ျမန္မာစစ္အစုိးရက ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပခဲ့တာ ၂ လေလာက္ ၾကာလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ၾကားမွာေတာ့ မၾကာခင္ လႊတ္ေတာ္သစ္ေတြ ဖဲြ႕စည္းႏုိင္မလား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ မၾကာခင္ သီတင္းပတ္ေတြ အတြင္းမွာကုိ လႊတ္ေတာ္သစ္ေတြ ဖဲြ႕စည္းဖုိ႔ ဆင့္ေခၚႏုိင္ဖြယ္ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနေပမဲ့လည္း အာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ တရား၀င္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိတာမ်ဳိး မရွိေသးပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္သစ္ေတြ ဖဲြ႕စည္းႏုိင္မယ့္ အလားအလာေတြ၊ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ဘယ္လုိရွိေနလဲ ဆုိတာကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
စစ္အစုိးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီက အမ်ားစုပါ၀င္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြနဲ႔ မၾကာခင္ သီတင္းပတ္ေတြအတြင္း လႊတ္ေတာ္ဖဲြ႕စည္းေတာ့မယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနေပမဲ့ အာဏာပုိင္ေတြက တိတိက်က် ေၾကညာတာမ်ဳိးေတာ့ မရွိေသးဘဲ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိ၀င္ဘာ ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း ရန္ကုန္တုိင္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ အမွတ္ ၄ မဲဆႏၵနယ္ေျမမွာ အႏုိင္ရခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု (NDF) က ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ျမတ္ဉာဏစုိးကေတာ့ စစ္အစုိးရရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ အရကုိ မၾကာခင္ ေခၚယူရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“သူ႔ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒထဲမွာကို ပါပါတယ္။ ၂၁ ရက္ ႀကိဳတင္ၿပီး ဖိတ္ၾကားရမယ္ဆုိတာ ပါပါတယ္ခင္ဗ်။ လႊတ္ေတာ္ က်င္းပမယ့္ ေန႔ရက္ကေန ၂၁ ရက္ ႀကိဳတင္ၿပီး ဖိတ္ၾကားရမယ္ဆုိေတာ့ အကယ္၍မ်ား ၂၇၊ ၂၈ ေလာက္မွာ လႊတ္ေတာ္ေတြ ေခၚမယ္ဆုိရင္ သိပ္မၾကာမတင္ အခ်ိန္မွာပဲ ဖိတ္ၾကားလႊာေတြကို ပို႔လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ယုံၾကည္ပါတယ္။”
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ ဆုိရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြက ထြက္ေပၚလာတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္္ေတာ္ ဆုိၿပီး လႊတ္ေတာ္ ၃ ရပ္ကုိ ဖဲြ႕စည္းသြားရမွာပါ။ လႊတ္ေတာ္သစ္ ေခၚယူေရးအတြက္ အေစာဆုံးအျဖစ္ ဒီလ ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း ေဖေဖာ္၀ါရီ လဆန္းပုိင္းမွာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ျမတ္ဉာဏစုိးက ေျပာပါတယ္။
ဒီလုိပဲ စစ္အစုိးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဦးေဆာင္ဖဲြ႕စည္းၿပီး ႏုိ၀င္ဘာ ၇ ရက္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေနရာေပါင္း ၁,၁၅၄ ေနရာ ရွိတဲ့အနက္က ၈၄၂ ေနရာ၊ ၇၇% နီးပါးအထိ အႏုိင္ရတယ္လုိ႔ ဆုိထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီရဲ႕ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တဦးလည္းျဖစ္၊ ထိပ္တန္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ေဇကမၻာ ဦးခင္ေရႊကလည္း အလားတူ လႊတ္ေတာ္အဆင့္ဆင့္ ေခၚယူဖုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနေပမဲ့ တရား၀င္ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားတာမ်ဳိးေတာ့ မရွိေသးဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ၾကားတာကေတာ့ ၁၄ ေလာက္ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ၂၁ ေလာက္ကုိ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္၊ ေနာက္ေတာ့မွ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ ဒီလထဲမွာ အၿပီးေခၚမယ္လို႔ေတာ့ ၾကားတယ္။ တရား၀င္ေတာ့ မထြက္လာေသးပါဘူး။ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ဘာမွ မပို႔ေသးေတာ့ ေျပာရဆိုရ ခက္တာေပါ့။”
အာဏာပုိင္ေတြဘက္က တရား၀င္ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားတာမ်ဳိး မရွိေသးဘူး ဆုိေပမဲ့ လႊတ္ေတာ္ေတြ ဖဲြ႕စည္းဖုိ႔နဲ႔ အစုိးရသစ္မွာ ဦးေဆာင္မယ့္ သူေတြအျဖစ္ ကုိယ္စားလွယ္ အမ်ားစု ပါ၀င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီက စစ္တပ္အရာရွိေဟာင္း တခ်ဳိ႕ကုိ ႀကိဳတင္စဥ္းစား ေရြးခ်ယ္ထားတာမ်ဳိးေတာင္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာပဲ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ စစ္အစုိးရ ႐ုံးစုိက္ရာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တာလုိ႔လည္း ဆုိၾကပါတယ္။
အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု (NDF) ရဲ႕ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ျမတ္ဉာဏစုိးကေတာ့ ဒီလုိ ႀကိဳတင္အစီအမံေတြ ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္ေနတာမုိ႔ လႊတ္ေတာ္ေတြ၊ အစုိးရသစ္ေတြ ဖဲြ႕စည္းေရးဟာ အခ်ိန္တုိ အတြင္းမွာပဲ ျဖစ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“စစခ်င္းကေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္၊ အစုိးရသစ္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းေရးေပါ့၊ ဒါကုိပဲ သြားရမယ္ ထင္ပါတယ္။ အဲေတာ့ လႊတ္ေတာ္ တခုခ်င္းစီကေန ဒုတိယသမၼတေတြကို ေရြးေကာက္ၿပီး တင္ေျမႇာက္လုိက္မယ္၊ ဒုတိယသမၼတေတြထဲကမွ သမၼတကို ေရြးေပါ့ေနာ္။ ေရြးၿပီးရင္ သမၼတက အစိုးရအဖြဲ႕ဖြဲ႕၊ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြကို ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ၿပီးတဲ့အခါၾကမွ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြက ရွိေနမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒုတိယသမၼတေတြ ရွိမယ္။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္၊ လ်ာထားတာေလးေတြကလည္း ၾကားျပဳေနတာရွိေတာ့ တလအတြင္းေလာက္မ်ား ၿပီးျပတ္သြားမလားေတာ့ မသိဘူး။”
ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြကေန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပုံစံအသစ္ ထြက္ေပၚလာဖုိ႔ ရွိေနေပမဲ့လည္း စစ္အစုိးရက ကမကထလုပ္ ေရးဆဲြတဲ့ အေျခခံဥပေဒအရ စစ္တပ္က လႊတ္ေတာ္ေနရာ ၂၅% ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမွာ ျဖစ္သလုိ ေရြးေကာက္ပဲြ အတြင္းမွာလည္း စစ္အစုိးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကုိယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီက အသာရထားတယ္ ဆုိတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြ ထူးထူးျခားျခား ထြက္ေပၚလာႏုိင္ပါ့မလား သံသယေတြလည္း ရွိေနၾကတာပါ။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ေနာက္ဆုံး က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ တခဲနက္ အႏုိင္ရခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီကေတာ့ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး ဆုိၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မပါ၀င္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။