[Zawgyi/Unicode]
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ လူမည်းအမျိုးသား George Floyd ရဲဖမ်းဆီးခံထားရစဉ် လူဖြူရဲကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့အပေါ် မကျေနပ်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲလှုပ်ရှားမှု နောက်ဆုံး အခြေအနေ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုတွေကို VOA မြန်မာပိုင်းအယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာနဲ့ မစုမြတ်မွန် မေးမြန်းထားပါတယ်။
မစုမြတ်မွန်။ ။ George Floyd ရဲ့အသုဘ အင်္ဂါနေ့ကပြီးသွားတဲ့နောက်ပိုင်း အင်္ဂါနေ့ ညပိုင်း ဆန္ဒပြမှုတွေ တော်တော်လေး နည်းသွားတယ်ထင်တယ် ဦးကျော်ဇံသာ။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ ဟုတ်ပါတယ်။ ငြိမ်းသက်ပြေလျော့စပြုပြီလို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်ဖြူတော်ရှေ့ မှာ လုံခြုံရေး တင်းတင်းကြပ်ကြပ်ချထားခဲ့တဲ့ သံစကာခြံစည်းရိုးတွေဆို ဒီကနေ့ကစပြီး တချို့ဖယ်ရှားမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေထွက်နေပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲဒီနေရာဟာ George Floyd ရဲ့ အထိမ်းအမှတ် နေရာတခုလိုကို ဖြစ်နေပါပြီ။ ဓါတ်ပုံတွေ၊ ရုပ်ပုံတွေ၊ ပန်းချီကားတွေ၊ ပိုစတာတွေနဲ့၊ အခုအဲဒါတချို့ ရုပ်သိမ်းမယ် ပြောနေတော့ အခြေအနေကတော့ ပုံမှန်အခြေအနေ၊ ပုံမှန်ဆိုပေမဲ့ COVID-19 အခြေအနေတော့ ရှိနေဦးမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ ပုံမှန်အခြေအနေကို တဖြည်းဖြည်း ရောက်ရှိသွားမယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
မစုမြတ်မွန်။ ။ George Floyd သေဆုံးသွားလို့ဖြစ်လာတဲ့ လှုပ်ရှားမှု ဂယက်ကလည်း အမေရိကန်နိုင်ငံရေးလောကကို တော်တော်လေး ဂယက်ရိုက်နေပါတယ်။ ဥပမာတခုဆိုရင် လာမယ့်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကျရင် Democratic ပါတီဘက်က သမ္မတလောင်း ဝင်အရွေးခံမယ့် Joe Biden နဲ့အတူ ဒုသမ္မတလောင်း Running mate ကို လူမည်းအမျိုးသမီးတယောက်ယောက်ကို ရွေးပါဆိုတဲ့ တိုက်တွန်းမှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဒီအပေါ်မှာရော ဦးကျော်ဇံသာ ဘယ်လိုမြင်ပါလဲ။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ အစထဲကလည်း Joe Biden နဲ့အတူတွဲ ဒုသမ္မတလောင်း အရွေးခံမယ့်သူတွေထဲမှ လူမည်း အမျိုးသမီးပါသင့်တယ်ဆိုတာလည်း တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ဒီကိစ္စ မဖြစ်ခင်ထဲကပါ။ ဥပမာ California က Senator Kamala Harris နောက်တခါ သမ္မတကတော်ဟောင်း Michelle Obama ဆိုရင်လည်း လူတွေက တော်တော်လေး တစ်ပေးကြပါတယ်။ အခုတော့ ဒီအသံက ပိုပြီး ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ထွက်လာပါတယ်။ များသောအားဖြင့် Kamala Harris က ဒုသမ္မတလောင်းအဖြစ် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်လာမလားဆိုတာ တော်တော်လေး ပြောလာတာ တေ့ွရပါတယ်။ ဒါကတော့ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အရွေးခံဖို့ကိစ္စတွေပါ။ တချိန်ထဲမှာပဲ Congress မှာ ရဲဥပဒေပြုပြင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး Democrat က တင်သွင်းတာရှိတယ်။ Republican ဘက်ကလည်း အပြိုင်လုပ်မယ်ဆိုပြီး တင်သွင်းတာ တွေ့ရပါတယ်။ ရဲပြုပြင်ရေးကိစ္စနဲ့ပါတ်သက်ပြီး နှစ် ဘက် အပြိုင်အဆိုင်ကြိုးပမ်းနေကြတာကတော့ နာမည်သာ၊ အဓိပ္ပါယ်သာကွဲပြီး တသဘောထဲလို့ ဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ထူးခြားမှုတခုက သမ္မတ Donald Trump ရဲ့ Twitter မှာရေးသားမှုဖြစ်ပါတယ်။ New York ပြည်နယ် Buffalo မြို့မှာ အသက် ၇၅ နှစ်အရွယ် လူကြီးတယောက်ကို ရဲက တွန်းလိုက်လို့ လဲသွားပြီး ခေါင်းမှာ သွေးထွေထွက်နေတဲ့ Video ဟာတဲ့ Scam လုပ်တာတဲ့ Conspiracy သာဖြစ်တယ်တဲ့။ ရဲတွန်းလိုက်တာက သာသာလေးရယ်။ ဆောင့်ကြသွားတာက အရှိန်ပြင်းတယ်ဆိုတာ တမင်လုပ်ပြီး နာမည်ဖျက်တာဖြစ်တယ်လို့ Donald Trump က ခုခံပြီးရေးပါတယ်။ အဲဒီ Twitter မှာ ရေးသားချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ သတင်းသမားတွေက တော်တော်လေး စိတ်ဝင်တစားနဲ့ သမ္မတရဲ့ Republican ပါတီအမတ်တွေကို မေးဖို့ကြိုးစားတာ ၁၀ လောက်တောင်ရှိတယ်ထင်ပါတယ်။ ဘယ်သူကမှ ဒဲ့ထိုး မဖြေဘဲ Senator Mitt Romney တယောက်ကပဲ ထူးခြားတယ်။ သူကတော့ ဆန္ဒပြပွဲကိုလည်း ကိုယ်တိုင်သွားခဲ့တယ်။ အခု Donald Trump ရဲ့ Twitter မှာရေးသားချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း “အဲဒီပုံတေ့ွရတာ သူတော်တော့်ကို ထိတ်လန့်သွားတယ်။ ဘယ်သူတွေက ပြောနေ ပြောနေ သူတို့ပြောတာကို အထွေအထူး ဂရုစိုက်နေမှာ မဟုတ်ဘူး။ သူ့အမြင်ကတော့ ဒီဟာကြည့်ရဟာ အင်မတန် ထိတ်လန့်စရာဖြစ်ရပ်ပဲလို့ ယူဆတယ်။” ဆိုပြီးတော့ သတင်းထောက်တွေရဲ့ မေးခွန်းကို သူက တုံ့ပြန်ပြောသွားပါတယ်ခင်ဗျ။
စုမြတ်မွန်။ ။ အခုလိုမျိုး ဦးကျော်ဇံသာပြောသွားသလိုပဲ အမေရိကန်နိုင်ငံရေးအပေါ် ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုအပါအဝင် George Floyd သေဆုံးသွားမှုကြောင့် ဖြစ်လာတာက၊ ရဲတွေအလွန်အကျွံ အင်အားသုံးတာတွေ၊ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ အသားအရောင်ခွဲခြားမှုပြဿနာတွေက ဒီနေ့အထိ ရှိနေသေးတယ်ဆိုတာကို လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ မီးမောင်းထိုးပြနေကြတာပါ။ လှုပ်ရှားမှုအရှိန်ကလည်း အမေရိကန် တခုထဲမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ တကမ္ဘာလုံးမှာ ပြန့်နေတာပါ။ အဲဒီလှုပ်ရှားမှုတွေ အရှိန်ကရော လွယ်လွယ်နဲ့ ငြိမ်သွားမယ်လို့ ဦးကျော်ဇံသာ မြင်ပါလား။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ မြေပြင်မှာဖြစ်နေတဲ့ Ground situation ကတော့ တဖြည်းဖြည်း ငြိမ်သက်သွားမယ့် သဘောရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဒီလှုပ်ရှားမှုရဲ့ ရည်မှန်းချက်ကတော့ ရဲရဲ့ အကိုင်အတွယ် တခုထဲနဲ့ ပြီးသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ လူဖြူ လူမည်း လူတန်းစားကွာဟမှု၊ စီးပွားရေး မညီမ ျှမှု၊ လူမှုရေးမှာ သဟဇာတ မဖြစ်နိုင်မှု စသဖြင့် ပြဿနာတွေက အများကြီးရှိနေတာပါ။ ဒီကိစ္စတွေက တငွေ့ငွေ့နဲ့သွားရမယ်။ ရေရှည် တိုက်ယူ လုပ်ယူရမယ့် ကိစ္စဖြစ်တယ်လို့လည်း ထင်ပါတယ်။ စီးပွားရေးမညီမ ျှမှု၊ လူတန်းစား မညီမ ျှမှုတွေကျတော့ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲလိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ် မစုမြတ်မွန်။
[Unicode Version]
George Floyd သဆေုံးမှု ဆန်ဒပွပှဲတှကေနေ နောကျဆကျတှဲ ရိုကျခတျမှုမြား
အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ လူမညျးအမြိုးသား George Floyd ရဲဖမျးဆီးခံထားရစဉျ လူဖွူရဲကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့ရတဲ့အပေါျ မကြနေပျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲလှုပျရှားမှု နောကျဆုံး အခွအေနေ ဂယကျရိုကျခတျမှုတှကေို VOA မွနျမာပိုငျးအယျဒီတာ ဦးကြောျဇံသာနဲ့ မစုမွတျမှနျ မေးမွနျးထားပါတယျ။
မစုမွတျမှနျ။ ။ George Floyd ရဲ့အသုဘ အငျ်ဂါနေ့ကပွီးသှားတဲ့နောကျပိုငျး အငျ်ဂါနေ့ ညပိုငျး ဆန်ဒပွမှုတှေ တောျတောျလေး နညျးသှားတယျထငျတယျ ဦးကြောျဇံသာ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ ဟုတျပါတယျ။ ငွိမျးသကျပွလြေော့စပွုပွီလို့ ပွောရမှာဖွဈပါတယျ။ အိမျဖွူတောျရှေ့ မှာ လုံခွုံရေးတငျးတငျးကွပျကွပျခထြားခဲ့တဲ့ သံစကာခွံစညျးရိုးတှဆေို ဒီကနေ့ကစပွီး တခြို့ဖယျရှားမယျဆိုတဲ့ သတငျးတှထှေကျနပေါတယျ။ တကယျတော့ အဲဒီနရောဟာ George Floyd ရဲ့ အထိမျးအမှတျ နရောတခုလိုကို ဖွဈနပေါပွီ။ ဓါတျပုံတှေ၊ ရုပျပုံတှေ၊ ပနျးခြီကားတှေ၊ ပိုစတာတှနေဲ့၊ အခုအဲဒါတခြို့ ရုပျသိမျးမယျ ပွောနတေော့ အခွအေနကေတော့ ပုံမှနျအခွအေနေ၊ ပုံမှနျဆိုပမေဲ့ COVID-19 အခွအေနတေော့ ရှိနေဦးမှာပါ။ ဒါပမေဲ့ ပုံမှနျအခွအေနကေို တဖွညျးဖွညျး ရောကျရှိသှားမယျလို့ ယူဆရပါတယျ။
မစုမွတျမှနျ။ ။ George Floyd သဆေုံးသှားလို့ဖွဈလာတဲ့ လှုပျရှားမှု ဂယကျကလညျး အမရေိကနျနိုငျငံရေးလောကကို တောျတောျလေး ဂယကျရိုကျနပေါတယျ။ ဥပမာတခုဆိုရငျ လာမယ့ျသမ်မတရှေးကောကျပှဲကရြငျ Democratic ပါတီဘကျက သမ်မတလောငျး ဝငျအရှေးခံမယ့ျ Joe Biden နဲ့အတူ ဒုသမ်မတလောငျး Running mate ကို လူမညျးအမြိုးသမီးတယောကျယောကျကို ရှေးပါဆိုတဲ့ တိုကျတှနျးမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ ဒီအပေါျမှာရော ဦးကြောျဇံသာ ဘယျလိုမွငျပါလဲ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ အစထဲကလညျး Joe Biden နဲ့အတူတှဲ ဒုသမ်မတလောငျး အရှေးခံမယ့ျသူတှထေဲမှ လူမညျး အမြိုးသမီးပါသင့ျတယျဆိုတာလညျး တှေ့ခဲ့ရပါတယျ။ ဒီကိစ်စ မဖွဈခငျထဲကပါ။ ဥပမာ California က Senator Kamala Harris နောကျတခါ သမ်မတကတောျဟောငျး Michelle Obama ဆိုရငျလညျး လူတှကေ တောျတောျလေး တဈပေးကွပါတယျ။ အခုတော့ ဒီအသံက ပိုပွီး ကယြျကယြျလောငျလောငျ ထှကျလာပါတယျ။ မြားသောအားဖွင့ျ Kamala Harris က ဒုသမ်မတလောငျးအဖွဈ ပါဝငျယှဉျပွိုငျလာမလားဆိုတာ တောျတောျလေး ပွောလာတာ တှေ့ရပါတယျ။ ဒါကတော့ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲအတှကျ အရှေးခံဖို့ကိစ်စတှပေါ။ တခြိနျထဲမှာပဲ Congress မှာ ရဲဥပဒပွေုပွငျရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး Democrat က တငျသှငျးတာရှိတယျ။ Republican ဘကျကလညျး အပွိုငျလုပျမယျဆိုပွီး တငျသှငျးတာ တှေ့ရပါတယျ။ ရဲပွုပွငျရေးကိစ်စနဲ့ပါတျသကျပွီး နှဈ ဘကျ အပွိုငျအဆိုငျကွိုးပမျးနကွေတာကတော့ နာမညျသာ၊ အဓိပ်ပါယျသာကှဲပွီး တသဘောထဲလို့ ဆိုရမှာဖွဈပါတယျ။ ထူးခွားမှုတခုက သမ်မတ Donald Trump ရဲ့ Twitter မှာရေးသားမှုဖွဈပါတယျ။
New York ပွညျနယျ Buffalo မွို့မှာ အသကျ ၇၅ နှဈအရှယျ လူကွီးတယောကျကို ရဲက တှနျးလိုကျလို့ လဲသှားပွီး ခေါငျးမှာ သှေးထှထှေကျနတေဲ့ Video ဟာတဲ့ Scam လုပျတာတဲ့ Conspiracy သာဖွဈတယျတဲ့။ ရဲတှနျးလိုကျတာက သာသာလေးရယျ။ ဆောင့ျကွသှားတာက အရှိနျပွငျးတယျဆိုတာ တမငျလုပျပွီး နာမညျဖကြျတာဖွဈတယျလို့ Donald Trump က ခုခံပွီးရေးပါတယျ။ အဲဒီ Twitter မှာ ရေးသားခကြျနဲ့ ပတျသကျလို့ သတငျးသမားတှကေ တောျတောျလေး စိတျဝငျတစားနဲ့ သမ်မတရဲ့ Republican ပါတီအမတျတှကေို မေးဖို့ကွိုးစားတာ ၁၀ လောကျတောငျရှိတယျထငျပါတယျ။ ဘယျသူကမှ ဒဲ့ထိုး မဖွဘေဲ Senator Mitt Romney တယောကျကပဲ ထူးခွားတယျ။ သူကတော့ ဆန်ဒပွပှဲကိုလညျး ကိုယျတိုငျသှားခဲ့တယျ။ အခု Donald Trump ရဲ့ Twitter မှာရေးသားခကြျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့လညျး “အဲဒီပုံတှေ့ရတာ သူတောျတော့ျကို ထိတျလန့ျသှားတယျ။ ဘယျသူတှကေ ပွောနေ ပွောနေ သူတို့ပွောတာကို အထှအေထူး ဂရုစိုကျနမှော မဟုတျဘူး။ သူ့အမွငျကတော့ ဒီဟာကွည့ျရဟာ အငျမတနျ ထိတျလန့ျစရာဖွဈရပျပဲလို့ ယူဆတယျ။” ဆိုပွီးတော့ သတငျးထောကျတှရေဲ့ မေးခှနျးကို သူက တုံ့ပွနျပွောသှားပါတယျခငျဗြ။
စုမွတျမှနျ။ ။ အခုလိုမြိုး ဦးကြောျဇံသာပွောသှားသလိုပဲ အမရေိကနျနိုငျငံရေးအပေါျ ဂယကျရိုကျခတျမှုအပါအဝငျ George Floyd သဆေုံးသှားမှုကွောင့ျ ဖွဈလာတာက၊ ရဲတှအေလှနျအကြှံ အငျအားသုံးတာတှေ၊ လူမြိုးရေးခှဲခွားမှု၊ အသားအရောငျခှဲခွားမှုပွူနာတှကေ ဒီနေ့အထိ ရှိနသေေးတယျဆိုတာကို လှုပျရှားမှုတှနေဲ့ မီးမောငျးထိုးပွနကွေတာပါ။ လှုပျရှားမှုအရှိနျကလညျး အမရေိကနျ တခုထဲမှာ မဟုတျပါဘူး။ တကမ်ဘာလုံးမှာ ပွန့ျနတောပါ။ အဲဒီလှုပျရှားမှုတှေ အရှိနျကရော လှယျလှယျနဲ့ ငွိမျသှားမယျလို့ ဦးကြောျဇံသာ မွငျပါလား။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ မွပွေငျမှာဖွဈနတေဲ့ Ground situation ကတော့ တဖွညျးဖွညျး ငွိမျသကျသှားမယ့ျ သဘောရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး ဒီလှုပျရှားမှုရဲ့ ရညျမှနျးခကြျကတော့ ရဲရဲ့ အကိုငျအတှယျ တခုထဲနဲ့ ပွီးသှားမှာ မဟုတျပါဘူး။ လူဖွူ လူမညျး လူတနျးစားကှာဟမှု၊ စီးပှားရေး မညီမ ြှမှု၊ လူမှုရေးမှာ သဟဇာတ မဖွဈနိုငျမှု စသဖွင့ျ ပွူနာတှကေ အမြားကွီးရှိနတောပါ။ ဒီကိစ်စတှကေ တငှေ့ငှေ့နဲ့သှားရမယျ။ ရရှေညျ တိုကျယူ လုပျယူရမယ့ျ ကိစ်စဖွဈတယျလို့လညျး ထငျပါတယျ။ စီးပှားရေးမညီမ ြှမှု၊ လူတနျးစား မညီမ ြှမှုတှကေတြော့ ပိုပွီးတော့ ခကျခဲလိမ့ျမယျလို့ ယူဆပါတယျ မစုမွတျ။
