[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေကို ထိန်းထားနိုင်အောင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ ကြိုးပမ်းနေကြပါတယ်။ အလုပ်မဆင်းဘဲ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ ပါဝန်ကြတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို အကူအညီပေးဖို့လည်း ပြင်ဆင်နေကြတာပါ။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က ပြောပြပေးမှာပါ။
ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းနဲ့ အာဏာဖီဆန်တဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှုကို နိုင်ငံအဝန်းက ဝန်ထမ်းတွေ၊ အလုပ်သမားတွေ ပူးပေါင်းပါဝင်လာတာကြောင့် ဒီအခြေအနေကို ဆက်ထိန်းထားနိုင်အောင် ဦးဆောင်သူတွေ ကြိုးပမ်းနေကြတာပါ။ အလုပ်မဆင်းဘဲ ဆန္ဒပြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုဟာ အုပ်ချုပ်မှုယန္တရားကို ရပ်တန့်ဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းဖြစ်တာကြောင့် ဆက်ထိန်းထားနိုင်ဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့လည်း စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး လူထုလှုပ်ရှားမှု ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကော်မတီ (Joint Action Committee) ပြောခွင့်ရ ကိုကျော်ကျော်က ပြောပါတယ်။
“ဦးနေဝင်းအစိုးရရော၊ မဆလ အစိုးရရော နိုင်ငံတကာနဲ့ စီးပွားရေးချိတ်ဆက်မှုက သိပ်မရှိဘူး။ အဲဒီတော့ သူတို့ အကျိုးစီးပွားပျက်စီးမှုက သိပ်မရှိဘူး။ အဲဒီတော့ အရင်တုန်းက အာဏာသာ အဓိကပေါ့။ အခုကျတော့ မင်းအောင်လှိုင်က အာဏာသိမ်းတာက သူ့အကျိုးစီးပွားအတွက် သိမ်းတာဆိုတော့ ကျနော်တို့က အခုတိုက်ပွဲမှာ သူ့ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး ယန္တရားကိုလည်းတိုက်သလို၊ သူနဲ့တကွ သူ့ကိုဝန်းရံ ထောက်ခံနေတဲ့လူတွေရဲ့ အကျိုးစီးပွားကိုပါ ကျနော်တို့ တိုက်ရမယ်။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့က ဒီနှစ်ခုစလုံးကို ဦးတည်ပြီး တိုက်ဖို့လိုတယ်။ ရပ်တန့်နိုင်မယ် ဆိုရင်တော့ တစ်လအတွင်းမှာတင် အဆုံးအဖြတ်တခု ပေါ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်တယ်ဗျ။”
နိုင်ငံအဝန်းက မြို့တော်တော်များများမှာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ အင်အားဖြည့်ထားပေမဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကတော့ ဒီသီတင်းပတ်ထဲ လှုပ်ရှားမှုမှာ အလုပ်သမားတွေ၊ ဝန်ထမ်းတွေ ဆက်လက် ပူးပေါင်းပါဝင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ CDM လှုပ်ရှားမှုအတွက် အရပ်ဘက်နဲ့ ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ဒေသအလိုက် ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုးပေးနေကြပါတယ်။ CDM လှုပ်ရှားမှု အောင်မြင်ဖို့အတွက် ဒီလှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်လာကြတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ အလုပ်သမားတွေကို ပံ့ပိုးနိုင်ဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့လည်း မန္တလေး CDM ထောက်ပံ့ကူညီရေးအဖွဲ့ (CDM Support Mandalay) ဦးဆောင်သူ ဒေါက်တာနေသုခက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အခုဘူတာကြီးရှေ့မှာလေ ထိုင်သပိတ် မန္တလေးအနေနဲ့ ထိုင်သပိတ်လုပ်တဲ့အချိန်မှာ ဆရာဝန်တွေ၊ ဆရာမတွေ၊ စည်ပင်တွေ တော်တော်များများ ပါလာကြပါပြီ။ လမ်းပေါ်ထွက်တဲ့အထိကို ပါလာကြပါပြီ။ ကျနော်တို့ စည်းရုံးနိုင်မှုကောင်းတယ်။ နောက်ပြီး သူတို့ကို ထောက်ပံ့နိုင်မှု၊ cover ပေးနိုင်မှု ကောင်းရင် ကောင်းသလောက် မြန်သွားမှာ။ အဲဒါက အကုန်လုံးပေါင်းပြီး၊ ဝိုင်းပြီး တွန်းမှရမှာ။”
နိုင်ငံတကာဖိအား၊ ပြည်တွင်းဖိအားနဲ့ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ တက်ကြွတဲ့ပါဝင်မှုတွေကြောင့် မကြာခင်မှာ သပိတ်တိုက်ပွဲ အောင်မြင်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ကြောင်း ကျောင်းသား၊ ရှေ့နေတွေနဲ့ အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေ ပေါင်းစည်းထားတဲ့ မကွေးတိုင်း CDM ထောက်ပံ့ရေးက ကိုကျော်ကိုရှိန်က ပြောပါတယ်။ CDM လုပ်ရင်းစိတ်ဖိစီးနေသူတွေ၊ ဒုက္ခရောက် သူတွေအတွက် နှစ်သိမ့်ဆွေးနွေးပေးတာ၊ အခမဲ့ရှေ့နေလိုက်ပေးတာ၊ ဝန်ထမ်းအိမ်ယာတွေက နှင်ထုတ်ခံရတာတွေအတွက် စီစဉ်ပေးနေကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ကတော့ ထောက်ပံ့ကြေးလို့ မသုံးပါဘူး။ ချီးမြှင့်ဂုဏ်ပြုတဲ့ အစီအစဉ်တွေလည်း ပြုလုပ်ထားပါတယ်။ သွားရေးလာရေး အခက်အခဲ ဖြစ်တယ်ဆိုရင်လည်း လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့က ကားတွေနဲ့ အဆင်သင့်ချိတ်ဆက် ထားတယ်ပေါ့။ ကောက်နေတဲ့ စာရင်းအရ တနေ့ထက်တနေ့ တရိပ်ရိပ်တက်လာတယ်ဆိုတော့ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းကြေညာနိုင်တယ်ဆိုရင် အောင်မြင်ပြီလို့ ပြောလို့ရတယ်ပေါ့။ အစိုးရယန္တရား လုံးဝရပ်သွားမယ့် အနေအထားမျိုး တွေ့ရမယ်။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ သိပ်မကြာတော့ဘူးလို့ပဲ ကျနော်တို့ ယူဆပါတယ်။”
နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတွေဟာ နိုင်ငံရဲ့ ယန္တရားကို သက်ဝင်စေဖို့ လုပ်ရတဲ့သူတွေဖြစ်လို့ စီးပွားရေးစနစ်နဲ့ အစိုးရ ဘယ်လိုပဲပြောင်းပြောင်း စဉ်ဆက်မပြတ် ဆက်လုပ်ကြဖို့နဲ့ တာဝန်ပျက်ကွက်ရင် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေ အတိုင်း အရေးယူနိုင်တယ်လို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီက နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာကနေ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ကြေညာခဲ့တာပါ။
အာဏာထိန်းထားနိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ဥပဒေတချို့ကိုလည်း အာဏာပိုင်တွေက ဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ ပြင်ဆင်လိုက်ပေမဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ကတော့ ဒီလုပ်ရပ်တွေဟာ တရားဝင်မှုမရှိကြောင်းပြောဆိုထားပါတယ်။
[Unicode Version]
CDM ဝနျထမျးဆန်ဒပွမှုကို တတျကွှလှုပျရှားသူတှေ ကူညီဝနျးရံ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျတဲ့ အာဏာဖီဆနျရေး လှုပျရှားမှုတှကေို ထိနျးထားနိုငျအောငျ တကျကွှလှုပျရှားသူတှေ ကွိုးပမျးနကွေပါတယျ။ အလုပျမဆငျးဘဲ ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှမှော ပါဝနျကွတဲ့ ဝနျထမျးတှကေို အကူအညီပေးဖို့လညျး ပွငျဆငျနကွေတာပါ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက ပွောပွပေးမှာပါ။
ငွိမျးခမြျးတဲ့နညျးနဲ့ အာဏာဖီဆနျတဲ့ CDM လှုပျရှားမှုကို နိုငျငံအဝနျးက ဝနျထမျးတှေ၊ အလုပျသမားတှေ ပူးပေါငျးပါဝငျလာတာကွောင့ျ ဒီအခွအေနကေို ဆကျထိနျးထားနိုငျအောငျ ဦးဆောငျသူတှေ ကွိုးပမျးနကွေတာပါ။ အလုပျမဆငျးဘဲ ဆန်ဒပွတဲ့ လှုပျရှားမှုဟာ အုပျခြုပျမှုယန်တရားကို ရပျတန့ျဖို့ အကောငျးဆုံးနညျးလမျးဖွဈတာကွောင့ျ ဆကျထိနျးထားနိုငျဖို့ အရေးကွီးတယျလို့လညျး စဈအာဏာရှငျ ဆန့ျကငြျရေး လူထုလှုပျရှားမှု ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးကောျမတီ ( Joint Action Committee) ပွောခှင့ျရ ကိုကြောျကြောျက ပွောပါတယျ။
“ဦးနဝေငျးအစိုးရရော၊ မဆလ အစိုးရရော နိုငျငံတကာနဲ့ စီးပှားရေးခြိတျဆကျမှုက သိပျမရှိဘူး။ အဲဒီတော့ သူတို့ အကြိုးစီးပှားပကြျစီးမှုက သိပျမရှိဘူး။ အဲဒီတော့ အရငျတုနျးက အာဏာသာ အဓိကပေါ့။ အခုကတြော့ မငျးအောငျလှိုငျက အာဏာသိမျးတာက သူ့အကြိုးစီးပှားအတှကျ သိမျးတာဆိုတော့ ကနြောျတို့က အခုတိုကျပှဲမှာ သူ့ရဲ့ အုပျခြုပျရေး ယန်တရားကိုလညျးတိုကျသလို၊ သူနဲ့တကှ သူ့ကိုဝနျးရံ ထောကျခံနတေဲ့လူတှရေဲ့ အကြိုးစီးပှားကိုပါ ကနြောျတို့ တိုကျရမယျ။ အဲဒီတော့ ကနြောျတို့က ဒီနှဈခုစလုံးကို ဦးတညျပွီး တိုကျဖို့လိုတယျ။ ရပျတန့ျနိုငျမယျ ဆိုရငျတော့ တဈလအတှငျးမှာတငျ အဆုံးအဖွတျတခု ပေါျလာလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျတို့ ယုံကွညျတယျဗြ။”
နိုငျငံအဝနျးက မွို့တောျတောျမြားမြားမှာ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ အငျအားဖွည့ျထားပမေဲ့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေတော့ ဒီသီတငျးပတျထဲ လှုပျရှားမှုမှာ အလုပျသမားတှေ၊ ဝနျထမျးတှေ ဆကျလကျ ပူးပေါငျးပါဝငျကွဖို့ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ CDM လှုပျရှားမှုအတှကျ အရပျဘကျနဲ့ ပရဟိတအဖှဲ့အစညျးတှလေညျး ဒသေအလိုကျ ဝိုငျးဝနျးပံ့ပိုးပေးနကွေပါတယျ။ CDM လှုပျရှားမှု အောငျမွငျဖို့အတှကျ ဒီလှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျလာကွတဲ့ ဝနျထမျးတှေ၊ အလုပျသမားတှကေို ပံ့ပိုးနိုငျဖို့ အရေးကွီးတယျလို့လညျး မန်တလေး CDM ထောကျပံ့ကူညီရေးအဖှဲ့ (CDM Support Mandalay) ဦးဆောငျသူ ဒေါကျတာနသေုခက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ အခုဘူတာကွီးရှေ့မှာလေ ထိုငျသပိတျ မန်တလေးအနနေဲ့ ထိုငျသပိတျလုပျတဲ့အခြိနျမှာ ဆရာဝနျတှေ၊ ဆရာမတှေ၊ စညျပငျတှေ တောျတောျမြားမြား ပါလာကွပါပွီ။ လမျးပေါျထှကျတဲ့အထိကို ပါလာကွပါပွီ။ ကနြောျတို့ စညျးရုံးနိုငျမှုကောငျးတယျ။ နောကျပွီး သူတို့ကို ထောကျပံ့နိုငျမှု၊ cover ပေးနိုငျမှု ကောငျးရငျ ကောငျးသလောကျ မွနျသှားမှာ။ အဲဒါက အကုနျလုံးပေါငျးပွီး၊ ဝိုငျးပွီး တှနျးမှရမှာ။”
မန္တလေးမြို့မှာ CDM ပြုလုပ်တဲ့ ဝန်ထမ်းများ စုပေါင်းဆန္ဒပြ သပိတ်စစ်ကြောင်း။
နိုငျငံတကာဖိအား၊ ပွညျတှငျးဖိအားနဲ့ ဝနျထမျးတှရေဲ့ တကျကွှတဲ့ပါဝငျမှုတှကွေောင့ျ မကွာခငျမှာ သပိတျတိုကျပှဲ အောငျမွငျလိမ့ျမယျလို့ ယုံကွညျကွောငျး ကြောငျးသား၊ ရှေ့နတှေနေဲ့ အရပျဘကျအဖှဲ့တှေ ပေါငျးစညျးထားတဲ့ မကှေးတိုငျး CDM ထောကျပံ့ရေးက ကိုကြောျကိုရှိနျက ပွောပါတယျ။ CDM လုပျရငျးစိတျဖိစီးနသေူတှေ၊ ဒုက်ခရောကျ သူတှအေတှကျ နှဈသိမ့ျဆှေးနှေးပေးတာ၊ အခမဲ့ရှေ့နလေိုကျပေးတာ၊ ဝနျထမျးအိမျယာတှကေ နှငျထုတျခံရတာတှအေတှကျ စီစဉျပေးနကွေောငျးလညျး ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ကတော့ ထောကျပံ့ကွေးလို့ မသုံးပါဘူး။ ခြီးမွှင့ျဂုဏျပွုတဲ့ အစီအစဉျတှလေညျး ပွုလုပျထားပါတယျ။ သှားရေးလာရေး အခကျအခဲ ဖွဈတယျဆိုရငျလညျး လူမှုရေးအသငျးအဖှဲ့က ကားတှနေဲ့ အဆငျသင့ျခြိတျဆကျ ထားတယျပေါ့။ ကောကျနတေဲ့ စာရငျးအရ တနေ့ထကျတနေ့ တရိပျရိပျတကျလာတယျဆိုတော့ ၁၀၀ ရာခိုငျနှုနျးကွညောနိုငျတယျဆိုရငျ အောငျမွငျပွီလို့ ပွောလို့ရတယျပေါ့။ အစိုးရယန်တရား လုံးဝရပျသှားမယ့ျ အနအေထားမြိုး တှေ့ရမယျ။ အဲဒီတော့ ကနြောျတို့ သိပျမကွာတော့ဘူးလို့ပဲ ကနြောျတို့ ယူဆပါတယျ။”
နိုငျငံ့ဝနျထမျးတှဟော နိုငျငံရဲ့ ယန်တရားကို သကျဝငျစဖေို့ လုပျရတဲ့သူတှဖွေဈလို့ စီးပှားရေးစနဈနဲ့ အစိုးရ ဘယျလိုပဲပွောငျးပွောငျး စဉျဆကျမပွတျ ဆကျလုပျကွဖို့နဲ့ တာဝနျပကြျကှကျရငျ နိုငျငံ့ဝနျထမျးဥပဒေ၊ နညျးဥပဒေ အတိုငျး အရေးယူနိုငျတယျလို့ စဈအုပျခြုပျရေး ကောငျစီက နိုငျငံပိုငျသတငျးစာကနေ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ ကွညောခဲ့တာပါ။
အာဏာထိနျးထားနိုငျဖို့ လိုအပျတဲ့ဥပဒတေခြို့ကိုလညျး အာဏာပိုငျတှကေ ဒီရကျပိုငျးအတှငျးမှာပဲ ပွငျဆငျလိုကျပမေဲ့ ရှေးကောကျပှဲအနိုငျရ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ NLD ကတော့ ဒီလုပျရပျတှဟော တရားဝငျမှုမရှိကွောငျးပွောဆိုထားပါတယျ။
