ဗမာစစ္အစိုးရကို ရာဇဝတ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေရးယူဖို႔ အေနာက္တိုင္း ဒီမုိကေရစီအုပ္စုေတြ ကုလသမဂၢမွာ ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊ နဲ႔ အဖြဲ႔ဟာ အိႏိၵယ၊ တရုတ္ နဲ႔ လာအို စတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို အစိုးရဧည္သည္ေတာ္အျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံကုိေတာ့ သြားစရာမလိုဘူးလို႔ ယူဆပံု ရပါတယ္။ ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနျပည္ေတာ္သြားၿပီး ဂါရဝျပဳတာဟာ ဒီအခ်က္ကုိ သက္ေသျပရာ ေရာက္ေနပါတယ္။ ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးဥာဏ္ဝင္း ကလည္း သူတုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္မွာ ေသခ်ာတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ေျပာဆိုပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းေတြရဲ ႔ ကူညီေထာက္ပံ့မႈေၾကာင့္ ေျပာအားရွိေနတာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
တပါတီ အာဏာရွင္အစိုးရေတြျဖစ္တဲ့ တရုတ္ နဲ႔ လာအို တုိ႔က ဗမာစစ္အစိုးရရဲ ႔ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲကို အျပည့္အဝ ေထာက္ခံၾကၿပီး အိႏိၵယနဲ႔ ထိုင္းကေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ အလားအလာအျဖစ္ ႀကိဳဆိုၾကပါတယ္။ တပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ က်င့္သံုးတဲ့ လာအိုအစိုးရက ပုဂၢလိကပိုင္ လုပ္ငန္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကို ေထာက္ခံအားေပးလို႔ တုိင္းျပည္စီးပြားေရး တိုးတက္လာတာ ဗမာအစိုးရ အားက်စရာပါ။ ျမန္မာနဲ႔ လာအိုဟာ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံ စာရင္းဝင္ ျဖစ္ၾကေပမယ့္ လာအိုဟာ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း အဆင္းရဲဆံုးစာရင္းက ထြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။
လာအိုႏိုင္ငံဟာ တရုတ္နဲ႔ ဗိယက္နမ္ကို မွီခုိရုံတင္မကဘဲ ဂ်ပန္၊ ဆီြဒင္၊ ျပင္သစ္၊ ၾသစေတးလ် စတဲ့ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတြရဲ ႔ စီးပြားေရး အကူအညီကိုလည္း ရယူေနပါတယ္။ အေမရိကန္ႀကီးစိုးတဲ့ ကမာၻဘဏ္ (World Bank)၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF)၊ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) စတဲ့ ဘ႑ာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ ေငြေၾကးအကူအညီလည္း ရယူႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ အစိုးရေတြရဲ ႔ အကူအညီရဖို႔ အခက္အခဲရွိပါတယ္။ တရုတ္ အကူအညီကိုောတ့ ျပည္တြင္းျပဳျပင္ေရးမလုပ္ဘဲ ရယူႏိုင္တာမို႔ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် တရုတ္ လႊမ္းမုိးမႈ ႀကိးမားလာဖို႔သာ ရွိပါေတာ့တယ္။
လာအိုႏိုင္ငံကို လႊမ္းမုိးႏိုင္ေအာင္ ထိုင္း၊ ဗိယမ္နမ္ နဲ႔ တရုတ္ၿပိဳင္ဆုိင္ၾကရာမွာ တရုတ္က အႏိုင္ရမယ္ပံု ေပၚေနပါတယ္။ လာအိုႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာ တရုတ္ ကုမၼဏီကို မ်က္ႏွာသာေပးေနတယ္လိုပ ယူနန္ တကၠသိုလ္ပါေမာကၡ လူဂြမ္ရွင္း က ဆုိပါတယ္။ သတၱဴတူးေဖာ္ေရးမွာ ႏိုင္ငံျခားကုမၼဏီေတြ လိုင္စင္ရဖို႔ အခက္အခဲ ရွိေပမယ့္ တရုတ္ဟာ သူနည္းနဲ႔ သူဟန္နဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ စိုက္ပ်ဳိးေရး ေရအားလွ်ပ္စစ္ သတၱဳတြင္း စတာေတြမွာ တရုတ္ အရင္းအႏွီး တုိးပြားေနတာဟာ ထုိင္း စီးပြားေရးႀကီးစိုးမႈကို တန္ျပန္တာျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ လာအို ကြန္ျမဴနစ္ဟာ အရင္က ဗိယမ္နမ္မွာ သေဘာတရားသင္တန္းေက်ာင္း တက္ခဲ့ေပမယ့္ အခုေတာ့ ယူနန္ျပည္နယ္ ကုမင္ မွာ သင္တန္းတက္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ လာအိုအစိုးရနဲ႔ သေဘာထားအျမင္ ကြဲျပားျခားနားေပမယ့္ အခ်ဳိ ႔ေနရာေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္-လာအို ကုန္သြယ္ေရး ပမာဏဟာ မေျပာပေလာက္ေပမယ့္ တုိးပြားေနပါတယ္။
ကရင္၊ ကရင္နီ၊ မြန္ နဲ႔ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္မ်ာ လႈပ္ရွားၾကသလို လာအိုႏိုင္ငံက မႈန္ (Hmong) လူမ်ဳိးစုဟာ ထိုင္း ဒုကၡသည္စခန္းမွာ အေျခစိုက္ၿပီး လာအုိျပည္ထဲ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ထိုင္းအစိုးရကို လာအုိနဲ႔ ဗမာအစိုုးရက ယံုၾကည္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ထိုင္း-ျမန္မာ နဲ႔ ထုိင္း-လာအို အစိုးရတပ္ေတြ နယ္စပ္တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ့ အစဥ္အလာ ရွိၾကပါတယ္။ မႈန္လူမ်ဳိးစုကို ထုိင္းအစိုးရက လာအုိကို ျပန္ပို႔သလို ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ ျပန္ပို႔ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိတယ္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက မၾကာမီက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ မႈန္လူမ်ဳိးစုနဲ႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးစု ဒုကၡသည္ေတြကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အမ်ားဆံုး လက္ခံထားပါတယ္။
ပင္လယ္ထြက္ေပါက္ မရွိဘဲ ကုန္းပတ္လည္ဝိုင္းေနတဲ့ လာအုိနိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို မွီခိုအားထားေနရသလို အပယ္ခံ ဗမာစစ္အစိုးရဟာလည္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြရဲ ႔ ကူညီေထာက္ပံ့မႈကို အားကိုးေနရပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ လာအိုမွာ တရုတ္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဟာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့အေလွ်ာက္ တရုတ္ၾသဇာ အရွိန္အဝါလည္း ႀကီးမားေနပါတယ္။ လာအိုႏိုင္ငံမွာ တရုတ္-ထိုင္း နဲ႔ ဗိယက္နမ္ဟာ စီးပြားေရးၿပိဳင္ဘက္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာနဲ႔ လာအို ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းဟာ ထုိင္းအစိုးရကို သိပ္ၿပီး အယံုအၾကည္ရွိတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ တရုတ္လႊမ္းမုိးဖို႔သာ အလားအလာရွိပါတယ္။
တရုတ္က အေရွ ႔ေတာင္အာရွေဒသနဲ႔ ကုန္လမ္းဆက္သြယ္ေရး တုိးခ်ဲ ႔ ရာမွာ ျမန္မာနဲ႔ လာအိုဟာ ေပါင္းကူးတံတာျဖစ္သလို ၾကားခံနယ္ေျမလည္း ျဖစ္ေနတာဟာ တရုတ္အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ေနရာက ပါဝင္ေနပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ လာအိုႏိုင္ငံက သဘာဝသံယဇာတနဲ႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ကိုလည္း အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းနဲ႔တရုတ္ကပဲ ထုတ္ယူသံုးစြဲေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာနဲ႔လာအို အစိုးရဟာ အခြန္ေကာက္ယူၿပီး အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္သာ ဆက္လက္ ႀကိဳးပမ္းဖြယ္ ရွိပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားကိစၥေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ မျဖစ္မခ်င္း အိမ္နီးခ်င္း ဆက္ဆံေရးဟာ လက္ရွိအတုိင္းသာ ျဖစ္ဖုိ႔မ်ားပါတယ္။
