[Zawgyi/Unicode]
သက်ရှိဇီဝမျိုးကွဲတွေကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ဖို့ကိစ္စကို အမြန်ဆုံးလုပ်ဆောင်ကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂအကြီးတန်း တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တွေက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကပြုလုပ်တဲ့ သက်ရှိဇီဝမျိုးကွဲဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂညီလာခံမှာ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
ကမ္ဘာပေါ်ကလူသားတွေရဲ့ တည်ရှိမှုဟာ မိမိတု့ိပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်းကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်နိုင်စွမ်းပေါ်မှာ လုံးဝမူတည်နေတယ်လို့ ၇၅ ကြိမ်မြောက်ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ Volkan Bozkir က ညီလာခံအဖွင့်မိန့်ခွန်းမှာ ပြောပါတယ်။
နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းလို သစ်တောဧရိယာ ဟက်တာ ၁၃ သန်းလောက် ဆုံးရှုံးပြီး သက်ရှိမျိုးစိတ်တွေသန်းနဲ့ချီပြီး မျိုးတုံးပျောက်ကွယ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ရှိကြောင်း၊ ဒါ့အပြင် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၅၀အတွင်း ကျောရိုးရှိသတ္တဝါအရေအတွက် ၆၈ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ကျဆင်းခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres ကလည်း ဇီဝမျိုးစိတ်တွေ ဆုံးရှုံးနေတာတွေကို မဆုံးရှုံးရအောင်လုပ်ဖို့နဲ့ နောက်မျိုးဆက်တွေအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်းတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တခုကို ဖန်းတီးတည်ဆောက်ဖို့ ကြီးမားတဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေ ထားရှိရေး တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
"လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်က ကျနော်တို့ဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို ကာကွယ်ပေးနိုင်မယ့် သန္နိဋ္ဌာန်တွေကို ချမှတ်ခဲ့ကြပါတယ်။ အများအားဖြင့်တော့ မအောင်မြင်ခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ် လုပ်ဆောင်ကြတဲ့အခါ ကျနော်တို့ရဲ့ စီးပွားရေးတွေအပေါ်၊ လူသားထုအပေါ်နဲ့ ကမ္ဘာကြီး ကျန်းမာသန်စွမ်းရေးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေရှိတယ်ဆိုတာ ငြင်းလို့မရပါဘူး။ သဘာဝတရားဟာ ခံနိုင်စွမ်းအားကြီးမားပြီး ထိခိုက်ပျက်စီးစေတဲ့ ကျနော်တို့ရဲ့ အဆက်မပြတ်လုပ်ရပ်တွေကို လေ ျှာ့ချမယ်ဆိုရင် ပြန်ပြီး ထူထောင်လာနိုင်မှာပါ" လို့ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂူတာရက်စ်က ပြောပါတယ်။
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ ၁၀၀ ကျော်က ခေါင်းဆောာင်တွေ၊ ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေက ဇီဝမျိုးကွဲဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂညီလာခံမှာ တက်ရောက်စကားပြောခဲ့ကြပြီး ၂၀၂၀ အလွန် ဇီဝမျိုးကွဲဆိုင်ရာ မူဘောင်တွေရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေချမှတ်ဖို့နဲ့ အောင်မြင်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
[Unicode Version]
သကျရှိဇီဝမြိုးကှဲ ထိနျးသိမျးစောင့ျရှောကျရေး ကုလသမဂ်ဂနဲ့ ကမ်ဘာ့ခေါငျးဆောငျတှေ တိုကျတှနျး
သကျရှိဇီဝမြိုးကှဲတှကေို ထိနျးသိမျးစောင့ျရှောကျဖို့ကိစ်စကို အမွနျဆုံးလုပျဆောငျကွဖို့ ကုလသမဂ်ဂအကွီးတနျး တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ ကမ်ဘာ့ခေါငျးဆောငျတှကေ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ကပွုလုပျတဲ့ သကျရှိဇီဝမြိုးကှဲဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂညီလာခံမှာ တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
ကမ်ဘာပေါျကလူသားတှရေဲ့ တညျရှိမှုဟာ မိမိတု့ိပတျဝနျးကငြျမှာရှိတဲ့ သဘာဝပတျဝနျးကငြျးကို ထိနျးသိမျးစောင့ျရှောကျနိုငျစှမျးပေါျမှာ လုံးဝမူတညျနတေယျလို့ ၇၅ ကွိမျမွောကျကုလသမဂ်ဂအထှထှေညေီလာခံရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ Volkan Bozkir က ညီလာခံအဖှင့ျမိန့ျခှနျးမှာ ပွောပါတယျ။
နှဈစဉျနှဈတိုငျးလို သဈတောဧရိယာ ဟကျတာ ၁၃ သနျးလောကျ ဆုံးရှုံးပွီး သကျရှိမြိုးစိတျတှသေနျးနဲ့ခြီပွီး မြိုးတုံးပြောကျကှယျနိုငျတဲ့ အန်တရာယျရှိကွောငျး၊ ဒါ့အပွငျ လှနျခဲ့တဲ့ နှဈ ၅၀အတှငျး ကြောရိုးရှိသတ်တဝါအရအေတှကျ ၆၈ ရာခိုငျနှုနျးလောကျ ကဆြငျးခဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။
ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guterres ကလညျး ဇီဝမြိုးစိတျတှေ ဆုံးရှုံးနတောတှကေို မဆုံးရှုံးရအောငျလုပျဖို့နဲ့ နောကျမြိုးဆကျတှအေတှကျ ပိုမိုကောငျးမှနျးတဲ့ ပတျဝနျးကငြျတခုကို ဖနျးတီးတညျဆောကျဖို့ ကွီးမားတဲ့ ရညျမှနျးခကြျတှေ ထားရှိရေး တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
"လှနျခဲ့တဲ့ ၁၀ နှဈက ကနြောျတို့ဟာ ကနြောျတို့ရဲ့ ကမ်ဘာကွီးကို ကာကှယျပေးနိုငျမယ့ျ သန်နိဋ်ဌာနျတှကေို ခမြှတျခဲ့ကွပါတယျ။ အမြားအားဖွင့ျတော့ မအောငျမွငျခဲ့ပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ကွိုးပမျးအားထုတျ လုပျဆောငျကွတဲ့အခါ ကနြောျတို့ရဲ့ စီးပှားရေးတှအေပေါျ၊ လူသားထုအပေါျနဲ့ ကမ်ဘာကွီး ကနြျးမာသနျစှမျးရေးအပေါျ အကြိုးသကျရောကျမှုတှရှေိတယျဆိုတာ ငွငျးလို့မရပါဘူး။ သဘာဝတရားဟာ ခံနိုငျစှမျးအားကွီးမားပွီး ထိခိုကျပကြျစီးစတေဲ့ ကနြောျတို့ရဲ့ အဆကျမပွတျလုပျရပျတှကေို လေ ြှာ့ခမြယျဆိုရငျ ပွနျပွီး ထူထောငျလာနိုငျမှာပါ" လို့ အတှငျးရေးမှူးခြုပျ ဂူတာရကျဈက ပွောပါတယျ။
ကမ်ဘာ့နိုငျငံ ၁၀၀ ကြောျက ခေါငျးဆောာငျတှေ၊ ဒသေတှငျးနဲ့ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှကေ ဇီဝမြိုးကှဲဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂညီလာခံမှာ တကျရောကျစကားပွောခဲ့ကွပွီး ၂၀၂၀ အလှနျ ဇီဝမြိုးကှဲဆိုငျရာ မူဘောငျတှရေဲ့ ရညျမှနျးခကြျတှခေမြှတျဖို့နဲ့ အောငျမွငျနိုငျမယ့ျ နညျးလမျးတှကေို ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။
