(Zawgyi / Unicode)
သောတရှင်များရှင် ကျမ သိဂီ ၤထိုက်ပါ။ ဒီ သီတင်းပတ် စီးပွားရေး ကဏ္ဍမှာတော့ ဥရောပ သမဂ္ဂ EU က မြန်မာနိုင်ငံကို ငွေကြေးခဝါချတဲ့ နိုင်ငံများစာရင်းမှာ ထည့်သွင်းလိုက်တာမှာ မြန်မာ့ စီးပွားရေး ၊ ဖွံ့ဖြိုးရေး အပေါ်မှာ ထိခိုက်သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်တဲ့ အကြောင်း တင်ပြပေးမှာပါ။ EU ရဲ့ သတ်မှတ်ချက်ကြောင့် မြန်မာနဲ့ EU နိုင်ငံတွေကြား ကုန်သွယ်ရေး အပေါ်မှာရော EU နိုင်ငံတွေရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ဖွံ့ဖြိုးရေး လုပ်ငန်းတွေမှာပါ အနည်းနဲ့ အများ တုံ့ဆိုင်းမှု ဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်၊ နောက် ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံရဲ့ မြန်မာဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်လည်း ဖြစ်တဲ့ ဒေါ်တင့်တင့်လွင်က သုံးသပ်ပါတယ်။
ဒေါ်တင့်တင့်လွင် ။ ။ ငွေကြေးလွှဲပြောင်းခြင်း ဆိုင်ရာ စစ်ဆေးမှုတွေ ပိုပြီးတော့ တိကျလာမယ်။ နောက် မြန်မာပြည်က ပြန်ပြီးတော့ ကုန်သွယ်ရေး လုပ်တဲ့ အခါမှာ ပေးချေတဲ့ ငွေရဲ့ အရင်းအမြစ် ပေါ့နော် ဘယ်ကရတယ်၊ အရင်ကဆိုရင်တော့ ပေါ့ပေါ့လေးဘဲ ဒါ ကုမ္ပဏီက နေပြီးတော့ ဝင်တဲ့ ဝင်ငွေပါ ဆိုရင် သူတို့က ဘယ်ကနေ ဝင်တာလဲ၊ ဒီလုပ်ငန်းက ဘာလုပ်ငန်းလဲ၊ ပြီးတော့ ဘယ်သူတွေနဲ့ ချိတ်ဆက် လုပ်ဆောင်နေတာလဲ ဆိုတဲ့ ဒီမေးခွန်းတွေ အများကြီး ဖြစ်လာနိုင်တာပေါ့နော်။ ဒီအပိုင်းလေးတွေမှာတော့ အခက်အခဲလေးတွေ ဖြစ်သွားနိုင်တာပေါ့။
သိင်္ဂ ီထိုက် ။ ။ ဥရောပ သမဂ္ဂ EU က မြန်မာနိုင်ငံကို ငွေကြေးခဝါချတဲ့ နိုင်ငံ ဆိုပြီးတော့ သတ်မှတ်ပြီးတော့ စာရင်းသွင်းပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒီကိစ္စက မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက ဘဏ်တွေနဲ့ မဖြစ်မနေ ချိတ်ဆက်ပြီး အလုပ်လုပ်နေရတဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ အပေါ်မှာ ဘယ်လောက် ရိုက်ခတ် သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်မလဲ။
ဒေါ်တင့်တင့်လွင် ။ ။ ဒီဘဏ်တွေနဲ့ ဆက်စပ် လုပ်ကိုင်နေတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ ငွေကြေးဆိုင်ရာ လွှဲပြောင်းမှုတွေ အပိုင်းမှာ သူတို့ စစ်ဆေးမယ်။ နောက်တခုက ကျတော့ EU ရဲ့ Funding ပေါ့နော် သူတို့ရဲ့ ထောက်ပံ့ကြေးတို့ ရန်ပုံငွေတို့ သူတို့ရဲ့ စီမံကိန်း ဖွံ့ဖြိုးရေး ရန်ပုံငွေတို့ ဒါတွေကိုတော့ သူတို့ Sanction လုပ်ထားတဲ့ ဘဏ်တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်တဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေဟာ ဆိုရင် ရရှိဖို့ အခွင့်အလမ်း နည်းသွား ပါမယ်။ ဒါ EU က စစ်ဆေးပြီးတော့မှ EU ရဲ့ ထောက်ခံချက်နဲ့မှ ရကောင်းရနိုင်တယ်ဆိုတော့ သာမန် သမားရိုးကျ သွားနေတဲ့ ပုံစံကနေ ခွဲထွက်သွားပြီးတော့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေ အနေနဲ့တော့ ငွေကြေး ပြင်ပက နေပြီးတော့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ထောက်ပံ့တဲ့ အပိုင်း ဥရောပရဲ့ အပိုင်းပေါ့နော် အဓိက ဆိုလိုတာကတော့ ဥရောပ အပိုင်းမှာတော့ ဆိုင်းငံ့သွားတာတို့ လုံး၀ မရတော့တာတို့ ဒီလို အခြေအနေမျိုးလေးတွေတော့ ဖြစ်လာနိုင်တာပေါ့။
သိင်္ဂ ီထိုက် ။ ။ ဆိုတော့ EU နဲ့ ဆက်စပ် လုပ်ကိုင်နေတယ် ဆိုတော့ အထည်ချုပ်ကတော့ များမယ် ထင်ပါတယ်။ တခြားရော ဘယ်လို ကဏ္ဍမျိုးတွေ ရှိပါသေးလဲ အများစုပေါ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ။
ဒေါ်တင့်တင့်လွင် ။ ။ ရှိပါတယ်။ သူက လက်ရှိမှာ ဆိုလို့ ရှိရင် ဒီ အထည်ချုပ် တခုတည်း မဟုတ်ဘဲနဲ့ ဥပမာ GIZ ပေါ့နော်။ GIZ လိုမျိုး ဂျာမနီကနေ လာပြီးတော့ NGO လိုမျိုးပေါ့နော်။ ဒီလို အဖွဲ့အစည်းမျိုးတွေဟာ ဆိုလို့ ရှိရင် မြန်မာပြည်က စီးပွားရေး လုပ်ငန်း အသေးလေးတွေကို သူတို့က ရှေ့ဆောင် လမ်းပြ လုပ်ထားတာတွေ အများကြီး ရှိတယ်ပေါ့နော်။ စိုက်ပျိုးရေး ဆိုင်ရာ နည်းပညာ ဖြန့်ဝေတာ၊ ကော်ဖီ လုပ်ငန်း၊ နောက်ပြီးတော့ မွေးမြူရေး လုပ်ငန်း၊ စက်ချုပ်လုပ်ငန်း၊ အခြေခံတွေကို သင်ပေးတာတို့ အသေးစား ချေးငွေပေးပြီး သူတို့ ဖွံ့ဖြိုးရေးကို ထူထောင်ပေးတာတို့၊ တချို့ အခြေခံ အဆောက်အဦ ပိုင်းတွေမှာ ငွေကြေး ထောက်ပံ့ပေးတာတို့ ဒါကတော့ လုံး၀ ရပ်တန့်သွားတာပေါ့နော်။
ဂျာမနီ အနေနဲ့တော့ GIZ ကို ဆက်လက်ပြီးတော့ အခု အသစ်ပေါ့။ အဟောင်းတွေကိုတော့ ပြီးဆုံးအောင် သူတု့ိ ဆက်သွားမယ်။ ဒါပေမယ့် GIZ ကနေ စီမံကိန်း အသစ်တွေ လုံး၀ ချပေးတော့မှာ မဟုတ်တော့ဘဲနဲ့ ဥရောပ သမဂ္ဂ ကဘဲ ဒါတွေကို စိစစ်ပြီးတော့မှ ဆက်ချပေးချင်လည်း ချပေးမယ်။ ရပ်ဆိုင်းထားချင်လည်း ရပ်ဆိုင်းထားမယ်ပေါ့နော်။ ဒီ အခြေအနေမျိုးတွေ ဖြစ်သွားတာပေါ့။
အဲတော့ GIZ တခုတည်းသာ ဒါ ဥပမာ အနေနဲ့ ပြောပေမယ့် တကယ်တန်း ဆိုရင် ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံ အနေနဲ့ဆိုရင် ငါးလုပ်ငန်းတို့ ၊ အခု ဆန်စပါး လုပ်ငန်းတို့၊ ကော်ဖီ နောက် တိရိစ္ဆာန် အစာထုတ် လုပ်ငန်း၊ နောက် Water Treatment အဲလို စီမံကိန်းတွေကို ဟန်ဂေရီ သာမက ချက်၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ ဒီအပိုင်းက လူတွေက မြန်မာပြည်က လူတွေနဲ့ လက်ရှိ အခု ကိုယ့်ရဲ့ စီးပွားရေး အသိုင်းအဝိုင်းထဲမှာကိုဘဲ ချိတ်ဆက်ထားတာတွေ ရှိတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက် ။ ။ ဒီ COVID -19 ဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခု ခရီးသွား လုပ်ငန်း အပါအဝင် လုပ်ငန်း တော်တော်များများ ရပ်ထားရတဲ့ အနေအထား ရှိတယ်။ ဆိုတော့ ဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေရဲ့ အကူအညီ အထောက်အပံ့ ဆိုတာထက် တကယ့် တကယ်တန်း ထောက်ပံ့နေတာ EU တို့လို အနောက်ဘက် နိုင်ငံများက များမယ်လို့ ယူဆရတယ်ပေါ့နော်။ ဒီ အသေးစား ချေးငွေလိုဟာမျိုး၊ စိုက်ပျိုးရေး နည်းပညာပိုင်းလို ဟာမျိုး ဒီလိုမျိုး ကဏ္ဍတွေမှာရော သိသိသာသာ အထိနာသွားနိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိပါသလား။
ဒေါ်တင့်တင့်လွင် ။ ။ ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ ဘာလို့လည်း ဆိုတော့ ကျမ ကိုယ်တိုင် ဘုတ်အဖွဲ့မှာ ပါတဲ့ RBF ပေါ့နော် Responsibel Business Fund ဆိုတဲ့ အဖွဲ့မှာ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် Board of Director အနေနဲ့ လုပ်နေတယ်။ ဒါကတော့ ဒိန်းမတ် နိုင်ငံရဲ့ ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှု ပေါ့နော်။ အသေးစား ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုပိုင်းပေါ့။ ကိုယ်က မှန်ကန်တဲ့ လူတွေ ရွေးချယ်ပေးတဲ့ Board အဖွဲ့မှာ သံအမတ်ကြီးနဲ့ အတူတူ ရွေးချယ်ပေးတာပေါ့နော်။ ဒီလို ရွေးချယ်ပေးတဲ့ ဒီလို အပိုင်းတွေဟာဆိုရင် ဒိန်းမတ် နိုင်ငံကနေ သန်း ၆၀- ၆၉ သန်း ဒါ အသေးစား ချေးငွေပေါ့။ လူ ထောင်နဲ့ချီပေါ့နော်။ ဒါလေးတွေကို လုံး၀ မပြောပလောက်တဲ့ အတိုးနှုန်းနဲ့ ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှု ပေးတာ ၊ ငွေကြေးတင် မကဘဲ နည်းပညာ ထောက်ပံ့တာ။ မှန်ကန်စွာစစ်ဆေးတယ် ပေါ့နော်။ သူတို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေ တိုးတက်မှုတွေကို စဉ်ဆက် မပြတ် စစ်တယ်။ ဒီတိုင်း ပေးပြီး ပစ်ထားလိုက်တာမျိုး မရှိဘူး စနစ်တော့ တော်တော် ကျတာပေါ့နော်။ ဒါတွေဟာ မြန်မာပြည် အတွက်က တော်တော်လေး ကောင်းမွန်တဲ့ အပိုင်းတွေတော့ ရှိနေတာပေါ့နော်။ အခု ဒီအပိုင်းတွေသာ ရပ်သွားမယ် ဆိုရင် အာရှ နိုင်ငံဘက်မှာ ဂျပန်လောက်ဘဲ အားထားလို့ ရတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက် ။ ။ မြန်မာနိုင်ငံကို ငွေကြေးခဝါချတဲ့ နိုင်ငံ အဖြစ် ကြေညာပြီးတော့ ဒီအချိန်ထိ မြန်မာ အစိုးရဘက်ကတော့ ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာမှ ပြောဆိုတာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။ ဆိုတော့ မြန်မာ အစိုးရဘက်က ဒီကိစ္စ အပေါ်မှာ ဘယ်လောက် အလေးထားဖို့ လိုပါသလဲ။ ဒေါ်တင့်တင့်လွင် အနေနဲ့ ဘာများ အကြံပြုလိုပါသလဲ။
ဒေါ်တင့်တင့်လွင် ။ ။ COVID ကြောင့် အလုပ်ရှုပ်နေတဲ့ အချိန်မှာ ဒါကိုတော့ မေ့ပျောက်ထားလို့ မရတဲ့ အရာ တခုတော့ ဖြစ်တယ်။ ဖေဖော်ဝါရီလမှာ စပြီးတော့ ဒါ အမျိုးသားရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဆိုပြီး ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေ အပေါ်မှာ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေပေါ့ ဒါ ငွေကြေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အခွန်ဆောင်မှုတွေ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိမှုတွေတော့ လုပ်ဆောင်ထားတာတွေ ရှိတာပေါ့နော် မြန်မာပြည် အနေနဲ့ကတော့။ ဒါပေမယ့် အခု ဒီဘက်ကနေ ပြီးတော့ EU ရဲ့ ငွေကြေး ခဝါချတယ်လို့ သူတို့ဘက်ကနေ ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ အပေါ်မှာ ဒီ စံပေါ့ စံနှုန်း တခုမီအောင်တော့ ဒီ Target ကို သွားရမယ်။ ဒီ Target ကို သွားဖို့က ဘာတွေ ဘာတွေ လိုအပ်တယ်။ ဒီမှာ လုပ်နေတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေ အနေနဲ့ ဘာတွေ ဘာတွေ လုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ် ဆိုတာကိုတော့ မြန်မာပြည်ရဲ့ အခက်အခဲနဲ့ မျှပြီးတော့ ဒါ တော်တော်လေး စဉ်းစားပြီးတော့ ဖြေရှင်းရမယ့် ကိစ္စတော့ ဖြစ်တာပေါ့နော်။
Your browser doesn’t support HTML5
EU က မြန်မာကို ငွေကြေးခဝါချ စာရင်းသွင်းခံရမှုနောက် ရိုက်ခတ်လာနိုင်ခြေ
(Unicode)
EU က မွနျမာကို ငှကွေေးခဝါခြ စာရငျးသှငျးခံရမှုနောကျ ရိုကျခတျလာနိုငျခွေ
သောတရှငျမြားရှငျ ကမြ သိဂီ ၤထိုကျပါ။ ဒီ သီတငျးပတျ စီးပှားရေး ကဏ်ဍမှာတော့ ဥရောပ သမဂ်ဂ EU က မွနျမာနိုငျငံကို ငှကွေေးခဝါခတြဲ့ နိုငျငံမြားစာရငျးမှာ ထည့ျသှငျးလိုကျတာမှာ မွနျမာ့ စီးပှားရေး ၊ ဖှံ့ဖွိုးရေး အပေါျမှာ ထိခိုကျသကျရောကျမှု ရှိနိုငျတဲ့ အကွောငျး တငျပွပေးမှာပါ။ EU ရဲ့ သတျမှတျခကြျကွောင့ျ မွနျမာနဲ့ EU နိုငျငံတှကွေား ကုနျသှယျရေး အပေါျမှာရော EU နိုငျငံတှရေဲ့ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ဖှံ့ဖွိုးရေး လုပျငနျးတှမှောပါ အနညျးနဲ့ အမြား တုံ့ဆိုငျးမှု ဖွဈသှားနိုငျကွောငျး စီးပှားရေး လုပျငနျးရှငျ၊ နောကျ ဟနျဂရေီ နိုငျငံရဲ့ မွနျမာဆိုငျရာ ဂုဏျထူးဆောငျ ကောငျစဈဝနျခြုပျလညျး ဖွဈတဲ့ ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျက သုံးသပျပါတယျ။
ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျ ။ ။ ငှကွေေးလှှဲပွောငျးခွငျး ဆိုငျရာ စဈဆေးမှုတှေ ပိုပွီးတော့ တိကလြာမယျ။ နောကျ မွနျမာပွညျက ပွနျပွီးတော့ ကုနျသှယျရေး လုပျတဲ့ အခါမှာ ပေးခြတေဲ့ ငှရေဲ့ အရငျးအမွဈ ပေါ့နောျ ဘယျကရတယျ၊ အရငျကဆိုရငျတော့ ပေါ့ပေါ့လေးဘဲ ဒါ ကုမ်ပဏီက နပွေီးတော့ ဝငျတဲ့ ဝငျငှပေါ ဆိုရငျ သူတို့က ဘယျကနေ ဝငျတာလဲ၊ ဒီလုပျငနျးက ဘာလုပျငနျးလဲ၊ ပွီးတော့ ဘယျသူတှနေဲ့ ခြိတျဆကျ လုပျဆောငျနတောလဲ ဆိုတဲ့ ဒီမေးခှနျးတှေ အမြားကွီး ဖွဈလာနိုငျတာပေါ့နောျ။ ဒီအပိုငျးလေးတှမှောတော့ အခကျအခဲလေးတှေ ဖွဈသှားနိုငျတာပေါ့။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ ။ ။ ဥရောပ သမဂ်ဂ EU က မွနျမာနိုငျငံကို ငှကွေေးခဝါခတြဲ့ နိုငျငံ ဆိုပွီးတော့ သတျမှတျပွီးတော့ စာရငျးသှငျးပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒီကိစ်စက မွနျမာနိုငျငံတှငျးက ဘဏျတှနေဲ့ မဖွဈမနေ ခြိတျဆကျပွီး အလုပျလုပျနရေတဲ့ စီးပှားရေး လုပျငနျးတှေ အပေါျမှာ ဘယျလောကျ ရိုကျခတျ သကျရောကျမှု ရှိနိုငျမလဲ။
ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျ ။ ။ ဒီဘဏျတှနေဲ့ ဆကျစပျ လုပျကိုငျနတေဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးရှငျတှရေဲ့ ငှကွေေးဆိုငျရာ လှှဲပွောငျးမှုတှေ အပိုငျးမှာ သူတို့ စဈဆေးမယျ။ နောကျတခုက ကတြော့ EU ရဲ့ Funding ပေါ့နောျ သူတို့ရဲ့ ထောကျပံ့ကွေးတို့ ရနျပုံငှတေို့ သူတို့ရဲ့ စီမံကိနျး ဖှံ့ဖွိုးရေး ရနျပုံငှတေို့ ဒါတှကေိုတော့ သူတို့ Sanction လုပျထားတဲ့ ဘဏျတှနေဲ့ ခြိတျဆကျတဲ့ စီးပှားရေး လုပျငနျးတှဟော ဆိုရငျ ရရှိဖို့ အခှင့ျအလမျး နညျးသှား ပါမယျ။ ဒါ EU က စဈဆေးပွီးတော့မှ EU ရဲ့ ထောကျခံခကြျနဲ့မှ ရကောငျးရနိုငျတယျဆိုတော့ သာမနျ သမားရိုးကြ သှားနတေဲ့ ပုံစံကနေ ခှဲထှကျသှားပွီးတော့ စီးပှားရေး လုပျငနျးရှငျတှေ အနနေဲ့တော့ ငှကွေေး ပွငျပက နပွေီးတော့ နိုငျငံတကာရဲ့ ထောကျပံ့တဲ့ အပိုငျး ဥရောပရဲ့ အပိုငျးပေါ့နောျ အဓိက ဆိုလိုတာကတော့ ဥရောပ အပိုငျးမှာတော့ ဆိုငျးငံ့သှားတာတို့ လုံး၀ မရတော့တာတို့ ဒီလို အခွအေနမြေိုးလေးတှတေော့ ဖွဈလာနိုငျတာပေါ့။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ ။ ။ ဆိုတော့ EU နဲ့ ဆကျစပျ လုပျကိုငျနတေယျ ဆိုတော့ အထညျခြုပျကတော့ မြားမယျ ထငျပါတယျ။ တခွားရော ဘယျလို ကဏ်ဍမြိုးတှေ ရှိပါသေးလဲ အမြားစုပေါ့ မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ။
ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျ ။ ။ ရှိပါတယျ။ သူက လကျရှိမှာ ဆိုလို့ ရှိရငျ ဒီ အထညျခြုပျ တခုတညျး မဟုတျဘဲနဲ့ ဥပမာ GIZ ပေါ့နောျ။ GIZ လိုမြိုး ဂြာမနီကနေ လာပွီးတော့ NGO လိုမြိုးပေါ့နောျ။ ဒီလို အဖှဲ့အစညျးမြိုးတှဟော ဆိုလို့ ရှိရငျ မွနျမာပွညျက စီးပှားရေး လုပျငနျး အသေးလေးတှကေို သူတို့က ရှေ့ဆောငျ လမျးပွ လုပျထားတာတှေ အမြားကွီး ရှိတယျပေါ့နောျ။ စိုကျပြိုးရေး ဆိုငျရာ နညျးပညာ ဖွန့ျဝတော၊ ကောျဖီ လုပျငနျး၊ နောကျပွီးတော့ မှေးမွူရေး လုပျငနျး၊ စကျခြုပျလုပျငနျး၊ အခွခေံတှကေို သငျပေးတာတို့ အသေးစား ခြေးငှပေေးပွီး သူတို့ ဖှံ့ဖွိုးရေးကို ထူထောငျပေးတာတို့၊ တခြို့ အခွခေံ အဆောကျအဦ ပိုငျးတှမှော ငှကွေေး ထောကျပံ့ပေးတာတို့ ဒါကတော့ လုံး၀ ရပျတန့ျသှားတာပေါ့နောျ။
ဂြာမနီ အနနေဲ့တော့ GIZ ကို ဆကျလကျပွီးတော့ အခု အသဈပေါ့။ အဟောငျးတှကေိုတော့ ပွီးဆုံးအောငျ သူတု့ိ ဆကျသှားမယျ။ ဒါပမေယ့ျ GIZ ကနေ စီမံကိနျး အသဈတှေ လုံး၀ ခပြေးတော့မှာ မဟုတျတော့ဘဲနဲ့ ဥရောပ သမဂ်ဂ ကဘဲ ဒါတှကေို စိစဈပွီးတော့မှ ဆကျခပြေးခငြျလညျး ခပြေးမယျ။ ရပျဆိုငျးထားခငြျလညျး ရပျဆိုငျးထားမယျပေါ့နောျ။ ဒီ အခွအေနမြေိုးတှေ ဖွဈသှားတာပေါ့။
အဲတော့ GIZ တခုတညျးသာ ဒါ ဥပမာ အနနေဲ့ ပွောပမေယ့ျ တကယျတနျး ဆိုရငျ ဟနျဂရေီ နိုငျငံ အနနေဲ့ဆိုရငျ ငါးလုပျငနျးတို့ ၊ အခု ဆနျစပါး လုပျငနျးတို့၊ ကောျဖီ နောကျ တိရိစ်ဆာနျ အစာထုတျ လုပျငနျး၊ နောကျ Water Treatment အဲလို စီမံကိနျးတှကေို ဟနျဂရေီ သာမက ခကြျ၊ ဘယျလျဂြီယံ ဒီအပိုငျးက လူတှကေ မွနျမာပွညျက လူတှနေဲ့ လကျရှိ အခု ကိုယ့ျရဲ့ စီးပှားရေး အသိုငျးအဝိုငျးထဲမှာကိုဘဲ ခြိတျဆကျထားတာတှေ ရှိတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ ။ ။ ဒီ COVID -19 ဖွဈနတေဲ့ အခြိနျမှာ မွနျမာနိုငျငံမှာ အခု ခရီးသှား လုပျငနျး အပါအဝငျ လုပျငနျး တောျတောျမြားမြား ရပျထားရတဲ့ အနအေထား ရှိတယျ။ ဆိုတော့ ဒသေတှငျး နိုငျငံတှရေဲ့ အကူအညီ အထောကျအပံ့ ဆိုတာထကျ တကယ့ျ တကယျတနျး ထောကျပံ့နတော EU တို့လို အနောကျဘကျ နိုငျငံမြားက မြားမယျလို့ ယူဆရတယျပေါ့နောျ။ ဒီ အသေးစား ခြေးငှလေိုဟာမြိုး၊ စိုကျပြိုးရေး နညျးပညာပိုငျးလို ဟာမြိုး ဒီလိုမြိုး ကဏ်ဍတှမှောရော သိသိသာသာ အထိနာသှားနိုငျတဲ့ အခွအေနေ ရှိပါသလား။
ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျ ။ ။ ရှိလာနိုငျပါတယျ။ ဘာလို့လညျး ဆိုတော့ ကမြ ကိုယျတိုငျ ဘုတျအဖှဲ့မှာ ပါတဲ့ RBF ပေါ့နောျ Responsibel Business Fund ဆိုတဲ့ အဖှဲ့မှာ ကိုယျကိုယျတိုငျ Board of Director အနနေဲ့ လုပျနတေယျ။ ဒါကတော့ ဒိနျးမတျ နိုငျငံရဲ့ ငှကွေေး ထောကျပံ့မှု ပေါ့နောျ။ အသေးစား ငှကွေေး ထောကျပံ့မှုပိုငျးပေါ့။ ကိုယျက မှနျကနျတဲ့ လူတှေ ရှေးခယြျပေးတဲ့ Board အဖှဲ့မှာ သံအမတျကွီးနဲ့ အတူတူ ရှေးခယြျပေးတာပေါ့နောျ။ ဒီလို ရှေးခယြျပေးတဲ့ ဒီလို အပိုငျးတှဟောဆိုရငျ ဒိနျးမတျ နိုငျငံကနေ သနျး ၆၀- ၆၉ သနျး ဒါ အသေးစား ခြေးငှပေေါ့။ လူ ထောငျနဲ့ခြီပေါ့နောျ။ ဒါလေးတှကေို လုံး၀ မပွောပလောကျတဲ့ အတိုးနှုနျးနဲ့ ငှကွေေး ထောကျပံ့မှု ပေးတာ ၊ ငှကွေေးတငျ မကဘဲ နညျးပညာ ထောကျပံ့တာ။ မှနျကနျစှာစဈဆေးတယျ ပေါ့နောျ။ သူတို့ရဲ့ လုပျဆောငျမှုတှေ တိုးတကျမှုတှကေို စဉျဆကျ မပွတျ စဈတယျ။ ဒီတိုငျး ပေးပွီး ပဈထားလိုကျတာမြိုး မရှိဘူး စနဈတော့ တောျတောျ ကတြာပေါ့နောျ။ ဒါတှဟော မွနျမာပွညျ အတှကျက တောျတောျလေး ကောငျးမှနျတဲ့ အပိုငျးတှတေော့ ရှိနတောပေါ့နောျ။ အခု ဒီအပိုငျးတှသော ရပျသှားမယျ ဆိုရငျ အာရှ နိုငျငံဘကျမှာ ဂပြနျလောကျဘဲ အားထားလို့ ရတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ ။ ။ မွနျမာနိုငျငံကို ငှကွေေးခဝါခတြဲ့ နိုငျငံ အဖွဈ ကွညောပွီးတော့ ဒီအခြိနျထိ မွနျမာ အစိုးရဘကျကတော့ ဒါနဲ့ ပတျသကျပွီး ဘာမှ ပွောဆိုတာမြိုး မရှိသေးပါဘူး။ ဆိုတော့ မွနျမာ အစိုးရဘကျက ဒီကိစ်စ အပေါျမှာ ဘယျလောကျ အလေးထားဖို့ လိုပါသလဲ။ ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျ အနနေဲ့ ဘာမြား အကွံပွုလိုပါသလဲ။
ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျ ။ ။ COVID ကွောင့ျ အလုပျရှုပျနတေဲ့ အခြိနျမှာ ဒါကိုတော့ မေ့ပြောကျထားလို့ မရတဲ့ အရာ တခုတော့ ဖွဈတယျ။ ဖဖေောျဝါရီလမှာ စပွီးတော့ ဒါ အမြိုးသားရေး ဆိုငျရာ ငှကွေေးခဝါခမြှု တိုကျဖကြျရေး ဆိုပွီး ဘဏျလုပျငနျးတှေ အပေါျမှာ စီးပှားရေး လုပျငနျးရှငျတှပေေါ့ ဒါ ငှကွေေးနဲ့ ပတျသကျပွီး အခှနျဆောငျမှုတှေ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှု ရှိမှုတှတေော့ လုပျဆောငျထားတာတှေ ရှိတာပေါ့နောျ မွနျမာပွညျ အနနေဲ့ကတော့။ ဒါပမေယ့ျ အခု ဒီဘကျကနေ ပွီးတော့ EU ရဲ့ ငှကွေေး ခဝါခတြယျလို့ သူတို့ဘကျကနေ ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ အပေါျမှာ ဒီ စံပေါ့ စံနှုနျး တခုမီအောငျတော့ ဒီ Target ကို သှားရမယျ။ ဒီ Target ကို သှားဖို့က ဘာတှေ ဘာတှေ လိုအပျတယျ။ ဒီမှာ လုပျနတေဲ့ လုပျငနျးရှငျတှေ အနနေဲ့ ဘာတှေ ဘာတှေ လုပျဖို့ လိုအပျတယျ ဆိုတာကိုတော့ မွနျမာပွညျရဲ့ အခကျအခဲနဲ့ မြှပွီးတော့ ဒါ တောျတောျလေး စဉျးစားပွီးတော့ ဖွရှေငျးရမယ့ျ ကိစ်စတော့ ဖွဈတာပေါ့နောျ။