ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ NLD အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌေဟာင္း ဦးေအာင္ေရႊဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ခဲ့ေပမယ့္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ NLD ရပ္တည္ရွင္သန္ႏိုင္ေအာင္ တာ၀န္ယူၿပီး အခက္အခဲေတြကို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့သလို၊ ေနာက္ဆံုးပါတီေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ကေန အနားယူသြားခ်ိန္မွာ ပါတီနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေ၀ဖန္ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုမႈေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ ျပည္ပေရာက္ NLD အမတ္ေဟာင္းေတြနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားခဲ့သူေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။
မအင္ၾကင္းႏိုင္က ဆက္ၿပီး ေျပာျပမွာပါ။
ဦးေအာင္ေရႊဟာ အရင္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုးလူထုလႈပ္ရွားမႈမွာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦး၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေအာင္ႀကီးတို႔လို တပ္ေခါင္းေဆာင္းေဟာင္းေတြအျဖစ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ေရႊလည္း ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ဖဲြ႔စည္းခြင့္ျပဳခ်ိန္ ေအာက္တိုဘာလမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သူရဦးတင္ဦးနဲ႔ ဦးေအာင္ၾကည္တို႔" ေအာင္စုတင္" ဆိုၿပီး ဦးေဆာင္ တည္ေထာင္သူေတြထဲမွာထဲမွာ ဦးေအာင္ေရႊလည္းပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။။
၁၉၈၉ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို စစ္အစိုးရက ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ၿပီး ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖမ္းဆီး ထားခ်ိန္ေနာက္ပိုင္းမွာ ပါတီ ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ဦးေအာင္ေရႊ ရပ္တည္ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြမွာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာေတြျဖစ္ခဲ့ၿပီး ပါတီ၀င္အေတာ္မ်ားမ်ားက မေက်မနပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အခက္အခဲကာလ NLD ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ဦးေအာင္ေရႊလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ ပဲခူးတိုင္း ေပါက္ေခါင္း အမတ္ျဖစ္ၿပီး အေ၀းေရာက္ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာစိန္၀င္းကေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံေရးအရေျပာဆိုမႈေတြကေတာ့ ရွိၾကမွာေပါ့ ။ မွားတယ္၊ မွန္တယ္ သို႔ေသာ္လည္း တခ်ိန္က တာ၀န္ယူၿပီးေတာ့ ခက္ခံတဲ့ကာလကို ျဖတ္သန္းဖို႔အတြက္ ပါ၀င္ခဲ့တယ္၊ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီးေလးစားပါတယ္။”
၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြ တ၀ိုက္ စစ္အစိုးရက NLD အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို အႀကီးအက်ယ္ဖိႏိွပ္ေနခ်ိန္မွာ ဦးေအာင္ေရႊ ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပဲြမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္း ပုလဲၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၂)က ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတဲ့ ေဒါက္တာတင့္ေဆြကေတာ့ အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။
“စစ္အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ဘယ္ပါတီကိုမဆို အရင္တုန္းကေတာ့ ၃၅၀ အထိရွိခဲ့တယ္ ေနာက္ ၇၉ ပါတီ ၊ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေတာ့ ၁၀ ပါတီပဲ ခ်န္ထားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ပါတီကိုျဖစ္ခ်င္ရင္ သူက သူ႔လက္ထဲမွာရွိတယ္ အကုန္ျဖစ္လို႔ရတယ္။ ဘယ္လိုပဲ လုပ္လုပ္၊ ဘယ္လိုပဲ ဥပေဒေၾကာင္းစသျဖင့္ ညီညႊတ္ေအာင္လုပ္လုပ္ ဖ်က္ခ်င္ရင္လည္း ဖ်က္တာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ တခါတေလ ႏိုင္ငံေရးမွာ ရဲစြမ္းသတၱိရွိတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြလည္းခ်ရတယ္၊ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြလည္းခ်ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဦးေအာင္ေရႊလက္ထက္ NLD ဟာ ပါတီဆက္လက္ရည္တည္ေနႏိုင္တာကေတာ့ မွန္ေသာ္လည္း အျငင္းပြားဖြယ္လိုေခၚရမယ့္၊ တနည္းအားျဖင့္ ေ၀ဖန္စရာေကာင္းတဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အၾကီးၾကီးကိုလည္း ခ်မွတ္ခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီလို သံုးသပ္ခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။”
အျငင္းပြားဖြယ္ရာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ဦးတင္ဦးတို႔ ပါတီကေန ထြက္တယ္ဆိုတဲ့ စာလိုမ်ိဳး ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔လို ျပည္ပေရာက္ၿပီးေတာ့ ဒီစစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ NLD အမတ္ေတြကိုလည္း ပါတီကေန ထုတ္တယ္ဆိုတဲ့ ေၾကညာခ်က္ေတြလည္း ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တခုအေရးႀကီးတာကေတာ့ ၁၉၉၃ မွာက်င္းပတဲ့ အမ်ိဳးသားညီလာခံ တက္ေရး၊ မတက္ေရးကိစၥမွာ တက္ေရးဘက္က ဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့ တက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအေရးမွာလည္း ၁/၉၀ ဆိုတဲ့ နအဖ၊ န၀တ ေၾကညာခ်က္ကို လက္ခံေရးကိစၥမွာလည္း အျငင္းပြားဖြယ္ အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ကိုလည္း ခ်ခဲ့ပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့လည္း ၂၀၀၈ ခုနွစ္မွာ NLD ဥကၠဌအျဖစ္အနားယူခဲ့ခ်ိန္မွာ ပါတီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးေအာင္ေရႊအေနနဲ႔ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုမႈေတြမလုပ္ပဲ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရပ္တည္ခဲ့တာကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ဆိုပါတယ္။
၁၉၉၁ ခုနွစ္မွာ ဦးတင္ဦးနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ႏွစ္ဦးကို NLD ကေန ထုတ္ပယ္တဲ့ သူ႔လက္မွတ္နဲ႔ ေၾကညာခ်က္ကို စစ္အစိုးရပိုင္သတင္းေတြမွာ အက်ယ္တ၀န္႔ ေဖၚျပခဲ့ေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဦးတင္ဦးတို႔ ျပန္ၿပီးလြတ္လာခ်ိန္မွာ ဦးေအာင္ေရႊရဲ႕ လုပ္ရပ္ဟာ ပါတီတည္တံ့ေရးအတြက္ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး သူ႔ဘက္က ရပ္တည္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဦးေအာင္ေရႊ ကို ပဲခူးတိုင္း သဲကုန္းၿမိဳ႕တြင္ ၁၉၁၈ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ၁၉၄၀ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကေန ဝိဇၨာဘြဲ႔ကို ရ႐ွိခဲ့သည္။
၁၉၄၂ ကေန ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ထိ BIA, BDA နဲ႔ PBF တို႔တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရလက္ထက္မွာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္တိုင္းႀကီး ၂ တိုင္း (ေတာင္ပိုင္းတိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း) သာ ႐ွိေနေသးခ်ိန္တြင္ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း တိုင္းမႉးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေအာင္ေရႊအား အၿငိမ္းစားယူေစခဲ့ၿပီး ၾသစေတလ် သံအမတ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးအပ္ျခင္းခံရသည္။
၁၉၆၁ မွ ၁၉၇၅ ထိ အီဂ်စ္၊ ျပင္သစ္၊ စပိန္ႏွင့္ နယူးဇီလန္ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးအပ္ခံရသည္။
၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ တပ္မႉးေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔တြင္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တည္ေထာင္ရာတြင္ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၁ မဲဆႏၵ
နယ္မွ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ေရြးခ်ယ္ခံရသည္။
၁၉၉၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၆ ရက္တြင္
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳ ေကာ္မတီ Committee Representing People's Parliament (CRPP) ကို ဖြဲ႔စည္းသည့္အခါ ဦးေအာင္ေရႊ အား ဥကၠဌအျဖစ္တင္ေျမႇာက္ခဲ့သည္။ ဦးေအာင္ေရႊသည္ က်န္းမာေရးအရ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီတာဝန္မ်ားမွ အနားယူခဲ့သည္။
အဲဒီေနာက္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ က်န္းမာေရးအရ ဝိတိုရိယေဆးရံုမွာ တက္ေရာက္ကုသေနရင္း ၾသဂုတ္လ (၁၃)ရက္ တနဂၤေႏြ ေန႔တြင္ ဘဝတပါးသို ့ကူးေျပာင္းသြားခ့ဲပါတယ္။ ဦးေအာင္ေရႊ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ အသက္ (၉၉)ႏွစ္အရြယ္ရွိပါၿပီ။
