အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္အိုဘားမားရဲ႕ အခုလာမယ့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ခရီးစဥ္ထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စိုးရိမ္ ပူပန္မႈေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ အေမရိကန္ အိမ္ျဖဴေတာ္ တာ၀န္ရွိသူေတြက လူ႔အခြင့္အေရး တက္ၾကြသူေတြနဲ႔ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိသူေတြကို တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ စေနေန႔မွာ စတင္မယ့္ သံုးရက္ၾကာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ခရီးစဥ္မွာ အေမရိကန္ သမၼတ ဟာ ထိုင္း၊ ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယသက္တမ္းအတြက္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံခဲ့ရၿပီးခ်ိန္က စလို႔ ဒါဟာ သမၼတ အိုဘားမား ရဲ႕ ပထမဆံုး ျပည္ပခရီးစဥ္ျဖစ္ၿပီး သမၼတ အုိဘားမား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔က အဓိက အာ႐ံုစိုက္လာတဲ့ ေဒသသစ္ အာရွပစိဖိတ္ရဲ႕ အေရးပါပံုကို ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္မွာ အေရးပါဆံုး အေနနဲ႔ အေမရိကန္ သမၼတဟာ ျမန္မာခရီးစဥ္ကို သြားေရာက္မယ့္ အေၾကာင္းကို အေလးေပး ေဖာ္ျပေနၾကၿပီးေတာ့ ဒါဟာ သူ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဆဲ အေမရိကန္ သမၼတ တဦး အေနနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြက ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ သမၼတ ခရီးဟာ ေစာေသးတယ္ လို႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အေမရိကန္ သမၼတဟာ ႏို၀င္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔ မနက္ဘက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို ေရာက္ရွိၿပီးေတာ့ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အဦးမွာ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ သူမရဲ႕ေနအိမ္မွာ ေတြ႔ဆံုပါ လိမ့္မယ္။ ၿပီးရင္ ပူးတြဲ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီေနာက္ အေမရိကန္သံ႐ံုးက သံ႐ံုး ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာပါ။ နာရီပိုင္းၾကာမယ့္ သမၼတ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ေနာက္ဆံုး အစီအစဥ္ကေတာ့ ၁၉၃၀ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကာလကစလို႔ ၁၉၈၈ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အဓိကက်တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ ျမန္မာလူထုကို သမုိင္း၀င္ မိန္႔ခြန္းေျပာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတိုင္ခင္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က အေမရိကန္ကို တင္သြင္းမယ့္ ပို႔ကုန္ေတြ ပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။
ဒုတိယသက္တမ္းအတြက္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံခဲ့ရၿပီးခ်ိန္က စလို႔ ဒါဟာ သမၼတ အိုဘားမား ရဲ႕ ပထမဆံုး ျပည္ပခရီးစဥ္ျဖစ္ၿပီး သမၼတ အုိဘားမား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔က အဓိက အာ႐ံုစိုက္လာတဲ့ ေဒသသစ္ အာရွပစိဖိတ္ရဲ႕ အေရးပါပံုကို ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္မွာ အေရးပါဆံုး အေနနဲ႔ အေမရိကန္ သမၼတဟာ ျမန္မာခရီးစဥ္ကို သြားေရာက္မယ့္ အေၾကာင္းကို အေလးေပး ေဖာ္ျပေနၾကၿပီးေတာ့ ဒါဟာ သူ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဆဲ အေမရိကန္ သမၼတ တဦး အေနနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြက ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ သမၼတ ခရီးဟာ ေစာေသးတယ္ လို႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အေမရိကန္ သမၼတဟာ ႏို၀င္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔ မနက္ဘက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို ေရာက္ရွိၿပီးေတာ့ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အဦးမွာ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ သူမရဲ႕ေနအိမ္မွာ ေတြ႔ဆံုပါ လိမ့္မယ္။ ၿပီးရင္ ပူးတြဲ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီေနာက္ အေမရိကန္သံ႐ံုးက သံ႐ံုး ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာပါ။ နာရီပိုင္းၾကာမယ့္ သမၼတ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ေနာက္ဆံုး အစီအစဥ္ကေတာ့ ၁၉၃၀ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကာလကစလို႔ ၁၉၈၈ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အဓိကက်တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ ျမန္မာလူထုကို သမုိင္း၀င္ မိန္႔ခြန္းေျပာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတိုင္ခင္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က အေမရိကန္ကို တင္သြင္းမယ့္ ပို႔ကုန္ေတြ ပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။
