(Zawgyi/Unicode)
ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ် သောင်ရင်းမြစ်ကိုဖြတ်ပြီး ကရင်ပြည်နယ်မြဝတီနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ တာ့ခရိုင်က မဲဆောက်မြို့နယ် ဆက်သွယ်ပေးထားတဲ့ထိုင်း-မြန်မာချစ်ကြည်ရေး တံတားအမှတ် ၂ ဖွင့်ပွဲနဲ့ နယ်စပ် ထိန်းချုပ်ရေးဇုန်ု (Border Control Facilities Zone) ကို ဒီကနေ့ အောက်တိုဘာလ ၃၀ရက် မနက်မှာ စတင်ဖွင့်လှစ်ပါပြီ။ ဒီတံတားဟာ အရှေ့တောင်အာရှ ငါးနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ မြန်မာ-ထိုင်း-လာအို- ကမ္ဘောဒီးယား-ဗီယက်နမ် စတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့ ကုန်သွယ်ရေး ပိုမို တိုးတက်ကောင်းမွန်လာဖို့ရည်ရွယ်တယ်လို့ ထိုင်းအစိုးရက ပြောသလို၊ ဒီတံတားဖွင့်တာဟာ မြန်မာနဲ့ထိုင်း ပင်လယ် ဆိပ်ကမ်းမြို့တွေအထိ ကုန်သွယ်မူစံနစ်တွေကို ချိတ်ဆက်သွားမယ့် အစီစဉ်ဖြစ်တယ်လို့လည်း မြန်မာအာဏာပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ထိုင်းအခြေစိုက်သတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၊ တာ့ခ်ခရိုင်အတွင်းက မဲဆောက်မြို့ ထဆိုင်လွတ် Tha Sai Luat နယ်စပ်နေရာနဲ့ မြန်မာဘက်အခြမ်းက မြဝတီမြို့ကို ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရေးတံတားအမှတ် ၂ ကို ထိုင်းနိုင်ငံ ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး Saksayam Chidchob ဆပ်စရန်ချစ်ချော့နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက ဆောက်လုပ်ရေးန်ကြီး ဦးဟန်ဇော်တို့တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီတံတားသစ်ကနေ ကူးသန်းသွားလာရေးအတွက် ပိုပြီး အဆင်ပြေစေလိမ့်မယ်လို့ ထိုင်း ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီး Saksayam Chidchob ဆပ်စရန်ချစ်ချော့က တံတားဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနားမှာ ပြောပါတယ်။
"အခုလိုတံတားအမှတ် ၂ ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲတဲ့အတွက် ချစ်ကြည်ရေးတံတားအမှတ် ၁ ကနေ ကူးသန်းသွားလာနေရတဲ့ အဆင်မပြေတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ကျော်လွှား နိုင်မှာဖြစ်ပြီး နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းမှာ တိုးတက်မှုတွေ ရလာစေပါမယ်။ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး ဟာ ၂၀၁၈ မှာ ပိုးမို တိုးတက်ကောင်းလာခဲ့ပြီး ဘတ်ငွေ ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါးအထိ ကုန်သွယ်ရေးပမာဏ တိုးတက်လာပါပြီ။ တနှစ်ကို ဖြတ်သန်းနေတဲ့ ကားပေါင်း ၂၃၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး တနေ့ကို ကားအစင်းရေး ၆၃၀ ကျော် ဖြတ်သန်းနေရာမှာ ထိမ်းချုပ်မူတွေ အဆင်မပြေဖြစ်ရပြီးကားတွေ ပြည့်ကြပ်ပြီး ကားတန်းရှည်နဲ့ နာရီပေါင်းများစွာ စောင့်ဆိုင်းနေခဲ့ရပါတယ်။ အခုလို တံတာအမှတ် ၂ ဖွင်လိုက်တဲ့ အတွက် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးမှာ နှေင့်နှေး ကြံ့ကြာမှုတွေ ဖြေရှင်းနိုင်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အရှေ့တောင်အာရှ ငါးနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ မြန်မာ -ထိုင်း-လာအို- ကမ္ဘောဒီးယား-ဗီယက်နမ်တို့နဲ့ ကုန်သွယ်ရေး ပိုမို တိုးတက် ကောင်းမွန်လာတော့မှာဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီး စရမ်ချစ်ချော့က ထိုင်းဘာသာနဲ့ ပြောခဲ့တာပါ။"
တံတားအမှတ် ၂ ဖွင့်ပွဲကို မြန်မာဘက်က ဆောက်လုပ်ရေးန်ကြီး ဦးဟန်ဇော်အပြင် မွန်နဲ့ ကရင်ပြည်နယ်တို့က ဝန်ကြီးချုပ်တွေနဲ့အတူ ပြည်နယ်အစိုးရ အဆင်မြင့်အရာရှိတွေ တက်ရောက်ခဲ့တာပါ။ ထိုင်း-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးတံတားအမှတ် ၂ ဖွင့်လှစ်ရတဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကို ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးတေဇာအောင်က အခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့မျှော်မှန်းချက်ကတော့ ဟိုဘက်ဒီဘက် ကျနော်တို့ဘက်ကဆိုရင် ရန်ကုန်သီလဝါ ထိုင်းဘက်ဆိုရင် ဘန်ကောက်ဘန်းချဘန်း ဟိုဘက် ဒီဘက်ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်း ၂ ခု ချိတ်ဆက်မဲ့ပုံစံပါခင်ဗျ။”
ထိုင်းဘက်ထက်စာရင် မြန်မာဘက်က ကုန်သွယ်မှု ပမာဏက နည်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြောင်းကုန်တင်ပို့နိုင်မူကတော့ ၂၀၁၈ခုနှစ်ထဲမှာ အများကြီးတိုးတက်လာခဲ့တယ်လို့ ဦးတေဇာအောင်က ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့လည်း အဲဒီလိုပဲ ၁ ဘီလျံပေါ့၊ သန်း တထောင်ပေါ့။ ဒီနှစ်လည်း ၁ဘီလျံကပ်သွားပါပြီ။ ချုပ်ပြီးရင်တော့ မျော်မှန်းချက်ကို ပြည့်မှာပါ။ နည်းပေမဲ့လည်း ဒီနှစ်တော့ အတော်တက်လာပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ပဲတို့၊ ပြောင်းတို့ပေါ့။ အထူးသဖြင့် ပြောင်းပေါ့။ အရင်တုန်းက Export ကို ၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ထိလောက်ပဲ ရှိခဲ့ပြီး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ထိ မျော်မှန်းခဲ့ပေမဲ့ ဒီနှစ်ထဲမှာ ၄၂ ရာခိုင်နှုန်းထိ တိုးလာပါတယ်။”
ထိုင်းနဲ့ မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေး အဓိကနယ်စပ်လမ်းကြောင်းတွေကတော့ တာချီလိတ်-မယ်ဆိုင်၊ ကော့သောင်း-ရနောင်းနဲ့ မြဝတီ-မဲဆောက် လမ်းကြောင်းတွေဖြစ်ပြီး မြဝတီ-မဲဆောက် နယ်စပ်လမ်းကနေ ကုန်သွယ်နေတဲ့ ပမာဏဟာ ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်မူအားလုံး ရဲ့၆၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ထိုင်းဘက်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံကို ပို့နေတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံထုတ် ဆောက်လုပ်ရေးသုံးပစ္စည်းနဲ့စွမ်းအင်သုံး လောင်စာဆီတွေက အများဆုံးဖြစ်ပြီး မြန်မာဘက်က ပဲနဲ့ပြောင်း စတဲ့ ကုန်ကြမ်းတွေသာ အများဆုံး တင်ပို့နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အခုဖွင့်လှစ်ခဲ့တဲ့မဲဆောက်မြဝတီချစ်ကြည်ရေးအမှတ် ၂ တံတားကြီးကို ထိုင်းနိုင်ငံဘက်က ထိုင်းဘတ်ငွေသန်းပေါင်း ၄၂၀၀ အကုန်အကျခံ တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး မဲဆောက်-မြဝတီ အမှတ် ၂ ချစ်ကြည်ရေး တံတားအရှည်ဟာ မြန်မာဘက်ခြမ်းမှာ ၄ ကီလိုမီတာနဲ့ ထိုင်းဘက်ခြမ်းမှာ ၁၇ ကီလိုမီတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမှတ် ၂ ထိုင်း-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးတံတားဟာမြဝတီမြို့နယ် ရေပူကျေးရွာကနေ သောင်ရင်းမြစ်ကို ဖြတ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ခြမ်းက မဲဆောက်ြမို့နဲ့ ချိတ်ဆက်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင်။
[Unicode Version]
ထိုငျးမွနျမာနယျစပျ သောငျရငျးမွဈကိုဖွတျပွီး ကရငျပွညျနယျမွဝတီနဲ့ ထိုငျးနိုငျငံ၊ တာ့ခရိုငျက မဲဆောကျမွို့နယျ ဆကျသှယျပေးထားတဲ့ထိုငျး-မွနျမာခစြျကွညျရေး တံတားအမှတျ ၂ ဖှင့ျပှဲနဲ့ နယျစပျ ထိနျးခြုပျရေးဇုနျု (Border Control Facilities Zone) ကို ဒီကနေ့ အောကျတိုဘာလ ၃၀ရကျ မနကျမှာ စတငျဖှင့ျလှဈပါပွီ။ ဒီတံတားဟာ အရှေ့တောငျအာရှ ငါးနိုငျငံဖွဈတဲ့ မွနျမာ-ထိုငျး-လာအို- ကမ်ဘောဒီးယား-ဗီယကျနမျ စတဲ့ နိုငျငံတှရေဲ့ ကုနျသှယျရေး ပိုမို တိုးတကျကောငျးမှနျလာဖို့ရညျရှယျတယျလို့ ထိုငျးအစိုးရက ပွောသလို၊ ဒီတံတားဖှင့ျတာဟာ မွနျမာနဲ့ထိုငျး ပငျလယျ ဆိပျကမျးမွို့တှအေထိ ကုနျသှယျမူစံနဈတှကေို ခြိတျဆကျသှားမယ့ျ အစီစဉျဖွဈတယျလို့လညျး မွနျမာအာဏာပိုငျတှကေ ပွောပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ထိုငျးအခွစေိုကျသတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံ၊ တာ့ချခရိုငျအတှငျးက မဲဆောကျမွို့ ထဆိုငျလှတျ Tha Sai Luat နယျစပျနရောနဲ့ မွနျမာဘကျအခွမျးက မွဝတီမွို့ကို ခြိတျဆကျထားတဲ့ နှဈနိုငျငံ ခစြျကွညျရေးတံတားအမှတျ ၂ ကို ထိုငျးနိုငျငံ ပို့ဆောငျဆကျသှယျရေးဝနျကွီး Saksayam Chidchob ဆပျစရနျခစြျခြော့နဲ့ မွနျမာနိုငျငံက ဆောကျလုပျရေးနျကွီး ဦးဟနျဇောျတို့တကျရောကျဖှင့ျလှဈပေးခဲ့ကွပါတယျ။
ဒီတံတားသဈကနေ ကူးသနျးသှားလာရေးအတှကျ ပိုပွီး အဆငျပွစေလေိမ့ျမယျလို့ ထိုငျး ပို့ဆောငျဆကျသှယျရေး ဝနျကွီး Saksayam Chidchob ဆပျစရနျခစြျခြော့က တံတားဖှင့ျပှဲ အခမျးအနားမှာ ပွောပါတယျ။
"အခုလိုတံတားအမှတျ ၂ ဖှင့ျလှဈပေးနိုငျခဲတဲ့အတှကျ ခစြျကွညျရေးတံတားအမှတျ ၁ ကနေ ကူးသနျးသှားလာနရေတဲ့ အဆငျမပွတေဲ့ အခကျအခဲတှကေို ကြောျလှှား နိုငျမှာဖွဈပွီး နှဈနိုငျငံကုနျသှယျရေး လမျးကွောငျးမှာ တိုးတကျမှုတှေ ရလာစပေါမယျ။ ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျ ကုနျသှယျရေး ဟာ ၂၀၁၈ မှာ ပိုးမို တိုးတကျကောငျးလာခဲ့ပွီး ဘတျငှေ ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါးအထိ ကုနျသှယျရေးပမာဏ တိုးတကျလာပါပွီ။ တနှဈကို ဖွတျသနျးနတေဲ့ ကားပေါငျး ၂၃၀,၀၀၀ ကြောျရှိပွီး တနေ့ကို ကားအစငျးရေး ၆၃၀ ကြောျ ဖွတျသနျးနရောမှာ ထိမျးခြုပျမူတှေ အဆငျမပွဖွေဈရပွီးကားတှေ ပွည့ျကွပျပွီး ကားတနျးရှညျနဲ့ နာရီပေါငျးမြားစှာ စောင့ျဆိုငျးနခေဲ့ရပါတယျ။ အခုလို တံတာအမှတျ ၂ ဖှငျလိုကျတဲ့ အတှကျ ကုနျစညျပို့ဆောငျရေးမှာ နှငေ့ျနှေး ကွံ့ကွာမှုတှေ ဖွရှေငျးနိုငျတော့မှာဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ အရှေ့တောငျအာရှ ငါးနိုငျငံဖွဈတဲ့ မွနျမာ -ထိုငျး-လာအို- ကမ်ဘောဒီးယား-ဗီယကျနမျတို့နဲ့ ကုနျသှယျရေး ပိုမို တိုးတကျ ကောငျးမှနျလာတော့မှာဖွဈကွောငျး ဝနျကွီး စရမျခစြျခြော့က ထိုငျးဘာသာနဲ့ ပွောခဲ့တာပါ။"
တံတားအမှတျ ၂ ဖှင့ျပှဲကို မွနျမာဘကျက ဆောကျလုပျရေးနျကွီး ဦးဟနျဇောျအပွငျ မှနျနဲ့ ကရငျပွညျနယျတို့က ဝနျကွီးခြုပျတှနေဲ့အတူ ပွညျနယျအစိုးရ အဆငျမွင့ျအရာရှိတှေ တကျရောကျခဲ့တာပါ။ ထိုငျး-မွနျမာ ခစြျကွညျရေးတံတားအမှတျ ၂ ဖှင့ျလှဈရတဲ့ရညျရှယျခကြျကို ကရငျပွညျနယျ၊ မွဝတီခရိုငျအုပျခြုပျရေးမှူး ဦးတဇောအောငျက အခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့မြှောျမှနျးခကြျကတော့ ဟိုဘကျဒီဘကျ ကနြောျတို့ဘကျကဆိုရငျ ရနျကုနျသီလဝါ ထိုငျးဘကျဆိုရငျ ဘနျကောကျဘနျးခဘြနျး ဟိုဘကျ ဒီဘကျပငျလယျဆိပျကမျး ၂ ခု ခြိတျဆကျမဲ့ပုံစံပါခငျဗြ။”
ထိုငျးဘကျထကျစာရငျ မွနျမာဘကျက ကုနျသှယျမှု ပမာဏက နညျးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ပွောငျးကုနျတငျပို့နိုငျမူကတော့ ၂၀၁၈ခုနှဈထဲမှာ အမြားကွီးတိုးတကျလာခဲ့တယျလို့ ဦးတဇောအောငျက ပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့လညျး အဲဒီလိုပဲ ၁ ဘီလြံပေါ့၊ သနျး တထောငျပေါ့။ ဒီနှဈလညျး ၁ဘီလြံကပျသှားပါပွီ။ ခြုပျပွီးရငျတော့ မြောျမှနျးခကြျကို ပွည့ျမှာပါ။ နညျးပမေဲ့လညျး ဒီနှဈတော့ အတောျတကျလာပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ပဲတို့၊ ပွောငျးတို့ပေါ့။ အထူးသဖွင့ျ ပွောငျးပေါ့။ အရငျတုနျးက Export ကို ၅ ရာခိုငျနှုနျးလောကျထိလောကျပဲ ရှိခဲ့ပွီး ၃၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျထိ မြောျမှနျးခဲ့ပမေဲ့ ဒီနှဈထဲမှာ ၄၂ ရာခိုငျနှုနျးထိ တိုးလာပါတယျ။”
ထိုငျးနဲ့ မွနျမာ ကုနျသှယျရေး အဓိကနယျစပျလမျးကွောငျးတှကေတော့ တာခြီလိတျ-မယျဆိုငျ၊ ကော့သောငျး-ရနောငျးနဲ့ မွဝတီ-မဲဆောကျ လမျးကွောငျးတှဖွေဈပွီး မွဝတီ-မဲဆောကျ နယျစပျလမျးကနေ ကုနျသှယျနတေဲ့ ပမာဏဟာ ထိုငျးမွနျမာနယျစပျကုနျသှယျမူအားလုံး ရဲ့၆၀ ရာခိုငျနှုနျးကြောျရှိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ထိုငျးဘကျကနေ မွနျမာနိုငျငံကို ပို့နတေဲ့ ကုနျပစ်စညျးတှဟော ထိုငျးနိုငျငံထုတျ ဆောကျလုပျရေးသုံးပစ်စညျးနဲ့စှမျးအငျသုံး လောငျစာဆီတှကေ အမြားဆုံးဖွဈပွီး မွနျမာဘကျက ပဲနဲ့ပွောငျး စတဲ့ ကုနျကွမျးတှသော အမြားဆုံး တငျပို့နိုငျတာ ဖွဈပါတယျ။
အခုဖှင့ျလှဈခဲ့တဲ့မဲဆောကျမွဝတီခစြျကွညျရေးအမှတျ ၂ တံတားကွီးကို ထိုငျးနိုငျငံဘကျက ထိုငျးဘတျငှသေနျးပေါငျး ၄၂၀၀ အကုနျအကခြံ တညျဆောကျခဲ့တာဖွဈပွီး မဲဆောကျ-မွဝတီ အမှတျ ၂ ခစြျကွညျရေး တံတားအရှညျဟာ မွနျမာဘကျခွမျးမှာ ၄ ကီလိုမီတာနဲ့ ထိုငျးဘကျခွမျးမှာ ၁၇ ကီလိုမီတာ ဖွဈပါတယျ။ အမှတျ ၂ ထိုငျး-မွနျမာ ခစြျကွညျရေးတံတားဟာမွဝတီမွို့နယျ ရပေူကြေးရှာကနေ သောငျရငျးမွဈကို ဖွတျပွီး ထိုငျးနိုငျငံဘကျခွမျးက မဲဆောကျွမို့နဲ့ ခြိတျဆကျထားတာ ဖွဈပါတယျရှငျ။
