စစ်အာဏာသိမ်းမှုကိုဆန့်ကျင်တော်လှန်တဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကို ပစ်မှတ်ထားပြီး၊ စစ်ကောင်စီဟာ ဒီလပိုင်းအတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်လာပါတယ်။ မနေ့က ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF ရဲ့ ဌာနချုပ်ကို စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းသုံးတိုက်ခိုက်တာဟာ၊ CNF ရဲ့ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်မှုကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ CNF ဒုဥက္ကဌက သုံးသပ်ပြောဆိုပါတယ်။ ဒီလိုလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေမြင့်တက်လာတဲ့အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ သတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုသားညွန့်ဦး ပြောပြမှာပါ။
ဒီလ ၁၀ရက်နေ့ ညနေပိုင်းက အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်မှာ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF ရဲ့ ဌာနချုပ် ဝိတိုရိယစခန်းကို စစ်ကောင်စီက ဂျက်တိုက်လေယာဉ်တွေနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ရဲဘော်၊ရဲမေ ၅ဦးသေဆုံးပြီး လူ ၁၀ဦးလောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။
CNF ရဲ့ ဒုဥက္ကဌ ၂ ဒေါက်တာ လျံမှုန်းဆာခေါင်းက ဒီလို တိုက်ခိုက်တာဟာ CNF ဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပြည်သူနဲ့အတူ ရပ်တည်တိုက်ပွဲဝင်တာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ တုန့်ပြန်ပြောဆိုပါတယ်။
“ကျနော်တု့ိ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးသည် ပြည်သူလူထုနဲ့ တစ်သားတည်း လက်တွဲတိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်တယ်။ ဒီနွေဦးတော်လှန်ရေးဆိုတာ ပြည်သူ့ တော်လှန်ရေးဖြစ်တယ်။ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးမှာရှိတဲ့ ပြည်သူလူထုကနေပြီးတော့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်တဲ့ တော်လှန်ရေးဖြစ်တယ်။ ဒီတော်လှန်ရေးထဲမှာ ကျနော်တို့ CNF က တစ်တပ်တစ်အားအနေနဲ့ ပါဝင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အတွက်ကြောင့် သူတို့အနေနဲ့ ကျနော်တို့ CNF ပါဝင်မှုကို ရန်သူလို သဘောထားပြီး တိုက်ခိုက်နေတာဖြစ်တယ်ဆိုပြီးတော့ ပြောချင်ပါတယ်။”
ချင်းလူထုကို အလားတူ တိုက်ခိုက်မှုတွေ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုတွေကြောင့် စစ်ကောင်စီအပေါ် ဆန့်ကျင်လိုစိတ်တွေပဲ ပိုကြီးမားလာလိမ့်မယ်လို့လည်း ဒေါက်တာ လျံမှုန်းဆာခေါင်းက သတိပေးပါတယ်။
“ ကျနော်တို့ CNF ဌာနချုပ်ကို လာတိုက်တယ်။ ကျနော်တို့ ထန်တလန်ကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးတယ်။ ဒီလို မီးရှို့ဖျက်ဆီးလို့ ၊ လေယာဉ်နဲ့ လာတိုက်လို့ ပြည်သူလူထုက အရှုံးပေးမလား။ ချင်းပြည်သူလူထုကလည်း အရှုံးမပေးနိုင်ဘူး။ ချင်းတစ်မျိုးသားလုံးကလည်း အရှုံးမပေးနိုင်ဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံးကလည်း အရှုံး ပေးမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါ မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ မတရားလုပ်ရပ်တွေဟာ ပြည်သူလူထုကို ပိုပြီးတော့ ရင်နာစေတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ကျနော်တို့ ပိုပြီးတော့ အုံကြွမယ်။ ပိုပြီးတော့ ပုန်ကန်မယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးအနေနဲ့ မင်းအောင်လှိုင်ပြုတ်ကျတဲ့အထိ လက်တွဲပြီးတော့ တိုက်ပွဲဝင်သွားမယ်။ ”
CNF အဖွဲ့ဟာ ၂၀၁၅ခုနှစ်က NCA အပစ်ရပ်စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့အဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာကို CNF က ကန့်ကွက်ခဲ့ပြီးနောက် ချင်းပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်လာခဲ့ပါတယ်။
ဒီဇင်ဘာလ ၉ရက်နေ့ကလည်း ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KIA ရဲ့ တပ်မဟာ ၂ ဌာနချုပ်နဲ့ တပ်မဟာ ၉ ရဲ့ တပ်ရင်း စခန်း ၂ခု ကိုလည်း စစ်ကောင်စီဘက်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၃ရက်က ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ်က KIA တပ်မဟာ၉ နယ်မြေ အနန့်ပါမှာ စစ်ကောင်စီတပ်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သလို ဒီဇင်ဘာလ ၇ရက်နေ့မှာ ရှမ်းပြည်နယ် ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ နမ့်ဆန်မြို့နယ် ကုန်းသာရွာအနီးက TNLA တအန်း(ပလောင်) တပ်စခန်းကို ရဟတ်ယာဉ်နဲ့ ပို့ဆောင် တိုက်ခိုက်တာတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်တွေနိမ့်ပါးချိန်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းက စစ်ကူပေး တိုက်ခိုက်တာရှိပေမဲ့၊ ဒီလပိုင်းမှာတော့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ အခြေစိုက်စခန်းတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်လာပါတယ်။
ဒီလို တိုက်ခိုက်တဲ့အပေါ်မှာတော့ စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ မြေပြင်စိုးမိုးမှုအားနည်းလာတာ၊ မြေပြင်တပ်တွေမှာ အင်အားအကန့်အသတ်ရှိလာတာကြောင့်လို့ လေ့လာသူတွေက သုံးသပ်ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်ကတော့ လေကြောင်းက အခုလို ထိုးစစ်ဆင်လာတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူ့အမြင်ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“တစ်ဖက်က ငြိမ်းချမ်းရေးအလံထောင်၊ တစ်ဖက်က စစ်ရေးအရ ဖိအားပေး။ အဲဒီ မဟာဗျူဟာကို ကျင့်သုံးနေတာ။ အဲဒီ မဟာဗျူဟာကို ကျင့်သုံးရခြင်းရဲ့ အကြောင်းက တစ်ပြည်လုံး ကျယ်ပြန့်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကြီး ကျင်းပပေးရေးဆိုတဲ့ သူ့ရဲ့ နိုင်ငံရေး မဟာဗျူဟာအောင်မှာ ဒါတွေ လုပ်တာပေါ့။ အဲဒီအခါကျ အရင်လို စစ်ပွဲ တစ်ပွဲချင်း အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်ဖို့အတွက် လေကြောင်းအင်အားကို သုံးတာမဟုတ်တော့ဘူး။ အခုကတော့ သူနဲ့ စစ်ရပ်စဲလို့ ရနိုင်တဲ့အင်အားစုကို စစ်ရပ်စဲမယ်။ ဥပမာအားဖြင့် ရခိုင်မှာပေါ့ဗျာ။ အဲဒီလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ တင်းမာနေတဲ့ အင်အားစုတွေ ဆိုလို့ ရှိရင် အဲဒီ အင်အားစုတွေရဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ဌာနချုပ် စစ်နေရာတွေကို တိုက်ခိုက်တာ။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်ဖို့အတွက် ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လုပ်နေတာဖြစ်တဲ့အတွက် အဲလို ဖြစ်နေတာ။ ”
နောက်တစ်ချက်အနေနဲ့ ၂၀၂၃မှာ ဘက်အသီးသီးက နိုင်ငံရေး၊စစ်ရေးနည်းဗျူဟာတွေ ပြောင်းလဲလာတဲ့ အတွက် စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း ပြောင်းလဲလာတာ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဆက်ပြောပါတယ်။ ဒီလို တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့အကျိုးဆက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ----
“ အဲဒီအင်အားစုတွေကတော့ ကျနော်ထင်တာ တုံပြန်လက်စားချေမှုတွေနဲ့ NUG နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ ပိုပြီးတော့ အားကောင်းလာလိမ့်မယ်။ ပိုပြီးတော့ နီးကပ် ထိစပ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ သုံးသပ်ပါတယ်။ ”
လောလောဆည်မှာတော့ ကရင် KNU၊ ကချင် KIA ၊ ကရင်နီ KNPP စတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်အကြားမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်တာတွေလည်း နေ့စဉ်လိုဖြစ်ပွားနေပါတယ်။
{Unicode}
စဈကောငျစီက လကွေောငျးသုံးပဈမှတျထားတိုကျခိုကျမှု တိုးလုပျလာ
ဇနျနဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၂၃ (ဗှီအိုအေ၊မွနျမာ)
စဈအာဏာသိမျးမှုကိုဆန့ျကငြျတောျလှနျတဲ့ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေို ပဈမှတျထားပွီး၊ စဈကောငျစီဟာ ဒီလပိုငျးအတှငျး လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှေ တိုးမွှင့ျလုပျဆောငျလာပါတယျ။ မနေ့က ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး CNF ရဲ့ ဌာနခြုပျကို စဈကောငျစီက လကွေောငျးသုံးတိုကျခိုကျတာဟာ၊ CNF ရဲ့ နှေဦးတောျလှနျရေးတှငျး ပါဝငျပတျသကျမှုကွောင့ျဖွဈတယျလို့ CNF ဒုဥက်ကဌက သုံးသပျပွောဆိုပါတယျ။ ဒီလိုလကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှမွေင့ျတကျလာတဲ့အခွအေနနေဲ့ပတျသကျလို့ သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုသားညှန့ျဦး ပွောပွမှာပါ။
ဒီလ ၁၀ရကျနေ့ ညနပေိုငျးက အိန်ဒိယ-မွနျမာနယျစပျမှာ ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး CNF ရဲ့ ဌာနခြုပျ ဝိတိုရိယစခနျးကို စဈကောငျစီက ဂကြျတိုကျလယောဉျတှနေဲ့ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တာပါ။ ဒီတိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ ရဲဘောျ၊ရဲမေ ၅ဦးသဆေုံးပွီး လူ ၁၀ဦးလောကျ ထိခိုကျဒဏျရာရခဲ့ပါတယျ။
CNF ရဲ့ ဒုဥက်ကဌ ၂ ဒေါကျတာ လြံမှုနျးဆာခေါငျးက ဒီလို တိုကျခိုကျတာဟာ CNF ဟာ နှေဦးတောျလှနျရေးမှာ ပွညျသူနဲ့အတူ ရပျတညျတိုကျပှဲဝငျတာကွောင့ျ ဖွဈတယျလို့ တုန့ျပွနျပွောဆိုပါတယျ။
“ကနြောျတု့ိ ခငြျးအမြိုးသားတပျဦးသညျ ပွညျသူလူထုနဲ့ တဈသားတညျး လကျတှဲတိုကျပှဲဝငျနတေဲ့ တောျလှနျရေးအဖှဲ့အစညျးဖွဈတယျ။ ဒီနှေဦးတောျလှနျရေးဆိုတာ ပွညျသူ့ တောျလှနျရေးဖွဈတယျ။ ပွညျထောငျစု မွနျမာနိုငျငံတဈဝှမျးလုံးမှာရှိတဲ့ ပွညျသူလူထုကနပွေီးတော့ စဈအာဏာရှငျစနဈကို ဆန့ျကငြျ ကန့ျကှကျတဲ့ တောျလှနျရေးဖွဈတယျ။ ဒီတောျလှနျရေးထဲမှာ ကနြောျတို့ CNF က တဈတပျတဈအားအနနေဲ့ ပါဝငျနတောဖွဈပါတယျ။ ထို့အတှကျကွောင့ျ သူတို့အနနေဲ့ ကနြောျတို့ CNF ပါဝငျမှုကို ရနျသူလို သဘောထားပွီး တိုကျခိုကျနတောဖွဈတယျဆိုပွီးတော့ ပွောခငြျပါတယျ။”
ခငြျးလူထုကို အလားတူ တိုကျခိုကျမှုတှေ မီးရှို့ဖကြျဆီးမှုတှကွေောင့ျ စဈကောငျစီအပေါျ ဆန့ျကငြျလိုစိတျတှပေဲ ပိုကွီးမားလာလိမ့ျမယျလို့လညျး ဒေါကျတာ လြံမှုနျးဆာခေါငျးက သတိပေးပါတယျ။
“ ကနြောျတို့ CNF ဌာနခြုပျကို လာတိုကျတယျ။ ကနြောျတို့ ထနျတလနျကို မီးရှို့ဖကြျဆီးတယျ။ ဒီလို မီးရှို့ဖကြျဆီးလို့ ၊ လယောဉျနဲ့ လာတိုကျလို့ ပွညျသူလူထုက အရှုံးပေးမလား။ ခငြျးပွညျသူလူထုကလညျး အရှုံးမပေးနိုငျဘူး။ ခငြျးတဈမြိုးသားလုံးကလညျး အရှုံးမပေးနိုငျဘူး။ မွနျမာနိုငျငံမှာရှိတဲ့ ပွညျသူလူထု တဈရပျလုံးကလညျး အရှုံး ပေးမှာ မဟုတျဘူး။ ဒါ မငျးအောငျလှိုငျရဲ့ မတရားလုပျရပျတှဟော ပွညျသူလူထုကို ပိုပွီးတော့ ရငျနာစတေယျ။ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ ကနြောျတို့ ပိုပွီးတော့ အုံကွှမယျ။ ပိုပွီးတော့ ပုနျကနျမယျ။ တဈနိုငျငံလုံးအနနေဲ့ မငျးအောငျလှိုငျပွုတျကတြဲ့အထိ လကျတှဲပွီးတော့ တိုကျပှဲဝငျသှားမယျ။ ”
CNF အဖှဲ့ဟာ ၂၀၁၅ခုနှဈက NCA အပဈရပျစာခြုပျကို လကျမှတျရေးထိုးထားတဲ့အဖှဲ့ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၂၁ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီလမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးတာကို CNF က ကန့ျကှကျခဲ့ပွီးနောကျ ခငြျးပွညျနယျမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျလာခဲ့ပါတယျ။
ဒီဇငျဘာလ ၉ရကျနေ့ကလညျး ကခငြျလှတျမွောကျရေးတပျမတောျ KIA ရဲ့ တပျမဟာ ၂ ဌာနခြုပျနဲ့ တပျမဟာ ၉ ရဲ့ တပျရငျး စခနျး ၂ခု ကိုလညျး စဈကောငျစီဘကျက ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့ပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ အောကျတိုဘာလ ၂၃ရကျက ကခငြျပွညျနယျ ဖားကန့ျမွို့နယျက KIA တပျမဟာ၉ နယျမွေ အနန့ျပါမှာ စဈကောငျစီတပျက ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့သလို ဒီဇငျဘာလ ၇ရကျနေ့မှာ ရှမျးပွညျနယျ ပလောငျကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေ၊ နမ့ျဆနျမွို့နယျ ကုနျးသာရှာအနီးက TNLA တအနျး(ပလောငျ) တပျစခနျးကို ရဟတျယာဉျနဲ့ ပို့ဆောငျ တိုကျခိုကျတာတှေ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။
ပုံမှနျအားဖွင့ျတော့ နှဈဖကျတိုကျပှဲအတှငျး စဈကောငျစီတပျတှနေိမ့ျပါးခြိနျမှာ စဈကောငျစီတပျက လကွေောငျးက စဈကူပေး တိုကျခိုကျတာရှိပမေဲ့၊ ဒီလပိုငျးမှာတော့ လကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့တှရေဲ့ အခွစေိုကျစခနျးတှကေို ပဈမှတျထားတိုကျခိုကျလာပါတယျ။
ဒီလို တိုကျခိုကျတဲ့အပေါျမှာတော့ စဈကောငျစီတပျဟာ မွပွေငျစိုးမိုးမှုအားနညျးလာတာ၊ မွပွေငျတပျတှမှော အငျအားအကန့ျအသတျရှိလာတာကွောင့ျလို့ လေ့လာသူတှကေ သုံးသပျပါတယျ။
နိုငျငံရေးသုံးသပျသူ ဦးသနျးစိုးနိုငျကတော့ လကွေောငျးက အခုလို ထိုးစဈဆငျလာတာနဲ့ ပတျသကျပွီး သူ့အမွငျကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“တဈဖကျက ငွိမျးခမြျးရေးအလံထောငျ၊ တဈဖကျက စဈရေးအရ ဖိအားပေး။ အဲဒီ မဟာဗြူဟာကို ကငြ့ျသုံးနတော။ အဲဒီ မဟာဗြူဟာကို ကငြ့ျသုံးရခွငျးရဲ့ အကွောငျးက တဈပွညျလုံး ကယြျပွန့ျတဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကွီး ကငြျးပပေးရေးဆိုတဲ့ သူ့ရဲ့ နိုငျငံရေး မဟာဗြူဟာအောငျမှာ ဒါတှေ လုပျတာပေါ့။ အဲဒီအခါကြ အရငျလို စဈပှဲ တဈပှဲခငြျး အဆုံးအဖွတျပေးနိုငျဖို့အတှကျ လကွေောငျးအငျအားကို သုံးတာမဟုတျတော့ဘူး။ အခုကတော့ သူနဲ့ စဈရပျစဲလို့ ရနိုငျတဲ့အငျအားစုကို စဈရပျစဲမယျ။ ဥပမာအားဖွင့ျ ရခိုငျမှာပေါ့ဗြာ။ အဲဒီလို မဟုတျဘဲနဲ့ တငျးမာနတေဲ့ အငျအားစုတှေ ဆိုလို့ ရှိရငျ အဲဒီ အငျအားစုတှရေဲ့ အရေးကွီးတဲ့ ဌာနခြုပျ စဈနရောတှကေို တိုကျခိုကျတာ။ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပနိုငျဖို့အတှကျ ရညျရှယျခကြျနဲ့ လုပျနတောဖွဈတဲ့အတှကျ အဲလို ဖွဈနတော။ ”
နောကျတဈခကြျအနနေဲ့ ၂၀၂၃မှာ ဘကျအသီးသီးက နိုငျငံရေး၊စဈရေးနညျးဗြူဟာတှေ ပွောငျးလဲလာတဲ့ အတှကျ စဈကောငျစီဘကျကလညျး ပွောငျးလဲလာတာ ဖွဈနိုငျကွောငျး ဆကျပွောပါတယျ။ ဒီလို တိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ ဖွဈပေါျလာနိုငျတဲ့အကြိုးဆကျနဲ့ ပတျသကျလို့ ----
“ အဲဒီအငျအားစုတှကေတော့ ကနြောျထငျတာ တုံပွနျလကျစားခြမှေုတှနေဲ့ NUG နဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုတှေ ပိုပွီးတော့ အားကောငျးလာလိမ့ျမယျ။ ပိုပွီးတော့ နီးကပျ ထိစပျလာလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျကတော့ သုံးသပျပါတယျ။ ”
လောလောဆညျမှာတော့ ကရငျ KNU၊ ကခငြျ KIA ၊ ကရငျနီ KNPP စတဲ့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ စဈကောငျစီတပျအကွားမှာ တိုကျပှဲတှေ ဆကျတိုကျဖွဈပှားနပွေီး လကွေောငျးတိုကျခိုကျတာတှလေညျး နေ့စဉျလိုဖွဈပှားနပေါတယျ။
