[Zawgyi/Unicode]
အရှေ့တောင်အာရှဒေသက နိုင်ငံအများစုမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေတွေ ပိုပြီးဆိုးရွားလာတယ်လို့ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေက ထောက်ပြဝေဖန်နေကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် လူဦးရေအများစု၊ အထူးသဖြင့် ကျေးလက်ဒေသတွေမှာ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှု မရခဲ့ကြဘူးလို့ အာရှဖောင်ဒေးရှင်းရဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် သြဂုတ်လထုတ် အစီရင်ခံစာတခုမှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
အကူအညီ မရကြသူတချို့ဟာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေဆီက အကူအညီကို အားကိုးနေကြရတယ်လို့ ဒီဖောင်ဒေးရှင်းရဲ့ အစီရင်ခံစာက ဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်ဟာ လူများစုဖြစ်တဲ့ ဗမာတွေအတွက် အဓိကဖြစ်နေပြီး တခြားလူမျိုးစုတွေ မရကြတာများတယ်လို့လည်း အစီရင်ခံစာမှာ စွပ်စွဲထားပါတယ်။
SEE ALSO: ကပ်ရောဂါကူးစက်ပျံ့နှံ့မှု ကို တုံ့ပြန်ဖို့ WHO ဘာကြောင့်နှောင့်နှေးခဲ့ရသလဲဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံမှာ အိမ်တွင်းနေအမိန့်ဟာ မိသားစုဝင်ငွေအတွက် ကျပန်းအလုပ်လုပ်ကြရသူ အောက်ခြေလူတန်းစားအတွက် အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း အဲဒီအမိန့်ထုတ်ထားတဲ့ကြားမှာပဲ သူတို့တွေဟာ အိမ်ပြင်ထွက် အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြရပါတယ်။ အဆုံးမှာတော့ လူထောင်ပေါင်းများစွာ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီး ရောဂါပိုးကူးစက်နိုင်ခြေပိုများတဲ့ အခြေအနေတွေအောက်မှာ အကျဉ်းချခံခဲ့ကြရပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အဓိကဝင်ငွေဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းနဲ့ ပြည်ပပို့ကုန်လုပ်ငန်းတွေအပေါ် ကပ်ရောဂါရဲ့သက်ရောက်မှုကို စိုးရိမ်ကြသူတွေက အစိုးရကိုသာမက ဘုရင်ကိုပါ ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်မှု လျော့ပါးသက်သာစေရေး အကူအညီပေး အစီအစဉ်တွေမှာ ပြည်ပ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေနဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို ဖယ်ထုတ်ထားခဲ့ပါတယ်။
စင်္ကာပူနိုင်ငံမှာဆိုရင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံထားရတဲ့ ပြည်ပရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေကို သီးခြားခွဲထုတ်၊ အသင့်ပြင်ထားပြီးသား စားစရာတွေကျွေးပြီးတော့ ရွှေ့ပြောင်းဝင်ရောက်သူ ဆန့်ကျင်ရေးစိတ်ပေါ်လာအောင် အာဏာပိုင်တွေက မီးထိုးပေးခဲ့တယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက ဝေဖန်ပါတယ်။
နိုင်ငံပေါင်း ၁၁ နိုင်ငံ၊ လူဦးရေ သန်းပေါင်း ၆၅၀ ကျော်ရှိတဲ့ အရှေ့တောင်အာရှဒေသမှာ ဒီမိုကရေစီနုနယ်သေးတဲ့ နိုင်ငံတွေပါဝင်ပြီး COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ယိုင်နဲ့လာနေတဲ့ တိုင်းပြည်စီးပွားရေးတွေ ပြန်ထူထောင်ဖို့ တင်းတင်းကြပ်ကြပ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကပ်ရောဂါကာလ မြန်မာအပါအရှေ့တောင်အာရှ လူ့အခွင့်အရေး ဆိုးရွားလာ
[Unicode Version]
ကပျရောဂါကာလ မွနျမာအပါအရှေ့တောငျအာရှ လူ့အခှင့ျအရေး ဆိုးရှားလာ
အရှေ့တောငျအာရှဒသေက နိုငျငံအမြားစုမှာ COVID-19 ကပျရောဂါကာလအတှငျး လူ့အခှင့ျအရေးအခွအေနတှေေ ပိုပွီးဆိုးရှားလာတယျလို့ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှကေ ထောကျပွဝဖေနျနကွေပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာဆိုရငျ လူဦးရအေမြားစု၊ အထူးသဖွင့ျ ကြေးလကျဒသေတှမှော ကနြျးမာရေးဝနျဆောငျမှု မရခဲ့ကွဘူးလို့ အာရှဖောငျဒေးရှငျးရဲ့ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ သွဂုတျလထုတျ အစီရငျခံစာတခုမှာ ဖောျပွခဲ့ပါတယျ။
အကူအညီ မရကွသူတခြို့ဟာ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှဆေီက အကူအညီကို အားကိုးနကွေရတယျလို့ ဒီဖောငျဒေးရှငျးရဲ့ အစီရငျခံစာက ဆိုပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုစနဈဟာ လူမြားစုဖွဈတဲ့ ဗမာတှအေတှကျ အဓိကဖွဈနပွေီး တခွားလူမြိုးစုတှေ မရကွတာမြားတယျလို့လညျး အစီရငျခံစာမှာ စှပျစှဲထားပါတယျ။
ဖိလဈပိုငျနိုငျငံမှာ အိမျတှငျးနအေမိန့ျဟာ မိသားစုဝငျငှအေတှကျ ကပြနျးအလုပျလုပျကွရသူ အောကျခွလေူတနျးစားအတှကျ အလုပျမဖွဈခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈအတှငျး အဲဒီအမိန့ျထုတျထားတဲ့ကွားမှာပဲ သူတို့တှဟော အိမျပွငျထှကျ အလုပျလုပျခဲ့ကွရပါတယျ။ အဆုံးမှာတော့ လူထောငျပေါငျးမြားစှာ ဖမျးဆီးခံခဲ့ရပွီး ရောဂါပိုးကူးစကျနိုငျခွပေိုမြားတဲ့ အခွအေနတှေအေောကျမှာ အကဉြျးခခြံခဲ့ကွရပါတယျ။
SEE ALSO: တောင်ပိုင်းကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ မျိုးဗီဇပြောင်းကိုဗစ်ပိုး ကူးစက်မှုဖြစ်နေထိုငျးနိုငျငံမှာ တိုငျးပွညျရဲ့ အဓိကဝငျငှဖွေဈတဲ့ ကမ်ဘာလှည့ျခရီးသှားလုပျငနျးနဲ့ ပွညျပပို့ကုနျလုပျငနျးတှအေပေါျ ကပျရောဂါရဲ့သကျရောကျမှုကို စိုးရိမျကွသူတှကေ အစိုးရကိုသာမက ဘုရငျကိုပါ ကန့ျကှကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။
မလေးရှားနိုငျငံမှာ COVID-19 ကပျရောဂါကွောင့ျ ထိခိုကျမှု လြော့ပါးသကျသာစရေေး အကူအညီပေး အစီအစဉျတှမှော ပွညျပ ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှနေဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို ဖယျထုတျထားခဲ့ပါတယျ။
စငျ်ကာပူနိုငျငံမှာဆိုရငျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး ကူးစကျခံထားရတဲ့ ပွညျပရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှကေို သီးခွားခှဲထုတျ၊ အသင့ျပွငျထားပွီးသား စားစရာတှကြှေေးပွီးတော့ ရှှေ့ပွောငျးဝငျရောကျသူ ဆန့ျကငြျရေးစိတျပေါျလာအောငျ အာဏာပိုငျတှကေ မီးထိုးပေးခဲ့တယျလို့ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှကေ ဝဖေနျပါတယျ။
နိုငျငံပေါငျး ၁၁ နိုငျငံ၊ လူဦးရေ သနျးပေါငျး ၆၅၀ ကြောျရှိတဲ့ အရှေ့တောငျအာရှဒသေမှာ ဒီမိုကရစေီနုနယျသေးတဲ့ နိုငျငံတှပေါဝငျပွီး COVID-19 ကပျရောဂါကွောင့ျ ယိုငျနဲ့လာနတေဲ့ တိုငျးပွညျစီးပှားရေးတှေ ပွနျထူထောငျဖို့ တငျးတငျးကွပျကွပျ လုပျဆောငျခဲ့ကွပါတယျ။