ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ အစီအစဥ္မွာ သမၼတ Donald Trump အစိုးရဟာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးမွာ ASEAN ႏိုင္ငံေတြကို သူ႔ဘက္ကေန ရပ္တည္ဖို႔ စည္း႐ံုးေနသလို ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာအတြက္ ေဝ၀ဖန္ေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အားေပးမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္မူဝါဒ ဘယ္ေလာက္ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါသလဲ၊ သူတပါး လူ႔အခြင့္အေရးကို ေဝဖန္ရေလာက္ေအာင္ Trump အစိုးရ ကိုယ္တိုင္ကေကာ လူ႔အခြင့္အေရးကို အျပည္႔အဝ ေလးစားလိုက္နာပါရဲ႕လား၊ Georgetown တကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါေမာကၡ Prof. David Steinberg နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာတို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ေမး ။ ။ Donald Trump အစိုးရဟာ တက္ခါစတုန္းက အေရွ ႔ေတာင္အာရွကို မေျပာနဲ႔၊ အာရွတိုက္ကိုေတာင္ သိပ္ကိုအေလးအနက္ မထားခဲ့ပါဘူး။ အခုေတာင္တရုတ္ပင္လယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရုတ္နဲ႔အၿပိဳင္အဆိုင္ ျဖစ္လာခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ စကၤာပူ အာဆီယံအစည္းအေဝးမွာ စၿပီးေတာ့ အေရွ ႔ေတာင္အာရွကိစၥကို အေရးတႀကီးလုပ္ ေျပာလာတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဒါကို သေဘာတူပါသလား။ ဒီကိစၥမွာ အေရွ ႔ေတာင္အာရွက အေမရိကန္အတြက္ ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးႀကီးပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒမွာ အေရွ ႔ေတာင္အာရွရဲ ႔ အခန္းက႑က သိပ္ကိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ခင္မ်ားေျပာသလိုပါပဲ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ကိစၥဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာခြင့္ ရရိွေရးအေပၚမွာ လံုၿခံဳေရးကိစၥ မီွခုိေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္အစိုးရဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေလးထားလာတာကိုလည္း ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႔လာရပါတယ္။
ဒုတိယသမၼတ Mike Pence ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ေတြ႔ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေျခအေနေတြကို ျပင္ပလူေတြထက္၊ သူတုိ႔က ပိုသိတယ္လို႔ တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာမွာ ဘယ္ေလာက္ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္ေနတယ္ဆိုတာ အသိအမွတ္မျပဳရာ၊ ျငင္းပယ္ရာ ေရာက္ေနပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဒါေပမဲ့ သူက ရိုဟင္ဂ်ာအေရးမွာသာ ရႈတ္ခ်ေပမယ့္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာၾကေတာ့ ကူညီအားေပးသြားမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ သေဘာကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာ စိတ္ဝင္စားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သိပ္ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မေဝဖန္နဲ႔၊ သူက ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ေနာက္ဆံုးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ပဲလို႔ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ဒီအယူအဆဟာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူဟာ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာ အရင္အစိုးရထက္ ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ဝင္စားမႈ မျပသပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥသာမက၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ ဖိႏိွပ္မႈေတြ ရိွေနဆဲပါ။ ဒါကို သူမေျဖရွင္းပါဘူး။ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာထက္ လြတ္လပ္မႈေတြ ရိွလာခဲ့ေပမယ့္ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြက ရိွေနဆဲပါ။ အဲဒီလြတ္လပ္မႈေတြက တကယ္ေတာ့ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ အစပ်ဳိးခဲ့တာပါ။ အခုဆုိရင္ Amnesty International ကလည္း သူ႔အေပၚ ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ဆုကို ျပန္ရုတ္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီလိုမရုတ္သိမ္းသင့္ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြဘက္က ဒီလိုပဲ လုပ္လာၾကေတာ့ သူ႔ရဲ ႔ ဂုဏ္သိကၡာ ပိုမိုထိခိုက္က်ဆင္းလာပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဆုတံဆိပ္ေတြ ရုတ္သိမ္းတဲ့ကိစၥက ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးႀကီးလို႔လဲ။
ေျဖ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ Amnesty International က အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရေတြရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္တာကလြဲလို႔ အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ စတာေတြ တခုမွ မရိွပါဘူး။ ဒါဟာ အင္မတန္လိုအပ္တဲ့ကိစၥတခု ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္တုိင္လည္း AI အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြကို ဆုတံဆိပ္ေတြ ခ်ီးျမွင့္တာ သိပ္လြယ္လင့္တကူ ႏုိင္လြန္ပါတယ္။ ဒီိကိစၥကို က်ေနာ္ ေဆာင္းပါးေရးထားပါတယ္။ ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ ဆုတံဆိပ္ကို ျပန္မရုတ္သိမ္းသင့္ပါဘူး။ မေပးခင္ကတည္းက ေသခ်ာစဥ္းစဥ္းစားစား လုပ္သင့္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ Mike Pence ကိစၥကို ျပန္ေကာက္ခ်င္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္က လူတေယာက္က ေရးပါတယ္ Pence ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာလုပ္ေနေပမယ့္ သူတုိ႔ႏုိင္ငံမွာေတာ့ အေမရိကန္အလယ္ပိုင္းကလာတဲ့ လူေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ လုပ္ေနတယ္လို႔ ေရးထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Trump အစိုးရက သူမ်ားကို ေဝဖန္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သူ႔အေနနဲ႔၊ သူ႔အစိုးရဘက္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ဘယ္ေလာက္အထိ ဂရုစိုက္လို႔လဲဆိုတာကို ေျပာေနၾကတာ အမ်ားႀကီး ၾကားေနရပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ဘယ္လိုေျပာခ်င္ပါလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုလည္း ေျခာက္ျပစ္ကင္း သဲလဲစင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အေမရိကတိုက္အလယ္ပိုင္းက လာေနတဲ့လူေတြကိစၥ၊ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ သတင္းေထာက္က သတင္းယူတာကို ပိတ္ပင္ခံရတဲ့ကိစၥေတြမွာဆုိရင္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ျပႆနာ ရိွေနပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာလည္း ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အခြင့္အေရးကိစၥေတြမွာ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး ရိွေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအေျခခံ သေဘာတရား အယူအဆေတြကိုေတာ့ သူမ်ားအတြက္ေကာ၊ က်ေနာ္တုိ႔ကိုယ္တုိင္အတြက္ပါ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားရမွာပါ။ ျပႆနာ ရိွိေနတာကို ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆိုၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥအေပၚ တံု႔ျပန္ကိုင္တြယ္မႈ မတူကြဲျပားတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ ႔ ၾသဇာေမွးမိွန္သြားၿပီး တရုတ္ရဲ ႔ၾသဇာ ပိုႀကီးထြားလာေနပါတယ္။ ဒါဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ အေျခအေန ျဖစ္လာပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဒီေနရာမွာ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်ာကို လက္နက္ေရာင္းတဲ့ကိစၥလည္း တဆက္တည္း ေျပာသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ာ က သူတို႔ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေခါင္းပါးတဲ့အျပင္ ယီမင္စစ္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ေနေတာ့ ကမာၻ႔အႀကီးဆံုး အငတ္ေဘး က်ေရာက္မယ့္ အႏၱရာယ္ ႀကံဳေနရပါတယ္။ ဒါကလဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လက္နက္ေရာင္းေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ Donald Trump ကိုယ္တုိင္ကလည္း လက္နက္ေရာင္းရဖို႔က ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာေနပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ဒီေဆာ္ဒီကို လက္နက္ေရာင္းတဲ့ကိစၥမွာ အေမရိကန္ရဲ ႔ မူဝါဒကို က်ေနာ္လည္း သေဘာမတူပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ႏုိင္ငံတုိင္းဟာ သူ႔အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ လုပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ၊ ဒါေပမဲ့ စံသတ္မွတ္ခ်က္ကို ခ်င့္ခ်ိန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဒါဟာ အမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္သလား။ တဦးတေယာက္ကိစၥလားဆိုတာကို ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတခုက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လူသိရွင္ၾကား ေဝဖန္တယ္ဆိုရင္ သမၼတက လူသိရွင္ၾကား တံု႔ျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တဦးတေယာက္ခ်င္း ေဝဖန္တာမ်ဳိးဆိုရင္ေတာ့ ဒါကို သီသီသန္႔သန္႔ ျပဳျပင္ႏုိင္မယ့္နည္းလမ္းတခု ရိွႏိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို လူသိရွင္ၾကားေဝဖန္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကလည္း အမ်ဳိးသားေရးအေျခခံနဲ႔ တံု႔ျပန္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သဘာဝပါပဲ။
ေမး ။ ။ ေနာက္တခု ေမးခ်င္တာက ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရးကိစၥမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေရာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကေရာ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူထားၾကေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ NGO၊ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းေတြက ဒီကိစၥကို ဟန္႔တားေနတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဘာျဖစ္လို႔ ဟန္႔တားေနၾကလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဟုတ္တယ္ေလ … အဲဒါ အေျခအေနမွန္ပဲ။ ျမန္မာအစိုးရက သူတုိ႔ကို တကယ္ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္မခံခ်င္ၾကဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ငါတုိ႔ဆီက မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ကို ဖယ္ရွားပစ္ခ်င္တယ္။ ဒါကို လူသိရွင္ၾကား မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ အေပးအယူလုပ္ၿပီး မႈန္ဝါးဝါး လုပ္ျပစ္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကလည္း သူတုိ႔ကို မလိုခ်င္ၾကဘူး။ မထားခ်င္ၾကဘူး။
ေမး ။ ။ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရက သူတုိ႔ကို လူတုိင္းကို လက္မခံဘူးလို႔ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့လူကို ႏုိင္ငံသား ေပးမယ္လုိ႔ေတာင္ ေျပာေနပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ဘယ္ေလာက္လဲ တစ္ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းလား။ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းလား။
ေမး ။ ။ ဒါကေတာ့ အေထာက္အထားေပၚမွာ မူတည္မွာပါ။ အေထာက္အထားျပႏုိင္တဲ့လူကို လက္ခံမယ္လို႔ ေျပာထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဆရာႀကီးက တုိင္းရင္းသားဆိုတာကို ထည့္ေျပာသြားတယ္။ တုိင္းရင္းသားဆိုတာက ဌာေနတုိင္းရင္းသား Ingenious people ေတြကိုသာ ျမန္မာေတြက တိုင္းရင္းသားလို႔ သတ္မွတ္ၾကတာပါ။
ေျဖ ။ ။ သူတုိ႔ဟာ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ဟာ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္ဘူးလို႔ လူေတြက ေျပာေနၾကတာ မဟုတ္လား။ သူတုိ႔ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ဖုိ႔ဆိုရင္ သူတို႔ဘိုးဘြားေတြဟာ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္ မတိုင္ခင္ကတည္းကစၿပီး ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသျပရမယ္လို႔ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားတယ္ေလ။ ဆိုေတာ့ ဒါဟာ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနပါ။ ဒါဟာ သိပ္ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဒါကို ထားလုိက္ပါေတာ့ က်ေနာ္ အစက ရည္ရြယ္ထားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာကို ျပန္ေကာက္ေဆြးေႏြးလိုပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အေရးမွာ အေရွ ႔ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြကို တရုတ္နဲ႔ အၿပိဳင္အဆိုင္ စည္းရံုးေနပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ ႔ ဆြဲေဆာင္မႈကို အေရွ ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြ လိုက္ပါလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဘက္ မပါခ်င္သလို၊ တရုတ္ဘက္လည္း မပါခ်င္ပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို လိုခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို မလိုခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ေျပာရမွာပါ။ တနည္းေျပာရရင္ ဒီႏွစ္ဘက္နဲ႔ သူတုိ႔ ထိန္းညိွခ်င္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ တရုတ္နဲ႔ ကင္းကြာလို႔ မရႏိုင္ဘူးဆိုတာကို သူတုို႔သိပါတယ္။ ပထဝီအေနအထားအရ၊ စီးပြားေရးအရ ကင္းကြာလုိ႔ မရႏုိင္သလုိ၊ လူမ်ဳိးေရးအရလည္း အဲဒီႏုိင္ငံေတြမွာ တရုတ္လူမ်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီးေနေနၾကတာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တရုတ္က တဘက္သတ္ႀကီးစိုးမွာကိုလည္း သူတုိ႔ မလိုလားၾကပါဘူး။ ထိန္းညိွတဲ့အေနနဲ႔ အေမရိကန္ကိုလည္း လိုခ်င္ၾကပါတယ္။ သိပ္ေကာင္းတဲ့ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရး ခ်ဥ္းကပ္မႈပါ။ သို႔ေသာ္ ျဖစ္ႏုိင္မျဖစ္ႏုိင္တာကိုေတာ့ က်ေနာ္ မသိပါဘူး။
ေမး ။ ။ ဒီေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ကိစၥဟာ ေဒသတြင္း ျပႆနာကိစၥသာ ျဖစ္တယ္၊ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြၾကားမွာသာ ေျဖရွင္းရမွာ ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ မဆုိင္ဘူးလို႔ တရုတ္ဘက္က ေျပာသလို၊ အေရွ ႔ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ ႔ကလည္း ဒီအတိုင္းပဲ ေျပာေနၾကပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ဒါ ေဒသတြင္းကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းကိစၥကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကိစၥ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီက မလကၠာေရလက္ၾကားဆိုရင္ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔က သူတုိ႔နဲ႔သာဆုိင္တယ္လို႔ ေျပာေကာင္းေျပာၾကမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔အားလံုးရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြားလည္း ရိွေနပါတယ္။ ဒီေရလမ္းေၾကာင္းေတြဟာ ႏုိင္ငံတုိင္းအက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ ပတ္သက္ေနပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေရလက္ၾကားလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ဆိုင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းဆိုင္ရာ စံတရပ္ သတ္မွတ္ေပးထားဖို႔ပဲ လိုအပ္ပါတယ္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ၾကေတာ့ တရုတ္က အားလံုးကို သူတေယာက္ပဲပိုင္တယ္ဆိုၿပီး လုပ္ေနတာပါ။ သူတုိ႔စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးေတြကိုလည္း ဒီလိုပဲ သင္ေပးေနတယ္လို႔ က်ေနာ့္ကို တရုတ္မိတ္ေဆြေတြက ေျပာပါတယ္။
ေမး ။ ။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ဟာ ေရလမ္းအတြက္ အေရးႀကီးသလိုပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကလည္း တရုတ္အတြက္ အိႏိၵယသမုဒၵရာကိုထြက္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ သူတုိ႔က လူ႔အခြင့္အေရးကို ဂရုမစိုက္ဘဲ၊ ဖိၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ေျပာေနတဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက တရုတ္နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ စီးပြားေရးအရ က်ေနာ္တို႔ မယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ေနာ္တုိ႔ထက္ တရုတ္က အမ်ားႀကီး ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တရုတ္က ေရနံပိုက္လိုင္းေတြ၊ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္း သေဘာတူညီခ်က္၊ ရထားလမ္း စတာေတြ ရိွေနပါၿပီ။ ဒါေတြဟာ ယူနန္ျပည္နယ္အတြက္လည္း သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆိုေတာ့ တရုတ္ကို က်ေနာ္တုိ႔က စီးပြားေရးအရ မယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က လုပ္ႏိုင္တာကေတာ့ က်င့္ဝတ္သိကၡာဆိုင္ရာနည္းလမ္း Moral Way အရသာ တစံုတရာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ Moral kind of influence ဆိုတာ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ ဘယ္လုိကိစၥမ်ဳိးကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ရမလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒါကိုေတာ့ က်ေနာ္လည္း မသိပါဘူး။ ဒုသမၼတ Mike Pence ကေတာ့ တခုခုလုပ္ဖို႔ အားထုတ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ကေတာ့ Pence ကို သိပ္အထင္မႀကီးပါဘူး။ သူက မွန္ရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လံုးဝပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ဒါက စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ကို စိုးရိမ္ေနလို႔ဆိုတာကို အားလံုးသိၾကပါတယ္။
သင့္အျမင္
မွတ္ခ်က္မ်ားျပပါ