စစ်အာဏာရှင်အမိန့်နဲ့ ဖွဲ့စည်းတဲ့ ကြံ့ဖွံ့အစိုးရသက်တမ်း ကုန်ဆုံးပြီး ပြည်သူ့ပါတီ NLD အစိုးရတက်လာတဲ့အတွက် “ပြောင်းလဲချိန်တန်ပြီ” ဆိုတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကြွေးကြော်သံအတိုင်း ပြည်သူ့အကျိုးအတွက် စနစ်ဟောင်းကို ပြောင်းလဲနိုင်လိမ့်မယ်လို့ အကြီးအကျယ် မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ အမွေးပေးခဲ့တဲ့ ပြဿနာတွေက အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ အစိုးရဟောင်းနဲ့ အစိုးရသစ် အခြေခံသဘာဝ မတူတာလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အစိုးရဟောင်းကို အခွင့်ထူးခံ စစ်ဗိုလ်လူတန်းစာက ဖွဲ့စည်းတာဖြစ်ပြီး၊ အစိုးရသစ်ကို အနစ်နာခံခဲ့တဲ့ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်က ဖွဲ့စည်းတာမို့ ရည်ရွယ်ချက်ချင်း ကွဲပြားပါတယ်။
ဦးသိန်းစိန်လက်ထက်က ဝန်ကြီးဌာနတွေ ဖောင်းကြွလို့ စရိတ်အကုန်အကျ များတာကို လျော့ချပြီး ကျစ်လစ်တဲ့ အစိုးရဖွဲ့စည်းတာဟာ အခွင့်ထူးခံ စစ်ဗိုလ်ဟောင်းကို မြောက်စားတဲ့ဓလေ့ နိဂုံးချုပ်ပြီလို့ ယူဆရပါလိမ့်မယ်။ အငြိမ်းစားစစ်ဗိုလ်ကြီးတွေက ရာထူးကြီးကြီးနဲ့ အဆောင်အရောင်တွေကို ရယူပြီး အောက်လက်ငယ်သားကို ဖိခိုင်းတဲ့ဓလေ့ဟာ ဦးသိန်းစိန်လက်ထက်မှာ ဆက်လက်ရှင်သန်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အခွင့်ထူးဆုံးရှုံးသွားတဲ့ စစ်ဗိုလ်ဟောင်းတွေက မကျေမနပ် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ပြည်သူ့အကျိုး စီးပွားမြှင့်တင်ရေးဟာ အခွင့်ထူးခံစားတဲ့ စစ်ဗိုလ်ဓလေ့ရဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်ပါတယ်။
တိုင်းသူပြည်သားတွေရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝနဲ့ အမြဲထိတွေ့နေတာ ပြည်ထဲရေးဌာန ဖြစ်ပါတယ်။ အစိုးရ ဖိနှိပ်ယန္တရားအဖြစ် အသုံးပြုတဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့၊ အထူးစုံစမ်းရေးအဖွဲ့ နဲ့ အကျဉ်းဌာနဟာ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ခံ ဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားဒေသမှာ စစ်ဆင်နေတဲ့ အစိုးရတပ်ဟာ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ခံ ဖြစ်တာမို့ ဒီဌာနတွေနဲ့ ပြည်သူလူထုကြား ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်လာမှသာ ပြောင်းလဲမှုကို တိုင်းသူပြည်သားတွေ ခံစားနိုင်ကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးကို ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ကနေ ပြည်နယ် နဲ့ တိုင်းဒေသကြီး အုပ်ချုပ်ရေးကို လွှဲပြောင်းပေးရင် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်တွေ ပါဝင်လာမှာမို့ ပြည်သူ့အကျိုးပြုလုပ်ငန်းတွေ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ပုံကို ဆွေးနွေးနေကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အနှစ်သာရ ပြောင်းလဲမှသာ ပြည်သူလူထု အကျိုးခံစားရပါလိမ့်မယ်။
မြန်မာပြည်ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်ရဲ့ မတ်လအစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုအားလုံးဟာ ပြည်ထဲရေး နဲ့ ကာကွယ်ရေးဌာနရဲ့ လက်အောက်ခံအဖွဲ့အစည်းတွေက ကျူးလွန်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းစွာ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြတဲ့ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေး ကျင့်သုံးလို့မရအောင် ပြည်ထဲရေးဌာနက အဖမ်းအဆီးလုပ်ပြီး အရပ်သားကို ဖိနှိပ်တာမျိုး မဖြစ်အောင် NLD အစိုးရက ဆောင်ရွက်ရလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း တစ်ရာကျော်ပါဝင်တဲ့ လွှတ်တော်က ကမ္ဘာ့စံနှုန်းနဲ့ မညီတဲ့ ဥပဒေတွေကို ပြန်လည်စီစစ်ပြီး ပယ်ဖျက်ဖို့လည်း ကုလသမဂ္ဂ အစီရင်ခံစာ အကြံပေးထားပါတယ်။ NLD အစိုးရ ဖွဲ့စည်းပြီး ရက်ပေါင်း (၁၀၀) အတွင်းမှာ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြလို့ အဖမ်းခံရသူတွေကို လွှတ်ပေးပြီး ဒီမိုကရေစီ ပြုပြင်ရေး ဆက်လုပ်ဖို့ ပန်ကြားထားပါတယ်။
စစ်ဗိုလ်ဟောင်းတွေကို လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူးအဆင့်လောက်ကစပြီး ဝန်ကြီးဌာနတွေမှာ ခန့်တဲ့အတွက် အစိုးရအရည်အသွေး ညံ့ဖျင်းရတဲ့ အစဉ်အလာကို NLD အစိုးရက ရပ်ဆိုင်းပစ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရဟာ ပြုပြင်ရေးကို စလုပ်ပေမယ့် စစ်ဗိုလ်ကို အလုပ်အကျွေးပြုရတဲ့ ဓလေ့ကို မပယ်ဖျက်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေပါတယ်။ အမိန့်နာခံတဲ့ စစ်ဗိုလ်နဲ့ စစ်ဗိုလ်ဟောင်းတွေ အခွင့်ထူးနိုင်အောင် ဖန်တီးထားတဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကို ပြည်သူ့ရေးရာဝန်ဆောင်မှုဌာနအဖြစ် အသွင်းပြောင်းရေးဟာ NLD အစိုးရ ရင်ဆိုင်ရမယ့် ပြဿနာကြီးတခု ဖြစ်တယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ စစ်ဗိုလ်ဦးရေ လျော့သွားတဲ့ ဝန်ကြီးဌာနမှာ လုပ်ရည်ကိုင်ရည် သိသိသာသာ တိုးတက်လာတာ တွေ့ရတယ်လို့ မနှစ်ကထုတ်ဝေတဲ့ Asian Journal of Public Affairs မှာ သုတေသီ Patrick Strafford က သုံးသပ်ထားပါတယ်။
NLD အစိုးရဟာ အရည်အချင်း ဦးစားပေးတဲ့၊ အဂတိကင်းစင်တဲ့၊ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွား ရှေ့ရှုတဲ့၊ ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာခြိုးခြံချွေတာတဲ့၊ ကျစ်လစ်ခိုင်မာတဲ့ အစိုးရဖြစ်ရမယ်လို့ သမ္မတဦးထင်ကျော်က မတ်လ (၂၁) ရက်နေ့က ပြေဆိုသွားပါတယ်။ သယံဇာတ ထုတ်ယူရောင်းချတဲ့ လုပ်ငန်းတွေမှာ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကိုသာ ဦးတည်တဲ့ စစ်တပ်ပိုင် မြန်မာ့စီးပွားရေးကော်ပိုရေးရှင်းနဲ့ မြန်မာ့စီးပွားရေး ဦးပိုင်လိမိတက်ဟာ အရပ်သားအစိုးရ လက်လှမ်းမမီတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဗိုလ်လူတန်းစားနဲ့ ရောထွေယှက်တင် ဖြစ်နေတဲ့ နိုင်ငံပိုင်လုပ်ငန်းတွေကို ပြုပြင်ပြီး သိသာမြင်သာအောင် လုပ်နိုင်လုပ်ကိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။
ပြောင်းလဲရမှာတွေက အများကြီးပါ။ ဆင်းရဲမှုလျော့နည်းရေး၊ ပညာရေး၊ လွတ်လပ်မှုရှိရေး၊ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ တိုင်းရင်းသားအရေး၊ ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေး၊ အခြေခံဥပဒေ ပြုပြင်ရေး စတာတွေကို (၅) နှစ်အတွင်း ပိုမိုကောင်းမွန်လာအောင် NLD အစိုးရ ကြိုးပမ်းလုပ်ကိုင်ရပါမယ်။ ဘာသာရေးအဓိကရုဏ်း ပြန်မဖြစ်အောင် ထိန်းသိမ်းဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရွေးကောက်တင်မြှောက်တဲ့အစိုးရကို “စိတ်သွားတိုင်း ကိုယ်မပါအောင်” လုပ်ထားတဲ့ အခြေခံဥပဒေကြောင့် NLD အရပ်သားအစိုးရအနေနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ အပြောင်းအလဲ လုပ်နိုင်မယ်ဆိုတာ စောင့်ကြည့်ဖို့သာ ရှိပါတော့တယ်။
