ဒုကၡသည္ေတြ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ျပန္လာႏုိင္ေရး ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္က လံုျခံဳေရး အျပည့္အဝေပး စီစဥ္ေပးၿပီး ခုိင္မာတဲ့ ဘဝအာမခံခ်က္ေတြနဲ႔ ေနရပ္ရင္းေတြမွာ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးမယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕စိတ္ပူပင္မႈေတြကို ေလ်ာ့ပါးေစမယ္လို႔ ဒုကၡသည္အေရး အကဲခတ္က သံုးသပ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဖက္ေရာက္ေနတဲ့ သိန္းဂဏန္းရိွတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြထဲက ပထမဆံုးအသုတ္ကို အခု ႏို၀င္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႕မွာ ျပန္လည္ေခၚယူဖို႔ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွအာဏာပိုင္ေတြ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြဖက္ကေတာ့ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ေပးၿပီး က်န္းမာေရး ပညာေရးစတဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရးအာမခံမယ္ဆိုရင္ ျပန္လာဖို႔ အသင့္ရိွတယ္လို႔ေတာ့ ဆိုေနပါတယ္။ ျပန္လာၾကေတာ့မယ့္ ဒုကၡသည္ေတြအေရး သံုးသပ္ခ်က္ေတြကို မဆုမြန္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
လာမယ့္ၾကာသပေတးေန႔ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၅ရက္ေန႔မွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပးသြားတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၇သိန္းအနက္က ပထမဆံုးအုပ္စုလုိက္အသုတ္အေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ ၂၀၀၀ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကို အသုတ္လိုက္ ျပန္လာဖို႔ ဘဂၤလား-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအစိုးရေတြ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္းျပန္ဖို႔အတြက္ သူတို႔ တဦးခ်င္းဆႏၵနဲ႔အညီ ေဘးကင္းလံုျခံဳစြာ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိျပန္ႏုိင္ေရး ဒုကၡသည္ေတြကိုယ္တုိင္ အရင္သြားေလ့လာဖို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ခြင့္ျပဳေပးဖ႔ိုလည္း UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာကုလသမဂၢ မဟာမင္းၾကီး႐ံုးက မေန႔တနဂၤေႏြက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ႏိုးေဆာ္တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အခု လို ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ေရးအတြက္ ကုလသမဂၢ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာက စိုးရိမ္ပူပင္ေနၾကေပမဲ့လို႔ ေရရွည္ျပႆနာေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ ပထမဆံုးအသုတ္ျပန္လာမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံမယ့္အစီအစဥ္ေတြကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္လို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္အေရးေလ့လာသံုးသပ္ေနသူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းက ရႈ႕ျမင္ပါတယ္။
"ဒီကနဦး ၂၀၀၀ ကိုေတာ့ စမ္းၿပီးေတာ့ လက္ခံသင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ UN တို႔ဘာတို႔ ေအဂ်င္စီေတြကလည္း ႀကိဳက္မွာမဟုတ္ဘူးေလ။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီလိုမွ စမ္းမလုပ္လို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲဆိုတာကို ဘယ္လိုမွ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒီလိုပဲဆက္ၿပီးေတာ့ သြားေတာ့မွာလား ဟိုမွာလည္း ဒုကၡေတြနဲ႔ေလ။ ျမန္မာျပည္ဘက္က ဟိုဘက္က ေတာင္းသလို ဒါေတြအကုန္လံုးျပည့္စံုမွ ျပန္လာမယ္ဆိုရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ၾကာမယ္။ အေကာင္းဆံုးလက္ေတြ႔က်က် စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ ဒီကနဦး ၂၀၀၀ ကိုေတာ့ စမ္းၿပီးေတာ့ လက္ခံသင့္တယ္။ ျမန္မာအစိုးရကလည္း ဒီဟာကို ေအာင္ျမင္ေအာင္လို႔ သူတို႔အေနနဲ႔ တြန္းရေတာ့မွာပဲ။ ဘယ္ေလာက္ျပည္တြင္းမွာ သေဘာထားကြဲကြဲ ၊ ဆိုေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒီဟာက breakthrough တခုျဖစ္ဖို႔အတြက္ လမ္းစေပၚလာမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။"
အဓိကကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ႏုိင္ငံတကာရဲ႕စိုးရိမ္ပူပင္မႈေတြကို ေလ်ာ့ပါးသြားေအာင္နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ယံုၾကည္မႈရေအာင္ သူတို႔ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး၊ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးစတဲ့ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လက္ေတြ႔က်က် လံုျခံဳေရးအာမခံခ်က္ေပးၿပီး စနစ္တက်စီစဥ္ေပးသင့္တယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းက အၾကံျပဳပါတယ္။
"၀န္ႀကီးတေယာက္က သြားၿပီးေတာ့ လာမယ့္ဒုကၡသည္ေတြကို ႀကိဳၿပီး ကဲ မင္းတို႔ကို ဒီမွာ ယာယီ ေနရာခ်ထားေပးမယ္ ။ အဲလို အာမခံခ်က္တခုခုကိုေတာ့ သတိၱရွိရွိနဲ႔ ေပးရလိမ့္မယ္ က်ေနာ္အတတ္ႏိုင္ဆံုးလုပ္ေပးမယ္ အဲေတာ့ ျပန္လာခဲ့ၾကပါဆိုၿပီးေတာ့ ေပးရမွာပဲ။ တကယ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ဒီဟာက စမ္းလိုက္တာပဲ။ အဲဒီေတာ့ နည္းနည္းေလး စြန္႔စားရဲသူေတြ ျပန္လာၾကပါေစေပါ့။ အဲဒီအခါက်မွ ဒီဘက္ကေနၿပီးေတာ့ စကားမတည္ပဲ ၊ ညစ္ပတ္တယ္ဆိုတဲ့ စကားလံုးသံုးမယ္ကြာေနာ္ ညစ္ပတ္တယ္ဆိုရင္ သြားၿပီ မွတ္ေတာ့ ။ အရပ္သားအစိုးရေရာ၊ စစ္ဘက္ကေရာ ဘယ္ေလာက္စီစဥ္ထားထား ဘယ္ေလာက္မွန္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ သတၱိရွိရွိအေျဖရွာရဲသလဲဆိုတာေျပာတာ တိုင္းျပည္အတြက္ေျပာေနတာ ။ တိုင္းျပည္က ေျပာမယ္ဆိုရင္ ၾကာေလၾကာေလ နစ္ေနျပီလိုျဖစ္ေနၿပီ။ ဒီဟာကို သတၱိရွိရွိမကိုင္တြယ္ရဲဘူးဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရ လုပ္မေနနဲ႔။"
ဒုကၡသည္ေတြဖက္မွာ စိုးရိမ္ခ်က္က လံုၿခံဳေရးကိစၥအျပင္ NVC ကဒ္ထုတ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာလည္း မေက်လည္ၾကပါဘူး။ အခ်ိဳ႕က သူတိုကိုယ္သူတို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီးသားေတြလို႔ ဆိုၿပီး၊ အဲဒီအတြက္ NVC ကဒ္ကို လက္ခံလိုက္ရင္ ႏို္င္ငံသားအခြင့္အေရးေတြ ဆံုးရံႈးမွာကို စိုးရိမ္တာပါ။ တဖက္မွာ သူတို႔စား၀တ္ေနေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြလည္းရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒုကၡသည္အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘူးဆိုၿပီး မျပန္လိုၾကပါဘူး။ ျပန္ပို႔မယ့္စာရင္းထဲမွာပါတဲ့ ဒုကၡသည္ဆယ္ဂဏန္းေလာက္ စခန္းထဲကေန ထြက္ေျပးသြားၾကတယ္ဆိုၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္တဦး ေျပာဆိုခ်က္ကို ကိုးကားၿပီး ရိုက္တာသတင္းဌာနက ေရးသားပါတယ္။ ျပန္ပို႔မယ့္စာရင္းထဲမွာပါတဲ ့ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ဆႏၵဘယ္လိုရိွသလဲဆိုတာကိိုေတာ့ ဗီြအိုေအက သီးျခား ေမးျမန္းဆက္သြယ္အတည္ျပဳလို႔ မရေသးပါဘူး။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ေကာ့ဘဇားအနီး ဘာလုခါလီဒုကၡသည္စခန္းေန ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ေမာင္ေတာေဒသခံ ေက်ာင္းဆရာတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေမာင္ေမာင္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြကို အေျခခံခံထားတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာေပးမယ္ဆိုရင္ ျပန္ပို႔အဆင့္သင့္ရိွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါကို ျမန္မာအရာရိွေတြလာတုန္းကလည္း တင္ျပခဲ့ၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
" အဓိကေတာင္းဆိုခ်င္တာက က်ေနာ္တို႔ မူလႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေပးရမည္၊ မူလေနရာေတြမွာ ျပန္ခ်ေပးရမည္။ က်ေနာ္တို႔ က်န္ခဲ့တဲ့ ဥစၥာပစၥည္းေတြကို က်ေန္ာတို႔ကို ျပန္လည္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ေပးရမည္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာအစိုးရစီကေန ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာင္းဆိုခ်က္ကို လိုက္ေလ်ာေပးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံတကာလံုၿခံဳေရးခ်ေပးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က အကုန္လံုးသြားဖို႔အဆင္သင့္ပါပဲလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။"
ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းကေန တဘက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကုိ ထြက္ေျပးသြားၾကသူေတြကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚဆုိတာကုိ ျမန္မာအစုိးရက လက္မခံေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရးအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရနဲ႔ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထုိး ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အခုသီတင္းပတ္အတြင္း တေန႔ကုိ ဒုကၡသည္ ၁၅၀ ေလာက္ ၁၀ ရက္ေက်ာ္ၾကာကာလအတြင္း စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္ ၂,၀၀၀ ကုိ ပထမအသုတ္အျဖစ္နဲ႔ စတင္ လက္ခံေတာမွာျဖစ္ေၾကာင္း လူမႈဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ၀င္းျမတ္ေအးက တနဂၤေႏြေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
