(Zawgyi/Unicode)
ကိုဗစ်လူနာအသစ်တွေထဲမှာ ပြည်တော်ပြန်တွေသာ တိုးလာနေပေမယ့်လို့ ခရီးသွားရာဇဝင်မရှိသလို၊ လူနာနဲ့ဆက်စပ်နေသူလည်းမဟုတ်တဲ့ ပြည်တွင်းကူးစက်ခံရသူမတွေ့တော့တာ နှစ်ပတ်ရှိလာပါပြီ။ ဒီနှစ်ပတ်တာကာလအတွင်းမှာ ပြည်တွင်းထဲကူးစက်ခံရသူမရှိတာဟာ ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ပတ်သက်လို့ စိတ်ချရတဲ့အခြေအနေမှာရှိနေပြီလားဆိုတာကို မစုစု တင်ဆက်ပေးပါမယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဇွန်လ ၁ရက် ဒီကနေ့မနက်ထုတ်ပြန်ပြီးချိန်အထိဆို ပြည်တွင်းမှာဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာပေါင်း ၂၂၈ဦးရှိပြီးတော့ အဲဒီထဲက ရောဂါပျောက်ကင်းသူ ၁၃၈ဦးနဲ့ သေဆုံးသူ ၆ဦးရှိထားပါတယ်။
ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ထုတ်ပြန်ထားတဲ့စာရင်းတွေအရဆို ပြီးခဲ့တဲ့မေလ ၁၇ရက်နေ့မှာ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုခဲ့တဲ့ စောင့်ကြည့်လူနာ နံပတ် ၁၈၃ ဟာ ပြည်တွင်းကူးစက်ခံရသူတွေထဲက တွေ့ရှိတာနောက်ဆုံးဖြစ်ပြီး ဒါဟာ ၂ပတ်တာကာလအထိ ရှိသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို ခရီးသွားရာဇဝင်မရှိပဲ ပြည်တွင်းမှာပဲ ကူးစက်မှု မတွေ့ရတာ ၁၄ရက်တာကြာပြီဖြစ်တဲ့ အခြေအနေဟာ ရောဂါကူးစက်ခံရမှုစိတ်ချရတဲ့အနေအထား မဟုတ်သေးဘူးလို့ ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးကVOA ကိုပြောပါတယ်။
“စိတ်ချရတဲ့အနေအထား ရောက်ပြီလို့တော့ ပြောလို့မရဘူးပေါ့နော်။ ဘာပဲပြောပြော ပန်းတိုင်ကိုတော့မြင်နေရတဲ့ အနေအထားပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့်လည်း ပန်းတိုင်မြင်ရပေမယ့်လည်း ကျနော်တို့က တဘက်မှာလည်း Challenges တွေရှိတာပေါ့။”
ပြည်တွင်းကူးစက်ခံရမှု နောက်ဆုံးတွေ့ရှိထားတဲ့ လူနာနံပတ် ၁၈၃အပြီး နောက်ထပ်တွေ့ရှိခဲ့တဲ့လူနာသစ် ၄၅ဦးကတော့ အီတလီ၊ ယူအေအီးနဲ့ မလေးရှားအပါအဝင် အိန္ဒိယကနေ ပြန်လာကြသူတွေထဲက တွေ့ရှိတာပဲဖြစ်ပါတယ်။
အခုလိုပြည်တော်ပြန်တွေထဲကနေ ဒီရောဂါပါလာနိုင်တာကို အစကတည်းက ကြိုတင်ခန့်မှန်းပြီးသားဖြစ်လို့ သူတို့ကိုသတ်မှတ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာ အသွားအလာကန့်သတ်တာအပါအဝင်၊ ဓာတ်ခွဲနမူနာရယူပြီး စစ်ဆေးနိုင်ဖို့ကိုပါ ကြိုတင်ဆောင်ရွက်ထားခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ပြည်တွင်းမှာ ကူးစက်ခံရတာကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ အခု ၂ပတ်တာကာလကနေ ဆက်ပြီးထိန်းသိမ်းထားနိုင်ဖို့က ပြည်သူတွေရဲ့ လိုက်နာမှုဟာ အဓိကဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးက ဆက်ပြောပါတယ်။
“တလ သို့မဟုတ် တလခွဲပေါ့နော်။ အဲဒီအတွင်းမှာ Caseတွေ ထပ်မထွက်လာတော့ဘူးဆိုရင်တော့ ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ကူးစက်တဲ့သူတွေအန္တရာယ်ကလည်း လျှော့ကျသွားပြီလို့ ပြောလို့ရမယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် ဒီကြားထဲမှာ Local Case ပေါ်လာမယ်။ Contact လည်းမရှိဘူးဆိုရင်တော့ ဒါကိုအထူးအလေးအနက်ထားပြီးတော့ Contact Tracing လိုက်ရမယ့် Case တွေပေါ့နော်။”
ကူးစက်နှုန်းနဲ့ သေဆုံးနှုန်းတိုးနေတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့အတွေ့အကြုံကိုလေ့လာရမယ်ဆိုရင် ဒီကပ်ရောဂါဟာ ကူးစက်ခံရသူ လုံးဝပျောက်ကင်းသွားပေမယ့်လည်း တခါပြန်ပြီးရောဂါဖြစ်ပွားတာ တွေ့ရလို့ ကာကွယ်ဆေး ထွက်မလာခင်အချိန်ထိ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်အချက်တွေကို အတိအကျ လိုက်နာဖို့လိုတယ်လို့ သတိပေးထားပါတယ်။
ဒီကနေ့ ဇွန်လ၁ရက်နေ့ စာရင်းတွေအရ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံနဲ့ နယ်မြေပေါင်း ၂၁၃ခုက လူပေါင်း ၆၂သိန်းကျော်ကို ကူးစက်ခဲ့တာပါ။ ဒီရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူ ၃၇၀,၀၀၀ ကျော်အထိရှိထားပြီး ရောဂါပျောက်ကင်းလာသူ အရေအတွက်ဟာလည်း ၂၈သိန်းကျော်အထိ ရှိထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။
.............
မွနျမာ့ ကိုဗဈဟန့ျတားရေးအစီအစဉျ စိတျခရြတဲ့အနအေထားမှာ ရှိနပွေီလား
(Unicode)
ကိုဗဈလူနာအသဈတှထေဲမှာ ပွညျတောျပွနျတှသော တိုးလာနပေမေယ့ျလို့ ခရီးသှားရာဇဝငျမရှိသလို၊ လူနာနဲ့ဆကျစပျနသေူလညျးမဟုတျတဲ့ ပွညျတှငျးကူးစကျခံရသူမတှေ့တော့တာ နှဈပတျရှိလာပါပွီ။ ဒီနှဈပတျတာကာလအတှငျးမှာ ပွညျတှငျးထဲကူးစကျခံရသူမရှိတာဟာ ကိုဗဈရောဂါနဲ့ပတျသကျလို့ စိတျခရြတဲ့အခွအေနမှောရှိနပွေီလားဆိုတာကို မစုစု တငျဆကျပေးပါမယျ။
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဇှနျလ ၁ရကျ ဒီကနေ့မနကျထုတျပွနျပွီးခြိနျအထိဆို ပွညျတှငျးမှာဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာပေါငျး ၂၂၈ဦးရှိပွီးတော့ အဲဒီထဲက ရောဂါပြောကျကငျးသူ ၁၃၈ဦးနဲ့ သဆေုံးသူ ၆ဦးရှိထားပါတယျ။
ဝနျကွီးဌာနရဲ့ထုတျပွနျထားတဲ့စာရငျးတှအေရဆို ပွီးခဲ့တဲ့မလေ ၁၇ရကျနေ့မှာ ဓာတျခှဲအတညျပွုခဲ့တဲ့ စောင့ျကွည့ျလူနာ နံပတျ ၁၈၃ ဟာ ပွညျတှငျးကူးစကျခံရသူတှထေဲက တှေ့ရှိတာနောကျဆုံးဖွဈပွီး ဒါဟာ ၂ပတျတာကာလအထိ ရှိသှားပွီဖွဈပါတယျ။
အခုလို ခရီးသှားရာဇဝငျမရှိပဲ ပွညျတှငျးမှာပဲ ကူးစကျမှု မတှေ့ရတာ ၁၄ရကျတာကွာပွီဖွဈတဲ့ အခွအေနဟော ရောဂါကူးစကျခံရမှုစိတျခရြတဲ့အနအေထား မဟုတျသေးဘူးလို့ ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးဌာနက ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာသနျးနိုငျစိုးကVOA ကိုပွောပါတယျ။
“စိတျခရြတဲ့အနအေထား ရောကျပွီလို့တော့ ပွောလို့မရဘူးပေါ့နောျ။ ဘာပဲပွောပွော ပနျးတိုငျကိုတော့မွငျနရေတဲ့ အနအေထားပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ပနျးတိုငျမွငျရပမေယ့ျလညျး ကနြောျတို့က တဘကျမှာလညျး Challenges တှရှေိတာပေါ့။”
ပွညျတှငျးကူးစကျခံရမှု နောကျဆုံးတှေ့ရှိထားတဲ့ လူနာနံပတျ ၁၈၃အပွီး နောကျထပျတှေ့ရှိခဲ့တဲ့လူနာသဈ ၄၅ဦးကတော့ အီတလီ၊ ယူအအေီးနဲ့ မလေးရှားအပါအဝငျ အိန်ဒိယကနေ ပွနျလာကွသူတှထေဲက တှေ့ရှိတာပဲဖွဈပါတယျ။
အခုလိုပွညျတောျပွနျတှထေဲကနေ ဒီရောဂါပါလာနိုငျတာကို အစကတညျးက ကွိုတငျခန့ျမှနျးပွီးသားဖွဈလို့ သူတို့ကိုသတျမှတျထားတဲ့နရောတှမှော အသှားအလာကန့ျသတျတာအပါအဝငျ၊ ဓာတျခှဲနမူနာရယူပွီး စဈဆေးနိုငျဖို့ကိုပါ ကွိုတငျဆောငျရှကျထားခဲ့တယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ပွညျတှငျးမှာ ကူးစကျခံရတာကို ကာကှယျနိုငျဖို့ အခု ၂ပတျတာကာလကနေ ဆကျပွီးထိနျးသိမျးထားနိုငျဖို့က ပွညျသူတှရေဲ့ လိုကျနာမှုဟာ အဓိကဖွဈတယျလို့ ဒေါကျတာသနျးနိုငျစိုးက ဆကျပွောပါတယျ။
“တလ သို့မဟုတျ တလခှဲပေါ့နောျ။ အဲဒီအတှငျးမှာ Caseတှေ ထပျမထှကျလာတော့ဘူးဆိုရငျတော့ ရောဂါလက်ခဏာမပွဘဲ ကူးစကျတဲ့သူတှအေန်တရာယျကလညျး လြှော့ကသြှားပွီလို့ ပွောလို့ရမယျပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီကွားထဲမှာ Local Case ပေါျလာမယျ။ Contact လညျးမရှိဘူးဆိုရငျတော့ ဒါကိုအထူးအလေးအနကျထားပွီးတော့ Contact Tracing လိုကျရမယ့ျ Case တှပေေါ့နောျ။”
ကူးစကျနှုနျးနဲ့ သဆေုံးနှုနျးတိုးနတေဲ့ နိုငျငံတှရေဲ့အတှေ့အကွုံကိုလေ့လာရမယျဆိုရငျ ဒီကပျရောဂါဟာ ကူးစကျခံရသူ လုံးဝပြောကျကငျးသှားပမေယ့ျလညျး တခါပွနျပွီးရောဂါဖွဈပှားတာ တှေ့ရလို့ ကာကှယျဆေး ထှကျမလာခငျအခြိနျထိ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ဆောငျရနျရှောငျရနျအခကြျတှကေို အတိအကြ လိုကျနာဖို့လိုတယျလို့ သတိပေးထားပါတယျ။
ဒီကနေ့ ဇှနျလ၁ရကျနေ့ စာရငျးတှအေရ ကမ်ဘာ့နိုငျငံနဲ့ နယျမွပေေါငျး ၂၁၃ခုက လူပေါငျး ၆၂သိနျးကြောျကို ကူးစကျခဲ့တာပါ။ ဒီရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူ ၃၇၀,၀၀၀ ကြောျအထိရှိထားပွီး ရောဂါပြောကျကငျးလာသူ အရအေတှကျဟာလညျး ၂၈သိနျးကြောျအထိ ရှိထားပွီးဖွဈပါတယျ။
