ဒီတပတ် မြန်မာ့မျက်မှောက်ရေးရာ ဆွေးနွေးခန်းအစီအစဉ်မှာ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ရဲ့ရက်စက်မှုကြောင့် သူ့မိသားစု နဲ့ သူချစ်တဲ့လူထု အခြေအနေ ဆုတ်ယုတ်ပျက်ပြားခဲ့ရပုံကို "မြန်မာပြည် နေဝင်ချိန်" (Twilight Over Burma) လို့ တင်စားသုံးနှုန်းရေးသားထားတဲ့ သီပေါမဟာဒေဝီဟောင်း Inge Sargent (အင်းဂ် ဆားဂျင့်) ရဲ့စာအုပ်ကို အခြေခံရိုက်ကူးထားတဲ့ ရုပ်ရှင်ကားကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြသခွင့် ပိတ်ပင်လိုက်ပါတယ်။ စာရေးသူ Inge Sargent ဟာ ဒီစာအုပ်ကရရှိတဲ့ အမြတ်အစွန်းအားလုံးကို ရှမ်းဒုက္ခသည်တွေအတွက် လှူဒါန်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရုပ်ရှင်ကို ပြသခွင့်ပိတ်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဝါရင့်သတင်းစာဆရာကြီး ဦးကျော်ရင်မြင့်၊ Human Dignity Film Institute ရဲ့ အမှုဆောင်ည့ွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်မွန်မွန်မြတ်တို့နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့က ဆွေးနွေးသုံးသပ်တင်ပြထားပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ Twilight Over Burma ရုပ်ရှင်းကားကို မြန်မာပြည်မှာပြဖို့ လုပ်တာကို မြန်မာတပ်မတော်က ကန့်ကွက်တဲ့အတွက်ကြောင့် ပိတ်ပင်ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဘယ်လိုအကြောင်းပြပြီး ကန့်ကွက်သလဲဆိုတာကို မမွန်မွန်မြတ် အရင်ပြောပါ။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ အဲဒါက တပ်မတော်က ကန့်ကွက်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျမတို့က ရုပ်ရှင်ပွဲတော်တခု လုပ်မယ်ဆိုရင် ထုံးစံအတိုင်း အရင်တုန်းက ဆင်ဆာအဖွဲ့လို့ခေါ်တယ်။ အခုတော့ ရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း သတ်မှတ်ရေးအဖွဲ့ - Film Classification Board လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီကို ရုပ်ရှင်ကား ငှားရပါတယ်။ ရုပ်ရှင်မပြခင် တရက်အလိုမှာပဲ သူတို့ မှတ်ချက်နဲ့ ထွက်လာပါတယ်။ ဒီရုပ်ရှင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြသရန်မသင့်ပါဘူးဆိုတဲ့ မှတ်ချက်နဲ့ ထွက်လာပါတယ်။ အဲဒီမှတ်ချက်ရဲ့ အတိုချုပ်ကို ပြောရရင်တော့ ဒီရုပ်ရှင်ဟာ တပ်မတော်ရဲ့ ပုံရိပ်ကို ထိခိုက်စေတဲ့ အသုံးအနှုန်းတွေ ပါဝင်နေတဲ့အတွက် အများပြည်သူ ပြသရန် မသင့်တော်ဘူးဆိုတဲ့ မှတ်ချက်နဲ့ ထွက်လာတယ်။ ဒီကားကို မပြသဖို့ တားမြစ်တာ တပ်မတော် မဟုတ်ပါဘူး။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ လက်အောက်က မြန်မာရုပ်ရှင်အဆင့် သတ်မှတ်ရေးအဖွဲ့ - Film Classification Board ကပါ။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ပိုပြီးစိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းသွားပြီ။ တပ်မတော်က ဘာမှမပြောဘဲနဲ့ သူတို့သဘောနဲ့ ကန့်ကွက်တယ် ထင်ပါသလား။ အဲဒီ ရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း သတ်မှတ်ရေးအဖွဲ့ - Film Classification Board မှာ တပ်မတော်ရဲ့ သြဇာလွှမ်းမိုးမှု ဘယ်လောက်ရှိသလဲလို့ ထင်ပါသလဲ။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ ကျမအထင် ပြောရလို့ရှိရင်တော့ ဒီကိစ္စက မီဒီယာတွေမှာ တပ်မတော်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ထည့်တိုင်းထည့်တိုင်း …. အခုမှ မဟုတ်ပါဘူး ကြာပါပြီ။ ဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး Print Media တွေမှာ မကြာခဏ ကြုံဖူးမှာပါ။ ကာတွန်း ရေးလိုက်တာနဲ့ ကာတွန်းကို ထည့်သွင်းတာဟာ မလျော်ကန်ဘူး။ တပ်မတော်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်ပါတယ်ဆိုတဲ့ တားမြစ်တဲ့စာတွေ တပ်မတော်က ကိုယ်တိုင်ထုတ်တာတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စမှာတော့ တပ်မတော်က တိုက်ရိုက်စာထုတ်ပြန်ပြီး တားမြစ်တာမျိုး မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ Board အဖွဲ့ကပဲ ကျမတို့ကို အများပြည်သူ ကြည့်ရှုရန် မသင့်တော်ပါဘူးဆိုတဲ့ မှတ်ချက်နဲ့ ပြသခွင့် မပေးခဲ့တာပါ။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆရာကျော်ရင်မြင့် … အဲဒီတော့ ကြက်တူးရွေးတော်တော် မယ်တော်ကကဲကဲ .. ဗမာစကားပုံ ရှိတာ။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ရှိပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ အဲဒီလိုများ ဖြစ်နေသလား ဆရာ။ တပ်မတော်က ဘာမှမပြောဘဲနဲ့။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ ကျနော်ကတော့ အခြေအနေက လုံးလုံးလျားလျား ဒီမိုကရေစီ မဟုတ်သေးတဲ့အခါကြတော့ သက်ဆိုင်တဲ့လူတွေက ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနဲ့ ပြဿနာ အနည်းဆုံးဖြစ်အောင် ဆင်ခြင်တယ်လို့ အဲဒီလိုပဲ မြင်ပါတယ်။ ကြက်တူရွေးက တော်တော်လို့တော့ မမြင်ပါဘူး။ ကြက်တူရွေးက သိပ်မတော်သေးတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ သတိထားနေရတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ အဲဒီတော့ ဘယ်လောက်များ အကဲဆတ်လို့လဲ။ မမွန်မြတ် စောစောကပြောတာ တပ်မတော်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ ထိခိုက်စေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းပါတယ်။ ဟုတ်ပါလား။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ ကျမအမြင်ကတော့ ဦးကျော်ဇံသာ ပြောသွားတဲ့ ကြက်တူရွေးကတော်တော် မယ်တော်ကကဲ ဆိုတာမျိုးတော့ မမြင်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကြက်တူရွေးကော၊ မယ်တော်ကော အတူတူပါပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အစိုးရသစ် ဆိုတဲ့ နာမည်တွေဖြစ်ပေမယ့် တကယ်တမ်း လက်ရှိ လုပ်နေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ တော်တော်များများမှာ ကာလတခု အတန်ကြာအောင် Administration လုပ်ထားတာဖြစ်တဲ့အတွက် ဝန်ထမ်းတွေ တော်တော်များများကြားထဲမှာ စစ်တပ်ကနေ အရပ်ဘက်ကို ပြောင်းလာတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ အဲဒီဟာတွေမှာ၊ အဲဒီအဖွဲ့အစည်းတွေမှာ အဲဒီလိုလူတွေ တော်တော်များများ စိမ့်ဝင်နေတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီကားကို မပြသင့်ဘူးဆိုတဲ့ ထင်မြင်ချက်ဟာ လုပ်ငန်းအဖွဲ့အစည်းမှာ စိမ့်ဝင်နေတဲ့ လူတွေရဲ့ ယုံကြည်ချက်လို့ မြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကြက်တူရွေးကော၊ မယ်တော်ကော အတူတူပဲလို့ ကျမက ထင်ပါတယ်ရှင့်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ အဲဒီတော့ ဝန်ထမ်းတော်တော်များများဆိုတာ ဝန်ကြီးကိုယ်တိုင်က ဘယ်လိုလဲ။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ ကျမတို့ ဝန်ကြီးဆီ တက်ပါတယ်။ ဝန်ကြီးဆီ စာပို့ပြီးတော့ အကြောင်းကြားပါတယ်။ ဝန်ကြီးကိုယ်တိုင်ကတည်း ပထမ မှတ်ချက်အပေါ်မှာ ပြန်ပြီး Review လုပ်ဖို့၊ ဒီဘုတ်အဖွဲ့ကို ပြန်ပြီးပြောပေမယ့်လဲ ပြန် Review လုပ်တဲ့အခါမှာ ဘာမှကွဲပြားမှုမရှိတဲ့ နှစ်ချက်ကိုပဲ ပြန်ပေးပါတယ်။ ဝန်ကြီးအနေနဲ့ ဒီအပေါ်မှာ၊ ဒီဘုတ်အဖွဲ့ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် လွှမ်းမိုးနိုင်မှု မရှိဘူးဆိုတဲ့ဟာကို ပြသရာ ရောက်ပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆရာကျော်က ဘယ်လို သုံးသပ်ပါလဲ။ ဝန်ကြီးက လွှမ်းမိုးမှု မရှိဘူးလား။ ဒီကိစ္စမှာ ဝန်ကြီးရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ဆရာ ဘယ်လို ပြောချင်ပါလဲ။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ ကျနော်က ဝန်ကြီးအခန်းကဏ္ဍထက် ရုပ်ရှင်ကားရဲ့ အဓိက ပြသတာကိုက စော်ဘွားစပ်ကြာဆိုင် ကို စစ်ထောက်လှမ်းရေးက ခေါ်သွားပြီး ပျောက်ဆုံးသွားတာ အဲဒီဟာက အဓိကကျနေလေတော့၊ စစ်တပ်နဲ့ တော်တော်ပတ်သက်နေတာဆိုတော့ ဝန်ကြီးကလည်း လွှမ်းမိုးတာ၊ မလွှမ်းမိုးတာထက် သူဖက်ကလည်း စစ်တပ်ရဲ့ အားနည်းချက်၊ ချို့ယွင်းချက်၊ တနည်းပြောရရင် မတရားမှုကို အခြေခံပြီး ရိုက်တဲ့ ရုပ်ရှင်ကားဆိုတော့ သူဖက်က သတိထားရတယ်လို့ ကျနော်က အဲဒီလို ထင်ပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ကျနော် ဆက်မေးချင်တာက အခု မွန်မွန်မြတ်တို့ စီစဉ်တဲ့ ရုပ်ရှင်ပွဲတော်ထဲမှာ ဂျပန်ပြည်က Burma Death Railway ကိုလည်း ပြတယ်လို့ ဆိုတယ်။ အဲဒီမှာလည်း ဂျပန်တွေကို ရှုတ်ချထားလိုက်တာ အများကြီးပဲ။ သူတို့ ရက်စက်တာတွေ၊ ကြမ်းကြုတ်မှုတွေ။ အဲဒီတော့ ဂျပန်-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးကို ထိခိုက်နိုင်လို့ဆိုပြီးတော့ ဒါမျိုး သူတို့ မစဉ်းစားကြဘူးလား ဆရာ။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ ဂျပန်က ကျနော်တို့ထက် သဘောထား ကြီးနိုင်ပုံရတယ်။ ကျနော်တို့က ဂျပန်လောက် သဘောထား မကြီးသေးလို့ သတိထားနေရတယ်လို့ ကျနော်က အဲဒီလို မြင်ပါတယ်။ မမြတ် အမြင်လဲ ပြောပါအုံး။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ ကျမလည်း ဆရာကျော်နဲ့ သဘောထားချင်း တူပါတယ်။ ဆရာကျော် ပြောတာကို ထောက်ခံပါတယ်။ ကျမတို့ဆီမှာ အင်မတန်မှ သဘောထား ကျဉ်းမြောင်းမှုတွေ ရှိနေသေးတယ်ဆိုတာ တွေ့ရတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ခေတ်တွေက တော်တော်ကွာခဲ့ပါပြီ။ စောစောကပြောတဲ့ တပ်မတော်ရဲ့ ပုံရိပ်ကို ထိခိုက်စေတယ်ဆိုတာ၊ အဲဒီတပ်မတော်က ဒီရုပ်ရှင်ထဲက တပ်မတော်က ဒီတပ်မတော် ပုံရိပ်မဟုတ်ဘဲနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ အာဏာရှင်အစိုးရရဲ့ ပုံရိပ်ဆိုတာကို တင်ဆက်တာပါ။ အဲဒီလောက် အမြင်သဘောထား မကြီးမားနိုင်တဲ့ဟာလေး စောစောက ဆရာပြောသလိုပဲ ဂျပန်တွေလောက် သဘောထား မကြီးနိုင်ဘူး၊ သဘောထားကြီးတဲ့ အမြင်မရှိဘူးလို့ ဆိုရမှာပဲ။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆိုတော့ ဂျပန်ကားကိစ္စမှာ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ဂျပန်တွေက ပြောမှာပေါ့။ တချိန်တုန်းက ငါတို့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ဖက်စစ်ဝါဒ ကြီးစိုးနေတဲ့ စစ်တပ်မို့ ဒါမျိုး လုပ်ခဲ့တယ်။ အခု ငါတို့ ဒီမိုကရေစီ ထွန်းကားတဲ့နိုင်ငံ၊ အဲဒီ စစ်တပ်နဲ့ ငါတို့ ဘာမှမဆိုင်ဘူးဆိုပြီး စည်းဖြတ်လိုက်တဲ့သဘော၊ အခု ပြသလိုက်ခြင်းအားဖြင့် အခုလက်ရှိ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ပိုမိုမြင့်တက်စေတယ်လို့ ကျနော် ထင်ပါတယ်။ ဆိုတော့ မြန်မာစစ်တပ်ကိစ္စမှာလည်း ဒီမိုကရေစီဖော်ဆောင်ရေးကို အားပေးနေပါတယ်ဆိုပြီးတော့ စစ်တပ်ရဲ့ အကြီးအကဲက အကြိမ်ပေါင်းမြောက်မြားစွာ ပြောနေတာ။ ဟိုခေတ်တုန်းက ပြည်သူကို နှိပ်စက်ရက်စက်ခဲ့တဲ့ စစ်တပ်နဲ့ မတူတော့ပါဘူးဆိုတာ ပြသချင်တဲ့အနေနဲ့ ရုပ်ရှင်ကား ပြသရင်ပြပေါ့၊ ငါတို့နဲ့ ဘာမှမဆိုင်ဘူး စိတ်ဓါတ်မျိုး သူတို့ မထားနိုင်ဘူးလား။ အတိတ်နဲ့ လမ်းမခွဲနိုင်သေးဘူးလား။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ အဲဒီလို ကျနော်တို့ကလည်း လမ်းခွဲစေချင်ပါတယ်။ ကျနော်သာ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ဆိုရင်တော့ ပြခိုင်းမှာပါ။ အဲဒါ ဗိုလ်နေဝင်းရဲ့ စစ်တပ်၊ ငါတို့စစ်တပ် မဟုတ်တော့ဘူးဆိုပြီး သဲသဲကွဲကွဲ ဖြစ်အောင် သဘောထားနဲ့ ပြလိုက်ရင်တော့ ပိုကောင်းပါတယ်။ ပြန်တောင်ပြဖို့ စဉ်းစားသင့်ပါတယ်။ ဗိုလ်နေဝင်းစစ်တပ်က တော်တော်ဆိုးခဲ့တာပဲ။ အခုလူတွေ သူ့လို့ မဆိုးဘူးလို့ သက်သေပြရာကြပါလိမ့်မယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဟုတ်တာပေါ့။ သူတို့သိက္ခာတောင် ပိုတက်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ မမွန်မြတ်ကော ဘယ်လို ထင်ပါလဲ။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ ကျမလည်း အဲဒီလိုပါပဲ။ စောစောက ဆရာပြောသလို ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်မှူးဖြစ်လို့ရှိရင် ပြခွင့်ပြုမှာပဲဆိုတာမျိုး။ ဒီလိုမျိုး အတွေးမျိုး ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ခေါင်းထဲမှာ ရှိသင့်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒါက ပု*ရေး သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းတခုခုကို ထိခိုက်ဖို့၊ တိုက်ခိုက်ဖို့ ကျမတို့ ရုပ်ရှင်ပွဲတော်ကြီး ရည်ရွယ်ချက်မရှိခဲ့သလိုပဲ ဒါက ဖြစ်ရပ်မှန်တခုကို အခြေခံပြီး ရိုက်ထားတဲ့ ဇာတ်လမ်းတခုကို၊ သမိုင်းဇာတ်လမ်းတခုကို ပရိသတ်တွေ ကြည့်ရှုနိုင်ဖို့အတွက် ကျမတို့က ပြတာပါ။ အဲဒီအပေါ်မှာ ဘယ်ဟာကိုသွားပြီးတော့၊ ဘယ်တပ်မတော်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ပုံရိပ်ကို ထိခိုက်စေဖို့ မရှိပါဘူး။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ နောက်တခု တိုက်ဆိုင်မှုတခု စဉ်းစားမိပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက်မှာတုန်းက ဝန်ကြီးတယောက်က ပြောဖူးတယ်။ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း စစ်ဗိုလ်ဟောင်းပါ။ စစ်တပ်မှာ သူရဘွဲ့တွေ၊ သူရဲကောင်းဘွဲ့တွေ ပေးထားတာဟာ တိုင်းရင်းသားတွေကို သတ်ဖြတ်ပြီးတော့ ရခဲ့တဲ့ဘွဲ့တွေလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကို သူက မှားကြောင်း လူသိရှင်ကြား ဟိုလေတကြော် တောင်းပန်ခဲ့ရတယ်။ ဆရာကျော်ရင်မြင့် မှတ်မိမယ် ထင်ပါတယ်။ အခုလဲ အဲဒီလို ဖြစ်ရပ်မျိုး ဖြစ်နေပါလား။ အတိတ်နဲ့ လုံးဝစည်းမခြားနိုင်ဘူးဆိုတော့ ကျနော်တို့ ဘယ်လောက် မျှော်လင့်နိုင်ပါသလဲ။ တပ်မတော်ရဲ့ သဘောထား၊ ပြောဆိုခွင့်ကို သူတို့တာဝန်မဟုတ်ရင် အတိတ်ကဖြစ်ခဲ့တာဆိုပြီး ခွင့်ပြုနိုင်မယ်။ သူတို့ကို စော်ကားတာလဲ မဟုတ်ဘူးလေ။ အဲဒီလိုမျိုး ပြောင်းလဲနိုင်မယ့် အလားအလာ ဆရာ မြင်ပါသလား။ ဘယ်လောက်လောက် စောင့်ရအုံးမလဲ။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ ကျနော်ကတော့ မြန်မြန်ထက်ထက် တပ်မတော်ပိုင်းကလည်း ပြောင်းနေတယ်လို့ ကျနော်ကြားတဲ့ Source တွေက ပြောပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ စိတ်နေသဘောထားတွေ၊ သူတို့ ပြန်ပြောတာတွေ၊ ပြန်ကြားရတာတွေက အင်မတန် ဝမ်းသာစရာကောင်းပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တပ်မတော်ရဲ့ အထက်ပိုင်းက ပုဂ္ဂိုလ်တွေက ဒီမိုကရေစီအစိုးရကို သဘောကျတယ်။ သူတို့လည်း လက်တွဲခေါ်ဆောင်မယ်ဆိုတဲ့ စကားသံတွေ ပြန်ကြားရပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ သိပ်ကြာကြာစောင့်ရမယ် မထင်ပါဘူး။ အခု ဒီအောက်ပိုင်းက ခွင့်မပြုဘူးဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်များကလည်း တချိန်က တပ်က ပြောင်းလာတဲ့ အရာရှိကြီးများ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနများမှာ အရာရှိကြီးတွေ ဝင်လုပ်နေတာမို့ သူတို့ရဲ့ စိုးရိမ်မှု၊ ထိတ်လန့်မှု၊ အထက်ကို ကြောက်ရွံမှုတွေကြောင့် သူတို့ရဲ့ အန္တရာယ်ကို ကြောက်ပြီးတော့ တားမြစ်တာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ သိပ်မကြာခင်မှာ အပြောင်းအလဲက မြန်မြန်ထက်ထက် ပြောင်းလာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တော့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆရာ မျှော်လင့်သလိုပဲ ဖြစ်ပါစေ။ ဆရာလို လူမျိုး မြန်မြန်ဆန်ဆန် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဖြစ်လာဖို့ မျှော်လင့်နေပါတယ်။ မမွန်မွန်မြတ် ကို မေးချင်တာက အခု စောစောကပြောတဲ့ ဒီဟာကို မလုပ်နဲ့လို့ တားတယ်။ Burmese Film Classification Committee ဟုတ်ပါလား။ မြန်မာရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း သတ်မှတ်ရေး ဟုတ်ပါလား။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ မြန်မာရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း သတ်မှတ်ရေး အဖွဲ့။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆိုတော့ အဆင့်အတန်း သတ်မှတ်တာက အဆင့်အတန်းကို ကြည့်တာမဟုတ်ဘဲနဲ့ ဒီကားဟာ မသင့်တော်ဘူးဆိုတာ သတ်မှတ်တော့ အရင်တုန်းက ဆင်ဆာဘုတ်နဲ့ ဘာမှမထူးခြားသလို ဖြစ်နေပါလား။ အဲဒါမျိုးရှိဖို့ လိုအပ်သေးသလား။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ ကျမတို့ကတော့ မရှိလေ ကောင်းလေပေါ့။ ဒီဟာ တကယ်တော့ နာမည်ပြောင်းသွားတာကလွဲလို့ ဆင်ဆာဘုတ်နဲ့ အတူတူပါပဲ။ Film Certification Board ကနေပြီးတော့ ခွင့်ပြုခွင့်စာ မပါဘဲနဲ့ ဘယ်ရုံးကမှ မပြရဲပါဘူး။ အဲဒီအပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ရုပ်ရှင်ပွဲတော်ဆိုတာလည်း ရုံတွေမှာပြတဲ့အခါမှာ ခွင့်ပြုပြီး ဇာတ်ကားတွေကသာ ပြသခွင့်ရှိပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ မမွန်မွန်မြတ်တို့ရဲ့ အဖွဲ့က Human Dignity Film Institute ဆိုတော့ အခု လူ့ဂုဏ်သိက္ခာက ဒီလိုဖြစ်လိုက်တော့ လူသားတွေရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ Dignity ကျဆင်းသွားသလား။ Institute ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ ကျဆင်းသွားသလားဆိုတာ နောက်ဆုံးမှတ်ချက် သိချင်ပါတယ်။
ဒေါ်မွန်မွန်မြတ် ။ ။ Institute ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ရုပ်ရှင်ကားရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ ထိခိုက်တာ ဒီလောက်အထိ အရေးမကြီးပါဘူး။ ကျမတို့ နိုင်ငံရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ကျမတို့ တပ်မတော်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေတယ်လို့ပဲ မြင်ပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆရာကျော်ရဲ့ သဘောထားကို ပြောပါ။
ဦးကျော်ရင်မြင့် ။ ။ နိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့် ဂုဏ်သိက္ခာတော့ တော်တော်ကျဆင်းသွားစေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီရုပ်ရှင်ကားရဲ့ အခြေခံတဲ့ စာအုပ်ကြောင့်မို့လည်း ဗမာနိုင်ငံကို လူတွေသိပ်သိ၊ သိပေါကိုလည်း ဧည့်သည်တွေသိပ်လာ၊ အင်မတန်မှ မြန်မာနိုင်ငံကို သတိထားမိပါတယ်။ အခုလို ထပ်လုပ်လိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ ဒီရုပ်ရှင်ကား အပိတ်ခံရတယ်ဆိုရင် ထပ်ပြီးထပ်ပြီးတော့မှ နိုင်ငံကိုတော့ ပိုပြီးတော့မှ နိုင်ငံတကာရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု၊ အာရုံစူးစိုက်မှုကို ခံရပါလိမ့်မယ်။ ရုပ်ရှင်ကားရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကိုတော့ မကျဘဲနဲ့ ပိုတောင်တက်သွားအောင် လုပ်ပေးလိုက်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။
