အရပ္သားတပိုင္း ဦးသိန္းစိန္အစုိးရလက္ထက္ အခမ္းအနား အေဆာင္အေယာင္နဲ႔ အစည္းအေဝးေတြ က်င္းပတာကို ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ မၾကာခဏ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ အစည္းအေဝး ေထာင္ခ်ီက်င္းပတဲ့ အာဆီယံအသင္းမ်ာ ဥကၠ႒ လုပ္ႏုိင္တာကိုလည္း တခမ္းတနား ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ အစည္းအေဝးေတြ က်င္းပတဲ့အတြက္ အရပ္သားနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လာေပမဲ့ အာဏာရစစ္ဗိုလ္ လူတန္းစားဟာ မိမိရဲ ႔ ရပိုင္ခြင့္နဲ႔ အေဆာင္အေယာင္ေတြကို စြန္႔လႊတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။
၁၉၉၇ မွာ အာဆီယံအသင္းဝင္ ျဖစ္လာေတာ့ ဗမာအစိုးရမွာ အစည္းအေဝးလုပ္ၿပီး ေကာ္မတီဖြဲ႔တဲ့ အေလ့အက်င့္နဲပ ယဥ္ပါးလာတာ (၃၅) ႏွစ္ ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ အစည္းအေဝး သံသရာလည္ေနတဲ့ အာဆီယံအသင္းမွာ ဘယ္ေနရာက ဘယ္လို စခန္းသြားရမယ္ဆုိတာကို ခ်က္ခ်င္းသေဘာေပါက္သြားပါတယ္။ အေမရိကန္၊ ဥေရာပနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေျပသြားေတာ့ အစည္းအေဝးတင္မကေတာ့ဘဲ ႏီွးေႏွာဖလွယ္ပြဲနဲ႔ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပၿပီး စီးပြားရွာသူေတြေတာင္ ရွိလာပါတယ္။ ဒါမ်ုိးကို စကၤာပူမွာ လုပ္စားေနၾကတာ ၾကာလွပါၿပီ။ ဒါေတြေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရ မ်က္ႏွာပန္းလွလာပါတယ္။
သံတမန္ေရး စာမ်က္ႏွာေတြ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေနသည္” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စက္တင္ဘာလ (၁၁) ရက္ေန႔မွာ သမၼတရံုးက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ဂုဏ္ယူလုိက္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေရးမွာ ခ်ီးက်ဴးခံရတာနဲ႔ အႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္ ေဆြးေႏြးေဝဖန္လာတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ရပ္ဆုိင္းဖို႔ ကုလသမဂၢကို ေတာင္းဆိုတဲ့အထိ ဗမာအစိုးရဟာ ေျပာရဲဆုိရဲ ရွိလာပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ ႔ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းေတြဟာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ေလာက္ေအာင္ အေျခခိုင္ေသးတာ မဟုတ္ဘဲ၊ အေျပာမ်ားၿပီး လက္ေတြ႔နည္းေနလို႔ အာဏာရွင္ေခတ္ ျပန္သြားမွာ စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ယူဆပါတယ္။ အစည္းအေဝးအစီအစဥ္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အာဆီယံဥကၠ႒ရဲ ႔ အာဏာကို အသံုးျပဳၿပီး မိမိအက်ုိးစီးပြားကို ျမွင့္တင္ရာမွာလည္း ဗမာအစိုးရ ေအာင္ျမင္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အစည္းအေဝးႏုိင္ငံေရးမွာ ကၽြမ္းက်င္တာကို ျပသေနပါတယ္။
အာဆီယံဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးမွာ အားလံုးသေဘာတူမွ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္တာမုိ႔ ဥကၠ႒ရဲ ႔ အခန္းက႑ဟာ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ အာဆီယံဥကၠ႒ရဲ ႔ အစီအစဥ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို စာေရးၿပီး ေဖာ္ျပထားတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ လုိသလုိ သံုးႏိုင္တဲ့သေဘာ ရွိတာမုိ႔ ဗမာအစိုးရဟာ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥကို ေဘးဖယ္ထားႏုိင္ပါတယ္။ အာဆီယံအသင္းဝင္ျဖစ္တာ (၁၇) ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္လို႔ အစည္းအေဝးသေဘာကို နားလည္းတဲ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ အျခားအာဆီယံဥကၠ႒ေတြရဲ ႔ အမွားကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ the Nation သတင္းစာအယ္ဒီတာ ကဝိခၽြန္ ကီတာေဗာင္ က ၾသဂုတ္လ (၁၈) ရက္ေန႔က ခ်ီးက်ဴးထားပါတယ္။ ဥကၠ႒ လုပ္သြားၾကတဲ့ ကေမာၻဒီးယား နဲ႔ ဘရူးႏုိင္အစိုးရထက္ ျမန္မာက အမ်ားႀကီးသာပါတယ္တဲ့။ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ကိစၥမွာ အာဆီယံအက်ုိးကို ျမွင့္တင္ႏုိင္တယ္လို႔ ခ်ီးက်ဴးထားပါတယ္။
ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈမွာ ဗိယက္နမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဘရူးႏုိင္ နဲ႔ မေလးရွားတုိ႔ ပါဝင္ေနၾကၿပီး အင္ဒိုနီးရွားက စိုးရိမ္ပူပန္ေနပါတယ္။ အျငင္းပြားမႈမွာ မပါဝင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ကေမာၻဒီးယား၊ လာအုိ၊ ထုိင္းနဲ႔ ျမန္မာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ ၿငိဳျငင္မွာ စိုးရိမ္တဲ့ ကေမာၻဒီးယားဟာ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကို ထိမ္ခ်န္လိုတဲ့အတြက္ အာဆီယံ ေၾကညာခ်က္ မထုတ္ႏိုင္တဲ့ အျဖစ္ကို ေရာက္သြားပါတယ္။ ျမန္မာကေတာ့ အာဆီယံအသင္း ရပ္တည္ခ်က္ကို ကာကြယ္ၿပီး တရုတ္ စိတ္မပ်က္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္တယ္လို႔ တရုတ္အမ်ဳိးသမီး သုေတသီ ယြန္႔စြန္ရဲ ႔ စက္တင္ဘာလ စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ အျပင္းအထန္ ေဆြးေႏြးၾကေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးေၾကညာခ်က္မွာ စြပ္စြဲျပစ္တင္တာမ်ုိး မရွိေအာင္ ေရွာင္ရွားႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ မထိခိုက္ရင္ အားလံုးသေဘာတူခ်က္ ရယူႏိုင္တဲ့ သေဘာတရားကို က်င့္သံုးေနပံု ရပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလက အီတလီႏိုင္ငံ မီလန္ၿမိဳ ႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ (၁၀) ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွ-ဥေရာပ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ မိန္႔ခြန္းေျပာႏုိင္တာဟာ အပယ္ခံႀကီး ေအာင္လံထူပံုကို ျပသသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အာရွ-ဥေရာပ အစည္းအေဝးေတြကို ဗမာစစ္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ တက္ခြင့္မရတဲ့အတြက္ အာဆီယံအသင္း နဲ႔ ဥေရာပအၾကား အေတာ္ေလး စကားမ်ားခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၀၄ ေရာက္ေတာ့မွ ထိပ္တန္းအရာထမ္းေတြကို ခြင့္ျပဳတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အစည္းအေဝး တက္ခြင့္ရသြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရ (သို႔မဟုတ္) ႏုိင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲကိုေတာ့ တက္ေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံ (၅၀) ေက်ာ္ တက္ေရာက္တဲ့ အာရွ-ဥေရာပ ထိပ္သီးညီလာခံဟာ စကားဝိုင္းသာ ျဖစ္တာမို႔ ဦးသိန္းစိန္အတြက္ အပန္းမႀကီးသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျပည္တြင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ တုိင္းသူျပည္သား အက်ဴိးမခံစာရေသးေပမယ့္ ျပည္ပဆက္ဆံေရး အမ်ားႀကီး အဆင္ေျပလာပါတယ္။ အစည္းအေဝး က်င္းပၿပီး ေကာ္မတီဖြဲ႔ႏုိင္တဲ့ အက်ဳိးကို ခံစားေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မဆလ ေခတ္ကလို အစည္းအေဝး သံသရာလည္ၿပီး လက္ေတြ႔အေျခအေန ေကာင္းမြန္တုိးတက္မလာရင္ ျပည္ပဆက္ဆံေရးမွာလည္း အဆင္မေျပ ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ လက္ေတြ႔မပါတဲ့ အစည္းအေဝး ႏိုင္ငံေရးဟာ အၿမဲတမ္း က်င့္သံုးလို႔မရေၾကာင္း ျမန္မာ့အေျခအေနက သက္ေသျပေနပါတယ္။
ျပဳျပင္ေရး ႏွင့္ အစည္းအေဝး ႏုိင္ငံေရး
