[Zawgyi/Unicode]
တရုတ်နယ်စပ်၊ ထိုင်းနယ်စပ်က ပြည်တွင်းပြန်ဝင်လာတဲ့ မြန်မာလုပ်သားတွေကို COVID ရောဂါကာကွယ်ရေးအတွက် နယ်စပ်မှာ ကန့်သတ်၊ စောင့်ကြည့်ထားချိန် ကုလအဖွဲ့အစည်းတွေက စားနပ်ရိက္ခာအထောက်အပံ့တွေ ကူညီတဲ့ သတင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က ပြောပြမှာပါ။
ပြည်ပရောက် မြန်မာလုပ်သားတွေ အထူးသဖြင့် ထိုင်းနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက ပြန်ဝင်လာမယ့် မြန်မာလုပ်သားတွေ နယ်စပ်က COVID ရောဂါကန့်သတ် စောင့်ကြည့်ရေးစခန်းမှာ ရှိနေချိန် စားဝတ်နေရေး အထောက်အပံ့တွေ ပေးသွားမယ်လို့ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် WFP က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ပြန်ဝင်လာသူ ၁၅၀,၀၀၀ လောက်ရှိနိုင်ပြီး ထိုင်းရောက်မြန်မာတွေ အများစုဖြစ်နိုင်တယ်လို့ WFP က ခန့်မှန်းထားကြောင်း WFP ရဲ့ ဆက်သွယ်ဆက်ဆံရေး အရာရှိ ဦးထက်ဦးလင်းက ပြောပါတယ်။
“ပြန်ရောက်လာမယ့် နေရပ်ပြန်လုပ်သား အားလုံးပေါင်း ၁၅၀,၀၀၀ လောက်ပြန်လာမယ်လို့ မှန်းထားတာရှိတယ်။ နေရပ်ပြန်လုပ်သား ၅၀,၀၀၀ လောက်ကို သူတို့ရဲ့ Quarantine ဝင်နေတဲ့အချိန် ကာလ တလျှောက်လုံးမှာ ထမင်းဟင်းတွေ ချက်ပြုတ်ကျွေးမွေးမယ်ဆိုရင် အဲဒီအတွက် ကုန်ကျစရိတ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၇ သန်းလောက် ကုန်ကျပါမယ်ဗျ။”
WFP အနေနဲ့ ပြန်ဝင်လာမယ့် အရေအတွက်အပေါ်မူတည်ပြီး အစီအစဉ်တွေပြောင်းလဲ လုပ်နိုင်ဖို့အတွက်လည်း ပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့နဲ့ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေက ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ် မြဝတီဘက်မှာရှိတဲ့ quarantine center တွေမှာ အချက်အလက် ကောက်ယူတာတွေလုပ်ပြီး ပြည်နယ်အစိုးရနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေပါတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
နေရပ်ပြန်အများစုက ထိုင်းကဖြစ်ပြီး ဧပြီလအတွင်း ပထမအသုတ် သောင်းနဲ့ချီပြန်လာတုန်းက COVID ရောဂါ ကန့်သတ်စောင့်ကြည့် စင်တာတွေအတွက် အစားအသောက်၊ ရေ၊ ဆေးဝါး ဒါတွေအတွက် အခက်အခဲဖြစ်ရတယ်လို့ မြဝတီခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးတေဇာအောင်ကပြောပါတယ်။ အဲဒီနောက် WFP နဲ့ IMO လို ကုလအဖွဲ့အစည်းတွေက ပြည်နယ် အစိုးရနဲ့ ပူးပေါင်းကူညီခဲ့တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။
“တဖွဲ့တဖွဲ့နောက်မှာတော့ အဖွဲ့အစည်း ၂၀ လောက်တော့ ပါတယ်ခင်ဗျ။ food security ဘက်ကတော့ WFP က focal လုပ်ပေးတယ်။ ရောက်လာတယ်ဆို အိပ်ယာလိပ် ဒါက IOM နဲ့ချိတ်ဆက်ပြီး၊ IOM ကလည်း focal လုပ်ပေးတာပါ။ သူ့နောက်မှာ donar supplier တွေအကုန်ပါ ပါတယ်။ အဲလိုချိတ်ဆက်ပြီး လုပ်ထားတာ။ ဟိုမှာ လဝက ကနေ ပြစ်ဒဏ်ကျပြီးသား၊ အချုပ်ကျပြီးသား ပြန်လွှဲပေးတဲ့ဟာမျိုးဆိုရင်တော့ အဝတ်တထည် ကိုယ်တခုနဲ့လာတော့ အကုန်လုံး ကျနော်တို့က ဖြည့်ဆည်းပေးရတာ။။ နောက်ဆုံး ကားခကအစ အခမဲ့ စီစဉ်ပေးရပါတယ်။”
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဧပြီလထက်စာရင် အခုနောက်ပိုင်း ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေ ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်လာပေမဲ့ ဈေးဝယ်စင်တာလို အလုပ်အကိုင်ပေးထားတဲ့ နေရာတွေကတော့ ပုံမှန်မဖြစ်သေးပါဘူး။ ကျန်းမာရေးစရိတ်အပြင် တခြားအထွေထွေ ကုန်ကျစရိတ်ကြောင့် ပြည်တွင်းပြန်လာချင်သူက များနေပါတယ်။ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ၁၅၀,၀၀၀ လောက်ထပ်ပြီး ဝင်ရောက်လာနိုင်ခြေရှိတယ်လို့ ကုလထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ပွညျပပွနျအလုပျသမားတှေ သီးခွားခှဲစောင့ျကွည့ျခြိနျ WFP စားနပျရိက်ခာကူညီ
တရုတျနယျစပျ၊ ထိုငျးနယျစပျက ပွညျတှငျးပွနျဝငျလာတဲ့ မွနျမာလုပျသားတှကေို COVID ရောဂါကာကှယျရေးအတှကျ နယျစပျမှာ ကန့ျသတျ၊ စောင့ျကွည့ျထားခြိနျ ကုလအဖှဲ့အစညျးတှကေ စားနပျရိက်ခာအထောကျအပံ့တှေ ကူညီတဲ့ သတငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက ပွောပွမှာပါ။
ပွညျပရောကျ မွနျမာလုပျသားတှေ အထူးသဖွင့ျ ထိုငျးနဲ့ တရုတျနိုငျငံက ပွနျဝငျလာမယ့ျ မွနျမာလုပျသားတှေ နယျစပျက COVID ရောဂါကန့ျသတျ စောင့ျကွည့ျရေးစခနျးမှာ ရှိနခြေိနျ စားဝတျနရေေး အထောကျအပံ့တှေ ပေးသှားမယျလို့ ကမ်ဘာ့စားနပျရိက်ခာအစီအစဉျ WFP က သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။
ပွနျဝငျလာသူ ၁၅၀,၀၀၀ လောကျရှိနိုငျပွီး ထိုငျးရောကျမွနျမာတှေ အမြားစုဖွဈနိုငျတယျလို့ WFP က ခန့ျမှနျးထားကွောငျး WFP ရဲ့ ဆကျသှယျဆကျဆံရေး အရာရှိ ဦးထကျဦးလငျးက ပွောပါတယျ။
“ပွနျရောကျလာမယ့ျ နရေပျပွနျလုပျသား အားလုံးပေါငျး ၁၅၀,၀၀၀ လောကျပွနျလာမယျလို့ မှနျးထားတာရှိတယျ။ နရေပျပွနျလုပျသား ၅၀,၀၀၀ လောကျကို သူတို့ရဲ့ Quarantine ဝငျနတေဲ့အခြိနျ ကာလ တလြှောကျလုံးမှာ ထမငျးဟငျးတှေ ခကြျပွုတျကြှေးမှေးမယျဆိုရငျ အဲဒီအတှကျ ကုနျကစြရိတျက အမရေိကနျဒေါျလာ ၃.၇ သနျးလောကျ ကုနျကပြါမယျဗြ။”
WFP အနနေဲ့ ပွနျဝငျလာမယ့ျ အရအေတှကျအပေါျမူတညျပွီး အစီအစဉျတှပွေောငျးလဲ လုပျနိုငျဖို့အတှကျလညျး ပွငျဆငျထားတယျလို့ သူကပွောပါတယျ။ ပွညျထောငျစုအစိုးရအဖှဲ့နဲ့ နိုငျငံတကာအဖှဲ့တှကေ ထိုငျးမွနျမာနယျစပျ မွဝတီဘကျမှာရှိတဲ့ quarantine center တှမှော အခကြျအလကျ ကောကျယူတာတှလေုပျပွီး ပွညျနယျအစိုးရနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနပေါတယျလို့ဆိုပါတယျ။
နရေပျပွနျအမြားစုက ထိုငျးကဖွဈပွီး ဧပွီလအတှငျး ပထမအသုတျ သောငျးနဲ့ခြီပွနျလာတုနျးက COVID ရောဂါ ကန့ျသတျစောင့ျကွည့ျ စငျတာတှအေတှကျ အစားအသောကျ၊ ရေ၊ ဆေးဝါး ဒါတှအေတှကျ အခကျအခဲဖွဈရတယျလို့ မွဝတီခရိုငျအုပျခြုပျရေးမှူး ဦးတဇောအောငျကပွောပါတယျ။ အဲဒီနောကျ WFP နဲ့ IMO လို ကုလအဖှဲ့အစညျးတှကေ ပွညျနယျ အစိုးရနဲ့ ပူးပေါငျးကူညီခဲ့တယျလို့ သူကပွောပါတယျ။
“တဖှဲ့တဖှဲ့နောကျမှာတော့ အဖှဲ့အစညျး ၂၀ လောကျတော့ ပါတယျခငျဗြ။ food security ဘကျကတော့ WFP က focal လုပျပေးတယျ။ ရောကျလာတယျဆို အိပျယာလိပျ ဒါက IOM နဲ့ခြိတျဆကျပွီး၊ IOM ကလညျး focal လုပျပေးတာပါ။ သူ့နောကျမှာ donar supplier တှအေကုနျပါ ပါတယျ။ အဲလိုခြိတျဆကျပွီး လုပျထားတာ။ ဟိုမှာ လဝက ကနေ ပွဈဒဏျကပြွီးသား၊ အခြုပျကပြွီးသား ပွနျလှှဲပေးတဲ့ ဟာမြိုးဆိုရငျတော့ အဝတျတထညျ ကိုယျတခုနဲ့လာတော့ အကုနျလုံး ကနြောျတို့က ဖွည့ျဆညျးပေးရတာ။။ နောကျဆုံး ကားခကအစ အခမဲ့ စီစဉျပေးရပါတယျ။”
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဧပွီလထကျစာရငျ အခုနောကျပိုငျး ကုနျထုတျလုပျငနျးတှေ ပုံမှနျပွနျဖွဈလာပမေဲ့ ဈေးဝယျစငျတာလို အလုပျအကိုငျပေးထားတဲ့ နရောတှကေတော့ ပုံမှနျမဖွဈသေးပါဘူး။ ကနြျးမာရေးစရိတျအပွငျ တခွားအထှထှေေ ကုနျကစြရိတျကွောင့ျ ပွညျတှငျးပွနျလာခငြျသူက မြားနပေါတယျ။ မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသား ၁၅၀,၀၀၀ လောကျထပျပွီး ဝငျရောကျလာနိုငျခွရှေိတယျလို့ ကုလထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
