ အုပ်စုတွေ၊ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရတို့နဲ့ သူတို့ ဆွေးနွေးမယ့် သဘောထားမျိုးကို ကိုကျော်ဝင်းတို့နဲ့ တွေ့ဆုံတဲ့နေရာမှာကော ပြောတာမျိုး ရှိပါသလား။

ဖြေ ။ ။ သူတို့က အားလုံးနဲ့ စကားပြောတယ်။ ဘယ်သူနဲ့မဆို စကားပြောတယ်။ ဘယ်သူနဲ့မဆို စကားပြောတယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာ ကျနော်တို့ဘက်က ထောက်ပြတာကတော့ "ဘယ်သူမဆို" ဆိုတဲ့နေရာမှာ ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ ဘယ်သူဆိုတာ မရှိဘူး။ ကျနော်တို့ဆိုလိုတာကတော့ မြန်မာပြည်ရဲ့ စစ်တပ်ကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့ တော်လှန်ရေးအုပ်စုတွေအားလုံးမှာတော့ ရပ်တည်ချက်ကတော့ စစ်တပ်နဲ့ စကားမပြောဘူး၊ သူတို့ဟာ ရာဇဝတ်သားတွေ ဖြစ်တယ်။ သူတို့ကို တရားစီရင်ရမယ်။ တရားစီရင်ပြီရင်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ ပြောသင့်ပြောထိုက်တဲ့လူနဲ့ စကားပြောရမယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလူတွေနဲ့တော့ ဘယ်လိုမှ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းလို့လည်း မရသလို၊ သူတို့က ရာဇဝတ်သားတွေ ဖြစ်တယ်။ သူတို့ကို အပြစ်တခုမပေးဘဲနဲ့ တရားစီရင်မှု မရှိဘဲနဲ့ ကျနော်တို့ ဒီလူတွေနဲ့ စကားပြောခြင်းက ထောင်နဲ့သောင်းနဲ့ အသက်ပေးသွားခဲ့ကြတဲ့ ကိုယ့်တိုင်းသူပြည်သားတွေအတွက် မတရားမှုပြုသလို ဖြစ်သွားမယ်။ နောက် သူတို့ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကိုလည်း ဘယ်ခေါင်းဆောင်ကိုယ်မှ ခွင့်လွှတ်လို့ မရဘူး။ ဒါက ခွင့်လွှတ်တာလည်း တော်တော်လေး မှားယွင်းတယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။

မေး ။ ။ သူက အဲဒီတော့ NUG နဲ့ အခု အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရတို့ဘက်က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတဲ့ အပိုင်းတွေကော ရှိလာပြီလားရှင့်။

ဖြေ ။ ။ NUG နဲ့ သူတို့နဲ့ အစကတည်းက ထိတွေ့မှုတွေ ရှိခဲ့တယ်ပေါ့။ ဥပမာ ၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက ထိတွေ့မှုတွေ ရှိတယ်လို့ သိရတယ်။ နောက် ကျနော်တို့တွေ ဒီဘက်ကလည်း အားလုံးကို တိုက်တွန်းပါတယ်။ NUG နဲ့ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ထိတွေ့ဖို့ လိုအပ်တယ်။ အားလုံးစကား အသံကို နားထောင်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်တပ်က သူတို့ဆီကို အမြဲတမ်းစာပို့တယ်။ သတင်းတွေ ပေးနေတယ်။ ကျနော်တို့တွေက အကြမ်းဖက်တွေ ဖြစ်တယ်။ ရာဇဝတ်သားတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒီလူတွေနဲ့ မပတ်သက်ရဘူးလို့ သူတို့ကို အမြဲတမ်း pressure ပေးတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့တွေကတော့ ဒါကို ကောင်းကောင်းနားလည်တာပေါ့။ စစ်တပ်ဆိုတာ တကယ့်ကို မြန်မာပြည်မှာ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်နေတာ။ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့တွေ၊ တော်လှန်ရေးတပ်တွေဆိုတာက ခုခံနေတဲ့ အနေအထားပဲ ရှိတယ်ဆိုတာကို ကောင်းကောင်းနားလည်ကြတယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဒီလိုစစ်ကောင်စီက အခု အင်ဒိုနီးရှားတို့ အာဆီယံကိုလည်း သူတို့သဘောထား ထုတ်ပြန်ထားတာ ရှိတယ်။ အခုဆိုရင် အာဆီယံ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာတဲ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ မြန်မာအပေါ် ကြေညာချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူတို့တုံ့ပြန်ချက်မှာလဲ သူတို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အကြမ်းဖက်အုပ်စုတွေ၊ တရားမဝင်အဖွဲ့တွေ အဲဒါတွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတာမျိုးတွေ မလုပ်ဘို့။ ဒါက အာဆီယံရဲ့ ချမှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေအရပေါ့ - ဒါမျိုးတွေနဲ့ မလုပ်ဘို့ဆိုပြီးတော့ သူတို့ တိုက်တွန်းတောင်းဆိုထားတာလည်းရှိတော့ စစ်ကောင်စီအတွက်က ဒီလို သူ့ကိုဆန့်ကျင်တယ်။ အခု ဒီမိုကရေစီရေး တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရတို့လို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ အာဆီယံက တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလာမှာကို သူတို့ဘက်က ဘာကြောင့် စိုးရိမ်နေရသလဲရှင့်။

ဖြေ ။ ။ အာဆီယံက အခုနောက်ပိုင်းမှာ သေချာသုံးသပ်မယ်ဆိုရင် အာဆီယံမှာ camp - အုပ်စုနှစ်ခု ရှိတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရမယ်။ တအုပ်စုကတော့ အနောက်နိုင်ငံဘက်ကို ယိမ်းတဲ့၊ ဒီမိုကရက်ဘက်ကိုယိမ်းတဲ့ အဖွဲ့တွေ - ထိုင်းအပါအဝင် - ဒါပေမဲ့ ထိုင်းက လက်ရှိအနေအထားမှာ ခြံခွထိုင်နေတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိတယ်။ ဒီဘက်မှာ ပြတ်ပြတ်သားသား ရပ်တည်နေတာ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ စင်္ကာပူ၊ ဘရူးနိုင်း ရှိမယ်။ ဘရူးနိုင်းဆိုတာလဲ နိုင်ငံသေးတဲ့အပြင်၊ သူတို့ရဲ့ မူဝါဒလည်း တခါတလေကြတော့ သိပ်အားရစရာ မရှိဘူးပေါ့။ တကယ့် အဓိကပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ မလေးရှားနဲ့ အင်ဒိုနီးရှား တို့ပဲ ရှိတယ်။ ဒီနှစ်နိုင်ငံက တော်တော်လေး အင်အားကြီးမားတယ်။ အာဆီယံမှာ သူတို့ရဲ့ သြဇာသက်ရောက်တယ်။ သူတို့တွေကလည်း နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးမှာ တရုတ်၊ ရုရှားတို့နဲ့ အမေရိကန်အုပ်စုတွေနဲ့ အဆင်ပြေကြတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့တွေ အဆင်ပြေမှုပေါ်မှာ ကျနော်တို့ရဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားတွေက ဒါကို သေချာအသုံးချဖို့ လိုအပ်တယ်။ အာဆီယံရဲ့ (၅) ချက် - သဘောတူညီချက်က သူတို့ Consensus ဖြစ်တယ်။ အားလုံးသဘောတူညီကြတယ်။ အားလုံးသဘောတူညီတဲ့ ဒီသဘောတူညီချက်ကို စစ်တပ်က မလိုက်နာတဲ့အပေါ်မှာ အာဆီယံရဲ့ ဆက်ဆံရေးက ပိုပြီးတော့ တင်းကျပ်လာတယ်။ တင်းမာလာတယ်။ ဒီမှာ တခု သတိပြုမိတာ ဘာလဲဆိုတော့ Non-interferance ဆိုတဲ့ အနေအထားတခုက မရှိတော့ဘူး။ ဗမာပြည်နဲ့ ပတ်သက်လာရင် ဒါမျိုးက ပါဝင်ပတ်သက်ရမယ်ဆိုတဲ့ အနေအထား ဖြစ်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီနိုင်ငံတွေကို ဖြစ်လာတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုဟာ အနေအထားတခုကို ကျော်သွားပြီ။ မလေးရှားနိုင်ငံကို ရောက်နေတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ၊ ထိုင်းဘက်ကို ရောက်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ၊ အင်ဒိုနီးရှားဘက်ကို ရောက်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ ပတ်သက်လာရင် အဲဒီနိုင်ငံတွေရဲ့ ရပ်တည်ချက်က ပြောင်းလဲလာပြီ။ သူတို့က ပိုပြီးတော့ ပြင်းထန်လာပြီ။

အဲဒီတခုအပြင် ကျနော် ဒီမှာတခု ထပ်ပြီးတော့ ရှယ်ချင်တာကတော့ ပြီခဲ့တဲ့ ၉ ရက်နေ့ ဇန်နဝါရီက အာဆီယံနိုင်ငံရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌရာထူးကို အင်ဒိုနီးရှားကယူတဲ့ အသိအမှတ်ပြုဖို့နေရာမှာ မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးချုပ်ကနေ ကိုယ်တိုင်လာရောက်ပြီးတော့ တွေ့ဆုံခဲ့တယ်။ အင်ဒိုနီးရှား သမ္မတနဲ့။ အဲဒီတွေ့ဆုံတဲ့နေရာမှာ သူတို့နှစ်ယောက် ဆွေးနွေးခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာတခုကို ကျနော် သိလိုက်ရတာကတော့ မြန်မာပြည်အရေးနဲ့ ပတ်သက်လာရင် အာဆီယံရဲ့ ငါးချက်ကို အဓိကစံထားမယ်။ ဒါကို စစ်တပ်က မလိုက်နာသရွေ့၊ အသိအမှတ်ပြုဆိုတာကော လက်ခံတယ်ဆိုတာကော ရှိမှာမဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒီထက်မှာ တော်တော်အရေးကြီးတဲ့ အချက်က ဘာလဲဆိုတော့ စစ်တပ်က အခုထိလည်း သူ့ရဲ့ အာဏာသိမ်းတဲ့ ကြိုးပမ်းမှုက မအောင်မြင်သေးဘူးဆိုတာ ထင်ရှားတယ်။ ဘာကြောင့်ထင်ရှားလဲလို့ ပြောရမယ်ဆိုရင် သူ့ကို ဘယ်နိုင်ငံကမှ အသိအမှတ် မပြုသေးဘူး။ ဆိုတော့ ဒီအသိအမှတ်ပြုခံထားရတဲ့ NUG အစိုးရကလည်း လက်ရှိ နိုင်ငံတကာမှာ အသိအမှတ်မပြုခံထားရပေမဲ့လဲ သူတို့ဟာ democratically elected လုပ်ထားခံရတယ်ဆိုတာကိုတော့ ဘယ်သူမှ ငြင်းပယ်လို့ မရဘူး။ အဲဒီအပေါ်မှာ စစ်တပ်ရဲ့ လွှမ်းမိုးမှု၊ ကြိုးစားတဲ့အရာကလည်း မအောင်မြင်သေးဘူးလို့ ဒီနေရာမှာ ကျနော်တို့ ကောင်းကောင်းပြောလို့ရတယ်။

ဒီဟာကို ထောက်ကူဖို့အတွက်ကို ရွေးကောက်ပွဲတခု သူလုပ်ရလိမ့်မယ်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲကိုလည်း ဒီနိုင်ငံတွေက လက်ခံဖို့ မရှိဘူးဆိုတာကို ကျနော်တို့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောနိုင်တယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံတနိုင်ငံမှာ အပြောင်းအလဲလုပ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာကို လုပ်ကြတယ်။ ဆိုတော့ အခုစစ်ကောင်စီ ချပြလာတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို အာဆီယံတို့ အင်ဒိုနီးရှားအပါအဝင် အာဆီယံနိုင်ငံတွေက လက်မခံဘူးဆိုတာ ဘာကြောင့်လဲရှင့်။

ဖြေ ။ ။ ဒီမှာ ဘာခေါ်လဲဆိုတော့ စစ်တပ်ရဲ့ လုပ်ရပ်ပေါ်မှာ နိုင်ငံတကာရဲ့ တုံ့ပြန်မှုဆိုတာတော့ ရှိတယ်။ စစ်တပ်က သူတို့မလိုရင်၊ အာဏာသိမ်းမယ်။ ပြီးရင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လုပ်မယ်။ ဒါက ရွေးကောက်ပွဲကို နောက်သလို ဖြစ်နေတယ်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲရဲ့ creditabilty မရှိတော့ဘူး။ မြန်မာပြည်က ရွေးကောက်ပွဲက ဒီလိုမျိုး စစ်တပ်ရဲ့အောက်က လုပ်မယ်ဆိုရင်။ ရွေးကောက်ပွဲတခုကို ရလဒ်တခုကို သူတို့စိတ်တိုင်းမကျတဲ့ပေါ်မှာ ဒါကို ဝင်နှောက်ယှက်ပြီးတော့ အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်သားအုပ်စုတစုက ဘယ်လိုလုပ်ပြီးတော့ သူတို့တွေနဲ့ ကျင်းပတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲက တရားဝင် ဖြစ်လာပါ့မလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို မေးစရာ ရှိလာတယ်။ ဆိုတော့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထား၊ သိမ်းဖို့ ကြိုးပမ်းနေသရွေ့ အဲဒီကြားထဲက သူတို့လုပ်လာတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာကလဲ ဒီအာဏာသိမ်းမှုကို အထောက်အကူပြုဖို့ဆိုသာလျှင် ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ကောင်းကောင်းသဘောပေါက်ကြတယ်။ ဒီဟာကို နိုင်ငံတကာက ဘယ်လိုမှ လက်ခံမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာတော့ ရှင်းတယ်။

မေး ။ ။ ကျမနဲ့ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းနဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခံမှာလည်း သူ အဓိကပြောသွားတာက ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက မြန်မာ့အရေးကို ပထမဦးဆုံးအကြိမ် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ ချမှတ်ခဲ့တဲ့အကြောင်းကလည်း ဒီအာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေ - အထူးသဖြင့် အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စင်္ကာပူတို့ရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေ ဖိအားပေးမှုတွေ ပါတယ်ဆိုတယ်ဆိုတော့ ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ကော အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံအပြောင်းအလဲမှာ သူ့ရဲ့အခန်းကဏ္ဍက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးမယ်လို့ မြင်ပါသလဲရှင့်။

ဖြေ ။ ။ ဒီစကားမပြောခင် ကျနော်တို့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ နောက်ခံသမိုင်းကို နည်းနည်းကြည့်ဖို့လိုတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဆိုတာကလည်း တချိန်တုန်းက ဗမာပြည်လိုပဲ စစ်တပ်ရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုလက်အောက်မှာ ရှင်သန်လာခဲ့ရတဲ့ နိုင်ငံတနိုင်ငံ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီလိုအနေအထားကနေ ရုန်းထွက်လာခဲ့ပြီးတော့ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတနိုင်ငံ ဖြစ်မြောက်လာတဲ့အထိ သူတို့ ရောက်လာခဲ့တယ်။ သူတို့နိုင်ငံမှာလည်း လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်။ လူမျိုးတအုပ်စုနဲ့ တအုပ်စု ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒီအပြောင်းအလဲတခုကို ရင်ဆိုင်ပြီးတော့ ရောက်လာတဲ့အပေါ်မှာ သူတို့တွေက မြန်မာပြည်ကို အဲဒီအမြင်နဲ့ လာမြင်ကြတယ်။ မြန်မာပြည်မှာကြတော့ အဲဒီလိုမျိုး မဟုတ်တော့ဘူး။ စစ်တပ်ကိုက ရှင်းရှင်းပြောရရင် အင်ဒိုနီးရှားစစ်တပ်က မျိုးချစ်စိတ်ဓါတ်၊ တိုင်းပြည်ချစ်စိတ် အများကြီးရှိတယ်လို့ ပြောရမယ်။ တိုင်းပြည်ပေါ်မှာ သူ စေတနာမှန်တယ်။ သူ့ရဲ့ အုပ်ချုပ်မှု၊ ထိန်းချုပ်မှုကို တဖြည်းဖြည်းလျှော့သွားခဲ့တယ်။ အရပ်သားအစိုးရအဖြစ် အပြီပြောင်းသွားခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့ မြန်မာပြည်မှာတော့ စစ်တပ်က အဲဒီလိုမျိုး မဟုတ်ဘူး။ အထက်ပိုင်းတွေကြတော့ စီးပွားကောင်းကောင်းလုပ်တယ်။ သူတို့သားသမီးတွေကိုတော့ တကယ်ကမ္ဘာကျော်ကျောင်းတွေမှာ ကျောင်းတက်တယ်။ စားကောင်းသောက်ကောင်းတွေ စားကြတယ်။ အဆင့်မြင့်နေထိုင်ကြတယ်။ လက်အောက်ငယ်သားတွေ၊ အောက်ခြေတွေမှာ ပြန်ကြည့်၊ ဘယ်လိုနေကြလဲ။ ပိုက်ဆံတောင်းစားတဲ့ဘဝထက် သိပ်မသာဘူး။ သူတို့နေနေကြတဲ့ ဘဝတွေက။ ဆိုတော့ အင်ဒိုနီးရှားနဲ့ မြန်မာနဲ့ မတူတဲ့ ဒီအချက်က အဓိကဖြစ်တယ်။ နောက် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံနဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံတို့က အာဆီယံမှာ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတွေ ဖြစ်တယ်။ ဘာတခု သူတို့ သွားစိုးရိမ်သလဲဆိုတော့ အကယ်လို့သာ မြန်မာပြည်က စစ်အာဏာသိမ်းတာ၊ ဒီမိုကရက်တစ်စနစ်ကို ဖြိုလဲမယ့် နည်းစနစ်တွေ၊ နိုင်ငံရေးလုပ်ရပ်တွေ ဖြစ်လာပြီဆိုရင် အခြားနိုင်ငံတွေအတွက် အန္တရာယ်ဆိုတာများ ဖြစ်လာမယ်လို့ မြင်ကြတယ်။ ကျနော်တို့ မြင်သလောက် မလေးရှားနိုင်ငံမှာ လေးငါးဆယ်နှစ်အတွင်းမှာ အစိုးရ အပြောင်းအလဲတွေ တော်တော်လေး ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကားတစီးမှ လမ်းပေါ်မှာ မတွေ့ခဲ့ရဘူး။ အင်ဒိုနီးရှားမှာလည်း ရွေးကောက်ပွဲတွေ ဖြစ်တယ်။ အမျိုးမျိုး နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲတွေ ဖြစ်တယ်။ သူတို့မှာလည်း ဒါမျိုးတွေ မဖြစ်တော့ဘူး။ ဆိုတော့ လက်ရှိ မြန်မာပြည်ကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆိုရင် စစ်တပ်က နေရာတကာမှာ ပါဝင်တယ်။ အားလုံးကို သူချယ်လည်တယ်။ သူက ဘာကိုဘန်းပြပြီး ချယ်လည်သလဲဆိုတော့ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေးကို ဘန်းပြပြီးတော့ ချယ်လည်တယ်။ ဒါပေမဲ့ တကယ့်တကယ် ပြန်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် သူတို့ သတ်တာဖြတ်တာ ဘယ်သူကို အဓိက သတ်နေလဲ။ လူနည်းစုတွေကို သတ်တာဖြတ်တာတွေ ရှိနေသလို၊ ကိုယ့်လူမျိုးတွေလည်း သတ်နေတာပဲ။ သူတို့က အဓိက သူတို့အာဏာကို ထိခိုက်လာမယ်ဆိုရင် ဘယ်သူ့မဆို သတ်မှာပဲ။ အဲဒီလို အနေအထားမျိုးရှိတဲ့ အတွေးအခေါ်ရှိတဲ့ စစ်တပ်ကို ဘယ်နိုင်ငံကမှ သူတို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှိနေတာကို မလိုလားဘူး။ သူတို့နိုင်ငံတွေရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက်လည်း အင်မတန်မှ ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ အနေအထား ရှိလာတယ်ဆိုတာကို သူတို့ နားလည်လာပြီ။ ဒီ့အပေါ်မှာ ကျနော်မြင်တာကတော့ မြန်မာပြည်ရဲ့ အခြေအနေ မပြောင်းလဲသရွေ့ ဒီလိုမျိုး စစ်တပ်က အန္တရာယ်ပြုနိုင်တဲ့ အနေအထား ရှိနေသရွေ့ ဒီနိုင်ငံတွေကတော့ သူတို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက် ပြောင်းလဲလာမှာတော့ မဟုတ်ဘူး။

မအင်ကြင်းနိုင် ။ ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ကိုကျော်ဝင်း၊ အခုလို အချိန်ပေးပြီးတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းက မေးတာတွေကို ဖြေကြားပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင့်။ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးရာကို ကြည့်ရှုနားထောင်တဲ့အတွက်လည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

===== Unicode ====

အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံအနနေဲ့ သူ့အရငျ အာဆီယံအလှညျ့ကြ ဥက်ကဋ်ဌတှဖွေဈတဲ့ ကမ်ဘောဒီးယားနဲ့ ဘရူးနိုငျး လကျထကျကတညျးကရှိနခေဲ့တဲ့ မွနျမာ့အကပြျအတညျးကို ဘယျလိုကိုငျတှယျဖွရှေငျးမလဲ။ ဒီနှဈအတှငျး ရှေးကောကျပှဲကငြျးပမယျလို့ စဈကောငျစီခပြွထားတဲ့ လမျးကွောငျးကို အငျဒိုနီးရှားက ဘယျလိုတုံ့ပွနျဖို့ရှိမလဲ။

မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးထားတာ နှဈနှဈကွာမွငျ့လာပမေယျ့ ပဋိပက်ခတှေ ဖွရှေငျးနိုငျခွငျးမရှိတဲ့ အခွအေနဟော အာဆီယံနိုငျငံ အစိုးရတှရေဲ့ မွနျမာအပေါျသဘောထား ဘယျလိုအပွောငျးအလဲ ဖွဈစသေလဲ။

ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျတှအေတှငျး အငျဒိုနီးရှားနဲ့ မလေးရှားနိုငျငံတှကေို သှားရောကျပွီး နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနတှကေ အရာရှိတှနေဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့တဲ့ ဗွိတိနျအခွစေိုကျ မွနျမာ့လူ့အခှငျ့အရေးကှနျရကျ အမှုဆောငျညှနျကွားရေးမှူးလညျးဖွဈ၊ မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ မှတျစလငျလူမြိူးမြား အတိုငျပငျခံကောျမတီရဲ့ ပွောခှငျ့ရ ဦးကြောျဝငျး ကို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။

မေး ။ ။ မငျ်ဂလာပါ ကိုကြောျဝငျး။ မကွာသေးခငျကပဲ အငျဒိုနီးရှား၊ မလေးရှားနိုငျငံတှကေို သှားရောကျပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျလို့ အာဆီယံရဲ့ အခနျးကဏ်ဍ - အထူးသဖွငျ့တော့ အငျဒိုနီးရှားက အာဆီယံဥက်ကဋ်ဌ ဖွဈလာတဲ့အခါကွတော့ လကျရှိ ဒီမိုကရစေီရေး တိုကျပှဲဝငျနကွေတဲ့ အုပျစုတှေ၊ အမြိုးသားညီညှှတျရေးအစိုးရတို့နဲ့ သူတို့ ဆှေးနှေးမယျ့ သဘောထားမြိုးကို ကိုကြောျဝငျးတို့နဲ့ တှေ့ဆုံတဲ့နရောမှာကော ပွောတာမြိုး ရှိပါသလား။

ဖွေ ။ ။ သူတို့က အားလုံးနဲ့ စကားပွောတယျ။ ဘယျသူနဲ့မဆို စကားပွောတယျ။ ဘယျသူနဲ့မဆို စကားပွောတယျဆိုတဲ့နရောမှာ ကနြောျတို့ဘကျက ထောကျပွတာကတော့ "ဘယျသူမဆို" ဆိုတဲ့နရောမှာ ကနြောျတို့ဘကျကတော့ ဘယျသူဆိုတာ မရှိဘူး။ ကနြောျတို့ဆိုလိုတာကတော့ မွနျမာပွညျရဲ့ စဈတပျကို ဆနျ့ကငြျနတေဲ့ တောျလှနျရေးအုပျစုတှအေားလုံးမှာတော့ ရပျတညျခကြျကတော့ စဈတပျနဲ့ စကားမပွောဘူး၊ သူတို့ဟာ ရာဇဝတျသားတှေ ဖွဈတယျ။ သူတို့ကို တရားစီရငျရမယျ။ တရားစီရငျပွီရငျဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ ပွောသငျ့ပွောထိုကျတဲ့လူနဲ့ စကားပွောရမယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီလူတှနေဲ့တော့ ဘယျလိုမှ စေ့စပျညှိနှိုငျးလို့လညျး မရသလို၊ သူတို့က ရာဇဝတျသားတှေ ဖွဈတယျ။ သူတို့ကို အပွဈတခုမပေးဘဲနဲ့ တရားစီရငျမှု မရှိဘဲနဲ့ ကနြောျတို့ ဒီလူတှနေဲ့ စကားပွောခွငျးက ထောငျနဲ့သောငျးနဲ့ အသကျပေးသှားခဲ့ကွတဲ့ ကိုယျ့တိုငျးသူပွညျသားတှအေတှကျ မတရားမှုပွုသလို ဖွဈသှားမယျ။ နောကျ သူတို့ကြူးလှနျခဲ့တဲ့ ရာဇဝတျမှုတှကေိုလညျး ဘယျခေါငျးဆောငျကိုယျမှ ခှငျ့လှှတျလို့ မရဘူး။ ဒါက ခှငျ့လှှတျတာလညျး တောျတောျလေး မှားယှငျးတယျလို့ ပွောလို့ရတယျ။

မေး ။ ။ သူက အဲဒီတော့ NUG နဲ့ အခု အငျဒိုနီးရှားအစိုးရတို့ဘကျက တှေ့ဆုံဆှေးနှေးတဲ့ အပိုငျးတှကေော ရှိလာပွီလားရှငျ့။

ဖွေ ။ ။ NUG နဲ့ သူတို့နဲ့ အစကတညျးက ထိတှေ့မှုတှေ ရှိခဲ့တယျပေါ့။ ဥပမာ ၂၁ ခုနှဈကတညျးက ထိတှေ့မှုတှေ ရှိတယျလို့ သိရတယျ။ နောကျ ကနြောျတို့တှေ ဒီဘကျကလညျး အားလုံးကို တိုကျတှနျးပါတယျ။ NUG နဲ့ တိုငျးရငျးသားအဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ထိတှေ့ဖို့ လိုအပျတယျ။ အားလုံးစကား အသံကို နားထောငျဖို့ လိုအပျတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ စဈတပျက သူတို့ဆီကို အမွဲတမျးစာပို့တယျ။ သတငျးတှေ ပေးနတေယျ။ ကနြောျတို့တှကေ အကွမျးဖကျတှေ ဖွဈတယျ။ ရာဇဝတျသားတှေ ဖွဈတယျ။ ဒီလူတှနေဲ့ မပတျသကျရဘူးလို့ သူတို့ကို အမွဲတမျး pressure ပေးတယျ။ ဆိုတော့ သူတို့တှကေတော့ ဒါကို ကောငျးကောငျးနားလညျတာပေါ့။ စဈတပျဆိုတာ တကယျ့ကို မွနျမာပွညျမှာ ရာဇဝတျမှုတှေ ကြူးလှနျနတော။ တိုငျးရငျးသားအဖှဲ့တှေ၊ တောျလှနျရေးတပျတှဆေိုတာက ခုခံနတေဲ့ အနအေထားပဲ ရှိတယျဆိုတာကို ကောငျးကောငျးနားလညျကွတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဒီလိုစဈကောငျစီက အခု အငျဒိုနီးရှားတို့ အာဆီယံကိုလညျး သူတို့သဘောထား ထုတျပွနျထားတာ ရှိတယျ။ အခုဆိုရငျ အာဆီယံ ဥက်ကဋ်ဌ ဖွဈလာတဲ့ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံရဲ့ မွနျမာအပေါျ ကွညောခကြျနဲ့ ပတျသကျပွီး သူတို့တုံ့ပွနျခကြျမှာလဲ သူတို့ သတျမှတျထားတဲ့ အကွမျးဖကျအုပျစုတှေ၊ တရားမဝငျအဖှဲ့တှေ အဲဒါတှနေဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးတာမြိုးတှေ မလုပျဘို့။ ဒါက အာဆီယံရဲ့ ခမြှတျထားတဲ့ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှအေရပေါ့ - ဒါမြိုးတှနေဲ့ မလုပျဘို့ဆိုပွီးတော့ သူတို့ တိုကျတှနျးတောငျးဆိုထားတာလညျးရှိတော့ စဈကောငျစီအတှကျက ဒီလို သူ့ကိုဆနျ့ကငြျတယျ။ အခု ဒီမိုကရစေီရေး တိုကျပှဲဝငျနတေဲ့ အမြိုးသားညီညှှတျရေးအစိုးရတို့လို တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ အာဆီယံက တှေ့ဆုံဆှေးနှေးလာမှာကို သူတို့ဘကျက ဘာကွောငျ့ စိုးရိမျနရေသလဲရှငျ့။

ဖွေ ။ ။ အာဆီယံက အခုနောကျပိုငျးမှာ သခြောသုံးသပျမယျဆိုရငျ အာဆီယံမှာ camp - အုပျစုနှဈခု ရှိတယျဆိုတာကို တှေ့ရမယျ။ တအုပျစုကတော့ အနောကျနိုငျငံဘကျကို ယိမျးတဲ့၊ ဒီမိုကရကျဘကျကိုယိမျးတဲ့ အဖှဲ့တှေ - ထိုငျးအပါအဝငျ - ဒါပမေဲ့ ထိုငျးက လကျရှိအနအေထားမှာ ခွံခှထိုငျနတေဲ့ အနအေထားမှာ ရှိတယျ။ ဒီဘကျမှာ ပွတျပွတျသားသား ရပျတညျနတော မလေးရှား၊ အငျဒိုနီးရှား၊ စငျ်ကာပူ၊ ဘရူးနိုငျး ရှိမယျ။ ဘရူးနိုငျးဆိုတာလဲ နိုငျငံသေးတဲ့အပွငျ၊ သူတို့ရဲ့ မူဝါဒလညျး တခါတလကွေတော့ သိပျအားရစရာ မရှိဘူးပေါ့။ တကယျ့ အဓိကပွောရမယျဆိုရငျတော့ မလေးရှားနဲ့ အငျဒိုနီးရှား တို့ပဲ ရှိတယျ။ ဒီနှဈနိုငျငံက တောျတောျလေး အငျအားကွီးမားတယျ။ အာဆီယံမှာ သူတို့ရဲ့ သွဇာသကျရောကျတယျ။ သူတို့တှကေလညျး နိုငျငံတကာဆကျဆံရေးမှာ တရုတျ၊ ရုရှားတို့နဲ့ အမရေိကနျအုပျစုတှနေဲ့ အဆငျပွကွေတယျ။ ဆိုတော့ သူတို့တှေ အဆငျပွမှေုပေါျမှာ ကနြောျတို့ရဲ့ တောျလှနျရေးအငျအားတှကေ ဒါကို သခြောအသုံးခဖြို့ လိုအပျတယျ။ အာဆီယံရဲ့ (၅) ခကြျ - သဘောတူညီခကြျက သူတို့ Consensus ဖွဈတယျ။ အားလုံးသဘောတူညီကွတယျ။ အားလုံးသဘောတူညီတဲ့ ဒီသဘောတူညီခကြျကို စဈတပျက မလိုကျနာတဲ့အပေါျမှာ အာဆီယံရဲ့ ဆကျဆံရေးက ပိုပွီးတော့ တငျးကပြျလာတယျ။ တငျးမာလာတယျ။ ဒီမှာ တခု သတိပွုမိတာ ဘာလဲဆိုတော့ Non-interferance ဆိုတဲ့ အနအေထားတခုက မရှိတော့ဘူး။ ဗမာပွညျနဲ့ ပတျသကျလာရငျ ဒါမြိုးက ပါဝငျပတျသကျရမယျဆိုတဲ့ အနအေထား ဖွဈတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ဒီနိုငျငံတှကေို ဖွဈလာတဲ့ အကြိုးသကျရောကျမှုဟာ အနအေထားတခုကို ကြောျသှားပွီ။ မလေးရှားနိုငျငံကို ရောကျနတေဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ၊ ထိုငျးဘကျကို ရောကျလာတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ၊ အငျဒိုနီးရှားဘကျကို ရောကျလာတဲ့ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ ပတျသကျလာရငျ အဲဒီနိုငျငံတှရေဲ့ ရပျတညျခကြျက ပွောငျးလဲလာပွီ။ သူတို့က ပိုပွီးတော့ ပွငျးထနျလာပွီ။

အဲဒီတခုအပွငျ ကနြောျ ဒီမှာတခု ထပျပွီးတော့ ရှယျခငြျတာကတော့ ပွီခဲ့တဲ့ ၉ ရကျနေ့ ဇနျနဝါရီက အာဆီယံနိုငျငံရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌရာထူးကို အငျဒိုနီးရှားကယူတဲ့ အသိအမှတျပွုဖို့နရောမှာ မလေးရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးခြုပျကနေ ကိုယျတိုငျလာရောကျပွီးတော့ တှေ့ဆုံခဲ့တယျ။ အငျဒိုနီးရှား သမ်မတနဲ့။ အဲဒီတှေ့ဆုံတဲ့နရောမှာ သူတို့နှဈယောကျ ဆှေးနှေးခဲ့တဲ့ အကွောငျးအရာတခုကို ကနြောျ သိလိုကျရတာကတော့ မွနျမာပွညျအရေးနဲ့ ပတျသကျလာရငျ အာဆီယံရဲ့ ငါးခကြျကို အဓိကစံထားမယျ။ ဒါကို စဈတပျက မလိုကျနာသရှေ့၊ အသိအမှတျပွုဆိုတာကော လကျခံတယျဆိုတာကော ရှိမှာမဟုတျဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဒီထကျမှာ တောျတောျအရေးကွီးတဲ့ အခကြျက ဘာလဲဆိုတော့ စဈတပျက အခုထိလညျး သူ့ရဲ့ အာဏာသိမျးတဲ့ ကွိုးပမျးမှုက မအောငျမွငျသေးဘူးဆိုတာ ထငျရှားတယျ။ ဘာကွောငျ့ထငျရှားလဲလို့ ပွောရမယျဆိုရငျ သူ့ကို ဘယျနိုငျငံကမှ အသိအမှတျ မပွုသေးဘူး။ ဆိုတော့ ဒီအသိအမှတျပွုခံထားရတဲ့ NUG အစိုးရကလညျး လကျရှိ နိုငျငံတကာမှာ အသိအမှတျမပွုခံထားရပမေဲ့လဲ သူတို့ဟာ democratically elected လုပျထားခံရတယျဆိုတာကိုတော့ ဘယျသူမှ ငွငျးပယျလို့ မရဘူး။ အဲဒီအပေါျမှာ စဈတပျရဲ့ လှှမျးမိုးမှု၊ ကွိုးစားတဲ့အရာကလညျး မအောငျမွငျသေးဘူးလို့ ဒီနရောမှာ ကနြောျတို့ ကောငျးကောငျးပွောလို့ရတယျ။

ဒီဟာကို ထောကျကူဖို့အတှကျကို ရှေးကောကျပှဲတခု သူလုပျရလိမျ့မယျ။ ဒီရှေးကောကျပှဲကိုလညျး ဒီနိုငျငံတှကေ လကျခံဖို့ မရှိဘူးဆိုတာကို ကနြောျတို့ ပှငျ့ပှငျ့လငျးလငျး ပွောနိုငျတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ နိုငျငံတနိုငျငံမှာ အပွောငျးအလဲလုပျမယျဆိုလို့ရှိရငျ ရှေးကောကျပှဲဆိုတာကို လုပျကွတယျ။ ဆိုတော့ အခုစဈကောငျစီ ခပြွလာတဲ့ ရှေးကောကျပှဲကို အာဆီယံတို့ အငျဒိုနီးရှားအပါအဝငျ အာဆီယံနိုငျငံတှကေ လကျမခံဘူးဆိုတာ ဘာကွောငျ့လဲရှငျ့။

ဖွေ ။ ။ ဒီမှာ ဘာခေါျလဲဆိုတော့ စဈတပျရဲ့ လုပျရပျပေါျမှာ နိုငျငံတကာရဲ့ တုံ့ပွနျမှုဆိုတာတော့ ရှိတယျ။ စဈတပျက သူတို့မလိုရငျ၊ အာဏာသိမျးမယျ။ ပွီးရငျ ရှေးကောကျပှဲ ပွနျလုပျမယျ။ ဒါက ရှေးကောကျပှဲကို နောကျသလို ဖွဈနတေယျ။ ဒီရှေးကောကျပှဲရဲ့ creditabilty မရှိတော့ဘူး။ မွနျမာပွညျက ရှေးကောကျပှဲက ဒီလိုမြိုး စဈတပျရဲ့အောကျက လုပျမယျဆိုရငျ။ ရှေးကောကျပှဲတခုကို ရလဒျတခုကို သူတို့စိတျတိုငျးမကတြဲ့ပေါျမှာ ဒါကို ဝငျနှောကျယှကျပွီးတော့ အာဏာသိမျးခဲ့တဲ့ ရာဇဝတျသားအုပျစုတစုက ဘယျလိုလုပျပွီးတော့ သူတို့တှနေဲ့ ကငြျးပတဲ့ ရှေးကောကျပှဲက တရားဝငျ ဖွဈလာပါ့မလဲဆိုတဲ့ မေးခှနျးကို မေးစရာ ရှိလာတယျ။ ဆိုတော့ စဈတပျက အာဏာသိမျးထား၊ သိမျးဖို့ ကွိုးပမျးနသေရှေ့ အဲဒီကွားထဲက သူတို့လုပျလာတဲ့ ရှေးကောကျပှဲဆိုတာကလဲ ဒီအာဏာသိမျးမှုကို အထောကျအကူပွုဖို့ဆိုသာလြှငျ ဖွဈတယျဆိုတာကို ကောငျးကောငျးသဘောပေါကျကွတယျ။ ဒီဟာကို နိုငျငံတကာက ဘယျလိုမှ လကျခံမှာ မဟုတျဘူးဆိုတာတော့ ရှငျးတယျ။

မေး ။ ။ ကမြနဲ့ မွနျမာသံအမတျကွီး ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာသံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးနဲ့ တှေ့ဆုံမေးမွနျးခံမှာလညျး သူ အဓိကပွောသှားတာက ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီက မွနျမာ့အရေးကို ပထမဦးဆုံးအကွိမျ ဆုံးဖွတျခကြျကို လုံခွုံရေးကောငျစီမှာ ခမြှတျခဲ့တဲ့အကွောငျးကလညျး ဒီအာဆီယံအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှေ - အထူးသဖွငျ့ အငျဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စငျ်ကာပူတို့ရဲ့ တောငျးဆိုခကြျတှေ ဖိအားပေးမှုတှေ ပါတယျဆိုတယျဆိုတော့ ရှေ့ဆကျပွီးတော့ကော အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံက အာဆီယံဥက်ကဋ်ဌ ဖွဈလာခြိနျမှာ မွနျမာနိုငျငံအပွောငျးအလဲမှာ သူ့ရဲ့အခနျးကဏ်ဍက ဘယျလောကျအထိ အရေးကွီးမယျလို့ မွငျပါသလဲရှငျ့။

ဖွေ ။ ။ ဒီစကားမပွောခငျ ကနြောျတို့ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံရဲ့ နောကျခံသမိုငျးကို နညျးနညျးကွညျ့ဖို့လိုတယျ။ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံဆိုတာကလညျး တခြိနျတုနျးက ဗမာပွညျလိုပဲ စဈတပျရဲ့ အုပျခြုပျမှုလကျအောကျမှာ ရှငျသနျလာခဲ့ရတဲ့ နိုငျငံတနိုငျငံ ဖွဈတယျ။ အဲဒီလိုအနအေထားကနေ ရုနျးထှကျလာခဲ့ပွီးတော့ ဒီမိုကရကျတဈနိုငျငံတနိုငျငံ ဖွဈမွောကျလာတဲ့အထိ သူတို့ ရောကျလာခဲ့တယျ။ သူတို့နိုငျငံမှာလညျး လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှုတှေ ဖွဈခဲ့တယျ။ လူမြိုးတအုပျစုနဲ့ တအုပျစု ပဋိပက်ခတှေ ဖွဈခဲ့တယျ။ ဒီအပွောငျးအလဲတခုကို ရငျဆိုငျပွီးတော့ ရောကျလာတဲ့အပေါျမှာ သူတို့တှကေ မွနျမာပွညျကို အဲဒီအမွငျနဲ့ လာမွငျကွတယျ။ မွနျမာပွညျမှာကွတော့ အဲဒီလိုမြိုး မဟုတျတော့ဘူး။ စဈတပျကိုက ရှငျးရှငျးပွောရရငျ အငျဒိုနီးရှားစဈတပျက မြိုးခစြျစိတျဓါတျ၊ တိုငျးပွညျခစြျစိတျ အမြားကွီးရှိတယျလို့ ပွောရမယျ။ တိုငျးပွညျပေါျမှာ သူ စတေနာမှနျတယျ။ သူ့ရဲ့ အုပျခြုပျမှု၊ ထိနျးခြုပျမှုကို တဖွညျးဖွညျးလြှော့သှားခဲ့တယျ။ အရပျသားအစိုးရအဖွဈ အပွီပွောငျးသှားခဲ့တယျ။ ဒါပမေဲ့ ကနြောျတို့ မွနျမာပွညျမှာတော့ စဈတပျက အဲဒီလိုမြိုး မဟုတျဘူး။ အထကျပိုငျးတှကွေတော့ စီးပှားကောငျးကောငျးလုပျတယျ။ သူတို့သားသမီးတှကေိုတော့ တကယျကမ်ဘာကြောျကြောငျးတှမှော ကြောငျးတကျတယျ။ စားကောငျးသောကျကောငျးတှေ စားကွတယျ။ အဆငျ့မွငျ့နထေိုငျကွတယျ။ လကျအောကျငယျသားတှေ၊ အောကျခွတှေမှော ပွနျကွညျ့၊ ဘယျလိုနကွေလဲ။ ပိုကျဆံတောငျးစားတဲ့ဘဝထကျ သိပျမသာဘူး။ သူတို့နနေကွေတဲ့ ဘဝတှကေ။ ဆိုတော့ အငျဒိုနီးရှားနဲ့ မွနျမာနဲ့ မတူတဲ့ ဒီအခကြျက အဓိကဖွဈတယျ။ နောကျ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံနဲ့ မလေးရှားနိုငျငံတို့က အာဆီယံမှာ ဒီမိုကရကျတဈနိုငျငံတှေ ဖွဈတယျ။ ဘာတခု သူတို့ သှားစိုးရိမျသလဲဆိုတော့ အကယျလို့သာ မွနျမာပွညျက စဈအာဏာသိမျးတာ၊ ဒီမိုကရကျတဈစနဈကို ဖွိုလဲမယျ့ နညျးစနဈတှေ၊ နိုငျငံရေးလုပျရပျတှေ ဖွဈလာပွီဆိုရငျ အခွားနိုငျငံတှအေတှကျ အန်တရာယျဆိုတာမြား ဖွဈလာမယျလို့ မွငျကွတယျ။ ကနြောျတို့ မွငျသလောကျ မလေးရှားနိုငျငံမှာ လေးငါးဆယျနှဈအတှငျးမှာ အစိုးရ အပွောငျးအလဲတှေ တောျတောျလေး ဖွဈခဲ့တယျ။ ဒါပမေဲ့ စဈကားတစီးမှ လမျးပေါျမှာ မတှေ့ခဲ့ရဘူး။ အငျဒိုနီးရှားမှာလညျး ရှေးကောကျပှဲတှေ ဖွဈတယျ။ အမြိုးမြိုး နိုငျငံရေး အပွောငျးအလဲတှေ ဖွဈတယျ။ သူတို့မှာလညျး ဒါမြိုးတှေ မဖွဈတော့ဘူး။ ဆိုတော့ လကျရှိ မွနျမာပွညျကို ပွနျကွညျ့မယျဆိုရငျ စဈတပျက နရောတကာမှာ ပါဝငျတယျ။ အားလုံးကို သူခယြျလညျတယျ။ သူက ဘာကိုဘနျးပွပွီး ခယြျလညျသလဲဆိုတော့ လူမြိုးရေး၊ ဘာသာရေးကို ဘနျးပွပွီးတော့ ခယြျလညျတယျ။ ဒါပမေဲ့ တကယျ့တကယျ ပွနျကွညျ့လိုကျမယျဆိုရငျ သူတို့ သတျတာဖွတျတာ ဘယျသူကို အဓိက သတျနလေဲ။ လူနညျးစုတှကေို သတျတာဖွတျတာတှေ ရှိနသေလို၊ ကိုယျ့လူမြိုးတှလေညျး သတျနတောပဲ။ သူတို့က အဓိက သူတို့အာဏာကို ထိခိုကျလာမယျဆိုရငျ ဘယျသူ့မဆို သတျမှာပဲ။ အဲဒီလို အနအေထားမြိုးရှိတဲ့ အတှေးအခေါျရှိတဲ့ စဈတပျကို ဘယျနိုငျငံကမှ သူတို့ရဲ့ ပတျဝနျးကငြျမှာ ရှိနတောကို မလိုလားဘူး။ သူတို့နိုငျငံတှရေဲ့ လုံခွုံရေးအတှကျလညျး အငျမတနျမှ ကွောကျစရာကောငျးတဲ့ အနအေထား ရှိလာတယျဆိုတာကို သူတို့ နားလညျလာပွီ။ ဒီ့အပေါျမှာ ကနြောျမွငျတာကတော့ မွနျမာပွညျရဲ့ အခွအေနေ မပွောငျးလဲသရှေ့ ဒီလိုမြိုး စဈတပျက အန်တရာယျပွုနျိုငျတဲ့ အနအေထား ရှိနသေရှေ့ ဒီနိုငျငံတှကေတော့ သူတို့ရဲ့ ရပျတညျခကြျ ပွောငျးလဲလာမှာတော့ မဟုတျဘူး။

မအငျကွငျးနိုငျ ။ ။ ကြေးဇူးတငျပါတယျ ကိုကြောျဝငျး၊ အခုလို အခြိနျပေးပွီးတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးက မေးတာတှကေို ဖွကွေားပေးတဲ့အတှကျ ကြေးဇူးတငျပါတယျရှငျ့။ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေးရာကို ကွညျ့ရှုနားထောငျတဲ့အတှကျလညျး ကြေးဇူးတငျပါတယျ။