ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ရမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ႔လာဖို႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက ဥေရာပသမဂၢ နဲ႔ Carter Center တို႔ကို ဖိတ္ၾကားလိုက္တာဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တယ္။ ႀကိဳဆိုတယ္လို႔ ဖိတ္ၾကားခံရသူ၊ သံုးသပ္သူတခ်ိဳ ႔က ဆိုၾကပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ဒီလိုဖိတ္ၾကားတာဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပသျခင္းပဲျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရွ ႔ေမွာက္မ်က္ႏွာပန္းလွေစဖို႔ ရည္ရြယ္တာလဲ ပါပါလိမ္႔မယ္။ ဒါေပမဲ႔ ဒီလို အေမရိကန္ နဲ႔ ဥေရာပအဖြဲ႔ေတြ လာေရာက္ေစာင့္ၾကည္႔ရံုနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာႏိုင္မလားဆိုတာ အေမရိကန္အေျခစိုက္ Jimmy Carter Center ဒီမိုကေရစီေရးရာဌာန တြဲဘက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Jonathan Stonestreet နဲ႔ ျမန္မာ႔အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမာကၡ David Steinberg တို႔နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ Jonathan Stonestreet တို႔ Carter Center နဲ႔ EU ဥေရာပသမဂၢတုိ႔ကို ၂၀၁၅ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပျပဳလုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖုိ႔အတြက္ ဖိတ္ၾကားထားတယ္ဆိုတာကိုိ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းေတြ ၾကားသိရပါၿပီ။ အင္မတန္ေကာင္းတဲ့ သတင္းလို႔ ယူဆစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္ေနာ္။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ဒီသတင္းၾကားရတာ သိပ္ဝမ္းသာပါတယ္။ တရားဝင္ဖိတ္စာကို လက္ဝယ္ရဖို႔ေတာ့ ေစာင့္ေနတုန္းပါ။ တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ Carter Center ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရံုးတရံုးဖြင့္လွစ္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားခံခဲ့ရတာပါ။ ၂၀၁၄ ဒီဇင္ဘာလကစၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ အဖြဲ႔တဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာျပည္ေဒသတခ်ဳိ ႔၊ ျပည္နယ္တခ်ဳိ ႔ကို သြားေရာက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ရဖို႔အတြက္ ဖိတ္ၾကားခံခဲ့ရတာကို အထူးဝမ္းသာေနပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ Carter Center ကို ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔အျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဖိတ္လိုက္တဲ့အတြက္ ၂၀၁၅ ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္မယ္လို႔ အခိုင္အမာ ေျပာႏိုင္မယ္ ထင္ပါလား။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ႏို္င္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ ႔ အရည္အေသြးကို အာမမခံႏိုင္ပါဘူး။ ဒီကိစၥဟာ ႏုိ္င္ငံအာဏာပိုင္ေတြ၊ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏို္င္ငံေရးပါတီေတြ၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြအေပၚမွာသာ မူတည္ပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ေတာ့ အစီရင္ခံစာေတြကိုၾကည့္မယ္။ ျပည္တြင္းဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြကို ၾကည့္မယ္။ ျဖစ္ေနတာေတြကို ထုတ္ျပန္မယ္။ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ဖို႔အတြက္ ေထာက္ခံတင္ျပသင့္တာကို တင္ျပမယ္။ Carter Center အေနနဲ႔ မၾကာခင္မွာပဲ အခုအခ်ိန္အထိ ေလ့လာေတြ႔ရွိေနတာကို အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္ဖို႔ ရွိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ Carter Center အပါအဝင္ ဥေရာပသမဂၢတို႔ အာဆီယံတို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရက ဖိတ္ေခၚတဲ့ကိစၥကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက ႏိုင္ငံတကာအလယ္မွာ မ်က္ႏွာပန္းလွေအာင္ လုပ္မွာ ေသခ်ာပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔က ႏိုင္ငံတကာေရွ ႔မွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္တယ္။ ေဟာ့ဒီမွာ လာၾကည့္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိက ဒါကို သူတုိ႔ ေျပာမွာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတယ္လို႔ ခင္မ်ားတို႔ အာမခံၿပီး ေျပာႏိုင္မလား။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာက ဒီအစိုးရရဲ ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ခင္မ်ားတုိ႔က ပံ့ပိုးေပးရာ ေရာက္ေနမလား။ တကယ္တမ္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ဒါဟာ အေပၚယံ မ်က္ႏွာပန္းလွရံုေလာက္ လုပ္တယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာမွ ဒီလို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားလာတယ္ဆိုတာ ခင္မ်ားတို႔ သိတဲ့အတိုင္း Carter Center တို႔၊ EU တို႔မွာ ခိုင္မာတဲ့ နည္းစနစ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေန႔ေလာက္သာမက ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလကစၿပီး ေရရွည္ေစာင့္ၾကည့္ အကဲခတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ေတြ လုိက္နာရမယ့္ က်င့္ထံုးက်င့္ဝတ္ေတြကို မၾကာခင္က ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒီကိစၥအတြက္ ျမန္မာအရပ္သား အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးေနပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အခ်က္ေတြပါ။ ဆိုေတာ့ အရည္အခ်င္းျပည့္ဝတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲရယ္လို႔ အျပည့္အဝ အာမမခံႏိုင္ေပးမယ့္ ေကာင္းဖက္ကိုေတာ့ ျပေနပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီလို လိုက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြထဲမွာ တခု ဘာပါလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြဟာ Political Bias ႏို္င္ငံေရးအရ တဖက္ဖက္ကို တိမ္းညႊတ္မႈ မရွိေစရဘူးလုိ႔ ဆိုထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စစ္တပ္တပိုင္း ႀကီးစိုးထားတဲ့ အာဏာရ အစိုးရနဲ႔ လူထုကို အမွန္တကယ္ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြၾကားမွာ ႏုိ္င္ငံေရးတိမ္းညႊတ္ မရွိေစရဘူးဆိုတာကို ခင္မ်ားတို႔ ဘယ္လို ျမင္ပါလဲ။ ဒါဟာ ထိန္းခ်ဳပ္ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ကိစၥတရပ္ ျဖစ္မေနဘူးလား။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ဒါကို ထိန္းခ်ဳပ္ကန္႔သတ္မႈလို႔ မထင္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ Carter Center အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲတရပ္ကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြကို ၾကည့္ရပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြ၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ဒီ စံေတြနဲ႔ ကိုက္မကိုက္ ၾကည့္ပါတယ္။ ဘယ္ပါတီ အမတ္ေနရာ အမ်ားစုရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အေရးမႀကီးပါဘူး။ အရည္အေသြးကို ၾကည့္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဘယ္ေလာက္ အရည္အေသြး ေကာင္းသလဲဆိုတာကို ျဖစ္စဥ္နဲ႔တကြ ၾကည့္ပါတယ္။ ျပႆနာေတြ ရွိလာမယ္ဆိုတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ အေရးႀကီးတာက အစိုးရက ဒီျပႆနာေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမလဲဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ဟာ ရွည္လ်ားတဲ့ျဖစ္စဥ္ပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုတာကလဲ ရွည္လ်ားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဒီျဖစ္စဥ္ေတြ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ကူညီဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခါ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈ ျပဳတဲ့လူေတြဟာ သူတို႔ရဲ ႔ ထင္ျမင္ခ်က္ကို မီဒီယာကို မေျပာရဘူးလို႔ ဆုိထားပါတယ္။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ဒီမွာလဲ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ပုဂၢိဳလ္ေရး ထင္ျမင္ခ်က္ေတြ တစံုတရာ မျပဳလုပ္ၾကဖုိ႔ တားျမစ္ထားပါတယ္။ Carter Center အေနနဲ႔ ထုတ္ျပန္မွာပါ။ ခင္မ်ားေျပာတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြက အဖြဲ႔ဝင္ တဦးခ်င္းအျမင္ကို လူသိရွင္ၾကား မေျပာဖို႔ တားျမစ္တာ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ ႔ စည္းကမ္းေတြကလဲ ဒီအတိုင္းပါပဲ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုရင္ အခုျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရထုတ္ျပန္ထားတဲ့ Codes of Conduct လို႔ေခၚတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ အားလံုးကို Carter Center အေနနဲ႔ ခၽြင္းခ်က္မရွိ ေထာက္ခံတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာလား။ တကယ္လို႔ ခင္မ်ားတို႔ ေျပာခြင့္ရမယ္ဆုိရင္ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ကိုေတာ့ ျပင္ေပးပါလို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္တာမ်ား တစံုတရာ မရွိဘူးလားခင္မ်ား။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ဒီ Codes of Conduct ေတြက အခုမွ ထြက္လာတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဒါေတြကို ေလ့လာၾကည့္ဖို႔ လုိပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ Codes of Conduct ကို ျပည္တြင္းျပည္ပ အဖြဲ႔ေတြကို ေလ့လာခုိင္းတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ျပန္ကတည္းက အျပဳသေဘာေဆာင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ျမန္မာႏို္င္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲကို တကယ့္ လက္ေတြ႔သြားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရတဲ့အခါမွာ ဘယ္လို စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါလဲ။ ခင္မ်ား Carter Center ဟာ ကမာၻေပၚမွာ တျခားအခက္အခဲရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း ႀကီးၾကပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။

Jonathan Stonestreet ။ ။ အဓိက စိန္ေခၚမႈအေနနဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ပထမဦးဆံုး သြားေရာက္ေလ့လာမွာဆိုေတာ့ နိုင္ငံအေျခအေနကို သိကၽြမ္းေအာင္ လုပ္ရတာ။ သြားေရးလာေရး အခက္အခဲေတြ။ ၿပီးေတာ့ ႀကီးမားၿပီးေတာ့ မတူကြဲျပားတဲ့ အုပ္စုေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခုလံုး လႊမ္းၿခံဳရႈျမင္ရမယ့္ အခက္အခဲ။ ပဋိပကၡေတြ ရွိေနေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ အေျခအေနေတြကိုလဲ ပဋိပကၡေတြက ေရြးေကာက္ပြဲကို ဘယ္ေလာက္ ထိခုိက္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ စိုးရိမ္စရာေတြပါ။ ဒါ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔အတြက္ အဖြဲ႔ေတြခြဲၿပီး ေစလႊတ္တဲ့အခါၾကေတာ့ တကယ့္လက္ေတြ႔ စိန္ေခၚမႈေတြလဲ ေတြ႔လာရအံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ခင္မ်ား ေျပာတဲ့အတုိင္း တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ရွိေနတယ္။ အလုပ္သမား၊ ေက်ာင္းသား ျပႆနာေတြ မေျပလည္တာေတြ တုိင္းျပည္အတြင္းမွာ ရွိေနတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကလဲ ပိုၿပီးေတာ့ က်ဥ္းက်ဳတ္လာတယ္၊ က်ဥ္းက်ပ္လာတယ္။ ဆုိရင္ ဒီလိုအေျခအေနအားလံုးဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္္လာႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေကာင္းလို႔ ဆိုႏိုင္မလား။

Jonathan Stonestreet ။ ။ ဒီအေျခအေနေတြကို သံုးသပ္ေျပာဆုိဖုိ႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အခ်ိန္သိပ္ေစာေနပါေသးတယ္။ ေနာက္တပတ္ေလာက္ၾကာမွာ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔ ပထမေလ့လာခ်က္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာဖို႔ ရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္က ရွည္လ်ားပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ဒါကို သံုးသပ္ဖုိ႔ သိပ္ေစာလြန္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡ David Steinberg ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဒီ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ဖိတ္ေခၚတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဦးဆံုး ေျပာဆိုတာကေတာ့။

David Steinberg ။ ။ သူတုိ႔ကို လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ ေပးရပါမယ္။ သြားခ်င္တဲ့ေနရာကို အထိန္းအခ်ဳပ္ အကန္႔အသတ္မရွိ သြားခြင့္ျပဳဖို႔ လုိပါတယ္။ အခုလို ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေတြကို ဖိတ္တာဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔အားလံုး ဝမ္းေျမာက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔ဝင္ေတြအေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားဘာသာစကားကို မေျပာနဲ႔ ျမန္မာစကားကို ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ နားလည္ၾကသလဲဆိုတာက ေမးစရာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဖြဲ႔စည္းပံု ဥပေဒကို မျပင္ဘဲနဲ႔ ျပဳလုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ စစ္တပ္ၾသဇာလႊမ္းထားတဲ့၊ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးထားတဲ့ အာဏာလက္ရွိပါတီကတဘက္။ တခါ အာဏာမဲ့ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြ ၿပိဳင္ရမယ္ဆိုေတာ့ ဒီယွဥ္ၿပိဳင္မႈက တန္တူရည္တူ ၿပိဳင္ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အာဏာရအဖြဲ႔က အသာစီးရၿပီးၿပိဳင္ေနတာ ျဖစ္မေနဘူးလား။ ဒီအခ်ိန္မွာ ႏို္င္ငံေရးအရ Political Bias မျဖစ္ရဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအရ တဖက္ဖက္ကို မတိမ္းညႊတ္ရဘူးဆိုၿပီး ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါ ဘယ္ေလာက္ မွ်တတယ္ ထင္ပါလဲ။

David Steinberg ။ ။ ဘယ္အာဏာရ အစိုးရမဆို အတိုက္အခံထက္ပိုၿပီး အခြင့္သာတဲ့ အေနအထားမွာရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ အရင္းအျမစ္အင္အား ပိုေကာင္းတယ္။ မီဒီယာကို ပိုအသံုးခ်ႏိုင္တယ္။ အဖက္ဖက္မွာ သူတုိ႔ ပိုလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ ဘယ္မွာမွ အခြင့္အေရးတန္တူ ယွဥ္ၿပိဳင္ရတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာလဲ အစိုးရက အေပၚစီးက ၿပိဳင္ရမယ့္ အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၁ ေမလ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလဲ ဒီလိုမမွ်မတ အေျခအေနေတြမွာပဲ အတိုက္အခံဖက္က အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိသြားခဲ့တာပါ။ ဆိုေတာ့ အစိုးရဘက္ ဘယ္ေလာက္ အသာစီးယူထားယူထား၊ ေရြးေကာက္ပြဲ လြတ္လပ္မွ်တဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အခုလဲ ဒီလုိ ျဖစ္လာမွာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု တုိင္းျပည္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြ အႏံွအျပား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္ မေက်နပ္မႈေတြ၊ ဆႏၵျပဆူပူမႈေတြ၊ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈေတြ၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရွိမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အလားအလာ ဘယ္ေလာက္ ရွိပါလဲ။ အဲဒီ အေျခအေနက ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တႏိုင္ေစလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။

David Steinberg ။ ။ မွန္ပါတယ္ တုိက္ပြဲျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကမာၻေပၚမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မေကာင္းပါဘူး။ တိုက္ပြဲေတြ ရပ္ဆိုင္းတာကို လူတုိင္း ျမင္ၾကခ်င္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ အခုတိုက္ပြဲေတြ၊ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာ၊ ပါဝင္ပတ္သက္ေနမႈ ပမာဏဟာ တႏိုင္ငံလံုးနဲ႔စာရင္ သိပ္မမ်ားလွပါဘူး။ က်န္တဲ့ေနရာေတြမွာ က်င္းပလို႔ ရပါတယ္။ တခါ ဒီပဋိပကၡေတြကို အစုိးရက ဘယ္လို ကိုင္တြယ္သလဲဆိုတာလဲ မဲဆႏၵရွင္ေတြ သံုးသပ္ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းတခုကေတာ့ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ ေမးခြန္းလို႔ပဲ ေျပာရမလား မသိဘူး။ အခု ေရြးေကာက္ပြဲကို ဆရာႀကီး ပညာရွင္ သံုးသပ္သူတေယာက္အေနနဲ႔ လွမ္းၾကည့္ေတာ့ ဘယ္လို ရလဒ္မ်ုိး ထြက္လာႏိုင္မယ္ ထင္ပါလဲ။ ဘယ္ဖက္က အားသာႏိုင္မယ္လို႔ ဆရာႀကီး ထင္ပါလဲ။

David Steinberg ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ေလာင္းတယ္ဆိုတာ သိပ္ခက္ခဲပါတယ္။ က်ေနာ္ ဘယ္ေတာ့မွ ဒီလို မခန္႔မွန္းပါဘူး။ တကယ္တမ္း လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲစစ္စစ္ ဆုိရင္ေတာ့ အတိုက္အခံက အားသာပါလိမ့္မယ္။ တခ်ဳိ ႔ အစုိးရက သာတဲ့ေနရာေတြလည္း ရွိမွာပါ။ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တုိင္းရင္းသားပါတီေတြပဲ ႏုိင္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ေရြးေကာက္ပြဲအခ်ိန္ ေရာက္လာတဲ့အခါ ဘယ္လို ေျပာင္းလဲသြားမလဲဆိုတာေတာ့ မသိရေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမွာပါ။