(Zawgyi / Unicode)
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပုံနဲ့ ၁၀၀၀ တန်ငွေစက္ကူတွေကို ဒီကနေ့ ဇန်နဝါရီ ၇ရက်ကစပြီး တနိုင်ငံလုံးက မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တွေမှာ စတင်လဲပေးနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက အနှစ် ၃၀ အတွင်း မြန်မာငွေစက္ကူတွေပေါ်မှာ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်တဦးရဲ့ ပုံကို ပထမဆုံး ပြန်ပြီး မြင်ရတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့ ပန်းဆိုးတန်းလမ်းအောက်ဘက်က မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲ (၂) ကို သွားရောက်သတင်းယူခဲ့တဲ့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က သတင်း အပြည့်အစုံကိုပြောပြပေးမှာပါ။
နိုင်ငံပိုင် မြန်မာ့ရုပ်မြင်သံကြားသတင်းဌာနက ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပုံပါတဲ့ ၁၀၀၀ တန်တွေထုတ်ဝေမယ်လို့ ဒီဇင်လာ ၂၀ ကြေညာပြီး နှစ်ပတ်အကြာမှာ အခုလို စတင်ဖြန့်ချီလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက ၂၅နှစ်ကျော်အတွင်း မြန်မာငွေစက္ကူပေါ်က အဓိကသင်္ကေတတခု၊ အမှတ်အသားတခု အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲတွေကနေ လူတယောက်ကို အများဆုံး ၁သောင်းကျပ်ဖိုးအထိ လဲလှယ်ပေးနေတာပါ။
“ တော်တော်များများကိုလဲတာပါ ဌာနဆိုင်ရာတွေကလည်း လာပါတယ်။ အခုဌာနဆိုင်ရာတင် မဟုတ်ဘူး ရပ်ကွက်တွေရော ကျေးရွာတွေရော လာတယ်နော်။ အခုတရာကျော် ဘယ်ကမလဲ ၂၀၀ ကျော် ၃၀၀ လောက်ရှိသွားပြီ တယောက်ချင်းလာလဲနေကြတာ။”
ရန်ကုန်တိုင်း၊ ကော့မှူးမြို့နယ် မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲက မန်နေဂျာပြောပြသွားတာဖြစ်ပါတယ်။
ရန်ကုန်တိုင်း၊ ပန်းဆိုးတန်းလမ်း မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲ (၂) မှာတော့ ဗိုလ်ချုပ်ပုံပါတဲ့ ပိုက်ဆံလဲလှယ်ဖို့ စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့သူတွေ နေ့ခင်းလောက်ထိ တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းနေတာပါ။ ဗိုလ်ချုပ်ပုံပါတဲ့ ပိုက်ဆံကို ရတဲ့အတွက် ဝမ်းသာကြောင်း ဝင်ရောက်တန်းစီသူတွေထဲ တဦးဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့ဆိပ်ကမ်း အာဏာပိုင်ရုံး ဝန်ထမ်း ဒေါ်ရီရီမြင့်ကအခုလိုပြောပါတယ်။
“ ဗိုလ်ချုပ်ပိုက်ဆံပြန်ကိုင်ရတယ်ဆိုတော့ အရမ်းဝမ်းသာတယ်။ ပီတိတွေလည်းဖြစ်တယ်။ ဘာလို့ဆို ရအောင်လို့ဆိုပြီး အရမ်းတိုးတာပေါ့။ ငယ်ငယ်တုန်းကဆို တကျပ်၊ တဆယ်တန်၊ ၇၅ကျပ်တန်၊ ၄၅ကျပ်တန် အဲဒါတွေပဲကိုင်ဖူးတာ ၉၀တန်။ အခု တထောင်တန်ဆိုတော့ ပိုပြီးလည်း ဝမ်းသာတယ်။ ၅၀၀၀ တန်၊ ၁၀၀၀၀ တန်ကိုင်ရရင် ပိုပြီးဝမ်းသာတယ်။ ကိုယ့်ဗိုလ်ချုပ်ကို နှစ်သက်တယ်လေ။ မနက်ကတည်းက လိုက်တိုးနေတာ အခုမှ ဆယ်ရွက်ရတယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးလုပ်ပေးထားလို့ တိုင်းပြည်ကြီးလွတ်လပ်ရေး ရထားတော့ ကိုယ့်ဗိုလ်ချုပ် နှစ်သက်တာပေါ့။”
တော်လှန်ရေးကောင်စီအစိုးရလက်ထက် ၁၉၆၄ မေလ ၁၇ရက်မှာ ၅၀တန် နဲ့ ၁၀၀တန်တွေကို တရားမဝင် ငွေစက္ကူအဖြစ် ကြေညာလိုက်ပြီး ၁၉၆၅မှာ ပြည်သူ့ဘဏ်ကနေ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပုံပါတဲ့ ၁၊ ၅၊ ၁၀၊ ၂၀ တန်နဲ့ ငွေအကြွေတွေကို စတင်ထုတ်ဝေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော် ဘဏ်အဖြစ် နာမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၂၅ကျပ်တန်ကို ဆက်ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၈၇ ရောက်တဲ့အခါမှာ သခင်ဖိုးလှကြီးပုံပါတဲ့ ၄၅ ကျပ်တန်နဲ့၊ ဆရာစံပါတဲ့ ၉၀ကျပ်တန်ကို ထုတ်ဝေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် ၁၉၈၈ နဝတ အစိုးရခေတ်ကစပြီး ဒီနေ့အထိ ခြေင်္သေ့ပုံပါတဲ့ ငွေစက္ကူတွေက နေရာယူခဲ့တာပါ။
အလုံမြို့နယ်က ကိုညီညီမောင် က သူ့မျှော်လင့်ခဲ့တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ပုံပါတဲ့ ပိုက်ဆံတွေပြန်မြင်ရလို့ စိတ်လှုပ်ရှားနေပါတယ်။
“ လွတ်လပ်ရေးနေ့ကတည်းက ထုတ်မယ်ဆိုလို့ အဲဒီကတည်းက လိုချင်ခဲ့တာ၊ ကျနော့်သားလေးအတွက် ပြချင်တာပေါ့နော်။ အရင်တုန်းက စုထားတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ပုံပါတဲ့ ပိုက်ဆံလေးတွေ ကျနော့သားကိုပြဖူးတယ်၊ အရမ်းလိုချင်တယ်။ အခုအရမ်းဝမ်းသာတယ်၊ စိတ်လှုပ်ရှားတယ်ပေါ့၊ အဲဒီလို ဖြစ်နေပါတယ်။”
အခုအသစ်ထွက်ရှိလာတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပုံနဲ့ ၁၀၀၀ တန်ငွေစက္ကူက အပြာရောင်ဖြစ်ပြီး အလျား ၁၅၀ မီလီမီတာ၊ အနံ ၇၀ မီလီမီတာရှိပါတယ်။ မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲတခုကို ကျပ်သိန်း ၄၀၀ စီလဲလှယ်ဖို့ ကနဦးထုတ်ပေးထားပြီး လက်ရှိအသုံးပြုနေတဲ့ တထောင်တန်ကိုလည်း ဆက်ပြီး အသုံးပြုနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ခွဲတခုက အရာရှိတဦးကပြောပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
................
ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျးပုံပါ ကပြျတဈထောငျတနျ ငှစေက်ကူ စတငျထုတျဝေ
(Unicode)
ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျးပုံနဲ့ ၁၀၀၀ တနျငှစေက်ကူတှကေို ဒီကနေ့ ဇနျနဝါရီ ၇ရကျကစပွီး တနိုငျငံလုံးက မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျတှမှော စတငျလဲပေးနပွေီ ဖွဈပါတယျ။ ဒါက အနှဈ ၃၀ အတှငျး မွနျမာငှစေက်ကူတှပေေါျမှာ လှတျလပျရေးကွိုးပမျးဆောငျရှကျခဲ့တဲ့ အာဇာနညျခေါငျးဆောငျတဦးရဲ့ ပုံကို ပထမဆုံး ပွနျပွီး မွငျရတာလညျးဖွဈပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့ ပနျးဆိုးတနျးလမျးအောကျဘကျက မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျခှဲ (၂) ကို သှားရောကျသတငျးယူခဲ့တဲ့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက သတငျး အပွည့ျအစုံကိုပွောပွပေးမှာပါ။
နိုငျငံပိုငျ မွနျမာ့ရုပျမွငျသံကွားသတငျးဌာနက ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျးပုံပါတဲ့ ၁၀၀၀ တနျတှထေုတျဝမေယျလို့ ဒီဇငျလာ ၂၀ ကွညောပွီး နှဈပတျအကွာမှာ အခုလို စတငျဖွန့ျခြီလိုကျတာဖွဈပါတယျ။ ဒါက ၂၅နှဈကြောျအတှငျး မွနျမာငှစေက်ကူပေါျက အဓိကသငျ်ကတေတခု၊ အမှတျအသားတခု အပွောငျးအလဲ ဖွဈခဲ့တာလညျး ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျခှဲတှကေနေ လူတယောကျကို အမြားဆုံး ၁သောငျးကပြျဖိုးအထိ လဲလှယျပေးနတောပါ။
“ တောျတောျမြားမြားကိုလဲတာပါ ဌာနဆိုငျရာတှကေလညျး လာပါတယျ။ အခုဌာနဆိုငျရာတငျ မဟုတျဘူး ရပျကှကျတှရေော ကြေးရှာတှရေော လာတယျနောျ။ အခုတရာကြောျ ဘယျကမလဲ ၂၀၀ ကြောျ ၃၀၀ လောကျရှိသှားပွီ တယောကျခငြျးလာလဲနကွေတာ။”
ရနျကုနျတိုငျး၊ ကော့မှူးမွို့နယျ မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျခှဲက မနျနဂြောပွောပွသှားတာဖွဈပါတယျ။
ရနျကုနျတိုငျး၊ ပနျးဆိုးတနျးလမျး မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျခှဲ (၂) မှာတော့ ဗိုလျခြုပျပုံပါတဲ့ ပိုကျဆံလဲလှယျဖို့ စောင့ျဆိုငျးနတေဲ့သူတှေ နေ့ခငျးလောကျထိ တနျးစီ စောင့ျဆိုငျးနတောပါ။ ဗိုလျခြုပျပုံပါတဲ့ ပိုကျဆံကို ရတဲ့အတှကျ ဝမျးသာကွောငျး ဝငျရောကျတနျးစီသူတှထေဲ တဦးဖွဈတဲ့ မွနျမာ့ဆိပျကမျး အာဏာပိုငျရုံး ဝနျထမျး ဒေါျရီရီမွင့ျကအခုလိုပွောပါတယျ။
“ ဗိုလျခြုပျပိုကျဆံပွနျကိုငျရတယျဆိုတော့ အရမျးဝမျးသာတယျ။ ပီတိတှလေညျးဖွဈတယျ။ ဘာလို့ဆို ရအောငျလို့ဆိုပွီး အရမျးတိုးတာပေါ့။ ငယျငယျတုနျးကဆို တကပြျ၊ တဆယျတနျ၊ ၇၅ကပြျတနျ၊ ၄၅ကပြျတနျ အဲဒါတှပေဲကိုငျဖူးတာ ၉၀တနျ။ အခု တထောငျတနျဆိုတော့ ပိုပွီးလညျး ဝမျးသာတယျ။ ၅၀၀၀ တနျ၊ ၁၀၀၀၀ တနျကိုငျရရငျ ပိုပွီးဝမျးသာတယျ။ ကိုယ့ျဗိုလျခြုပျကို နှဈသကျတယျလေ။ မနကျကတညျးက လိုကျတိုးနတော အခုမှ ဆယျရှကျရတယျ။ ဗိုလျခြုပျကွီးလုပျပေးထားလို့ တိုငျးပွညျကွီးလှတျလပျရေး ရထားတော့ ကိုယ့ျဗိုလျခြုပျ နှဈသကျတာပေါ့။”
တောျလှနျရေးကောငျစီအစိုးရလကျထကျ ၁၉၆၄ မလေ ၁၇ရကျမှာ ၅၀တနျ နဲ့ ၁၀၀တနျတှကေို တရားမဝငျ ငှစေက်ကူအဖွဈ ကွညောလိုကျပွီး ၁၉၆၅မှာ ပွညျသူ့ဘဏျကနေ ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျးပုံပါတဲ့ ၁၊ ၅၊ ၁၀၊ ၂၀ တနျနဲ့ ငှအေကွှတှေကေို စတငျထုတျဝခေဲ့ပါတယျ။ အဲဒီနောကျ ပွညျထောငျစု မွနျမာနိုငျငံတောျ ဘဏျအဖွဈ နာမညျပွောငျးခဲ့ပွီး ၂၅ကပြျတနျကို ဆကျထုတျခဲ့ပါတယျ။ ၁၉၈၇ ရောကျတဲ့အခါမှာ သခငျဖိုးလှကွီးပုံပါတဲ့ ၄၅ ကပြျတနျနဲ့၊ ဆရာစံပါတဲ့ ၉၀ကပြျတနျကို ထုတျဝခေဲ့ပါတယျ။ အဲဒီနောကျ ၁၉၈၈ နဝတ အစိုးရခတျေကစပွီး ဒီနေ့အထိ ခွငျေ်သေ့ပုံပါတဲ့ ငှစေက်ကူတှကေ နရောယူခဲ့တာပါ။
အလုံမွို့နယျက ကိုညီညီမောငျ က သူ့မြှောျလင့ျခဲ့တဲ့ ဗိုလျခြုပျပုံပါတဲ့ ပိုကျဆံတှပွေနျမွငျရလို့ စိတျလှုပျရှားနပေါတယျ။
“ လှတျလပျရေးနေ့ကတညျးက ထုတျမယျဆိုလို့ အဲဒီကတညျးက လိုခငြျခဲ့တာ၊ ကနြော့ျသားလေးအတှကျ ပွခငြျတာပေါ့နောျ။ အရငျတုနျးက စုထားတဲ့ ဗိုလျခြုပျပုံပါတဲ့ ပိုကျဆံလေးတှေ ကနြော့သားကိုပွဖူးတယျ၊ အရမျးလိုခငြျတယျ။ အခုအရမျးဝမျးသာတယျ၊ စိတျလှုပျရှားတယျပေါ့၊ အဲဒီလို ဖွဈနပေါတယျ။”
အခုအသဈထှကျရှိလာတဲ့ ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျးပုံနဲ့ ၁၀၀၀ တနျငှစေက်ကူက အပွာရောငျဖွဈပွီး အလြား ၁၅၀ မီလီမီတာ၊ အနံ ၇၀ မီလီမီတာရှိပါတယျ။ မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျခှဲတခုကို ကပြျသိနျး ၄၀၀ စီလဲလှယျဖို့ ကနဦးထုတျပေးထားပွီး လကျရှိအသုံးပွုနတေဲ့ တထောငျတနျကိုလညျး ဆကျပွီး အသုံးပွုနိုငျမှာဖွဈကွောငျး မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျခှဲတခုက အရာရှိတဦးကပွောပါတယျ။