ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ လူအေျပာင္းအလဲထက္ စနစ္အေျပာင္းအလဲလုပ္ဖို႔ ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမန္မာ႔အေရး သံုးသပ္ေလ႔လာသူ ဦးတင္ေမာင္သန္း က ေျပာႀကားလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ မူဝါဒေရးရာစာတမ္းေတြကို အႀကံေပးေရးသားေနတဲ့ သင့္ဘဝ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာေဟာင္း ဦးတင္ေမာင္သန္းနဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာတို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပထမဦးဆံုးက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေျပာင္းအလဲေတြကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခု ဝန္ႀကီးအေျပာင္းအလဲေတြ၊ အသစ္ခန္႔တာေတြ ရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ အလားအလာ ေကာင္းလာမယ္ ထင္ပါသလဲ။ အေစာတုန္းကေတာ့ လူတခ်ဳိ ႔ရဲ ႔ ညည္းတြာသံေတြကို ၾကားရတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိေရာက္မႈ မရွိဘူးဆိုၿပီေပါ့။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ အေျပာင္းအလဲအေနနဲ႔ေတာ့ လူပုဂၢိဳလ္ဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဗမာျပည္ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအတြက္ ေသာ့ခ်က္ၾကတာ စနစ္အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္။ ဆိုေတာ့ အရင္စနစ္ေဟာင္းေတြကို တစံုတရာ အတိုင္းအတာအထိ သေဘာေပါက္ၿပီးေတာ့ အဲဒါကို ဘယ္လို ေျပာင္းမလဲဆိုတဲ့ ideas လည္းရွိတဲ့ လူေတြ ေျပာင္းသြားရင္ေတာ့ ဗမာျပည္ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲမႈက ပိုၿပီးေတာ့ျမန္မယ္။ မဟုတ္လုိ႔ရွိရင္ေတာ့ လူေတြေျပာင္းေသာ္ျငားလဲ စနစ္မေျပာင္းရင္ စနစ္နဲ႔ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ေတြ႔ရတဲ့အခါတုိင္းမွာ ကိုယ့္လူေတြကပဲ လြဲေနသလားဆိုတဲ့ အျပစ္တင္တဲ့ ကစားပြဲႀကီးထဲကို ျပန္ဝင္သြားမွာကိုလည္း စိုးရတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာေျပာတာက စနစ္ကို ေျပာင္းဖို႔လိုတယ္။ စနစ္ကိုေျပာင္းဖုိ႔ သိတဲ့လူေတြ ေျပာင္းရမွာေပ့ါ။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ မွန္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အၾကမ္းမ်ဥ္းေလး စနစ္ကို ေျပာင္းဖုိ႔လုိတာကို လူၿပိန္းနားလည္ေအာင္ ေျပာျပပါ။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ လူၿပိန္း နားလည္ေအာင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ဥပမာ စီးပြားေရးမူဝါဒေတြကို ေျပာင္းမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မိသားစုတစုမွာ ကိုယ့္မိသားစု ေအာင္ျမင္ေအာင္အတြက္ ဘယ္လို ပိုက္ဆံရွာမယ္။ ဘယ္လို သံုးမယ္ဆိုတာကို ႀကိဳတင္ျမင္ရတယ္။ ကိုယ့္သားသမီးေတြအတြက္ ေနာင္အနွစ္ (၂၀) ေလာက္အထိ ႀကိဳၿပီးျမင္ရတယ္။ ဒါကိုေတာ့ ႏုိင္ငံတခုအေနနဲ႔ ေျပာလို႔ရွိရင္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြ၊ မဟာဗ်ဴဟာေတြ၊ ေပၚလစီကိစၥေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ အလားတူပဲ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဝင္ေငြရေအာင္ရွာတာနဲ႔ သံုးစြဲတဲ့ေနရာမွာ စည္းစနစ္က်ရတယ္။ သံုးသင့္သံုးထိုက္တာေတြကို သံုးဖို႔အေရးႀကီးတယ္။ ဒါကိုေတာ့ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာ ဘ႑ာေငြ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွမႈ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္လို႔ ေျပာၾကတယ္ - Public Investment Management System. တၿပိဳင္တည္းမွာပဲ လူေတြက မိမိရဲ ႔ မိသားစုအဖြဲ႔ဝင္ေတြက အဲဒီ ကိုယ္ရည္မွန္းတဲ့ ကိုယ့္ရဲ ႔ေနာင္ အႏွစ္ (၂၀) မွာ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အျမင္ေတြကို လိုက္နာဖိုိ႔အတြက္ အကုန္လံုးက စနစ္တက်နဲ႔ လိုက္နာေဆာင္ရြက္တဲ့ဟာလည္း လုိတယ္။ အဲဒီလို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ၊ ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းသတ္မွတ္ရတာလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါကို စီမံခန္႔ခြဲရတာလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါက ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ဆိုရင္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဥပေဒ - Regulatory Management System - အဲဒီ စနစ္ (၃) ခု က တိုင္းျပည္စီးပြားေရး တိုးတက္ဖုိ႔အတြက္ ေသာ့ခ်က္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီစနစ္ေတြကို အခုထက္ထိ မကိုင္တြယ္ႏုိင္ေသးဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီလို ေသာ့ခ်က္ၾကတဲ့ ေနရာကို ကိုင္တြယ္ႏုိင္မယ့္ လူအေျပာင္းအလဲေတာ့ မျမင္ေသးဘူးေပါ့။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ က်ေနာ့္တို႔ ေလ့လာခ်က္အရေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက္ထက္မွာ အတြင္းဝန္ေလာင္မ်ားကို Survey သူတို႔ရဲ ႔ သေဘာထားစစ္တမ္းကို ယူခဲ့တယ္။ သူတုိ႔က အစိုးရဌာနေတြ အကုန္လံုးက စည္းမ်ဥ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ ဌာနႀကီးျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းရမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ေတြ အကုန္လံုးကို (၈၀) ရာခုိင္ႏႈန္းက ရွိေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ဘယ္လိုေျပာင္းတယ္၊ လုပ္တယ္။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္မႈေတြက ဘာလဲ။ အဲဒါေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတဲ့ ေလ့လာတဲ့အပိုင္းမွာ အားနည္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ကမာၻ႔ဘဏ္က အကူအညီကို ေတာင္းထားတယ္လို႔ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ၾကားထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကမာၻ႔ဘဏ္ကေရာ ဗမာျပည္ထဲမွာ လက္ရွိ ရွိေနတဲ့စနစ္က ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိသလဲဆိုတာကို သူကေရာ သိရဲ ႔လားေပါ့။ ဗမာျပည္ရဲ ႔ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ဗ်ဴကေရစီရဲ ႔ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အထာေတြကို သိရဲ ႔လား။ ဒါကလဲ ျပႆနာတခု ျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားက ပညာရွင္ ျဖစ္ေသာ္ျငားလဲ ဒီအပိုင္းကိုလည္း သိဖုိ႔ လုိလာတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါေလးေတြ အကုန္လံုး အစေလးေတြက ရွိေနၿပီ - အရင္အစိုးရလက္ထက္ကေန အခုထိ ရွိေနၿပီ။ သြားၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီးေပါင္းစုႏုိင္တဲ့ဟာေလးတခုပဲ လုိေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒါက စနစ္ေပါ့။ ေနာက္တခုက ေျပာင္းပံုေျပာင္းနည္း - အစိုးရ အေျပာင္းအလဲ လုပ္တဲ့အထဲမွာ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြရဲ ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ေျပာင္းလဲတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္ထားတာကေတာ့ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကေတာ့ ဗဟိုအစိုးရ သမၼတနဲ႔ဆိုင္တယ္။ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္း ဝန္ႀကီးေတြကိုေရာ ဗဟိုအစိုးရကပဲ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ေရြးခ်ယ္ရမယ္။ ခန္႔ထားရမယ္။ ထြက္ခြင့္ေပးႏိုင္တယ္။ ျဖဳတ္ႏုိင္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားပါသလား။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အဆုိျပဳၿပီးေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကလည္း သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္တုိင္းလႊတ္ေတာ္နဲ႔ တုိင္ပင္ၿပီးေတာ့ အဆုိျပဳရတယ္။ သမၼတက ခန္႔အပ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္တိုင္း လႊတ္ေတာ္ရဲ ႔ ဒီကိစၥအေပၚ ၾသဇာ ဘယ္ေလာက္ရွိပါလဲ။ တခ်ဳိ ႔က သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္တုိင္း လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ဘာမွ မေက်နပ္တာ၊ ကန္႔ကြက္တာ မၾကားရဘဲနဲ႔ အနားယူခြင့္ ေပးတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ထြက္တာလည္းေတြ႔တယ္။ ျဖဳတ္တာလည္း ၾကားရတယ္။ တခ်ဳိ ႔ၾကေတာ့လဲ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာထင္တယ္ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးတေယာက္ကို ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က အျပင္းအထန္ပဲ ေဝဖန္ၿပီးေတာ့ ထြက္ခိုင္းတယ္။ အဲဒါေတြလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းမွာေတာ့ တနသၤာရီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မူလပထမခန္႔လိုက္တဲ့ တနသၤာရီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ျပန္လည္ကန္႔ကြက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သမၼတက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ဖယ္လုိက္ရတာမ်ဳိး ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီဘက္မွာေတာ့ အဲဒီေလာက္အထိ လႊတ္ေတာ္တခုလံုးအေနနဲ႔ လႈပ္ရွားလာတာမ်ဳိးကို မေတြ႔ရဘူး။ ဆိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳအရ ေျပာရရင္ေတာ့ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္း လႊတ္ေတာ္ေတြကလည္း အဲဒီလို တစုတစည္းတည္း ညီညီညာညာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ၾကရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ဗဟိုက ေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း ေလးစားၿပီးေတာ့ ျပန္လည္းလိုက္ေလ်ာ လုပ္ေဆာင္ၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အၿပီသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဗဟိုက ဆံုးျဖတ္တာ ျဖစ္ေစကာမူ ျပည္နယ္တိုင္းအဆင့္ လႊတ္ေတာ္ေတြကလည္း ၾသဇာအမ်ားႀကီးရွိိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ အခု ေဆြးေႏြးေနတာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း Administration ဆိုေတာ့ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ NLD ပါတီ အာဏာရပါတီ အခန္းက႑ကို ဆရာ ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ NLD ပါတီအေနနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အေရြ ႔ေတြရွိတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာထားတဲ့ “ျပည္သူနဲ႔အတူ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလး။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ေလ့လာတဲ့အခါၾကေတာ့ အဲဒီနည္းလမ္းကိုပဲ ယူၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၾကတာေတြကို လာၿပီးေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါကိုေတာ့ သူတို႔ရဲ ႔စကားမွာ ေျပာလို႔ရွိရင္ေတာ့ Citizen Engagement ျပည္သူေတြပါဝင္ ဆံုးျဖတ္တဲ့ အေလ့အထ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေတြထဲမွာ ထည့္ထားတယ္။ ဆိုတဲ့အခါၾကေတာ့ ျပည္သူနဲ႔အတူ ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ ျပည္သူနဲ႔ အတတ္ႏုိင္ဆံုး ပါတီဝင္ေတြက နီးစပ္မယ္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြက နီးစပ္မယ္။ ျပည္သူေတြရဲ ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈယူမယ္။ ၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေတြမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက္ထက္ကစၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုကို တိုင္ပင္ႏီွးေႏွာတာေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ မပါေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီဘက္ အစိုးရလက္ထက္မွာၾကေတာ့ ဥပမာ မႏၱေလးဆိုရင္ မႏၱေလးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကေန မူဝါဒအႀကံေပး အလုပ္အဖြဲ႔ေတြကို ဖြဲ႔တဲ့အခါမွာ စီးပြားေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ NGO ေတြက လူေတြပါ အလုပ္အဖြဲ႔အထဲမွာ ပါလာၿပီး သူတုိ႔က မူဝါဒ ေရးဆြဲၿပီး အဆိုျပဳၿပီးေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က တင္တဲ့ဟာမ်ဳိး။ ဆိုေတာ့ ဒါမ်ဳိးဟာေတြက စၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြက ျဖစ္ေတာ့ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္လာၿပီလားဆိုေတာ့ မျဖစ္ေသးဘူး။ ပါတီအေနနဲ႔ ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ ဆိုလုိ႔ရွိရင္ အခုန “ျပည္သူနဲ႔အတူ” ဆိုတဲ့ အဆိုအမိန္႔ေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ Public Administration အစိုးရရဲ ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ နားလည္တဲ့လူေတြနဲ႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ Design လုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတာကို ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးျခင္းအားျဖင့္လည္း က်ေနာ္ထင္တယ္ ပါတီဟာ ပိုၿပီးေတာ့လည္း ျပည္သူနဲ႔ ပိုနီးလာမယ္။ အစိုးရရဲ ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာလည္း တစံုတရာ သက္ေရာက္ၿပီး ျဖစ္လာႏုိင္မယ္လို႔ ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း ေျပာတဲ့ေနရာမွာ ဆက္ၿပီးေမးခ်င္တာက NLD ဦးေဆာင္တဲ့ ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရတခ်ဳိ ႔ရဲ ႔ ဆက္ဆံေရးကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဗဟိုအစိုးရထက္ တုိင္းေဒသႀကီး ဆက္ဆံေရးထက္၊ ဗဟိုနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရေတြရဲ ႔ ဆက္ဆံေရးက ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး - ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ ႔ အေျခအေနက သိပ္ရႈပ္ေထြးေနတယ္။ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔လည္း ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔၊ NLD နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အမတ္ အမ်ားစု အႏုိင္ရထားတဲ့ ပါတီေတြနဲ႔ သင့္ျမတ္သြားရင္ ပိုၿပီးအဆင္ေျပမယ္ထင္တယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လို ျမင္လဲ။ ဘယ္လို သင့္ျမတ္ေရးနည္းမ်ား ျဖစ္ႏုိင္မယ္ ထင္သလဲ။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ ဗဟိုနဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီးအဆင့္ ဆက္ဆံေရးေတြဆိုလို႔ရွိရင္ Institution သေဘာအရဆိုရင္ အရင္အစိုးရလက္ထက္မွာ သမၼတရံုးဝန္ႀကီးဌာနတခုကကို ဒီအလုပ္ကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္လုပ္တယ္။ ဥပမာ သမၼတရုံးဝန္ႀကီး ဌာန (၆) ထင္တယ္ အဲဒီတုန္းက။ အခု သမၼတရံုးမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဆရာဘရက္စ္စင္တို႔ဆို အဲဒီ အေတြ႔အႀကံဳေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ သူတုိ႔ ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ၾကားမွာ လစဥ္ ပံုမွန္အစည္းအေဝးလုပ္တယ္။ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရရဲ ႔ လိုလားခ်က္ေတြ အျမင္ေတြကို ဗဟိုအစိုးရက နားေထာင္တယ္။ ေလွ်ာ့ေပးသင့္တာေတြကို ေလွ်ာ့ေပးတယ္။ ေျဖေလွ်ာ့တယ္။ ဒါေတြကို လုပ္ခဲ့တယ္။ ဆိုေတာ့ အခုလဲ ဒီလိုလုပ္တဲ့ စနစ္ေလးေတာ့ ရွိမယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ပီပီျပင္ျပင္ မသိဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ အခုျဖစ္တာက ျပည္နယ္မွာ အမတ္အမ်ားစုရထားတဲ့ ပါတီ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ရခိုင္နဲ႔ဆို အဲဒီလို ျဖစ္ေနတာ။ အဲဒီကိစၥ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးတို႔ ဘာတို႔ ဘယ္လို ညိွႏိႈင္းႏိုင္မယ္ ထင္ပါလဲ။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ လူေတြေပၚမွာပဲ မူတည္လိမ့္မယ္။ စနစ္သေဘာအရေတာ့ ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ သမၼတကပဲ ဆံုးျဖတ္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြက တင္ေစကမူ လုပ္လို႔မရဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေယဘုယ် အဲဒါကို ညီဖုိ႔ဆိုလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒရဲ ႔ ျပဌာန္းခ်က္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ပဲ လိုအပ္မယ္။ အဲဒီလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔လည္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က သူတုိ႔လည္း ဒီဟာကို တင္ခဲ့တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းမွာ တင္ခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ မွတ္မိတယ္။ ဆိုေတာ့ သို႔ေသာ္လဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ ဆက္စပ္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရင္ေတာ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြကတင္တဲ့ လူက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ စနစ္ေတာ့ ေပၚလာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ပထမပိုင္း ေမးျမန္ခန္းမွာ ေနာက္ဆံုး ေမးခ်င္တဲ့တခုက အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရး။ ဒါလဲပဲ သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပိုၿပီးအလွမ္းကြာလာသလား။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သေဘာတူညီမႈ မရၾကဘူး။ ဘာညာ စသျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေကာလာဟလေတြ ထြက္ေနၾကပါတယ္။
ဦးတင္ေမာင္သန္း ။ ။ ေယဘုယ်အားျဖင္ေတာ့ အဟ ဒီေလာက္ေတာ့ သိပ္ႀကီးလာတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ့္စိိတ္ထဲမွာ သိပ္မထင္ဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြမွာ ေမွ်ာ္လင့္တာထက္ ပိုၿပီးေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြထဲမွာ အေရးအႀကီးဆံုး အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးလည္း ပါလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ စံအေနနဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေျပာစရာေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈ သေဘာအရ ယခင္ရွိတဲ့ အေျခအေနကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာသလုိပဲ ျပန္လည္ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တိုးတက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာတယ္လို႔ေတာ့ ထင္တယ္။ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိမွာေတာ့ ဒါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းကို လုပ္တဲ့အခါတုိင္းမွာ မူဝါဒအရ သေဘာထားကြဲတာေတြရွိမယ္။ လုပ္ပံုကိုင္ပံုအရ သေဘာထားကြဲတာေတြ ရွိမယ္။ ဒါေတြကေတာ့ သဘာဝအရလို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။ အဲဒီ ကြဲျပားမႈေတြကိုလည္း ႏွစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္ေတြက သင့္တင့္မွ်တစြာ တိုင္းျပည္ရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ ႔ရႈၿပီး ကိုင္တြယ္ေနႏုိင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ကိုင္တြယ္လို႔မရတဲ့ အေျခအေနအထိ မျမင္ေသးဘူး။
