ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ဦးမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ လူထုကြားဖြစ်ခဲ့တဲ့ အဓိကရုဏ်းဖြစ်စဉ်အတွင်း အခုအချိန်ထိ လူ(၇)ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး တဒါဇင်လောက် အရေးပေါ် အခြေအနေမှာ ဆေးကုသမှု ခံယူနေရပါတယ်။ ရခိုင် ဘုရင့်နိုင်ငံတော် ကျဆုံးခြင်း အခမ်းအနား ကျင်းပခွင့်မရတာကို မကြေနပ်လို့ အင်္ဂါနေ့ညမှာ လူထုကဆန္ဒပြရာက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ရဲ့ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမှုအတွင်း သေဆုံးခဲ့တာပါ။ မြောက်ဦး အဓိကရုဏ်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ် မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့က ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး အခြေအနေတွေ ဆိုးမသွားအောင် ထိန်းထိန်း သိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က ဆက်ပြီး တင်ပြပါမယ်။
ရခိုင်ရှေးဟောင်းမြို့တော် မြောက်ဦးမြို့မှာ ၂၃၃ နှစ်မြောက် ရခိုင်ဘုရင့်နိုင်ငံတော် ကျဆုံးခြင်းအခမ်းအနား ကျင်းပခွင့် မရတဲ့အတွက် ဒေသခံ ရခိုင်လူငယ်တွေ ဇန်နဝါရီလ ၁၆ ရက် အင်္ဂါညက လမ်းလျှောက် ဆန္ဒပြရာကနေ လူစုလူဝေး ဖြစ်လာပြီး၊ မြောက်ဦးမြို့နယ် ရဲစခန်းရှေ့ ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုတဲ့ လူထုကို ရဲက ပစ်ခတ်လူစုခွဲခဲ့တယ်လို့ မြောက်ဦးမြို့ခံ ကိုကျော်ထွီးက ပြောပါတယ်။
"ပွဲကျင်းပမယ့်အချိန်စဲစဲမှာ အထက်ကနေပြီးတော့ ထွေအုပ်ကနေပြီးတော့ မလုပ်ရတော့ဘူး ဆိုပြီးတော့ ပုံစံမျိုးတွေဖြစ်လာတယ်။ ဖြစ်လာတဲ့အခါမှာ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်ကနေပြီးတော့ လူတွေက တက်လာတော့ ပွဲမကျင်းပရတော့ဘူးဆိုတာ သူတို့ကသိတော့ စိတ်ဒေါသတွေဖြစ်ကြတယ်။ ဒီလူအုပ်ကြီးရဲ့ ဒေါသကို မထိန်းနိုင်တော့ပဲနဲ့ အဲဒီကနေပြီးတော့ ထွေအုပ်ရုံးကို ထွက်သွားကြတယ်ပေါ့နော်။ ခရိုင်ထွေအုပ်ရုံးမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့တွေချထားတော့ ဘာမှမဖြစ်ဘူး တပတ်ပတ်ကြတယ်၊ တပတ်ပတ်ပြီးတော့ ရဲစခန်းမှာဝင်ပြီးတော့ ခွင့်ပြုမိန့်ကို ပေးဖို့အတွက် လူငယ်တွေကနေပြီးတော့ တောင်းဆိုတယ်။ အဲလိုတောင်းဆိုတဲ့အခါမှာ ဖြစ်သွားတဲ့ ပုံစံဖြစ်တာပါ။"
မြောက်ဦးမြို့နယ် ရဲတပ်ဖွဲ့က အခုလို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ မေးမြန်းဖို့ ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို ဆက်သွယ် ပေမဲ့ အဆက်သွယ်လုပ်လို့ မရခဲ့ပါဘူး။ အင်္ဂါညက ဖြစ်ပွားတဲ့ အဓိကရုဏ်အတွင်း လူ(၇)ဦး သေဆုံးပြီး ၊ စိုးရိမ်ရတဲ့ ဒဏ်ရာရသူတချို့ကို စစ်တွေမြို့ ဆေးရုံကို ပို့ထားရတယ်လို့ ကိုကျော်ထွီးက ပြောပါတယ်။
"အခုဆုံးသွားတာကတော့ ၇ ယောက်ပါ။ အဲဒီ၇ ယောက်ကိုလည်း မြောက်ဦးမြို့နယ်ရဲ့ သုသာန် ကိုရောက်နေပါပြီ။ နောက်တဦးကတော့ ဆေးရုံမှာကျန်တာက ခြေသလုံးတို့၊ ပေါင်တို့ ပြီးလို့ရှိရင် ဒီ မေးစေ့မှာ ဒဏ်ရာရတဲ့လူ ၄ ယောက်ရှိပါတယ်။ စစ်တွေကို အရေးပေါ်တင်သွားတာက ၈ ယောက်ပါ။ အဓိက ကြားနေရတာတော့ သွေးထွက်လွန်တာ တို့ဖြစ်လို့ ပြောပါတယ်။"
မြောက်ဦးမြို့ အဓိကရုဏ်းဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အစိုးရဘက်က ဘယ်လို ကိုင်တွင်ဖြေရှင်း သွားမလဲဆိုတာကို ထုတ်ပြန်တာမျိုး မရှိသေး ပေမယ့် ဒီအရေးအခင်းကို စုံစမ်းသွားမယ်လို့ ပြောဆိုတာရှိကြောင်း ကိုကျော်ထွီးက ပြောပါတယ်။
"ဟုတ်ကဲ့ လူထုစိတ်နေစိတ်ထားကတော့ ကျနော်တို့အပါအဝင် ဝမ်းနည်းတယ်၊ ကြေကွဲတယ် ပြီးရင် ဒေါသဖြစ်နေကြတယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် အေးအေးဆေးဆေးပါပဲ။ ပထမကတော့ ဆေးရုံ မှာ လူတွေတော်တော်များများ မြို့နယ် ၄ မြို့နယ်လောက်ကလူတွေက တော်တော်များများလာကြည့်တော့ အဲဒီမှာ လုံခြုံရေးကား ၃ စီးပေါ့နော် အထူးရဲတပ်ဖွဲ့ ကနေပြီးတော့ ချထားတာရှိပါတယ်။ ပြီးရင် ရင်ခွဲရုံထဲမှာပေါ့နော် ရဲတွေ ၁၀ ကျော်ကျော်လောက်ကနေပြီးတော့ စောင့်ကြည့်နေတာတွေရှိတယ်။ ဘယ်လို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမယ်ဆိုတာထက် အဓိကရုဏ်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သူတို့ နိမ်နင်းတဲ့ ကိစ္စတွေကို တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှု ပုံစံမျိုးတွေ ပြောတာတွေ မရှိသေးပါဘူး။ နောက်တခုက သူတို့ကနေပြီးတော့ ဒါကို စိစစ်ပြီးတော့ အရေးယူသွားမယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးတွေပဲ ကြားနေရတာတွေပဲ ရှိပါတယ်ခင်ဗျ။"
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ဦးမြို့မှာဖြစ်ခဲ့တဲ့ ရဲနဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေကြား အကြမ်းဖက်ထိပ်တိုက်ဖြစ်မှုအပေါ်မှာ စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း စုရုံးခွင့်ဆိုတာတွေကို လေးစားလိုက်နာဖို့နဲ့ နောက်ထပ် အကြမ်းဖက်မှုတွေ မဖြစ်အောင် ထိမ်းထိမ်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ကြဖို့ ၊ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့တွေကိုရော ဆန္ဒပြသူတွေကိုပါ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ တိုက်တွန်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အခုဖြစ်ခဲ့တဲ့ အဖြစ်အပျက်ကိုလည်း စုံစမ်း စစ်ဆေးမှုတွေလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်း ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံးကလည်း အခုလို အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ အဖြစ်အပျက်ကြောင့် စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန် ပါတယ်။ အခြေအနေတွေ ဆိုးမလာအောင် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းသလို၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ တရား ဥပဒေ စိုးမိုးရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်တို့ကို လေးစားလိုက်နာဖို့ အရေးပါကြောင်းကိုလည်း ထောက်ပြ ထားပါတယ်။