ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈကို ေရွ ႔တန္းကအားေပးခဲ့တဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးနဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး စိမံခ်က္ေတြမွာလည္း ေရွ ႔တန္းက ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဗမာအစိုးရ ေပးဆပ္ရမယ့္ အေၾကြးေဒၚလာ သန္းငါးရာေက်ာ္ကို မယူေတာ့ဖို႔ ေနာ္ေဝအစိုးရက ဆံုးျဖတ္လိုက္တာကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေနာ္ေဝခရီးစဥ္မွာ မၾကာခဏ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၆ ကေန ၁၉၈၀ အထိ သေဘၤာအစင္း (၁၅၀) ေက်ာ္ မဆလစစ္အစိုးရကို ေရာင္းခ်ခဲ့လို႔ ရစရာရွိတဲ့အေၾကြးေဟာင္းကို ေလ်ာ္ပစ္တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈမလုပ္ဖို႔ ေဆာ္ၾသၿပီး အတိုက္အခံ ဒီမုိကေရစီအုပ္စုကို ေထာက္ပံ့တဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရ သေဘာထားေျပာင္းလဲလာပံုဟာ ဒီမုိကေရစီသမားတခ်ဳိ ႔အတြက္ ဘဝင္မက်စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတုိင္းမွာ အၿမဲတမ္းမိတ္ေဆြနဲ႔ အၿမဲတမ္းရန္သူဆိုတာမရွိဘဲ အၿမဲတမ္းအက်ဳိးစီးပြားသာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့စကားကို ေနာ္ေဝက လက္ေတြ႔ျပသလို႔ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမတက္မီ ၂၀၀၇ ကတည္းက ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွၿပီး နယ္စပ္အေျခစိုက္ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေထာက္ပံ့ေၾကးေလ်ာ့ခ်ဖုိ႔ စဥ္းစားလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ ႔ ျပဳျပင္ေရးအစီအစဥ္ဟာ ေနာ္ေဝအစုိးရအဖို႔ အခ်ဳိရွာ သကာေတြ႔ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အပစ္ရပ္စဲမႈ ခုိင္ၿမဲဖို႔နဲ႔ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ဖို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူ စီမံခ်က္ Myanmar Peace Support Initiative ကို လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစၿပီး ေနာ္ေဝအစုိးရက ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအလွဴရွင္အဖြဲ႔ Peace Donor Support Group ကို Australia, ၿဗိတိန္၊ ဥေရာပအဖြဲ႔၊ ကုလသမဂၢ၊ ကမာၻ႔ဘဏ္တုိ႔နဲ႔ ပူးတြဲၿပီး တည္ေထာင္ပါတယ္။ နာဂစ္ေလေဘးေနာက္ပိုင္း ျပည္တြင္း ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမွာသာ ကူညီၾကဖို႔ ေနာ္ေဝအစိုးရ အတိအလင္းေျပာဆိုလာၿပီး နယ္စပ္အေျခစိုက္အုပ္စုကို ေထာက္ပံ့ေၾကး ေလ်ာ့ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာ့စြမ္းအင္လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွေနၿပီျဖစ္လို႔ အတိုက္အခံနဲ႔ လက္တြဲၿဖဳတ္ဖို႔ ေနာ္ေဝအစိုးရက ဆံုးျဖတ္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအလွဴရွင္အဖြဲ႔ကိုေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေထာက္အကူ စီမံခ်က္ကိုပါ ေနာ္ေဝအစိုးရက ဦးေဆာင္ေနတာဟာ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး၊ စစ္အစိုးရနဲ႔ အေပးအယူလုပ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားကုမၼဏီ (၁၅) ခုမွာ ေနာ္ေဝအစိုးရ ပင္စင္အဖြဲ႔က ေဒၚလာသန္း (၅၀၀၀) နီးပါး ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွထားတာဟာ ေနာ္ေဝအစိုးရရဲ ႔ ကိုယ္က်င့္တရားကို ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကုမင္ေက်ာက္ျဖဴပုိက္လိုင္းစီမံခ်က္မွာ ေနာ္ေဝအစိုးရပင္စင္အဖြဲ႔က ေဒၚလာသန္း (၅၀၀) ရင္းထားၿပီး ရတနာနဲ႔ ရဲတံခြန္ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းမွာ ေဒၚလာသန္း (၂၅၀၀) ျမွဳပ္ႏံွထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မရင္းႏီွးၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသတဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရက ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွေနပံုကို Earth Rights International အဖြဲ႔က ၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာလမွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာ္ေဝအစိုးရပင္စင္အဖြဲ႔က အစုရွယ္ယာဝယ္ထားတဲ့ ကုမၼဏီဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ထိန္းသိမ္းေရးမွာ စံသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔အညီ လုပ္ႏိုင္ရဲ ႔လာဆိုတာကို ေနာ္ေဝအစိုးရ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္စီက ဆံုးျဖတ္ရပါတယ္။ စံသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ကုမၼဏီကုိ ေနာ္ေဝပင္စင္အဖြဲ႔က အဆက္အသြယ္ျဖတ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရတနာဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းကိစၥမွာေတာ့ ျပင္သစ္တိုတယ္လ္ကုမၼဏီနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျဖတ္စရာ မလိုဘူးလို႔ ေနာ္ေဝကိုယ္က်င့္တရားေကာင္စီက ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ တိုတယ္လ္ကုမၼဏီနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္တဲ့ အေမရိကန္ ယူနိုကယ္လ္ကုမၼဏီကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္မႈမွာ ပါဝင္မႈနဲ႔ အေမရိကန္မွာ တရားစြဲခံရၿပီး ေလွ်ာ္ေၾကးေဒၚလာသန္းခ်ီ ေပးလိုက္ရပါတယ္။ ေနာ္ေဝအစိုးရရဲ ႔ မူမမွန္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ နယ္စပ္အေျခစိုက္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ မေက်နပ္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက အခု အကူအညီေတာင္းသလို သီရိလကၤာအစိုးရကလည္း ေနာ္ေဝအစိုးရကို ၂၀၀၂ မွာ အကူအညီေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘဲ အစိုးရစစ္တပ္အႏိုင္ရၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ နိဂံုးခ်ဳပ္သြားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကလည္း ေနာ္ေဝအစိုးရ အျပဳအမႈကို ေဒသခံအဖြဲ႔အစည္းေတြ မေက်မနပ္ၿဖစ္ၿပီး ေဝဖန္ၾကတာရွိပါတယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္က အပစ္ရပ္အုပ္စုေတြ ဆက္သြယ္ေရးရံုး တည္ေထာင္ႏိုင္ေအာင္ ေနာ္ေဝက ကူညီေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာ္ေဝ ဦးေဆာင္တဲ့ စီမံခ်က္မွာ အထက္ကဆံုျဖတ္ၿပီး လုပ္ကိုင္တဲ့နည္းကို ေဒသခံအရပ္သားအဖြဲ႔ေတြက မေက်နပ္ပါဘူး။
စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ ကိုယ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားကို ကိုယ္တုိင္က်င့္သံုးႏိုင္စြမ္း မရွိတာေၾကာင့္ ဗမာအစုိးရလက္ထက္ကတည္းက ျပသလာခဲ့ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွေနတဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူလုပ္ငန္းမွာ ဦးေဆာင္ေနတာဟာ အာပတ္ေျဖတာမ်ား ျဖစ္ေနသလားလို႔ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေငြကုန္ခံၿပီး ကူညီေနတဲ့ ေနာ္ေဝဟာ စီးပြားေရး အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရမွာျဖစ္ေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳမျပဳဘူးဆိုတာကိုောတ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈမလုပ္ဖို႔ ေဆာ္ၾသၿပီး အတိုက္အခံ ဒီမုိကေရစီအုပ္စုကို ေထာက္ပံ့တဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရ သေဘာထားေျပာင္းလဲလာပံုဟာ ဒီမုိကေရစီသမားတခ်ဳိ ႔အတြက္ ဘဝင္မက်စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတုိင္းမွာ အၿမဲတမ္းမိတ္ေဆြနဲ႔ အၿမဲတမ္းရန္သူဆိုတာမရွိဘဲ အၿမဲတမ္းအက်ဳိးစီးပြားသာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့စကားကို ေနာ္ေဝက လက္ေတြ႔ျပသလို႔ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမတက္မီ ၂၀၀၇ ကတည္းက ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွၿပီး နယ္စပ္အေျခစိုက္ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေထာက္ပံ့ေၾကးေလ်ာ့ခ်ဖုိ႔ စဥ္းစားလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ ႔ ျပဳျပင္ေရးအစီအစဥ္ဟာ ေနာ္ေဝအစုိးရအဖို႔ အခ်ဳိရွာ သကာေတြ႔ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အပစ္ရပ္စဲမႈ ခုိင္ၿမဲဖို႔နဲ႔ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ဖို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူ စီမံခ်က္ Myanmar Peace Support Initiative ကို လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစၿပီး ေနာ္ေဝအစုိးရက ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအလွဴရွင္အဖြဲ႔ Peace Donor Support Group ကို Australia, ၿဗိတိန္၊ ဥေရာပအဖြဲ႔၊ ကုလသမဂၢ၊ ကမာၻ႔ဘဏ္တုိ႔နဲ႔ ပူးတြဲၿပီး တည္ေထာင္ပါတယ္။ နာဂစ္ေလေဘးေနာက္ပိုင္း ျပည္တြင္း ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမွာသာ ကူညီၾကဖို႔ ေနာ္ေဝအစိုးရ အတိအလင္းေျပာဆိုလာၿပီး နယ္စပ္အေျခစိုက္အုပ္စုကို ေထာက္ပံ့ေၾကး ေလ်ာ့ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာ့စြမ္းအင္လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွေနၿပီျဖစ္လို႔ အတိုက္အခံနဲ႔ လက္တြဲၿဖဳတ္ဖို႔ ေနာ္ေဝအစိုးရက ဆံုးျဖတ္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအလွဴရွင္အဖြဲ႔ကိုေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေထာက္အကူ စီမံခ်က္ကိုပါ ေနာ္ေဝအစိုးရက ဦးေဆာင္ေနတာဟာ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး၊ စစ္အစိုးရနဲ႔ အေပးအယူလုပ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားကုမၼဏီ (၁၅) ခုမွာ ေနာ္ေဝအစိုးရ ပင္စင္အဖြဲ႔က ေဒၚလာသန္း (၅၀၀၀) နီးပါး ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွထားတာဟာ ေနာ္ေဝအစိုးရရဲ ႔ ကိုယ္က်င့္တရားကို ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကုမင္ေက်ာက္ျဖဴပုိက္လိုင္းစီမံခ်က္မွာ ေနာ္ေဝအစိုးရပင္စင္အဖြဲ႔က ေဒၚလာသန္း (၅၀၀) ရင္းထားၿပီး ရတနာနဲ႔ ရဲတံခြန္ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းမွာ ေဒၚလာသန္း (၂၅၀၀) ျမွဳပ္ႏံွထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မရင္းႏီွးၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသတဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရက ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွေနပံုကို Earth Rights International အဖြဲ႔က ၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာလမွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာ္ေဝအစိုးရပင္စင္အဖြဲ႔က အစုရွယ္ယာဝယ္ထားတဲ့ ကုမၼဏီဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ထိန္းသိမ္းေရးမွာ စံသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔အညီ လုပ္ႏိုင္ရဲ ႔လာဆိုတာကို ေနာ္ေဝအစိုးရ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္စီက ဆံုးျဖတ္ရပါတယ္။ စံသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ကုမၼဏီကုိ ေနာ္ေဝပင္စင္အဖြဲ႔က အဆက္အသြယ္ျဖတ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရတနာဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းကိစၥမွာေတာ့ ျပင္သစ္တိုတယ္လ္ကုမၼဏီနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျဖတ္စရာ မလိုဘူးလို႔ ေနာ္ေဝကိုယ္က်င့္တရားေကာင္စီက ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ တိုတယ္လ္ကုမၼဏီနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္တဲ့ အေမရိကန္ ယူနိုကယ္လ္ကုမၼဏီကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္မႈမွာ ပါဝင္မႈနဲ႔ အေမရိကန္မွာ တရားစြဲခံရၿပီး ေလွ်ာ္ေၾကးေဒၚလာသန္းခ်ီ ေပးလိုက္ရပါတယ္။ ေနာ္ေဝအစိုးရရဲ ႔ မူမမွန္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ နယ္စပ္အေျခစိုက္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ မေက်နပ္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက အခု အကူအညီေတာင္းသလို သီရိလကၤာအစိုးရကလည္း ေနာ္ေဝအစိုးရကို ၂၀၀၂ မွာ အကူအညီေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘဲ အစိုးရစစ္တပ္အႏိုင္ရၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ နိဂံုးခ်ဳပ္သြားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကလည္း ေနာ္ေဝအစိုးရ အျပဳအမႈကို ေဒသခံအဖြဲ႔အစည္းေတြ မေက်မနပ္ၿဖစ္ၿပီး ေဝဖန္ၾကတာရွိပါတယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္က အပစ္ရပ္အုပ္စုေတြ ဆက္သြယ္ေရးရံုး တည္ေထာင္ႏိုင္ေအာင္ ေနာ္ေဝက ကူညီေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာ္ေဝ ဦးေဆာင္တဲ့ စီမံခ်က္မွာ အထက္ကဆံုျဖတ္ၿပီး လုပ္ကိုင္တဲ့နည္းကို ေဒသခံအရပ္သားအဖြဲ႔ေတြက မေက်နပ္ပါဘူး။
စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ ကိုယ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားကို ကိုယ္တုိင္က်င့္သံုးႏိုင္စြမ္း မရွိတာေၾကာင့္ ဗမာအစုိးရလက္ထက္ကတည္းက ျပသလာခဲ့ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွေနတဲ့ ေနာ္ေဝအစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူလုပ္ငန္းမွာ ဦးေဆာင္ေနတာဟာ အာပတ္ေျဖတာမ်ား ျဖစ္ေနသလားလို႔ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေငြကုန္ခံၿပီး ကူညီေနတဲ့ ေနာ္ေဝဟာ စီးပြားေရး အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရမွာျဖစ္ေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳမျပဳဘူးဆိုတာကိုောတ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
