(Zawgyi / Unicode)
ထိုင်းနိုင်ငံ မြန်မာသံရုံးမှာ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်မဲတွေ ပေးနိုင်ပြီဆိုပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ ဘန်ကောက် မြန်မာသံရုံးကို အရောက်လာမဲပေးဖို့ အခက်အခဲတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီအတွက် အဆင်ပြေအောင်တော့ မြန်မာသံရုံးဘက်က စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ထိုင်းအခြေစိုက် ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မအေးအေးမာ တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ အခြေအနေကြောင့် အလုပ်အကိုင် အခက်အခဲတွေကြားက ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်မဲပေးတာတွေကို စနေနေ့က စခဲ့ပေမယ့် လူဦးရေ ၅၀၀ ကျော်သာ မဲပေးနိုင်ခဲ့ပြီး ဒုတိယ တနင်္ဂနွေနေ့မှာတော့ လူဦးရေ ပထမနေ့ကထက် ပိုများတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်အလိုက် ခွဲထားတဲ့အတွက် စက်ရုံတခုတည်းကနေ အတူတူလာလို့ မရတာတွေလည်း ရှိနေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စေတနာ့ဝန်ထမ်း လုပ်ပေးနေသူတွေကတော့ အဝေးကလာတဲ့သူတွေ အဆင်ပြေစွာ မဲပေးနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာသံအမတ်ကြီးကို တင်ပြထားတယ်လို့ ဘန်ကောက်မြို့က မရီရီဦးက ပြောပြပါတယ်။
“ကြေညာတာကလည်း မဲပေးရမယ့် စာရင်းဇယားကို ၂ ရက်နေ့မှာ ကြေညာတော့ တချို့ကလေးတွေက မသိကြဘူး။ ဘန်ကောက်က လူတွေကတော့ နေ့ချင်းသွားလို့ရတယ်။ တောင်ပိုင်းကလာတဲ့ ကလေးတွေက အဝေးကြီး တညလုံး ကားပေါ်အိပ်ပြီး လာကြရတယ်။ ဗော်လန်တီယာတွေကတော့ တောင်ပိုင်းကလူတွေကိုတော့ တနေ့တည်းမှာ ပေးနိုင်အောင် စီစဉ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။”
မဲထည့်ဖို့ အခက်အခဲဖြစ်နေရတဲ့ အလုပ်သမားတွေရဲ့ အခြေအနေကိုတော့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား အခွင့်အရေးကွန်ရက်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်က အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“သူ့အမည်နာမည်လည်း ပါလာပြီ။ သူပေးရမယ့် နေ့ရက် အချိန်နာရီလည်း သိပြီ။ ဒါပေမယ့် သံရုံးကို လွယ်လင့်တကူ မသွားနိုင်တာကြောင့်တကြောင်း၊ သံရုံးနဲ့ ကိုယ်နေတဲ့နေရာနဲ့ ဝေးတော့ ငွေကုန်ကျတာလည်း များတယ်။ မော်တော်ယာဉ်နဲ့ ခရီးသွားလာဖို့ ခက်တယ်။ ကိုယ့်နာမည် ဘယ်နေ့မှာပါတယ် ဆိုတာကို မသိတာလည်း ပါတယ်။ မြန်မာသံအမတ်ကြီးကတော့ စက်ရုံက အလုပ်သမားတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနကို ခွင့်တောင်းထားပေမယ့် အလုပ်ရုံတွေက ကုန်ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းမှာစိုးလို့ ခွင့်မပြုတာလည်း ပါနိုင်တယ်။ အဲဒီအကြောင်းတရားတွေ တိုက်ဆိုင်သွားတော့ မဲပေးမှု အားနည်းသွားတယ်လို့ ကျနော်တို့က သုံးသပ်ပါတယ်။”
မဲထည့်ရတဲ့နေ့ မတူတာပဲဖြစ်ဖြစ် မဲထည့်ဖို့ ရောက်လာရင်တော့ ညနေ ၆ နာရီအတွင်းမှာ မဲထည့်နိုင်ဖို့ စီစဉ်ပေးနေတယ်လို့ ဘန်ကောက်မြို့ မြန်မာသံရုံးက မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးမျိုးမြင့်သန်းက သတင်းထောက်တွေကို ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
“ရောက်လာခဲ့ရင်လည်း ညနေ ၆ နာရီအတွင်း ရောက်လာတဲ့သူတွေ အားလုံးကို လုပ်ပေးမှာပဲ။ အဲဒါကြောင့် စောင့်နိုင်ရင်တော့ စောင့်လို့ရတယ်။ တချို့ကျ ညနေမှလာမယ်၊ ညနေ ၆ နာရီအတိုင်ခင် အထဲရောက်ရင် အကုန်ပေးမှာပဲ။”
မြန်မာသံရုံးဘက်ကတော့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ရက်မှာ မရောက်လာသူတွေ ရှိတာကြောင့် သတ်မှတ်ရက်မဟုတ်ဘဲ မဲပေးဖို့ စောင့်နေတဲ့သူတွေရှိရင် မဲပေးနိုင်ဖို့ စီစဉ်ပေးနေပါတယ်။
မဲထည့်တဲ့ ပထမနေ့မှာ လူဦးရေ ၁,၈၀၀ လောက် သတ်မှတ်ထားပေမယ့် လူဦးရေ ၅၀၀ ကျော်လောက်သာ မဲထည့်နိုင်ခဲ့တာကြောင့် သတ်မှတ်ထားတဲ့ ရက်အတွင်း မဲထည့်ဖို့ စာရင်းပေးသွင်းထားသူ ၃၆,၀၀၀ ကျော်လုံး မဲပေးနိုင်ဖို့ မပေးနိုင်ဖို့တော့ မသေချာသေးပါဘူး။
----------------------
(Unicode)
ထိုငျးရောကျ မွနျမာအလုပျသမားမြား ကွိုတငျမဲပေးရေး အခကျအခဲကွုံ
ထိုငျးနိုငျငံ မွနျမာသံရုံးမှာ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ ကွိုတငျမဲတှေ ပေးနိုငျပွီဆိုပမေယ့ျ မွနျမာနိုငျငံသားတှအေနနေဲ့ ဘနျကောကျ မွနျမာသံရုံးကို အရောကျလာမဲပေးဖို့ အခကျအခဲတှေ ရှိနပေါတယျ။ ဒီအတှကျ အဆငျပွအေောငျတော့ မွနျမာသံရုံးဘကျက စီစဉျဆောငျရှကျပေးနတေယျလို့ ဆိုပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ထိုငျးအခွစေိုကျ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မအေးအေးမာ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကပျရောဂါ အခွအေနကွေောင့ျ အလုပျအကိုငျ အခကျအခဲတှကွေားက ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ ကွိုတငျမဲပေးတာတှကေို စနနေေ့က စခဲ့ပမေယ့ျ လူဦးရေ ၅၀၀ ကြောျသာ မဲပေးနိုငျခဲ့ပွီး ဒုတိယ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာတော့ လူဦးရေ ပထမနေ့ကထကျ ပိုမြားတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျအလိုကျ ခှဲထားတဲ့အတှကျ စကျရုံတခုတညျးကနေ အတူတူလာလို့ မရတာတှလေညျး ရှိနကွေတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
စတေနာ့ဝနျထမျး လုပျပေးနသေူတှကေတော့ အဝေးကလာတဲ့သူတှေ အဆငျပွစှော မဲပေးနိုငျရေးအတှကျ မွနျမာသံအမတျကွီးကို တငျပွထားတယျလို့ ဘနျကောကျမွို့က မရီရီဦးက ပွောပွပါတယျ။
“ကွညောတာကလညျး မဲပေးရမယ့ျ စာရငျးဇယားကို ၂ ရကျနေ့မှာ ကွညောတော့ တခြို့ကလေးတှကေ မသိကွဘူး။ ဘနျကောကျက လူတှကေတော့ နေ့ခငြျးသှားလို့ရတယျ။ တောငျပိုငျးကလာတဲ့ ကလေးတှကေ အဝေးကွီး တညလုံး ကားပေါျအိပျပွီး လာကွရတယျ။ ဗောျလနျတီယာတှကေတော့ တောငျပိုငျးကလူတှကေိုတော့ တနေ့တညျးမှာ ပေးနိုငျအောငျ စီစဉျပေးဖို့ တောငျးဆိုထားပါတယျ။”
မဲထည့ျဖို့ အခကျအခဲဖွဈနရေတဲ့ အလုပျသမားတှရေဲ့ အခွအေနကေိုတော့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား အခှင့ျအရေးကှနျရကျရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးအောငျကြောျက အခုလို ပွောပွပါတယျ။
“သူ့အမညျနာမညျလညျး ပါလာပွီ။ သူပေးရမယ့ျ နေ့ရကျ အခြိနျနာရီလညျး သိပွီ။ ဒါပမေယ့ျ သံရုံးကို လှယျလင့ျတကူ မသှားနိုငျတာကွောင့ျတကွောငျး၊ သံရုံးနဲ့ ကိုယျနတေဲ့နရောနဲ့ ဝေးတော့ ငှကေုနျကတြာလညျး မြားတယျ။ မောျတောျယာဉျနဲ့ ခရီးသှားလာဖို့ ခကျတယျ။ ကိုယ့ျနာမညျ ဘယျနေ့မှာပါတယျ ဆိုတာကို မသိတာလညျး ပါတယျ။ မွနျမာသံအမတျကွီးကတော့ စကျရုံက အလုပျသမားတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ အလုပျသမားဝနျကွီးဌာနကို ခှင့ျတောငျးထားပမေယ့ျ အလုပျရုံတှကေ ကုနျထုတျလုပျမှု ကဆြငျးမှာစိုးလို့ ခှင့ျမပွုတာလညျး ပါနိုငျတယျ။ အဲဒီအကွောငျးတရားတှေ တိုကျဆိုငျသှားတော့ မဲပေးမှု အားနညျးသှားတယျလို့ ကနြောျတို့က သုံးသပျပါတယျ။”
မဲထည့ျရတဲ့နေ့ မတူတာပဲဖွဈဖွဈ မဲထည့ျဖို့ ရောကျလာရငျတော့ ညနေ ၆ နာရီအတှငျးမှာ မဲထည့ျနိုငျဖို့ စီစဉျပေးနတေယျလို့ ဘနျကောကျမွို့ မွနျမာသံရုံးက မွနျမာသံအမတျကွီး ဦးမြိုးမွင့ျသနျးက သတငျးထောကျတှကေို ရှငျးပွခဲ့ပါတယျ။
“ရောကျလာခဲ့ရငျလညျး ညနေ ၆ နာရီအတှငျး ရောကျလာတဲ့သူတှေ အားလုံးကို လုပျပေးမှာပဲ။ အဲဒါကွောင့ျ စောင့ျနိုငျရငျတော့ စောင့ျလို့ရတယျ။ တခြို့ကြ ညနမှေလာမယျ၊ ညနေ ၆ နာရီအတိုငျခငျ အထဲရောကျရငျ အကုနျပေးမှာပဲ။”
မွနျမာသံရုံးဘကျကတော့ သတျမှတျထားတဲ့ရကျမှာ မရောကျလာသူတှေ ရှိတာကွောင့ျ သတျမှတျရကျမဟုတျဘဲ မဲပေးဖို့ စောင့ျနတေဲ့သူတှရှေိရငျ မဲပေးနိုငျဖို့ စီစဉျပေးနပေါတယျ။
မဲထည့ျတဲ့ ပထမနေ့မှာ လူဦးရေ ၁,၈၀၀ လောကျ သတျမှတျထားပမေယ့ျ လူဦးရေ ၅၀၀ ကြောျလောကျသာ မဲထည့ျနိုငျခဲ့တာကွောင့ျ သတျမှတျထားတဲ့ ရကျအတှငျး မဲထည့ျဖို့ စာရငျးပေးသှငျးထားသူ ၃၆,၀၀၀ ကြောျလုံး မဲပေးနိုငျဖို့ မပေးနိုငျဖို့တော့ မသခြောသေးပါဘူး။
