နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေဟာ အနာဂတ်မှာ စစ်တပ်က ထင်သလို ထိန်းချုပ်လုပ်ဆောင်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ စစ်တပ်က သေချာပေါက် အနိုင်ရဖို့ အရှက်မဲ့ ကြိုးပမ်းချက်တစ်ရပ် ဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံခြားရေးန အတိုင်ပင်ခံ ဒဲရစ်ရှိူလေး (Derek Chollet) က ဒီနေ့ ပြောလိုက်ပါတယ်။ ပြည်သူလူထုရဲ့ နိုင်ငံရေး နယ်ပယ်တွေ စစ်အစိုးရက ဖယ်ရှားပစ်တာကို ကျွန်တော်တို့ အဖြစ်မခံနိုင်ဘူးလို့ တွစ်တာ လူမှုစာမျက်နှာပေါ်မှာ ဒဲရစ်ရှိူလေးက ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ရေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအတွက် မြန်မာစစ်ကောင်စီအပေါ် သံတမန်ရေးနဲ့ စီးပွားရေးအရ ဖိအားပေးမှုတွေ တိုးပေးပြီး NUG ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီရေးအတွက် လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေတဲ့ အတိုက်အခံ အင်အားစုတွေကို ပိုပြီးထောက်ခံရပါမယ်လို့ ဗွီအိုအေ မြန်မာဌာနရဲ့ အမေးကို သူက ပြန်လည်ဖြေကြားပါတယ်။
အမေရိကန်အစိုးရက လွှဲပြောင်းခွင့် ကန့်သတ်ထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဘဏ္ဍာငွေ ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ကို လွှဲပြောင်းပေးဖို့ NUG ရဲ့ တောင်းဆိုချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဗွီအိုအေက မေးမြန်းတဲ့အခါမှာတော့ “ဒါဟာ ဘဏ္ဍာရေး နဲ့ ဥပဒေဆိုင်ရာ ခက်ခဲရှုပ်ထွေးတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ပါတယ်” လို့ ဖြေကြားပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ မြန်မာအစိုးရ ပိုင် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကို စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေ မတော်မတရား ယူသွားမှာကို ကာကွယ်နိုင်မယ့် အလုပ်တွေကို အမေရိကန်အစိုးရက လုပ်ထားပါတယ်လို့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်က သမ္မတဘိုင်ဒန် ပြောခဲ့တဲ့ စကားကိုပဲ ကိုးကားဖြေဆိုသွားပါတယ်။
NUG နဲ့ ဒီမိုကရေစီအရေး ထောက်ခံနေတဲ့ အင်အားစုတွေကို ပိုပြီး အဓိပ္ပါယ်ရှိရှိ ထောက်ခံပံ့ပိုးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြောင်းနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒဖြစ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တရားမျှတမှု၊ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးတွေ ရရှိဖို့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေ မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့ အနီးကပ်လက်တွဲဆောင်ရွက်သွားမယ့်အကြောင်း ဗွီအိုအေ မြန်မာဌာနကို ပြောပါတယ်။
NUG အစိုးရကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုရေး မေးခွန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အားလုံးပါဝင်နိုင်တဲ့ ဒီမိုကရေစီ အနာဂတ်ကို တည်ထောင်နိုင်ဖို့နဲ့ အကျပ်အတည်းကို ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ NUG ကြားကလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့နဲ့ တိုင်းရင်းသား လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းတွေကို အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ဆက်လက်တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသွားမယ့်အကြောင်းလည်း ဒဲရစ်ရှိူလေး (Derek Chollet)က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
[Unicode]
စဈကောငျစီရဲ့ နိုငျငံရေးပါတီဥပဒသေဈဟာ အရှကျမယ့ျကွိုးပမျးခွငျးတရပျဖွဈ (Derek Chollet)
နိုငျငံရေးပါတီမြား မှတျပုံတငျခွငျးဥပဒဟော အနာဂတျမှာ စဈတပျက ထငျသလို ထိနျးခြုပျလုပျဆောငျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲတှမှော စဈတပျက သခြောပေါကျ အနိုငျရဖို့ အရှကျမဲ့ ကွိုးပမျးခကြျတဈရပျ ဖွဈတယျလို့ နိုငျငံခွားရေးန အတိုငျပငျခံ ဒဲရဈရှိူလေး (Derek Chollet) က ဒီနေ့ ပွောလိုကျပါတယျ။ ပွညျသူလူထုရဲ့ နိုငျငံရေး နယျပယျတှေ စဈအစိုးရက ဖယျရှားပဈတာကို ကြှနျတောျတို့ အဖွဈမခံနိုငျဘူးလို့ တှဈတာ လူမှုစာမကြျနှာပေါျမှာ ဒဲရဈရှိူလေးက ဇနျနဝါရီ ၂၉ ရကျနေ့ ရကျစှဲနဲ့ ရေးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
ဒီအတှကျ မွနျမာစဈကောငျစီအပေါျ သံတမနျရေးနဲ့ စီးပှားရေးအရ ဖိအားပေးမှုတှေ တိုးပေးပွီး NUG ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ အပါအဝငျ ဒီမိုကရစေီရေးအတှကျ လှုပျရှားဆောငျရှကျနတေဲ့ အတိုကျအခံ အငျအားစုတှကေို ပိုပွီးထောကျခံရပါမယျလို့ ဗှီအိုအေ မွနျမာဌာနရဲ့ အမေးကို သူက ပွနျလညျဖွကွေားပါတယျ။
အမရေိကနျအစိုးရက လှှဲပွောငျးခှင့ျ ကန့ျသတျထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ဘဏ်ဍာငှေ ဒေါျလာ ၁ ဘီလီယံကို အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG ကို လှှဲပွောငျးပေးဖို့ NUG ရဲ့ တောငျးဆိုခကြျနဲ့ ပတျသကျပွီး ဗှီအိုအကေ မေးမွနျးတဲ့အခါမှာတော့ “ဒါဟာ ဘဏ်ဍာရေး နဲ့ ဥပဒဆေိုငျရာ ခကျခဲရှုပျထှေးတဲ့ အခွအေနေ ဖွဈပါတယျ” လို့ ဖွကွေားပါတယျ။ အမရေိကနျနိုငျငံမှာ ထိနျးသိမျးထားတဲ့ မွနျမာအစိုးရ ပိုငျ ဒေါျလာ ၁ ဘီလီယံကို စဈဗိုလျခြုပျတှေ မတောျမတရား ယူသှားမှာကို ကာကှယျနိုငျမယ့ျ အလုပျတှကေို အမရေိကနျအစိုးရက လုပျထားပါတယျလို့ ၂၀၂၁ ခုနှဈက သမ်မတဘိုငျဒနျ ပွောခဲ့တဲ့ စကားကိုပဲ ကိုးကားဖွဆေိုသှားပါတယျ။
NUG နဲ့ ဒီမိုကရစေီအရေး ထောကျခံနတေဲ့ အငျအားစုတှကေို ပိုပွီး အဓိပ်ပါယျရှိရှိ ထောကျခံပံ့ပိုးနိုငျဖို့ ကွိုးစားနကွေောငျးနဲ့ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ ဆန်ဒဖွဈတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး၊ တရားမြှတမှု၊ ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး၊ တရားဥပဒစေိုးမိုးရေးတှေ ရရှိဖို့ မွနျမာနိုငျငံအတှငျး အရပျဖကျအဖှဲ့အစညျးတှေ မွနျမာပွညျသူတှနေဲ့ အနီးကပျလကျတှဲဆောငျရှကျသှားမယ့ျအကွောငျး ဗှီအိုအေ မွနျမာဌာနကို ပွောပါတယျ။
NUG အစိုးရကို တရားဝငျ အသိအမှတျပွုရေး မေးခှနျးနဲ့ပတျသကျပွီး၊ မွနျမာနိုငျငံမှာ အားလုံးပါဝငျနိုငျတဲ့ ဒီမိုကရစေီ အနာဂတျကို တညျထောငျနိုငျဖို့နဲ့ အကပြျအတညျးကို ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးဖွရှေငျးနိုငျဖို့ NUG ကွားကလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရအဖှဲ့နဲ့ တိုငျးရငျးသား လူနညျးစု အဖှဲ့အစညျးတှကေို အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနအနနေဲ့ ဆကျလကျတိုငျပငျဆှေးနှေးသှားမယ့ျအကွောငျးလညျး ဒဲရဈရှိူလေး (Derek Chollet)က ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
