[ Zawgyi ]
မြို့တွင်းတိုက်ပွဲကြောင့် နေအိမ်တွေ မီးလောင်ပြီး မြို့ကို စွန့်ခွါခဲ့ရတဲ့ ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့က မြို့ခံတွေအနေနဲ့ အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါး အကူအညီတွေအပြင် နေထိုင်ရေးပါ အခက်အခဲ ကြုံနေပါတယ်။ နေအိမ်တွေ မီးရှို့ခံရတဲ့ မကွေးတိုင်း နှမ်းခါးကျေးရွာ အနီးမှာလည်း စစ်ကောင်စီတပ်က တပ်စွဲထားတဲ့အတွက် စိုးရိမ်ပြီး နေရပ် မပြန်နိုင်ပဲ ဖြစ်နေကြတာပါ။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့ သတင်းကို ကိုရဲမွန်က ပြောပြထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်က စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ ထန်တလန် CDF တို့ ထန်တလန်မြို့တွင်းမှာ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က လက်နက်ကြီးတွေ ပစ်ခတ်တာကြောင့် နေအိမ် ၂၀ နီးပါး မီးလောင်ကျွမ်း ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် သောင်းနဲ့ချီတဲ့ ထန်တလန်မြို့ခံတွေဟာ မြို့ကို စွန့်ခွါပြီး နီးစပ်ရာကျေးရွာတွေမှာ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရတာပါ။
မြို့ခံတချို့ဟာ အိန္ဒိယဘက်ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်တာတွေရှိပေမယ့် အများစုဟာ နီးစပ်ရာ ကျေးရွာတွေကို ထွက်ပြေးရတာဖြစ်ပြီး အစားအသောက်အပြင် ၊ ဆေးဝါးကုသဖို့ အခက်အခဲရှိနေသလို နေထိုင်ရေးမှာလည်း အခက်တွေ့နေပါတယ်။
ဒုက္ခသည်တွေ အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရသူတဦးက ဗွီအိုအေကို အခုလိုပြောပါတယ်။
“စားဖို့သောက်ဖို့ကတော့ ခက်ခဲတာပေါ့။ ဒီလိုပဲ အမြန်ပြေးကြတာဆိုတော့လေ။ စားစရာသောက်စရာတွေက အများကြီးတော့ ယူမသွားနိုင်ဘူးပေါ့နော်။ အခုကကျတော့ နည်းနည်းမျှစားကြတာပေါ့။ ဒီလိုပါပဲ ရှိတဲ့ ရွာသားတွေဆီကနေလည်း မျှစားတာရှိတယ်။ ပြီးတော့ ဒုက္ခသည် အချင်းချင်း မျှစားကြတာလည်းရှိတယ်။ ကျန်းမာရေး အခက်အခဲကလည်း ရှိတော့ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ နေမကောင်းတဲ့သူတွေကကျတော့ ရွာမှာက ဆရာဝန်မရှိ ဆေးကုသမှုကလည်း ခက်ခဲတာပေါ့နော်။ ကလေးတွေကော သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကော များတယ်ဆိုတော့ အဓိက ကတော့ အစားအသောက်နဲ့ ကျန်းမာရေး အတွက်ပါပဲ။ နေဖို့ကကျတော့ ကျောင်းတွေမှာထားတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေက ရွာတိုင်းလိုလိုမှာ ရှိနေတာဆိုတော့ တနေရာမှာ ပုံပြီးတော့ ရှိတာ မဟုတ်တဲ့ အခါကျတော့ ရွာတိုင်းလိုလိုမှာ ဖြစ်နေတဲ့အခါကျတော့ ရွာကလည်း ချင်းတောင်ဘက်ကရဲ့ရွာကျတော့ အိမ်ခြေက ၅၀ ကနေ ၁၀၀ ကြားလောက်ပဲရှိတာလေ။ ရွာကသေးသေးလေး အောက်ပြည်က ရွာတွေက ရွာကြီးတွေပေါ့နော်။ အိမ်ခြေ ၂၀၀၀ ၃၀၀၀ ရှိတယ်။ ဒီဘက်က ရွာတွေက ကျတော့ အိမ်ခြေ ၅၀ ၁၀၀ လောက်ပဲရှိတဲ့အခါကျတော့ လူတွေက ပုံလာတဲ့အခါကျတော့ နေစရာ အခက်အခဲရှိတာပေါ့။”
ထန်တလန် CDF က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်က ထန်တလန်မြို့က လုံလဲရ် ကျေးရွာက စစ်ကောင်စီ တပ်စွဲထားတဲ့ စခန်းတခုကို တိုက်ခိုက်ပြီး လက်နက်တွေ ယူဆောင်ခဲ့သလို စခန်းတွေကိုလည်း မီးရှို့တာတွေ ပြုလုပ်ပြီးနောက်မှာ စစ်ကောင်စီဘက်က လေကြောင်း ပစ်ကူတွေပါ အသုံးပြုခဲ့ပြီး နောက်ရက်မှာပဲ ထန်တလန် မြို့ထဲထိပါ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တာပါ။
လက်နက်ကြီးတွေ ပစ်ခတ်တာကြောင့်နေအိမ်တွေ မီးလောင်နေတဲ့အတွက် မီးငြိမ်းဖို့ သွားရောက်တဲ့ ခရစ်ယာန် သင်းအုပ် ဆရာတဦး ကျဉ်ဆံ ထိမှန်သေဆုံးခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က ပစ်ခတ်တယ်လို့ သေဆုံးခဲ့ရတာဆိုတဲ့ သတင်းတွေလည်း ထွက်ပေါ် နေပါတယ်။
ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီ ပြန်ကြားရေး ဒုဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ လုံခြုံရေးအဖွဲ့တွေ ကင်းလှည့်နေစဉ် PDF ၁၀၀ ခန့်က တိုက်ခိုက်လာတဲ့အတွက် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်တာတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်မှာ သင်းအုပ်ဆရာကို ကျဉ်ဆံထိမှန် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပြီး ကျဉ်ဆံထိမှန် သေဆုံးတာနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆက်လက် စုံစမ်းနေတယ်လို့သာ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်နဲ့ စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်တို့မှာ နေအိမ် ၅၀ နီးပါး မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့တဲ့ မကွေးတိုင်း နှမ်းခါးရွာသားတွေအနေနဲ့ ရွာအနီးမှာ စစ်တပ်က တပ်စွဲထားတဲ့အတွက် နေရပ်ကို မပြန်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေတာပါ။
ဒီအခြေအနေကို နှမ်းခါး ရွာသားတဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။
“ရွာပြန်ဆို သိပ်မနေကြသေးဘူးခင်ဗျ။ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းဆို ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ ရွာမှာရှိတယ်။ ဘာလို့လည်းဆိုတော့ ရွာရဲ့လုံခြုံရေးမရှိတဲ့အနေအထားနဲ့ ကျွန်တော်တို့ နှမ်းခါးရွာရဲ့ မြောက်ဖက် ၄ မိုင် အကွာလောက်မှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်တွေရှိသေးလို့ခင်ဗျ။ စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်တွေ ရုတ်တရက်ရောက်လာလို့ ရှိရင် ရှောင်တိမ်းလို့လွယ်အောင်လည်း စီစဉ်ထားခဲ့တယ်။ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွေလိုလည်း အများကြီး မထားဘူး။ အိမ်ထောင်စု ၁ စု ၂ စု ၅ စုလောက်ပဲ ထားတယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေကိုပါ ခွဲခြားထားတာပေါ့။ လူများရင် ရှောင်တိမ်းရတာမလွယ်တာရယ် စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေ ဖြစ်လာရင် အစုလိုက် အပြုံလိုက်မဖြစ်အောင် ခွဲခြားပြီးထားတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်က မိုးရွာသွန်းတဲ့အတွက် ချောင်းရေနဲ့အတူ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေအတွက် ပစ္စည်းတွေ ရေမျောပါသွားတဲ့အတွက် လှူဒါန်းထားတဲ့ ပစ္စည်းတချို့ ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး လက်ရှိအချိန်မှာ အိမ်အသုံးအဆောင်တွေအပြင် အမိုးအကာတွေလည်း လိုအပ်နေပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
[ Unicode ]
ထနျတလနျ စဈဘေးရှောငျတို့ စားသောကျနရေေး အခကျကွုံ
မွို့တှငျးတိုကျပှဲကွောင့ျ နအေိမျတှေ မီးလောငျပွီး မွို့ကို စှန့ျခှါခဲ့ရတဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ထနျတလနျမွို့က မွို့ခံတှအေနနေဲ့ အစားအသောကျနဲ့ ဆေးဝါး အကူအညီတှအေပွငျ နထေိုငျရေးပါ အခကျအခဲ ကွုံနပေါတယျ။ နအေိမျတှေ မီးရှို့ခံရတဲ့ မကှေးတိုငျး နှမျးခါးကြေးရှာ အနီးမှာလညျး စဈကောငျစီတပျက တပျစှဲထားတဲ့အတှကျ စိုးရိမျပွီး နရေပျ မပွနျနိုငျပဲ ဖွဈနကွေတာပါ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့ သတငျးကို ကိုရဲမှနျက ပွောပွထားပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ စကျတငျဘာ ၁၈ ရကျက စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ ထနျတလနျ CDF တို့ ထနျတလနျမွို့တှငျးမှာ တိုကျပှဲ ဖွဈပှားခဲ့ပွီး စဈကောငျစီဘကျက လကျနကျကွီးတှေ ပဈခတျတာကွောင့ျ နအေိမျ ၂၀ နီးပါး မီးလောငျကြှမျး ခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ သောငျးနဲ့ခြီတဲ့ ထနျတလနျမွို့ခံတှဟော မွို့ကို စှန့ျခှါပွီး နီးစပျရာကြေးရှာတှမှော ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနရေတာပါ။
မွို့ခံတခြို့ဟာ အိန်ဒိယဘကျကို ထှကျပွေးတိမျးရှောငျတာတှရှေိပမေယ့ျ အမြားစုဟာ နီးစပျရာ ကြေးရှာတှကေို ထှကျပွေးရတာဖွဈပွီး အစားအသောကျအပွငျ ၊ ဆေးဝါးကုသဖို့ အခကျအခဲရှိနသေလို နထေိုငျရေးမှာလညျး အခကျတှေ့နပေါတယျ။
ဒုက်ခသညျတှေ အခွအေနနေဲ့ပတျသကျလို့ ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနရေသူတဦးက ဗှီအိုအကေို အခုလိုပွောပါတယျ။
“စားဖို့သောကျဖို့ကတော့ ခကျခဲတာပေါ့။ ဒီလိုပဲ အမွနျပွေးကွတာဆိုတော့လေ။ စားစရာသောကျစရာတှကေ အမြားကွီးတော့ ယူမသှားနိုငျဘူးပေါ့နောျ။ အခုကကတြော့ နညျးနညျးမြှစားကွတာပေါ့။ ဒီလိုပါပဲ ရှိတဲ့ ရှာသားတှဆေီကနလေညျး မြှစားတာရှိတယျ။ ပွီးတော့ ဒုက်ခသညျ အခငြျးခငြျး မြှစားကွတာလညျးရှိတယျ။ ကနြျးမာရေး အခကျအခဲကလညျး ရှိတော့ ရှိတယျပေါ့နောျ။ နမေကောငျးတဲ့သူတှကေကတြော့ ရှာမှာက ဆရာဝနျမရှိ ဆေးကုသမှုကလညျး ခကျခဲတာပေါ့နောျ။ ကလေးတှကေော သကျကွီးရှယျအိုတှကေော မြားတယျဆိုတော့ အဓိက ကတော့ အစားအသောကျနဲ့ ကနြျးမာရေး အတှကျပါပဲ။ နဖေို့ကကတြော့ ကြောငျးတှမှောထားတယျ။ ဒုက်ခသညျတှကေ ရှာတိုငျးလိုလိုမှာ ရှိနတောဆိုတော့ တနရောမှာ ပုံပွီးတော့ ရှိတာ မဟုတျတဲ့ အခါကတြော့ ရှာတိုငျးလိုလိုမှာ ဖွဈနတေဲ့အခါကတြော့ ရှာကလညျး ခငြျးတောငျဘကျကရဲ့ရှာကတြော့ အိမျခွကေ ၅၀ ကနေ ၁၀၀ ကွားလောကျပဲရှိတာလေ။ ရှာကသေးသေးလေး အောကျပွညျက ရှာတှကေ ရှာကွီးတှပေေါ့နောျ။ အိမျခွေ ၂၀၀၀ ၃၀၀၀ ရှိတယျ။ ဒီဘကျက ရှာတှကေ ကတြော့ အိမျခွေ ၅၀ ၁၀၀ လောကျပဲရှိတဲ့အခါကတြော့ လူတှကေ ပုံလာတဲ့အခါကတြော့ နစေရာ အခကျအခဲရှိတာပေါ့။”
ထနျတလနျ CDF က စကျတငျဘာ ၉ ရကျက ထနျတလနျမွို့က လုံလဲရျ ကြေးရှာက စဈကောငျစီ တပျစှဲထားတဲ့ စခနျးတခုကို တိုကျခိုကျပွီး လကျနကျတှေ ယူဆောငျခဲ့သလို စခနျးတှကေိုလညျး မီးရှို့တာတှေ ပွုလုပျပွီးနောကျမှာ စဈကောငျစီဘကျက လကွေောငျး ပဈကူတှပေါ အသုံးပွုခဲ့ပွီး နောကျရကျမှာပဲ ထနျတလနျ မွို့ထဲထိပါ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့တာပါ။
လကျနကျကွီးတှေ ပဈခတျတာကွောငျ့နအေိမျတှေ မီးလောငျနတေဲ့အတှကျ မီးငွိမျးဖို့ သှားရောကျတဲ့ ခရဈယာနျ သငျးအုပျ ဆရာတဦး ကဉြျဆံ ထိမှနျသဆေုံးခဲ့ပွီး စဈကောငျစီဘကျက ပဈခတျတယျလို့ သဆေုံးခဲ့ရတာဆိုတဲ့ သတငျးတှလေညျး ထှကျပေါျ နပေါတယျ။
ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ စဈကောငျစီ ပွနျကွားရေး ဒုဝနျကွီး ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ လုံခွုံရေးအဖှဲ့တှေ ကငျးလှည့ျနစေဉျ PDF ၁၀၀ ခန့ျက တိုကျခိုကျလာတဲ့အတှကျ အပွနျအလှနျ ပဈခတျတာတှေ ဖွဈပှားခဲ့ခြိနျမှာ သငျးအုပျဆရာကို ကဉြျဆံထိမှနျ သဆေုံးခဲ့တယျလို့ သတငျးထုတျပွနျထားပွီး ကဉြျဆံထိမှနျ သဆေုံးတာနဲ့ပတျသကျလို့ ဆကျလကျ စုံစမျးနတေယျလို့သာ သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ စကျတငျဘာ ၁၀ ရကျနဲ့ စကျတငျဘာ ၁၃ ရကျတို့မှာ နအေိမျ ၅၀ နီးပါး မီးလောငျကြှမျးခဲ့တဲ့ မကှေးတိုငျး နှမျးခါးရှာသားတှအေနနေဲ့ ရှာအနီးမှာ စဈတပျက တပျစှဲထားတဲ့အတှကျ နရေပျကို မပွနျနိုငျဘဲ ဖွဈနတောပါ။
ဒီအခွအေနကေို နှမျးခါး ရှာသားတဦးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“ရှာပွနျဆို သိပျမနကွေသေးဘူးခငျဗြ။ ၁၀၀ ရာခိုငျနှုနျးဆို ၁၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျပဲ ရှာမှာရှိတယျ။ ဘာလို့လညျးဆိုတော့ ရှာရဲ့လုံခွုံရေးမရှိတဲ့အနအေထားနဲ့ ကြှနျတောျတို့ နှမျးခါးရှာရဲ့ မွောကျဖကျ ၄ မိုငျ အကှာလောကျမှာ စဈကောငျစီရဲ့ တပျတှရှေိသေးလို့ခငျဗြ။ စဈကောငျစီရဲ့ တပျတှေ ရုတျတရကျရောကျလာလို့ ရှိရငျ ရှောငျတိမျးလို့လှယျအောငျလညျး စီစဉျထားခဲ့တယျ။ စဈဘေးရှောငျစခနျးတှလေိုလညျး အမြားကွီး မထားဘူး။ အိမျထောငျစု ၁ စု ၂ စု ၅ စုလောကျပဲ ထားတယျ။ ကနြျတဲ့သူတှကေိုပါ ခှဲခွားထားတာပေါ့။ လူမြားရငျ ရှောငျတိမျးရတာမလှယျတာရယျ စဈကောငျစီတပျတှရေဲ့ သတျဖွတျမှုတှေ ဖွဈလာရငျ အစုလိုကျ အပွုံလိုကျမဖွဈအောငျ ခှဲခွားပွီးထားတယျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျက မိုးရှာသှနျးတဲ့အတှကျ ခြောငျးရနေဲ့အတူ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှအေတှကျ ပစ်စညျးတှေ ရမြေောပါသှားတဲ့အတှကျ လှူဒါနျးထားတဲ့ ပစ်စညျးတခြို့ ဆုံးရှုံးခဲ့ရပွီး လကျရှိအခြိနျမှာ အိမျအသုံးအဆောငျတှအေပွငျ အမိုးအကာတှလေညျး လိုအပျနပေါတယျ။