[Zawgyi/Unicode]
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အာဏာရယူပြီးနောက်ပိုင်း အဖွဲ့ဝင်သစ်တွေနဲ့ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဖိတ်ကြားလာတဲ့ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ နိုင်ငံရေးပါတီကြီးတချို့က ဒီကနေ့ သဘောထားကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က ပြောပြပေးမှာပါ။
ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆ ရက်မှာ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းချင်တဲ့အကြောင်း ပါတီအသီးသီးကို မနေ့ကပေးပို့ထားတာပါ။ ဒီပေါ်မှာ သဘောထားကွဲပြားနေကြပြီး ပါတီအများစုက မတက်ရောက်ဘူးလို့ တုံ့ပြန်ထားသလို၊ တက်ရောက်မယ့်ပါတီတချို့လည်း ရှိနေပါတယ်။
အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ပါတီဝင် ဦးစိုးလေးကတော့ NLD အနေနဲ့ တက်ရောက်ဖို့မရှိကြောင်း ဗဟိုပါတီရုံးချုပ်မှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်က သတင်းထောက်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံရာမှာ ပြောလိုက်တာပါ။
“မတက်ပါဘူး၊ မတက်ဘူး၊ ဘာကြောင့်မတက်လဲဆိုတော့ တက်ဖို့ လူမှမရှိတာ။ တို့ကတော့၊ ဒါက အာဏာသိမ်းထားတာပဲကွဲ့။ ကမ္ဘာကလည်း အသိအမှတ်မပြုဘူး၊ တို့ကလည်း အသိအမှတ်မပြုဘူး။”
၂၀၂၀ ပါတီစုံရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်အပေါ် ဥပဒေနဲ့အညီ ဖြေရှင်းတာမျိုး မလုပ်ဘဲ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နာမည်နဲ့ ဖိတ်ကြားလာတဲ့ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြည်သူ့ပါတီက ဒီနေ့ ကြေညာချက်ထုတ်ပြီး တုံ့ပြန်လိုက်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲပေးခဲ့တဲ့ မဲဆန္ဒရှင်တွေ အထူးသဖြင့် ပထမဆုံးအကြိမ် မဲပေးခဲ့ကြတဲ့ လူငယ်မဲဆန္ဒရှင်တွေကို တန်ဖိုးထားတဲ့အနေနဲ့ ဒီလိုဆုံးဖြတ်ရတာလို့ ပါတီဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းဇေယျက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“အဲဒီလို မတက်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ရလဒ်တွေ အပေါ်မှာ တရားဥပဒေနဲ့အညီ စွပ်စွဲ စစ်ဆေးမှုတွေ မပြီးပြတ်သေးခင်မှာ ကျနော်တို့ ပြည်သူ့ပါတီအနေနဲ့ (ရွေးကောက်ပွဲ) ကော်မရှင်နဲ့ တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ဖို့ အခက်အခဲရှိတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်း ကျနော်တို့က၊ ဒါကြောင့် မတက်ဖြစ်တဲ့အကြောင်း ရှင်းပြတဲ့သဘောပါခင်ဗျ။”
ဗဟိုကော်မတီ အစည်းအဝေး ဆုံးဖြတ်ချက်အရနဲ့ လမ်းခရီးအခက်အခဲကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သစ်ရဲ့ အစည်းအဝေးကို မသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း တအောင်း (ပလောင်) အမျိုးသားပါတီ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး မိုင်းအုဏ်းခိုင်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
အလားတူပဲ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် SNLD ကလည်း စစ်အစိုးရခန့်အပ်ထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့ တွေ့ဆုံမှာမဟုတ်ကြောင်း သူတို့ရဲ့ တရားဝင် Facebook လူမှုကွန်ရက်မှာ ပြောဆိုထားတာပါ။ လူ့ဘောင်သစ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကလည်း တက်ရောက်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ဗွီအိုအေကို ပြောထားပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ KSPP ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒေါ်ဒွဲဘူကတော့ အခြေနေအရပ်ရပ်ကို သိနားလည်ဖို့ ဒီအစည်းအဝေးကို ပါတီဘက်က သွားတက်ဖို့ရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
“သူတို့ဘာပြောသလဲ၊ လက်ရှိလက်ငင်း အခြေအနေအပေါ်မှာ သူတို့ဘယ်လို ကျမတို့ပါတီတွေကို ဘာပြောချင်သလဲ၊ ဘာတွေ ဆွေးနွေးဖို့ရှိသလဲဆိုတာ ကျမတို့ သွားမှသိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာတွေပြောမလဲ၊ ဘာတွေဆွေးနွေးမလဲဆိုတာ ကျမတို့က ကျမတို့ပါတီကိုယ်တိုင် သွားပြီးမှ ပါဝင်မယ်ပေါ့နော်။”
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက အာဏာရယူပြီးနောက်ပိုင်း တနှစ်အတွင်းရွေးကောက်ပွဲ ပြန်ကျင်းပပေးမယ်လို့ ကတိပြုထားသလို အခုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကလည်း ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆ ရက်မှာလုပ်မယ့် အစည်းအဝေးမှာလည်း ပါတီတွေနဲ့ ဒါကိုထပ်ပြီး ဆွေးနွေးဖို့ ဖြစ်နိုင်ခြေများတယ်လို့ သုံးသပ်နေကြတာလည်း ရှိပါတယ်။
[Unicode Version]
UEC ဖိတျကွားမှု နိုငျငံရေးပါတီကွီးတခြို့ မတကျ
စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီ အာဏာရယူပွီးနောကျပိုငျး အဖှဲ့ဝငျသဈတှနေဲ့ ပွောငျးလဲဖှဲ့စညျးလိုကျတဲ့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ဖိတျကွားလာတဲ့ အစညျးအဝေးကို တကျရောကျမှာ မဟုတျဘူးလို့ နိုငျငံရေးပါတီကွီးတခြို့က ဒီကနေ့ သဘောထားကွညောခကြျ ထုတျပွနျလိုကျတဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက ပွောပွပေးမှာပါ။
ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက နိုငျငံရေးပါတီတှနေဲ့ ဖဖေောျဝါရီ ၂၆ ရကျမှာ တှေ့ဆုံညှိနှိုငျးခငြျတဲ့အကွောငျး ပါတီအသီးသီးကို မနေ့ကပေးပို့ထားတာပါ။ ဒီပေါျမှာ သဘောထားကှဲပွားနကွေပွီး ပါတီအမြားစုက မတကျရောကျဘူးလို့ တုံ့ပွနျထားသလို၊ တကျရောကျမယ့ျပါတီတခြို့လညျး ရှိနပေါတယျ။
အမြိုးသား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ NLD ပါတီဝငျ ဦးစိုးလေးကတော့ NLD အနနေဲ့ တကျရောကျဖို့မရှိကွောငျး ဗဟိုပါတီရုံးခြုပျမှာ ဖဖေောျဝါရီ ၂၂ ရကျက သတငျးထောကျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံရာမှာ ပွောလိုကျတာပါ။
“မတကျပါဘူး၊ မတကျဘူး၊ ဘာကွောင့ျမတကျလဲဆိုတော့ တကျဖို့ လူမှမရှိတာ။ တို့ကတော့၊ ဒါက အာဏာသိမျးထားတာပဲကှဲ့။ ကမ်ဘာကလညျး အသိအမှတျမပွုဘူး၊ တို့ကလညျး အသိအမှတျမပွုဘူး။”
၂၀၂၀ ပါတီစုံရှေးကောကျပှဲ ရလဒျအပေါျ ဥပဒနေဲ့အညီ ဖွရှေငျးတာမြိုး မလုပျဘဲ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျနာမညျနဲ့ ဖိတျကွားလာတဲ့ အစညျးအဝေးကို တကျရောကျမှာ မဟုတျဘူးလို့ ပွညျသူ့ပါတီက ဒီနေ့ ကွညောခကြျထုတျပွီး တုံ့ပွနျလိုကျပါတယျ။ ၂၀၂၀ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲမှာ မဲပေးခဲ့တဲ့ မဲဆန်ဒရှငျတှေ အထူးသဖွင့ျ ပထမဆုံးအကွိမျ မဲပေးခဲ့ကွတဲ့ လူငယျမဲဆန်ဒရှငျတှကေို တနျဖိုးထားတဲ့အနနေဲ့ ဒီလိုဆုံးဖွတျရတာလို့ ပါတီဒုတိယ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးမငျးဇယေကြ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“အဲဒီလို မတကျရတဲ့ အကွောငျးအရငျးမှာ ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ပတျသကျတဲ့ ရလဒျတှေ အပေါျမှာ တရားဥပဒနေဲ့အညီ စှပျစှဲ စဈဆေးမှုတှေ မပွီးပွတျသေးခငျမှာ ကနြောျတို့ ပွညျသူ့ပါတီအနနေဲ့ (ရှေးကောကျပှဲ) ကောျမရှငျနဲ့ တိုကျရိုကျဆကျသှယျဖို့ အခကျအခဲရှိတယျ ဆိုတဲ့အကွောငျး ကနြောျတို့က၊ ဒါကွောင့ျ မတကျဖွဈတဲ့အကွောငျး ရှငျးပွတဲ့သဘောပါခငျဗြ။”
ဗဟိုကောျမတီ အစညျးအဝေး ဆုံးဖွတျခကြျအရနဲ့ လမျးခရီးအခကျအခဲကွောင့ျ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျသဈရဲ့ အစညျးအဝေးကို မသှားဖို့ ဆုံးဖွတျထားကွောငျး တအောငျး (ပလောငျ) အမြိုးသားပါတီ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူး မိုငျးအုဏျးခိုငျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
အလားတူပဲ ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ SNLD ကလညျး စဈအစိုးရခန့ျအပျထားတဲ့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျနဲ့ တှေ့ဆုံမှာမဟုတျကွောငျး သူတို့ရဲ့ တရားဝငျ Facebook လူမှုကှနျရကျမှာ ပွောဆိုထားတာပါ။ လူ့ဘောငျသဈ ဒီမိုကရကျတဈပါတီကလညျး တကျရောကျမှာမဟုတျဘူးလို့ ဗှီအိုအကေို ပွောထားပါတယျ။
ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီ KSPP ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဒေါျဒှဲဘူကတော့ အခွနေအေရပျရပျကို သိနားလညျဖို့ ဒီအစညျးအဝေးကို ပါတီဘကျက သှားတကျဖို့ရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
“သူတို့ဘာပွောသလဲ၊ လကျရှိလကျငငျး အခွအေနအေပေါျမှာ သူတို့ဘယျလို ကမြတို့ပါတီတှကေို ဘာပွောခငြျသလဲ၊ ဘာတှေ ဆှေးနှေးဖို့ရှိသလဲဆိုတာ ကမြတို့ သှားမှသိမှာ ဖွဈပါတယျ။ ဘာတှပွေောမလဲ၊ ဘာတှဆှေေးနှေးမလဲဆိုတာ ကမြတို့က ကမြတို့ပါတီကိုယျတိုငျ သှားပွီးမှ ပါဝငျမယျပေါ့နောျ။”
စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီက အာဏာရယူပွီးနောကျပိုငျး တနှဈအတှငျးရှေးကောကျပှဲ ပွနျကငြျးပပေးမယျလို့ ကတိပွုထားသလို အခုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျကလညျး ဖဖေောျဝါရီ ၂၆ ရကျမှာလုပျမယ့ျ အစညျးအဝေးမှာလညျး ပါတီတှနေဲ့ ဒါကိုထပျပွီး ဆှေးနှေးဖို့ ဖွဈနိုငျခွမြေားတယျလို့ သုံးသပျနကွေတာလညျး ရှိပါတယျ။
