(Zawgyi / Unicode)
သြစတြေးလျနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ပိုင်းက ပြည်နယ် ၃ ခုမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလကစပြီး လောင်ကျွမ်းလာခဲ့တဲ့ တောမီးတွေကြောင့် သဘာ၀ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေ၊ ရေအရင်းအမြစ်တွေနဲ့ ကမ္ဘာကြီးပူးနွေးလာစေတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ဒ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေ အကြီးအကျယ် ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ သြစတြေးလျမှာ ရင်ဆိုင်နေကြရတဲ့ တောမီးတွေကြောင့် ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုတွေ ဝမ်းနည်းကြေကွဲစရာ ဖြစ်ရပ်တွေ အတောမသတ်နိုင် ဖြစ်နေတာပါ။ တောမီးဒဏ်ကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် ရေတို ရေရှည် သက်ရောက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို နန်းလောင်ဝ်က စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ဆစ်ဒနီတက္ကသိုလ်က ပညာရှင်တွေရဲ့ အဆိုအရ သြစတြေးလျ အရှေ့တောင်ပိုင်းမှာ လတွေနဲ့ချီ လောင်ကျွမ်းနေတဲ့ တောမီးကြောင့် မွေးမြူရေး တိရစ္ဆာန်ထောင်ချီ အပါအဝင် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် သန်းထောင်ချီ သေဆုံးဒဏ်ရာရခဲ့ရတာပါ။ ဒီအရေအတွက်ထဲမှာ ဖားတွေနဲ့ လင်းနို့လို သတ္တဝါတွေ ထည့်တွက်မထားသလို အင်းဆက်ပိုးမွှားတွေနဲ့ ခရုလို တွားသွားသတ္တဝါလေးတွေပါ ထည့်တွက်ရင်တော့ မရေမတွက်နိုင်လောက်အောင် များနိုင်တယ်လို့ သိပ္ပံပညာစာစောင်တရပ်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
တခါ တောမီးတွေက ထွက်လာတဲ့ အမှိုက်သရိုက်တွေ၊ မီးသွေးတွေနဲ့ ပြာမှုန်တွေကြောင့် သြစတြေးလျရဲ့ ရေအရင်းအမြစ်ကိုပါ ထိခိုက်မယ့် အနေအထားမှာ ရှိနေပါတယ်။ မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်တွေ၊ တာတမံတွေနဲ့ ပင်လယ်ကမ်းခြေတွေမှာပါ တောမီးအမှိုက်သရိုက်တွေ မိုးရေနဲ့အတူ စီးဝင်လာနိုင်တဲ့အတွက် ရေအရည်အသွေးတွေကို ပျက်စီးလာစေနိုင်ပါတယ်။ တောမီးဒဏ်ခံနေရတဲ့ ပြည်သူပြည်သားတွေကို သြစတြေးလျ ဝန်ကြီးချုပ် Scott Morrison က ခုလို အားပေးစကား ပြောကြားခဲ့တာပါ။
“ဒီတောမီးရဲ့ဒဏ်ကို တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ ကောင်ကောင်း ခံနိုင်ရည်ရှိအောင် ခုချိန်ကစပြီး လုပ်ကိုင်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ နေထိုင်နေတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်က ထိခိုက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သဟဇာတကျအောင် နေထိုင်နိုင်ဖိ့ုလည်း လုပ်ကိုင်သွားမှာပါ။ ဒါကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးသွားဖို့လည်း လမ်းဖွင့်ထားပါတယ်။”
လူဦးရေ ၄ သန်းနီးပါးအတွက် တောင်ကျရေတွေကို သိုလှောင်ပြီး သောက်သုံးရေ ဖြန့်ဝေပေးနေတဲ့ ဆစ်ဒနီမြို့ အပြင်ဘက်က Warragamba ရေကာတာကြီး အနီးတဝိုက် ဧရိယာ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာလည်း တောမီးလောင်ကျွမ်းခဲ့တာပါ။ ဒီရေကာတာထဲကို မိုးရေနဲ့အတူ တောမီးက အမှိုက်သရိုက်တွေ စီးဝင်လာနိုင်တဲ့အတွက် အဲဒီကနေ အဆိပ်အတောက် ဖြစ်စေတဲ့ cyanobacteria ပိုးမွှားတွေ ပေါက်ပွားလာနိုင်ပါတယ်။ လက်ရှိအနေအထားအရ လူ့ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ်စရာ မရှိသေးပေမယ့် အဲဒီပိုးမွှားတွေကြောင့် ရေတွေ နောက်ကျိပြီး သောက်သုံးရေ အလုံအလောက် ဖြန့်မပေးနိုင်တာမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းမှာ ရေခန်းခြောက်နေတာကြောင့် Warragamba ရေကာတာမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၃ နှစ်ကစပြီး ကန်တဝက်လောက်ပဲ ရေတွေ သိုလှောင်ထားနိုင်တာပါ။
တခါ မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်ထဲက ငါးနဲ့ ရေနေသတ္တဝါတွေလည်း မိုးရေနဲ့အတူ စီးဝင်လာမယ့် စိုက်ပျိုးရေးခြံထွက် ပိုးသတ်ဆေးတွေ၊ အမှိုက်သရိုက်တွေ၊ ပြာတွေနဲ့ မီးသွေးခဲတွေကြောင့် အောက်ဆီဂျင်ဓာတ် အလုံအလောက်မရလို့ အန္တရာယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်ရမယ့် အနေအထားကို ရောက်နေတာပါ။ သြစတြေးလျ ဌာနေတိရစ္ဆာန် မျိုးစိတ်ပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ Kangaroo ဘေးမဲ့ကြိုးဝိုင်း သစ်တောထဲမှာတော့ မီးဒဏ်ခံထားရတဲ့ တိရစ္ဆာန်လေးတွေကို တိရစ္ဆာန်ဆရာဝန်တွေက ကုသပေးနေပါတယ်။ တိရစ္ဆာန်ဆရာဝန် Brad Ward က ခုလိုပြောပါတယ်။
“မီးလောင်ဒဏ်တွေက အတော့်ကို ပြင်းထန်ပါတယ်။ ဒီတောမီးထဲမှာ ကျွန်းပေါ်က Koala ဝက်ဝံ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ထိ သေဆုံးသွားပြီလို့ ယူဆရပါတယ်။ တောမီးတွေထဲ ပါသွားတာပါ။”
ပူပြင်းခြောက်သွေ့တဲ့ အနေအထားကြောင့် တောမီးလောင်ကျွမ်းမှုက သိပ်မြန်လွန်းတဲ့အတွက် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်လေးတွေ ဘေးလွတ်အောင် မပြေးနိုင်ဘဲ သေဆုံးဒဏ်ရာရခဲ့တာပါ။ မြေတွင်းမှာပုန်းပြီး အသက်ဘေးက လွတ်ခဲ့တဲ့ တိရစ္ဆာန်လေးတွေလည်း ခိုလှုံစရာနေရာနဲ့ စားစရာ သောက်စရာတွေ မရှိတော့တဲ့ မီးလောင်ပြင်မှာ အသက်ရှင်သန်ဖို့ မလွယ်တဲ့ အခြေအနေကို ရောက်နေပါတယ်။
သြစတြေးလျနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးမှုကို ဖြစ်စေတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ဒ် ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှု များလှတဲ့ ကျောက်မီးသွေးတွေကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ ပြည်ပကို အများဆုံး တင်ပို့ရောင်းချခဲ့ပါတယ်။ ကျောက်မီးသွေးလုပ်ငန်းကို ထောက်ခံသူ ဖြစ်တဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် Morrison က ဥတုရာသီ ပြောင်းလဲမှုကို ဖြစ်စေတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ဒ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှုကို သတ်မှတ်ချက်အတိုင်း ကမ္ဘာတဝှမ်း လျှော့ချရေး ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့ သဘောတူညီချက်အတိုင်း လိုက်နာလုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ရဲ့ သဘာဝရင်းမြစ်တွေက သြစတြေးလျအတွက်တော့ သိပ်ကို အရေးကြီးပါတယ်။ ဒေါ်လာ ၄၈.၃ ဘီလီယံ တန်ဖိုးရှိတဲ့ ကျောက်မီးသွေး လုပ်ငန်းအပေါ် မှီခိုနေရတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း နိုင်ငံအနှံ့ ရှိပါတယ်။ ကျောက်မီးသွေးထုတ်လုပ်မှု လျှော့ချသွားဖို့ ကျနော်တို့အစိုးရအဖွဲ့က စီစဉ်ထားပါတယ်။ လူတွေအပေါ် အခွန်တိုးကောက်တာ၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားခ တိုးကောက်တာ၊ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေ တချို့ကို ပေးထားတဲ့ အထောက်အပံ့တွေ ဖြတ်ပစ်တာမျိုးတော့ လုပ်သွားမဟုတ်ပါဘူး။”
တောမီးအကျပ်အတည်းကြောင့် ဥတုရာသီ ပြောင်းလဲမှုအပေါ် စိုးရိမ်မှုတွေ တိုးလာနေတဲ့ ပြည်သူ ၁၀ ယောက်မှာ ၇ ယောက်က ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှု တားဆီးရေးမှာ အစိုးရက ဦးဆောင်လုပ်ကိုင်စေချင်တယ်လို့ Australia Institute က ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့က ကောက်ယူတဲ့ လူထုစစ်တမ်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
တခါ ခန့်မှန်းထားသလို သြစတြေးလျမှာ မိုးသည်းထန်လာမယ် ဆိုရင်လည်း အဲဒီမိုးရေတွေကြောင့် မီးလောင်ပြင်ဖြစ်နေတဲ့ ဒေသမှာ ရေကြီးမြေပြိုမှုတွေ၊ သစ်ပင်တွေ ကျိုးကျတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အပြင် ရေထုညစ်ညမ်းမှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တာပါ။ လက်ရှိမှာတော့ တောမီးတွေကနေ ထွက်လာတဲ့ မီးခိုးငွေ့တွေဟာလည်း ကမ္ဘာ့လေစီးကြောင်းအတိုင်း လိုက်ပါသွားပြီး လေထုညစ်ညမ်းမှုတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီတောမီးတွေကြောင့်ပဲ သြစတြေးလျနိုင်ငံမှာ လူ ၃၀ နီးပါး သေဆုံးခဲ့ရသလို လူနေအိမ် ၂၅၀၀ ကျော်နဲ့ မြေဧက သန်းချီ လောင်ကျွမ်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
---------------------------------
(Unicode)
သွစတွေးလြ တောမီး ကမ်ဘာ့သဘာ၀၀နျးကငြျ ထိခိုကျခဲ့
သွစတွေးလနြိုငျငံ အရှေ့တောငျပိုငျးက ပွညျနယျ ၃ ခုမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ စကျတငျဘာလကစပွီး လောငျကြှမျးလာခဲ့တဲ့ တောမီးတှကွေောင့ျ သဘာ၀ တောရိုငျးတိရစ်ဆာနျတှေ၊ ရအေရငျးအမွဈတှနေဲ့ ကမ်ဘာကွီးပူးနှေးလာစတေဲ့ ကာဗှနျဒိုငျအောကျဆိုကျဒျဓာတျငှေ့ ထုတျလှှတျမှုအပေါျ သကျရောကျမှုတှေ အကွီးအကယြျ ဖွဈစခေဲ့ပါတယျ။ သွစတွေးလမြှာ ရငျဆိုငျနကွေရတဲ့ တောမီးတှကွေောင့ျ ဆုံးရှုံးနဈနာမှုတှေ ဝမျးနညျးကွကှေဲစရာ ဖွဈရပျတှေ အတောမသတျနိုငျ ဖွဈနတောပါ။ တောမီးဒဏျကွောင့ျ သဘာဝပတျဝနျးကငြျအပေါျ ရတေို ရရှေညျ သကျရောကျမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို နနျးလောငျဝျက စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
ဆဈဒနီတက်ကသိုလျက ပညာရှငျတှရေဲ့ အဆိုအရ သွစတွေးလြ အရှေ့တောငျပိုငျးမှာ လတှနေဲ့ခြီ လောငျကြှမျးနတေဲ့ တောမီးကွောင့ျ မှေးမွူရေး တိရစ်ဆာနျထောငျခြီ အပါအဝငျ တောရိုငျးတိရစ်ဆာနျ သနျးထောငျခြီ သဆေုံးဒဏျရာရခဲ့ရတာပါ။ ဒီအရအေတှကျထဲမှာ ဖားတှနေဲ့ လငျးနို့လို သတ်တဝါတှေ ထည့ျတှကျမထားသလို အငျးဆကျပိုးမှှားတှနေဲ့ ခရုလို တှားသှားသတ်တဝါလေးတှပေါ ထည့ျတှကျရငျတော့ မရမေတှကျနိုငျလောကျအောငျ မြားနိုငျတယျလို့ သိပ်ပံပညာစာစောငျတရပျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
တခါ တောမီးတှကေ ထှကျလာတဲ့ အမှိုကျသရိုကျတှေ၊ မီးသှေးတှနေဲ့ ပွာမှုနျတှကွေောင့ျ သွစတွေးလရြဲ့ ရအေရငျးအမွဈကိုပါ ထိခိုကျမယ့ျ အနအေထားမှာ ရှိနပေါတယျ။ မွဈခြောငျးအငျးအိုငျတှေ၊ တာတမံတှနေဲ့ ပငျလယျကမျးခွတှေမှောပါ တောမီးအမှိုကျသရိုကျတှေ မိုးရနေဲ့အတူ စီးဝငျလာနိုငျတဲ့အတှကျ ရအေရညျအသှေးတှကေို ပကြျစီးလာစနေိုငျပါတယျ။ တောမီးဒဏျခံနရေတဲ့ ပွညျသူပွညျသားတှကေို သွစတွေးလြ ဝနျကွီးခြုပျ Scott Morrison က ခုလို အားပေးစကား ပွောကွားခဲ့တာပါ။
“ဒီတောမီးရဲ့ဒဏျကို တနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ကောငျကောငျး ခံနိုငျရညျရှိအောငျ ခုခြိနျကစပွီး လုပျကိုငျနိုငျလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။ ကနြောျတို့ရဲ့ နထေိုငျနတေဲ့ သဘာဝပတျဝနျးကငြျက ထိခိုကျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး သဟဇာတကအြောငျ နထေိုငျနိုငျဖိ့ုလညျး လုပျကိုငျသှားမှာပါ။ ဒါကွောင့ျ သဘာဝပတျဝနျးကငြျအရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး ဆှေးနှေးသှားဖို့လညျး လမျးဖှင့ျထားပါတယျ။”
လူဦးရေ ၄ သနျးနီးပါးအတှကျ တောငျကရြတှေကေို သိုလှောငျပွီး သောကျသုံးရေ ဖွန့ျဝပေေးနတေဲ့ ဆဈဒနီမွို့ အပွငျဘကျက Warragamba ရကောတာကွီး အနီးတဝိုကျ ဧရိယာ ၈၀ ရာခိုငျနှုနျးကနေ ၉၀ ရာခိုငျနှုနျးမှာလညျး တောမီးလောငျကြှမျးခဲ့တာပါ။ ဒီရကောတာထဲကို မိုးရနေဲ့အတူ တောမီးက အမှိုကျသရိုကျတှေ စီးဝငျလာနိုငျတဲ့အတှကျ အဲဒီကနေ အဆိပျအတောကျ ဖွဈစတေဲ့ cyanobacteria ပိုးမှှားတှေ ပေါကျပှားလာနိုငျပါတယျ။ လကျရှိအနအေထားအရ လူ့ကနြျးမာရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ စိုးရိမျစရာ မရှိသေးပမေယ့ျ အဲဒီပိုးမှှားတှကွေောင့ျ ရတှေေ နောကျကြိပွီး သောကျသုံးရေ အလုံအလောကျ ဖွန့ျမပေးနိုငျတာမြိုး ဖွဈလာနိုငျပါတယျ။ နိုငျငံအရှေ့ပိုငျးမှာ ရခေနျးခွောကျနတောကွောင့ျ Warragamba ရကောတာမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ ၃ နှဈကစပွီး ကနျတဝကျလောကျပဲ ရတှေေ သိုလှောငျထားနိုငျတာပါ။
တခါ မွဈခြောငျးအငျးအိုငျထဲက ငါးနဲ့ ရနေသေတ်တဝါတှလေညျး မိုးရနေဲ့အတူ စီးဝငျလာမယ့ျ စိုကျပြိုးရေးခွံထှကျ ပိုးသတျဆေးတှေ၊ အမှိုကျသရိုကျတှေ၊ ပွာတှနေဲ့ မီးသှေးခဲတှကွေောင့ျ အောကျဆီဂငြျဓာတျ အလုံအလောကျမရလို့ အန်တရာယျနဲ့ ရငျဆိုငျရမယ့ျ အနအေထားကို ရောကျနတောပါ။ သွစတွေးလြ ဌာနတေိရစ်ဆာနျ မြိုးစိတျပေါငျး ၁၅၀ ကြောျ ထိနျးသိမျးထားတဲ့ Kangaroo ဘေးမဲ့ကွိုးဝိုငျး သဈတောထဲမှာတော့ မီးဒဏျခံထားရတဲ့ တိရစ်ဆာနျလေးတှကေို တိရစ်ဆာနျဆရာဝနျတှကေ ကုသပေးနပေါတယျ။ တိရစ်ဆာနျဆရာဝနျ Brad Ward က ခုလိုပွောပါတယျ။
“မီးလောငျဒဏျတှကေ အတော့ျကို ပွငျးထနျပါတယျ။ ဒီတောမီးထဲမှာ ကြှနျးပေါျက Koala ဝကျဝံ ၉၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျထိ သဆေုံးသှားပွီလို့ ယူဆရပါတယျ။ တောမီးတှထေဲ ပါသှားတာပါ။”
ပူပွငျးခွောကျသှေ့တဲ့ အနအေထားကွောင့ျ တောမီးလောငျကြှမျးမှုက သိပျမွနျလှနျးတဲ့အတှကျ တောရိုငျးတိရစ်ဆာနျလေးတှေ ဘေးလှတျအောငျ မပွေးနိုငျဘဲ သဆေုံးဒဏျရာရခဲ့တာပါ။ မွတှေငျးမှာပုနျးပွီး အသကျဘေးက လှတျခဲ့တဲ့ တိရစ်ဆာနျလေးတှလေညျး ခိုလှုံစရာနရောနဲ့ စားစရာ သောကျစရာတှေ မရှိတော့တဲ့ မီးလောငျပွငျမှာ အသကျရှငျသနျဖို့ မလှယျတဲ့ အခွအေနကေို ရောကျနပေါတယျ။
သွစတွေးလနြိုငျငံဟာ ကမ်ဘာကွီးပူနှေးမှုကို ဖွဈစတေဲ့ ကာဗှနျဒိုငျအောကျဆိုကျဒျ ဓာတျငှေ့ ထုတျလှှတျမှု မြားလှတဲ့ ကြောကျမီးသှေးတှကေို ၂၀၁၆ ခုနှဈမှာ ပွညျပကို အမြားဆုံး တငျပို့ရောငျးခခြဲ့ပါတယျ။ ကြောကျမီးသှေးလုပျငနျးကို ထောကျခံသူ ဖွဈတဲ့ ဝနျကွီးခြုပျ Morrison က ဥတုရာသီ ပွောငျးလဲမှုကို ဖွဈစတေဲ့ ကာဗှနျဒိုငျအောကျဆိုကျဒျဓာတျငှေ့ ထုတျလှှတျမှုကို သတျမှတျခကြျအတိုငျး ကမ်ဘာတဝှမျး လြှော့ခရြေး ပွငျသဈနိုငျငံ၊ ပါရီမွို့ သဘောတူညီခကြျအတိုငျး လိုကျနာလုပျဆောငျသှားမယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ရဲ့ သဘာဝရငျးမွဈတှကေ သွစတွေးလအြတှကျတော့ သိပျကို အရေးကွီးပါတယျ။ ဒေါျလာ ၄၈.၃ ဘီလီယံ တနျဖိုးရှိတဲ့ ကြောကျမီးသှေး လုပျငနျးအပေါျ မှီခိုနရေတဲ့ လူမှုအသိုငျးအဝိုငျး နိုငျငံအနှံ့ ရှိပါတယျ။ကြောကျမီးသှေးထုတျလုပျမှု လြှော့ခသြှားဖို့ ကနြောျတို့အစိုးရအဖှဲ့က စီစဉျထားပါတယျ။ လူတှအေပေါျ အခှနျတိုးကောကျတာ၊ လြှပျစဈဓာတျအားခ တိုးကောကျတာ၊ လူမှုအသိုငျးအဝိုငျးတှေ တခြို့ကို ပေးထားတဲ့ အထောကျအပံ့တှေ ဖွတျပဈတာမြိုးတော့ လုပျသှားမဟုတျပါဘူး။”
တောမီးအကပြျအတညျးကွောင့ျ ဥတုရာသီ ပွောငျးလဲမှုအပေါျ စိုးရိမျမှုတှေ တိုးလာနတေဲ့ ပွညျသူ ၁၀ ယောကျမှာ ၇ ယောကျက ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှု တားဆီးရေးမှာ အစိုးရက ဦးဆောငျလုပျကိုငျစခေငြျတယျလို့ Australia Institute က ဇနျနဝါရီ ၁၄ ရကျနေ့က ကောကျယူတဲ့ လူထုစဈတမျးမှာ ဖောျပွပါတယျ။
တခါ ခန့ျမှနျးထားသလို သွစတွေးလမြှာ မိုးသညျးထနျလာမယျ ဆိုရငျလညျး အဲဒီမိုးရတှေကွေောင့ျ မီးလောငျပွငျဖွဈနတေဲ့ ဒသေမှာ ရကွေီးမွပွေိုမှုတှေ၊သဈပငျတှေ ကြိုးကတြာတှေ ဖွဈလာနိုငျတဲ့အပွငျရထေုညဈညမျးမှုတှေ ဖွဈလာနိုငျတာပါ။ လကျရှိမှာတော့ တောမီးတှကေနေ ထှကျလာတဲ့ မီးခိုးငှေ့တှဟောလညျး ကမ်ဘာ့လစေီးကွောငျးအတိုငျး လိုကျပါသှားပွီး လထေုညဈညမျးမှုတှေ ဖွဈနပေါတယျ။ ဒီတောမီးတှကွေောင့ျပဲ သွစတွေးလနြိုငျငံမှာ လူ ၃၀ နီးပါး သဆေုံးခဲ့ရသလို လူနအေိမျ ၂၅၀၀ ကြောျနဲ့ မွေဧက သနျးခြီ လောငျကြှမျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
