ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲမှုတွေကြောင့် ပဲခူးမှာ နှစ်ဦး၊ တန့်ဆည်မှာ တစ်ဦး သေဆုံး

ထားဝယ်မြို့က စစ်အာဏာသိမ်း ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲ ၊ ဧပြီ ၇ ၊ ၂ဝ၂၁ (ဓါတ်ပုံDawei Watch/AFP)

{{Zawgyi/Unicode}}

ပဲခူးမြို့မှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲကို ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲလို့ ၂ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သလို တန့်ဆည်သပိတ်ကိုလည်း ဝင်ဖြိုခွဲတာကြောင့် တစ်ဦးသေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ထားဝယ်မြို့ သပိတ်စစ်ကြောင်းကိုလည်း အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲတာကြောင့် ဒဏ်ရာရသူ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီအခြေအနေအပြည့်အစုံကို မခင်ဖြူထွေးက ပြောပြထားပါတယ်။

ဒီကနေ့ ဧပြီ ၇ ရက် မြန်မာနိုင်ငံတဝန်းမှာ စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြတာတွေ အရှိန်မပြတ် ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ပြုလုပ်နေကြတာကို စစ်တပ်နဲ့ ရဲက အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းမှုတွေ ဆက်လက်ပြုလုပ်နေတာပါ။

ဆန္ဒပြသူတွေကို စစ်တပ်နဲ့ ရဲက ပစ်ခတ်တာကြောင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ပဲခူးမြို့မှာ ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်း ၂ ဦးသေဆုံးပြီး ၅ ဦး ကျည်ဆံထိမှန် ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေကို မျက်မြင်တွေ့ရှိသူ ပဲခူးမြို့ခံတဦးက ဗွီအိုအေကို အခုလိုပြောပြပါတယ်။

“ပစ်ခတ်မှုက မနက်က ကျွန်တော်တို့ ၈ နာရီ ၁၅ လောက်ပေါ့နော်။ ရွာသစ်ရဲ့ ကြက်ခတ်ဝိုင်းကျောင်းရှေ့ကရယ် ကျောက်ကြီးစုဘက်ကရယ် ညှပ်ပြီးတော့ပစ်ပြီးတော့ ဝင်တယ်ခင်ဗျ။ ပစ်တဲ့အချိန်မှာ ကလေး ၂ ယောက် ထိသွားတယ်ပေါ့နော်။ မောင်ငြိမ်းချမ်းဆိုတဲ့ ကလေးတယောက်ရယ် မောင်သက် ဆိုတဲ့ ကလေးတယောက်ရယ် ထိသွားတယ်။ တယောက်က ခေါင်းထိတယ်။ တယောက်က ရင်ဘတ် ထိတယ်ပေါ့ဗျာ။ ကျန်တဲ့ ဒဏ်ရာရတဲ့သူကတော့ ၅ ယောက်ပေါ့။ ၅ ယောက်ဒဏ်ရာရတဲ့ထဲမှာ စိုးရိမ်ရတဲ့အနေအထားက ၁ ယောက်ပဲရှိတယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေက ပေါင်ထိတာတွေ လက်ထိတာတွေပေါ့။”

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးရဲ့ အင်အားအကြီးဆုံး သပိတ်ဖြစ်တဲ့ တန့်ဆည်မြို့မှာတော့ ဒီကနေ့ ဧပြီ ၇ ရက် ညနေပိုင်းမှာ စစ်တပ်နဲ့ ရဲက ပစ်ခတ်တာကြောင့် ၁ ဦးသေဆုံးပြီး ၇ ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ မြို့ခံ ၁ ဦးကပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ ညနေ ၃ နာရီလောက်က စစ်သား ၁၀၀ လောက်ဝင်လာတယ်။ ဝင်လာတော့လမ်းမှာ တချို့ရွာတွေက သစ်ပင်တွေလှဲထားတော့ သူတို့ အချိန်ကြာသွားတာပေါ့။ ကုန်သွားတော့သူတို့ တန့်ဆည်ဝင်ခါနီးကျတော့မြို့ကအဝင်မခံတော့ဘူး ဝင်ခါနီးမှာဝိုင်းထားပြီး ဖြစ်ကြတာပေါ့။ ဖြစ်တော့ သူတို့ဘက်ကတော့ အဖြစ်နာတယ်။ ဘယ်လောက်ထိလဲ ကျနော်တို့မသိဘူး ကျနော်တို့ဘက်က ၆ ယောက် ၇ ယောက်ထိတယ်။ တယောက်ကတော့ဆုံးသွားပြီ။ နောက်တယောက်ကလည်းစိုးရိမ်ရတယ်။ ခုကတော့ သူတို့က ရွှေဘိုနဲ့ မုံရွာဘက်က စစ်ကူတောင်းထားတယ်ကြားတယ်။ ရေဦးဘက်ကလည်း လမ်းတွေကို ပိတ်ပြီးအကျပ်ကိုင်မယ်။ ဘယ်လိုဆက်ဖြစ်မယ်မသိဘူး။ သူတို့ဘက်က တပန်းသာတာ သူတို့က စနိုက်ပါဆိုတော့ တပန်းသာတယ်။ ကျနော်တို့က တူမီးနဲ့ပစ်ရတာ။ တောပစ်သေနတ်ပေါ့ နီးပစ်မှ ရတယ်။ နီးရင်တော့ ပွင့်တာပေါ့။ အဝေးတော့မရဘူး။"

တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ထားဝယ်မြို့မှာလည်း အင်ဂျင်နီယာ သပိတ်စစ်ကြောင်းကို စစ်တပ်နဲ့ရဲတပ်ဖွဲ့က အင်အားသုံးပြီး ဖြိုခွင်းခဲ့လို့ တယောက် ကျည်ဆံထိမှန် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ၉ ယောက်ကို ဖမ်းဆီးသွားတယ်လို့ ထားဝယ် မြို့ခံ ၁ ဦးက ပြောပါတယ်။

“မနက်က ၁၂ နာရီလောက်မှာ ထားဝယ်မှာ အင်ဂျင်နီယာစစ်ကြောင်းက သပိတ်ထွက်တယ်ပေါ့နော်။ သပိတ်ထွက်ပြီး သိပ်မကြာခင်မှာပဲ စစ်ကား ၂ စီးနဲ့ ရပ်ကွက်ထဲရောက်လာတယ်။ ထွက်နေတဲ့ စစ်ကြောင်းနားကို ရောက်လာတဲ့အခါကျတော့ ပိတ်မိသွားသလို ဖြစ်သွားတာပေါ့နော်။ ပြီးတော့ စစ်ကားတွေက တောက်လျှောက် ရောက်လာပြီး စုစုပေါင်းဆိုရင် ၈ စီးလောက် ရောက်လာတဲ့ အနေအထား ဖြစ်သွားတာပေါ့နော်။ ကားတွေက ဒလဟောဆင်းလာပြီးတော့ ကားတွေပေါ် လူတွေအပြည့်ပါလာတယ်။ စစ်သားတွေ ရဲတွေအပြည့်ပါလာပြီးတော့ ရပ်ကွက်တွေထဲမှာရှိတဲ့ တလမ်းဝင်တလမ်းထွက် လုပ်တဲ့အခါမှာ ပစ်ခတ်မှုတွေ ဖြစ်တယ်။ ပစ်ခတ်မှုတွေဖြစ်တော့ သေနတ်အစစ်နဲ့ပစ်တဲ့ လက်မှာ ဒဏ်ရာရသွားတယ်။ ဒီ့အပြင် ၉ ယောက်ကိုတော့ ကားပေါ်တင်ပြီး ဖမ်းခေါ်သွားတယ်။”

ဒါ့အပြင် ရှမ်းပြည်နယ် ညောင်ရွှေမြို့မှာ ဧပြီ ၆ ရက်နေ့ ညပိုင်းက စစ်တပ်နဲ့ရဲတပ်ဖွဲ့က မြို့ထဲရှိ စားသောက်ဆိုင်တဆိုင်ကို သံပုံးတီးလို့ ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးသွားပြီး မြို့ခံတွေက လာရောက် ဖြေရှင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုပေမယ့် မဖြေရှင်းပေးလို့ မြို့ခံတွေက ညောင်ရွှေရဲစခန်းကို သွားရောက်ရာကနေ ပစ်ခတ်တာတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး မြို့ခံ ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ညောင်ရွှေမြို့ခံ ၁ ဦးက ပြောပါတယ်။

“စားသောက်ဆိုင်တဆိုင်ကို သူတို့က ဝင်ပြီးတော့ သောင်းကျန်းသွားတယ်။ တံခါးတွေလည်း ဆောင့်ကန်သွာ တယ်ဆိုတော့ မြို့ကလူက ကြားသွားပြီးတော့ ပြန်ဆော်ချင်တော့ ထိန်းမရဘူး။ သူတို့ကို လာဆွေးနွေးဖို့ ခေါ်တယ် မလာဘူး။ မလာတော့ စခန်းသွားကြတယ်။ သွားတော့ စပစ်တာ လေးဂွနဲ့စပစ်တယ်။ ပစ်တော့ သေနတ်နဲ့ ပြန်ပစ်ပြီး ချကြတာပေါ့။ တယောက်က ခေါင်းထိပြီးတော့ ဆုံးသွားတယ်ခင်ဗျ။ ဒဏ်ရာရတာက ကျွန်တော်သိသလောက် လက်မောင်းပေါက်ထွက်သွားတယ်။”

အာဏာသိမ်းတာ ၂ လကျော်အတွင်း စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်တာကြောင့် နိုင်ငံတဝန်းမှာ သေဆုံးသူ ၆၀၀ နီးပါး ရှိပြီဖြစ်ပြီး အများစုက အသက် ၂၀ ကျော်အရွယ်တွေဖြစ်သလို ကျည်ဆံထိမှန် သေဆုံးတဲ့အထဲမှာ အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေးတွေလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။

...............................................

Your browser doesn’t support HTML5

ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲမှုတွေကြောင့် ပဲခူးမှာ နှစ်ဦး၊ တန့်ဆည်မှာ တစ်ဦး သေဆုံး

{{Unicode}}

ပဲခူးမွို့မှာ စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျရေး ဆန်ဒပွပှဲကို ပဈခတျဖွိုခှဲလို့ ၂ ဦးထကျမနညျး သဆေုံးခဲ့သလို တန့ျဆညျသပိတျကိုလညျး ဝငျဖွိုခှဲတာကွောင့ျ တဈဦးသဆေုံးခဲ့ပါတယျ။ ထားဝယျမွို့ သပိတျစဈကွောငျးကိုလညျး အကွမျးဖကျဖွိုခှဲတာကွောင့ျ ဒဏျရာရသူ ဖမျးဆီးခံရသူတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီအခွအေနအေပွည့ျအစုံကို မခငျဖွူထှေးက ပွောပွထားပါတယျ။

ဒီကနေ့ ဧပွီ ၇ ရကျ မွနျမာနိုငျငံတဝနျးမှာ စဈကောငျစီကို ဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွတာတှေ အရှိနျမပွတျ ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ပွုလုပျနကွေတာကို စဈတပျနဲ့ ရဲက အကွမျးဖကျဖွိုခှငျးမှုတှေ ဆကျလကျပွုလုပျနတောပါ။

ဆန်ဒပွသူတှကေို စဈတပျနဲ့ ရဲက ပဈခတျတာကွောင့ျ ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး ပဲခူးမွို့မှာ ဒီကနေ့ မနကျပိုငျး ၂ ဦးသဆေုံးပွီး ၅ ဦး ကညြျဆံထိမှနျ ဒဏျရာ ရရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒီအခွအေနကေို မကြျမွငျတှေ့ရှိသူ ပဲခူးမွို့ခံတဦးက ဗှီအိုအကေို အခုလိုပွောပွပါတယျ။

“ပဈခတျမှုက မနကျက ကြှနျတောျတို့ ၈ နာရီ ၁၅ လောကျပေါ့နောျ။ ရှာသဈရဲ့ ကွကျခတျဝိုငျးကြောငျးရှေ့ကရယျ ကြောကျကွီးစုဘကျကရယျ ညှပျပွီးတော့ပဈပွီးတော့ ဝငျတယျခငျဗြ။ ပဈတဲ့အခြိနျမှာ ကလေး ၂ ယောကျ ထိသှားတယျပေါ့နောျ။ မောငျငွိမျးခမြျးဆိုတဲ့ ကလေးတယောကျရယျ မောငျသကျ ဆိုတဲ့ ကလေးတယောကျရယျ ထိသှားတယျ။ တယောကျက ခေါငျးထိတယျ။ တယောကျက ရငျဘတျ ထိတယျပေါ့ဗြာ။ ကနြျတဲ့ ဒဏျရာရတဲ့သူကတော့ ၅ ယောကျပေါ့။ ၅ ယောကျဒဏျရာရတဲ့ထဲမှာ စိုးရိမျရတဲ့အနအေထားက ၁ ယောကျပဲရှိတယျ။ ကနြျတဲ့သူတှကေ ပေါငျထိတာတှေ လကျထိတာတှပေေါ့။”

စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီးရဲ့ အငျအားအကွီးဆုံး သပိတျဖွဈတဲ့ တန့ျဆညျမွို့မှာတော့ ဒီကနေ့ ဧပွီ ၇ ရကျ ညနပေိုငျးမှာ စဈတပျနဲ့ ရဲက ပဈခတျတာကွောင့ျ ၁ ဦးသဆေုံးပွီး ၇ ဦးထကျမနညျး ဒဏျရာရရှိခဲ့တယျလို့ မွို့ခံ ၁ ဦးကပွောပါတယျ။

“ကနြောျတို့ ညနေ ၃ နာရီလောကျက စဈသား ၁၀၀ လောကျဝငျလာတယျ။ ဝငျလာတော့လမျးမှာ တခြို့ရှာတှကေ သဈပငျတှလှေဲထားတော့ သူတို့ အခြိနျကွာသှားတာပေါ့။ ကုနျသှားတော့သူတို့ တန့ျဆညျဝငျခါနီးကတြော့မွို့ကအဝငျမခံတော့ဘူး ဝငျခါနီးမှာဝိုငျးထားပွီး ဖွဈကွတာပေါ့။ ဖွဈတော့ သူတို့ဘကျကတော့ အဖွဈနာတယျ။ ဘယျလောကျထိလဲ ကနြောျတို့မသိဘူး ကနြောျတို့ဘကျက ၆ ယောကျ ၇ ယောကျထိတယျ။ တယောကျကတော့ဆုံးသှားပွီ။ နောကျတယောကျကလညျးစိုးရိမျရတယျ။ ခုကတော့ သူတို့က ရှှဘေိုနဲ့ မုံရှာဘကျက စဈကူတောငျးထားတယျကွားတယျ။ ရေဦးဘကျကလညျး လမျးတှကေို ပိတျပွီးအကပြျကိုငျမယျ။ ဘယျလိုဆကျဖွဈမယျမသိဘူး။ သူတို့ဘကျက တပနျးသာတာ သူတို့က စနိုကျပါဆိုတော့ တပနျးသာတယျ။ ကနြောျတို့က တူမီးနဲ့ပဈရတာ။ တောပဈသနေတျပေါ့ နီးပဈမှ ရတယျ။ နီးရငျတော့ ပှင့ျတာပေါ့။ အဝေးတော့မရဘူး။"

တနငျ်သာရီတိုငျးဒသေကွီး ထားဝယျမွို့မှာလညျး အငျဂငြျနီယာ သပိတျစဈကွောငျးကို စဈတပျနဲ့ရဲတပျဖှဲ့က အငျအားသုံးပွီး ဖွိုခှငျးခဲ့လို့ တယောကျ ကညြျဆံထိမှနျ ဒဏျရာရရှိခဲ့ပွီး ၉ ယောကျကို ဖမျးဆီးသှားတယျလို့ ထားဝယျ မွို့ခံ ၁ ဦးက ပွောပါတယျ။

“မနကျက ၁၂ နာရီလောကျမှာ ထားဝယျမှာ အငျဂငြျနီယာစဈကွောငျးက သပိတျထှကျတယျပေါ့နောျ။ သပိတျထှကျပွီး သိပျမကွာခငျမှာပဲ စဈကား ၂ စီးနဲ့ ရပျကှကျထဲရောကျလာတယျ။ ထှကျနတေဲ့ စဈကွောငျးနားကို ရောကျလာတဲ့အခါကတြော့ ပိတျမိသှားသလို ဖွဈသှားတာပေါ့နောျ။ ပွီးတော့ စဈကားတှကေ တောကျလြှောကျ ရောကျလာပွီး စုစုပေါငျးဆိုရငျ ၈ စီးလောကျ ရောကျလာတဲ့ အနအေထား ဖွဈသှားတာပေါ့နောျ။ ကားတှကေ ဒလဟောဆငျးလာပွီးတော့ ကားတှပေေါျ လူတှအေပွည့ျပါလာတယျ။ စဈသားတှေ ရဲတှအေပွည့ျပါလာပွီးတော့ ရပျကှကျတှထေဲမှာရှိတဲ့ တလမျးဝငျတလမျးထှကျ လုပျတဲ့အခါမှာ ပဈခတျမှုတှေ ဖွဈတယျ။ ပဈခတျမှုတှဖွေဈတော့ သနေတျအစဈနဲ့ပဈတဲ့ လကျမှာ ဒဏျရာရသှားတယျ။ ဒီ့အပွငျ ၉ ယောကျကိုတော့ ကားပေါျတငျပွီး ဖမျးခေါျသှားတယျ။”

ဒါ့အပွငျ ရှမျးပွညျနယျ ညောငျရှှမွေို့မှာ ဧပွီ ၆ ရကျနေ့ ညပိုငျးက စဈတပျနဲ့ရဲတပျဖှဲ့က မွို့ထဲရှိ စားသောကျဆိုငျတဆိုငျကို သံပုံးတီးလို့ ဝငျရောကျဖကြျဆီးသှားပွီး မွို့ခံတှကေ လာရောကျ ဖွရှေငျးပေးဖို့ တောငျးဆိုပမေယ့ျ မဖွရှေငျးပေးလို့ မွို့ခံတှကေ ညောငျရှှရေဲစခနျးကို သှားရောကျရာကနေ ပဈခတျတာတှေ ဖွဈပှားခဲ့ပွီး မွို့ခံ ၁ ဦး သဆေုံးခဲ့တယျလို့ ညောငျရှှမွေို့ခံ ၁ ဦးက ပွောပါတယျ။

“စားသောကျဆိုငျတဆိုငျကို သူတို့က ဝငျပွီးတော့ သောငျးကနြျးသှားတယျ။ တံခါးတှလေညျး ဆောင့ျကနျသှာ တယျဆိုတော့ မွို့ကလူက ကွားသှားပွီးတော့ ပွနျဆောျခငြျတော့ ထိနျးမရဘူး။ သူတို့ကို လာဆှေးနှေးဖို့ ခေါျတယျ မလာဘူး။ မလာတော့ စခနျးသှားကွတယျ။ သှားတော့ စပဈတာ လေးဂှနဲ့စပဈတယျ။ ပဈတော့ သနေတျနဲ့ ပွနျပဈပွီး ခကြွတာပေါ့။ တယောကျက ခေါငျးထိပွီးတော့ ဆုံးသှားတယျခငျဗြ။ ဒဏျရာရတာက ကြှနျတောျသိသလောကျ လကျမောငျးပေါကျထှကျသှားတယျ။”

အာဏာသိမျးတာ ၂ လကြောျအတှငျး စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့က ပဈခတျတာကွောင့ျ နိုငျငံတဝနျးမှာ သဆေုံးသူ ၆၀၀ နီးပါး ရှိပွီဖွဈပွီး အမြားစုက အသကျ ၂၀ ကြောျအရှယျတှဖွေဈသလို ကညြျဆံထိမှနျ သဆေုံးတဲ့အထဲမှာ အသကျမပွည့ျသေးတဲ့ ကလေးတှလေညျး ပါဝငျနပေါတယျ။