မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံ ၄ နိုင်ငံက ပထမဆုံးရင်သွေးမွေးဖွားသူ မိခင်တွေရဲ့ သုံးပုံတပုံကျော်ဟာ မီးဖွားချိန်အတွင်း အကြမ်းပတမ်း ပြုမူ ပြောဆို ဆက်ဆံတာကို ခံကြရတယ်လို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ထုတ် The Lancet ဆေးပညာဆိုင်ရာဂျာနယ်ထဲမှာပါတဲ့ လေ့လာချက်တခုမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီလေ့လာချက်ကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က မြန်မာ၊ ဂါနာ၊ ဂီနီနဲ့ နိုင်ဂျီးရီးယား နိုင်ငံ ၄ နိုင်ငံမှာ လုပ်ခဲ့တာပါ။ သုတေသန မှာပါတဲ့ အမျိုးသမီး ၄၂% ဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင် စောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးဌာနတွေမှာ ကိုယ်ထိလက်ရောက် အကြမ်းပတမ်း ပြုမူခံရတာ ဒါမှမဟုတ် နှုတ်အားဖြင့် ပုတ်ခတ်ပြောဆိုခံရတာ ဒါမှမဟုတ် အရှက်ရစေနိုင်တဲ့ ဒါမှမဟုတ် တနည်းနည်းနဲ့ ခွဲခြား ဆက်ဆံတာမျိုး ကြုံခဲ့ရတယ်ဆိုတာ လေ့လာချက်ကနေ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
ကာယကံရှင် အမျိုးသမီးရဲ့သဘောထား ရယူတာမျိုးမရှိဘဲ ဗိုက်ခွဲမွေးတာ၊ မိန်းမကိုယ်အင်္ဂါကို စမ်းသပ်စစ်ဆေးတာနဲ့ တခြား လုပ်ဆောင်ချက်တွေ လုပ်တဲ့အရေအတွက် အတော်များများရှိခဲ့တာကိုလည်း လေ့လာချက်မှာတွေ့ရပါတယ်။
သုတေသနစစ်တမ်းမှာပါတဲ့ အမျိုးသမီး ၂,၀၁၆ ယောက်မှာ ၁၄% က သူတို့မီးဖွားချိန်အတွင်း အရိုက်ခံရတာ ဒါမှမဟုတ် ပါးရိုက် ခံရတာ ဒါမှမဟုတ် လက်သီးနဲ့ အထိုးခံရတာတွေ ကြုံခဲ့ရတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ အမျိုးသမီး ၃၈% လောက်ကတော့ နှုတ်အား ဖြင့် ပုတ်ခတ်စော်ကားတာမျိုး ကြုံခဲ့ရတယ်လို့ ပြောကြပြီး အများအားဖြင့်ကတော့ အော်ဟစ်ခံရ၊ လှောင်ပြောင်ခံရ ဒါမှမဟုတ် ဆူပူကြိမ်းမောင်းခံရတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။
မီးဖွားချိန်အတွင်း အမျိုးသမီးတွေကို ကိုယ်အမူအရာ နှုတ်အမူအရာပိုင်း ထိခိုက် ပုတ်ခတ်သူတွေကို အရေးယူဖို့ အစီရင်ခံစာ ရေးသားပြုစုသူတွေက တာဝန်ရှိသူတွေကို တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ဒီစစ်တမ်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံက အမျိုးသမီး ဘယ်နှယောက်ပါတယ်ဆိုတာကိုတော့ အတိအကျ ဖော်ပြမထားပါဘူး။
.....................
{Unicode}
မီးဖှားခြိနျ ထိခိုကျပုတျခတျခံရသူတှထေဲ မွနျမာအမြိုးသမီးတှလေညျးပါဝငျ
မွနျမာနိုငျငံအပါအဝငျ ဆငျးရဲတဲ့နိုငျငံ ၄ နိုငျငံက ပထမဆုံးရငျသှေးမှေးဖှားသူ မိခငျတှရေဲ့ သုံးပုံတပုံကြောျဟာ မီးဖှားခြိနျအတှငျး အကွမျးပတမျး ပွုမူ ပွောဆို ဆကျဆံတာကို ခံကွရတယျလို့ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ထုတျ The Lancet ဆေးပညာဆိုငျရာဂြာနယျထဲမှာပါတဲ့ လေ့လာခကြျတခုမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
ဒီလေ့လာခကြျကို ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ (WHO) က မွနျမာ၊ ဂါနာ၊ ဂီနီနဲ့ နိုငျဂြီးရီးယား နိုငျငံ ၄ နိုငျငံမှာ လုပျခဲ့တာပါ။ သုတသေန မှာပါတဲ့ အမြိုးသမီး ၄၂% ဟာ ကိုယျဝနျဆောငျ စောင့ျရှောကျမှုဆိုငျရာ ကနြျးမာရေးဌာနတှမှော ကိုယျထိလကျရောကျ အကွမျးပတမျး ပွုမူခံရတာ ဒါမှမဟုတျ နှုတျအားဖွင့ျ ပုတျခတျပွောဆိုခံရတာ ဒါမှမဟုတျ အရှကျရစနေိုငျတဲ့ ဒါမှမဟုတျ တနညျးနညျးနဲ့ ခှဲခွား ဆကျဆံတာမြိုး ကွုံခဲ့ရတယျဆိုတာ လေ့လာခကြျကနေ တှေ့ခဲ့ရပါတယျ။
ကာယကံရှငျ အမြိုးသမီးရဲ့သဘောထား ရယူတာမြိုးမရှိဘဲ ဗိုကျခှဲမှေးတာ၊ မိနျးမကိုယျအငျ်ဂါကို စမျးသပျစဈဆေးတာနဲ့ တခွား လုပျဆောငျခကြျတှေ လုပျတဲ့အရအေတှကျ အတောျမြားမြားရှိခဲ့တာကိုလညျး လေ့လာခကြျမှာတှေ့ရပါတယျ။
သုတသေနစဈတမျးမှာပါတဲ့ အမြိုးသမီး ၂,၀၁၆ ယောကျမှာ ၁၄% က သူတို့မီးဖှားခြိနျအတှငျး အရိုကျခံရတာ ဒါမှမဟုတျ ပါးရိုကျ ခံရတာ ဒါမှမဟုတျ လကျသီးနဲ့ အထိုးခံရတာတှေ ကွုံခဲ့ရတယျလို့ ပွောကွပါတယျ။ အမြိုးသမီး ၃၈% လောကျကတော့ နှုတျအား ဖွင့ျ ပုတျခတျစောျကားတာမြိုး ကွုံခဲ့ရတယျလို့ ပွောကွပွီး အမြားအားဖွင့ျကတော့ အောျဟဈခံရ၊ လှောငျပွောငျခံရ ဒါမှမဟုတျ ဆူပူကွိမျးမောငျးခံရတယျလို့ ပွောကွပါတယျ။
မီးဖှားခြိနျအတှငျး အမြိုးသမီးတှကေို ကိုယျအမူအရာ နှုတျအမူအရာပိုငျး ထိခိုကျ ပုတျခတျသူတှကေို အရေးယူဖို့ အစီရငျခံစာ ရေးသားပွုစုသူတှကေ တာဝနျရှိသူတှကေို တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
ဒီစဈတမျးမှာ မွနျမာနိုငျငံက အမြိုးသမီး ဘယျနှယောကျပါတယျဆိုတာကိုတော့ အတိအကြ ဖောျပွမထားပါဘူး။