မႏွစ္ကနဲ႔ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ႏိုင္ငံျခား လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြ ျမန္မာျပည္ကို လာေရာက္ေလ့လာၾကသလို သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က အဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာၾကပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးဝင္းျမကလည္း ဇြန္လ (၈) ရက္ေန႔က စကၤာပူမွာ စာတမ္းဖတ္ၿပီး ေကာ္မရွင္အေၾကာင္း ရွင္းျပသြားပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အႏၱရာယ္မေပးႏိုင္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ ေကာ္မရွင္က သမၼတကို ပန္ၾကားၿပီး မၾကာမီ ေထာင္ခ်ီလႊတ္ေပးတာကို ေဆာင္ရြက္ခ်က္အျဖစ္ ဦးဝင္းျမ က ေျပာပါတယ္။
အမ်ုိးသားလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္း တည္ေထာင္ရာမွာ လိုက္နာရမယ့္ ကုလသမဂၢရဲ ႔ ပဲရစ္မူဝါဒနဲ႔အညီ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို တည္ေထာင္တယ္လို႔လည္း ဦးဝင္းျမက ေျပာပါတယ္။ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္အျဖစ္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာလုပ္ခဲ့သူက ကုလသမဂၢမူနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ကိစၥကို ကိုက္ညီပါတယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရဲတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဗမာစစ္အစိုးရရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္ခ်က္ေတြကို အၿမဲတမ္းကာကြယ္ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ ဦးဝင္းျမအဖို႔ ေျပာေနၾကစကား ျဖစ္ေနပံုရပါတယ္။
ပဲရစ္မူဝါဒနဲ႔အညီ ဖြဲ႔စည္းတယ္လို႔ ဦးဝင္းျမ ေျပာတာဟာ လုံးဝယုတိၱမရွိတဲ့စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ပဲရစ္မူဝါဒအပိုဒ္ (၂) မွာ အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အေျခခံဥပေဒ (သို႔မဟုတ္) ဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကဖြဲ႔တဲ့ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အမိန္႔ေၾကညာစာကို ၂၀၁၁ ဧၿပီလ (၂၀) ရက္ေန႔မွာ သမၼတက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔သစ္မွာ ဝန္ႀကီး (၂) ဦး၊ ဒု-ဝန္ႀကီး (၅) ဦး၊ ဒု-ေရွ ႔ေနခ်ဳပ္၊ ရဲခ်ဳပ္၊ အက်ဥ္းဌာနညႊန္ခ်ဳပ္စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ရဲ ႔ တာဝန္ (၇) ခုထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ဖို႔ အႀကံျပဳေရးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးေခါင္းေဆာင္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ေပါက္ဖြားလာတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ ႔ အမိန္႔ေၾကညာစာတမ္းမွာပါတဲ့ လုပ္ငန္းတာဝန္ (၇) ခုဟာ အႀကံေပးေရး၊ ေလ့လာတင္ျပေရး၊ ျမွင့္တင္ေရး၊ အာဆီယံနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး စတာေတြနဲ႔သာ ပတ္သက္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းပံု၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ အသံုးစရိတ္ ရယူနည္း စတာေတြ မပါဝင္ပါဘူး။ ကုလသမဂၢ ပဲရစ္မူဝါဒအပိုင္း (၄) မွာ ေဖာ္ျပတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုနည္းလမ္းနဲ႔ ျမန္မာ့ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာဆီနဲ႔ ေရလိုကြာျခားပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတဲ့ တသီးပုဂၢလအဖြဲ႔အစည္းက ကိုယ္စားလွယ္၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ပညာရွင္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္နဲ႔ အစိုးရအမႈထမ္းစသျဖင့္ အလႊာမ်ဳိးစံုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါဝင္ရမယ္လို႔ ပဲရစ္မူဝါဒမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာေတာ့ အၿမဲတမ္း အမိန္႔နာခံလာခဲ့တဲ့ အၿငိမ္းစားအစိုးရ အရာထမ္းေတြသာ ပါဝင္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ ရပ္တည္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ရန္ပံုေငြ အလံုအေလာက္ရွိရမယ္လို႔ ပဲရစ္မူဝါဒ အပိုဒ္ (၅) က ဆုိပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ ဥပေဒျပဌာန္းၿပီး ခန္႔အပ္ပံု၊ ရန္ပံုေငြရယူပံု၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အတုိင္းအတာ စတာေတြကို ေဖာ္ျပရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလုိ ဥပေဒအရ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္မွသာ အာဏာရအစိုးရနဲ႔ သီးျခားကင္းလြတ္စြာ ရပ္တည္ႏိုင္မယ္လို႔ ပဲရစ္မူက ဆိုပါတယ္။ သမၼတရဲ ႔ ေထာက္ပံ့ေငြ (၁၂) သန္းရဲ ႔ ရပ္တည္ေနတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္အတြက္ အသံုးစရိတ္ သန္း (၅၀၀) ေတာင္းတာကို လႊတ္ေတာ္က မတ္လ (၁၆) ရက္ေန႔မွာ ပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ေဘာင္မဝင္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဘက္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ သမၼတရဲ ႔ လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႔တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ျပဌာန္းဖို႔ လံုးပမ္းေနၾကပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီး (၅) လအၾကာမွာ တည္ေထာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ျဖစ္တာမို႔ လုပ္ပံုလုပ္နည္း မမွန္ကန္ေပမယ့္ အစိုးရရဲ ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို မ်က္ႏွာပန္းလွေစပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ေရးေကာ္မရွင္က လူ႔အခြင့္အေရးျမွင့္တင္ဖို႔ ရည္ရြယ္တာဟာ အားရစရာျဖစ္ေပမယ့္ ပဲရစ္မူဝါဒနဲ႔အညီ ဖြဲ႔စည္းပါတယ္လို႔ ေျပာတကိေတာ့ လံုးဝလက္မခံႏိုင္ဘူးလို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေရွ ႔ေနအသင္းရဲ ႔ ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္မႈကို စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ ကင္တားနား က ေတာင္းဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ ရက္သတၱပတ္ (၂) ပတ္အတြင္း ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္လိုက္တာဟာလည္း စဥ္းစားစရာပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒအရ တည္ေထာင္ထားတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေကာ္မရွင္ဟာ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းက လူ႔အခြင့္အေရးအမ်ားဆံုး ခ်ဳိးဖ်က္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ အစိုးရအရာထမ္းေဟာင္းေတြ ပါဝင္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းတာကို ဝါဒျဖန္႔မႈအျဖစ္ ျမင္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။
အမ်ုိးသားလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္း တည္ေထာင္ရာမွာ လိုက္နာရမယ့္ ကုလသမဂၢရဲ ႔ ပဲရစ္မူဝါဒနဲ႔အညီ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို တည္ေထာင္တယ္လို႔လည္း ဦးဝင္းျမက ေျပာပါတယ္။ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္အျဖစ္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာလုပ္ခဲ့သူက ကုလသမဂၢမူနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ကိစၥကို ကိုက္ညီပါတယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရဲတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဗမာစစ္အစိုးရရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္ခ်က္ေတြကို အၿမဲတမ္းကာကြယ္ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ ဦးဝင္းျမအဖို႔ ေျပာေနၾကစကား ျဖစ္ေနပံုရပါတယ္။
ပဲရစ္မူဝါဒနဲ႔အညီ ဖြဲ႔စည္းတယ္လို႔ ဦးဝင္းျမ ေျပာတာဟာ လုံးဝယုတိၱမရွိတဲ့စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ပဲရစ္မူဝါဒအပိုဒ္ (၂) မွာ အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အေျခခံဥပေဒ (သို႔မဟုတ္) ဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကဖြဲ႔တဲ့ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အမိန္႔ေၾကညာစာကို ၂၀၁၁ ဧၿပီလ (၂၀) ရက္ေန႔မွာ သမၼတက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔သစ္မွာ ဝန္ႀကီး (၂) ဦး၊ ဒု-ဝန္ႀကီး (၅) ဦး၊ ဒု-ေရွ ႔ေနခ်ဳပ္၊ ရဲခ်ဳပ္၊ အက်ဥ္းဌာနညႊန္ခ်ဳပ္စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ရဲ ႔ တာဝန္ (၇) ခုထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ဖို႔ အႀကံျပဳေရးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးေခါင္းေဆာင္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ေပါက္ဖြားလာတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ ႔ အမိန္႔ေၾကညာစာတမ္းမွာပါတဲ့ လုပ္ငန္းတာဝန္ (၇) ခုဟာ အႀကံေပးေရး၊ ေလ့လာတင္ျပေရး၊ ျမွင့္တင္ေရး၊ အာဆီယံနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး စတာေတြနဲ႔သာ ပတ္သက္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းပံု၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ အသံုးစရိတ္ ရယူနည္း စတာေတြ မပါဝင္ပါဘူး။ ကုလသမဂၢ ပဲရစ္မူဝါဒအပိုင္း (၄) မွာ ေဖာ္ျပတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုနည္းလမ္းနဲ႔ ျမန္မာ့ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာဆီနဲ႔ ေရလိုကြာျခားပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတဲ့ တသီးပုဂၢလအဖြဲ႔အစည္းက ကိုယ္စားလွယ္၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ပညာရွင္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္နဲ႔ အစိုးရအမႈထမ္းစသျဖင့္ အလႊာမ်ဳိးစံုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါဝင္ရမယ္လို႔ ပဲရစ္မူဝါဒမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာေတာ့ အၿမဲတမ္း အမိန္႔နာခံလာခဲ့တဲ့ အၿငိမ္းစားအစိုးရ အရာထမ္းေတြသာ ပါဝင္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ ရပ္တည္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ရန္ပံုေငြ အလံုအေလာက္ရွိရမယ္လို႔ ပဲရစ္မူဝါဒ အပိုဒ္ (၅) က ဆုိပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ ဥပေဒျပဌာန္းၿပီး ခန္႔အပ္ပံု၊ ရန္ပံုေငြရယူပံု၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အတုိင္းအတာ စတာေတြကို ေဖာ္ျပရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလုိ ဥပေဒအရ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္မွသာ အာဏာရအစိုးရနဲ႔ သီးျခားကင္းလြတ္စြာ ရပ္တည္ႏိုင္မယ္လို႔ ပဲရစ္မူက ဆိုပါတယ္။ သမၼတရဲ ႔ ေထာက္ပံ့ေငြ (၁၂) သန္းရဲ ႔ ရပ္တည္ေနတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္အတြက္ အသံုးစရိတ္ သန္း (၅၀၀) ေတာင္းတာကို လႊတ္ေတာ္က မတ္လ (၁၆) ရက္ေန႔မွာ ပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ေဘာင္မဝင္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဘက္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ သမၼတရဲ ႔ လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႔တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ျပဌာန္းဖို႔ လံုးပမ္းေနၾကပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီး (၅) လအၾကာမွာ တည္ေထာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ျဖစ္တာမို႔ လုပ္ပံုလုပ္နည္း မမွန္ကန္ေပမယ့္ အစိုးရရဲ ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို မ်က္ႏွာပန္းလွေစပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ေရးေကာ္မရွင္က လူ႔အခြင့္အေရးျမွင့္တင္ဖို႔ ရည္ရြယ္တာဟာ အားရစရာျဖစ္ေပမယ့္ ပဲရစ္မူဝါဒနဲ႔အညီ ဖြဲ႔စည္းပါတယ္လို႔ ေျပာတကိေတာ့ လံုးဝလက္မခံႏိုင္ဘူးလို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေရွ ႔ေနအသင္းရဲ ႔ ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္မႈကို စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ ကင္တားနား က ေတာင္းဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ ရက္သတၱပတ္ (၂) ပတ္အတြင္း ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္လိုက္တာဟာလည္း စဥ္းစားစရာပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒအရ တည္ေထာင္ထားတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေကာ္မရွင္ဟာ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းက လူ႔အခြင့္အေရးအမ်ားဆံုး ခ်ဳိးဖ်က္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ အစိုးရအရာထမ္းေဟာင္းေတြ ပါဝင္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းတာကို ဝါဒျဖန္႔မႈအျဖစ္ ျမင္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။
