{{Zawgyi/Unicode}}
ကပ်ဘေးနဲ့ စစ်ဘေးဒဏ်ခံနေရတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲနောက်ပိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲတွေ ပေါ်ပေါက်လာဖို့ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေ မျှော်လင့်နေတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ကိုသက်နိုင် သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တပ်မတော်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ကြား ၂ နှစ်နီးပါးကြာ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေကြောင့် တိမ်းရှောင်နေရသူ ၁ သိန်းကျော် ရှိနေပြီး၊ နေရပ်ပြန်ရေး မရေမရာ အခြေအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတာပါ။
ဒါပေမဲ့လည်း မကြာသေးခင်က ရွေးကောက်ပွဲမှာ အများစု အနိုင်ရခဲ့တဲ့ NLD အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်က တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေနဲ့ လက်တွဲဖို့ ကမ်းလှမ်းလိုက်သလို၊ စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ တပ်မတော်နဲ့ AA အဖွဲ့ကြား ရခိုင်ပြည်နယ် တည်ငြိမ်ရေး ကမ်းလှမ်းခဲ့တာတွေကြောင့် စစ်ရှောင်ဒေသခံတွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် မျှော်လင့်ချက်တွေလည်း ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။
တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်တွေမြို့နယ် မင်းဂံရပ်ကွက်စစ်ရှောင်စခန်းမှာ ခိုလှုံနေရတဲ့ မမေဦးခင်ကတော့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ နေရပ်ပြန်နိုင်မယ့်ရက်ကို မျှော်လင့်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ငြိမ်းချမ်းရေးတွေ ရစေချင်ပါတယ်။ အကုန်လုံးအေးအေးဆေးဆေးနဲ့ ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ပြည်မှာ နေထိုင်စေချင်ပါတယ်။ အကုန်လုံးလည်း ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ရွာကို ပြန်ချင်နေကြတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ပညာရေးကိုလည်း မြင့်တင်ပေးစေချင်ပါတယ်။ ကျမတို့က အကုန်လုံး ထွက်ပြေးနေရတာဆိုတော့ ပညာရေးတွေ အကုန်လုံးကို ထိခိုက်ပါတယ်။
မမေဦးခင်တို့မိသားစုဟာ ရသေ့တောင်မြို့နယ် သာစည်ကျေးရွာကနေ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ကတည်း ထွက်ပြေးလာကြတာဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာတော့ စစ်တွေမြို့ မင်းဂံရပ်ကွက် ဘုန်း တော်ကြီး စစ်ရှောင်စခန်းမှာနေထိုင်နေကြတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်တွေမြို့အနီးတစ်ဝိုက်မှာ ပလက်ဝမြို့နယ်ကနေ ထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခ သည်တွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ပလက်ဝမြို့နယ် စိမ်းညှောင့်ဝ ကျေးရွာကထွက်ပြေးလာတဲ့ ကိုပြည့်ဖြိုးဇော်ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲနောက်ပိုင်း ထွက်ပေါ်လာမယ့် အစိုးသစ်လက်ထက်မှာ နေရပ်ပြန်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ကျနော်တို့ ပလက်ဝဖက်မှာ စစ်ဖြစ်တဲ့ အချိန်ကစပြီးတော့ ကျနော်တို့က ဒီစစ်တွေမြို့ကို လာရောက်ပြီးတော့ ခိုလုံနေတာပါခင်မျာ။ လာမည့် အစိုးသစ်လက်ထက်မှာ ကျနော်ပြော ချင်တာ တစ်ခုက ဘာလဲဆိုတော့ နေရာဒေသအကုန်လုံးကို ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးစေချင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ရွာ ကိုယ့်ဇာတိကို ပြန်ပြီးတော့ မိမိရိုးရာ အလုပ်အကိုင်တွေကို လုပ်ကိုင်စားသောက်ပြီးတော့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနေချင်ပါတယ်။ အဲတာလေးကိုပဲ လုပ်ပေးစေချင်ပါတယ်ခင်မျာ။”
လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်လောက်က ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေ မပေါ်ပေါက်ခင်ကတည်းက ဒုက္ခသည်အဖြစ် နေထိုင်နေကြရတဲ့ သူတွေဟာလည်း အစိုးရသစ်လက်ထက်မှာ အခြေအနေတွေ တိုးတက်လာဖို့ မျှော်လင့်နေပါတယ်။
၂၀၁၂ ခုနှစ်တုန်းက လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး ကွဲပြားမှုတွေကို အခြေခံပြီးဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာပြီး စစ်တွေမြို့မှာ ခိုလှုံနေကြတဲ့ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ မွတ်ဆလင် ဒုက္ခသည်တွေကြားမှာလည်း နေရပ်ပြန်ဖို့ မျှော်လင့်နေကြတယ်လို့ သက်ကယ်ပြင် ဒုက္ခသည်စခန်း တာဝန်ရှိသူ ဦးမောင်လေးက ပြောပါတယ်။
၂၀၂၁မှာ ကျနော်တို့ တကယ့်ကို မျှော်လင့်ချက်ရှိပါတယ် အခုလက်ရှိ တက်လာမည့် အစိုးရသစ်မှာ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ချက်က ကောင်းမယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ ထင်လည်း ထင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ထားတာက ပထမ ကျနော်တို့ မူလနေရာကို ပြန်ချင်ပါတယ်။ ဒုတိယတစ်ချက်က တန်းတူအခွင့်အရေး နောက်ပြီးတော့ သွားလာရေး လုပ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုချင်ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ မွတ်ဆလင်လူမျိုးတွေရဲ့ နိုင်ငံသားဖြစ်ရေး အဓိက တင်ထားတာလည်းရှိတယ်။ လျောက်ထားတာလည်းရှိတယ်။ လျောက်ထားတာလည်း ၈လကျော်ပြီ ကျလာတာက တစ်ရာမှာ နှစ်ဆယ်လောက်ပဲ ကျလာတယ်။ ကျနော်တို့ အကုန်လုံးနီးပါး မဲပေးပိုင်ခွင့်လည်းမရကြဘူး။ အဓိကတော့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံသားဖြစ်ရေးကလည်း အရေးကြီးပါတယ်။
နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် လုံခြုံရေး စိတ်မချရတဲ့အတွက် ရခိုင်ပြည်နယ်က မဲဆန္ဒနယ် တော်တော်များများကို ပယ်ဖျက်ခဲ့တာပါ။ ဒီလိုပယ်ဖျက်လိုက်ရတဲ့အတွက် မဲဆန္ဒရှင်တွေနဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ အခွင့်အရေး ဆုံးရှုံးခဲ့ရတာကြောင့် မကျင်းပဖြစ်တဲ့ နေရာတွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲတွေ ကျင်းပနိုင်မယ့် အခြေအနေတွေ ဖန်တီးဖို့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့က ကမ်းလှမ်းခဲ့တာကို တပ်မတော်ကလည်း လက်ခံထားပါတယ်။
တချိန်တည်းမှာပဲ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အများစု အနိုင်ရထားတဲ့ NLD ပါတီကလည်း အနာဂတ် ဒီမိုကရေစီ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးမှာ ပူးပေါင်းဖို့ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီ ၃၉ ခုကို ကမ်းလှမ်းထားပါတယ်ခင်ဗျာ။
.................................
{{Unicode}}
ကပျဘေးနဲ့ စဈဘေးဒဏျခံနရေတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ရှေးကောကျပှဲနောကျပိုငျး ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ နိုငျငံရေးအပွောငျးအလဲတှေ ပေါျပေါကျလာဖို့ စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှေ မြှောျလင့ျနတေဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမှာ တပျမတောျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့ကွား ၂ နှဈနီးပါးကွာ စဈရေးပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ တိမျးရှောငျနရေသူ ၁ သိနျးကြောျ ရှိနပွေီး၊ နရေပျပွနျရေး မရမေရာ အခွအေနနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေတာပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး မကွာသေးခငျက ရှေးကောကျပှဲမှာ အမြားစု အနိုငျရခဲ့တဲ့ NLD အမြိုးသား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျက တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေး အငျအားစုတှနေဲ့ လကျတှဲဖို့ ကမျးလှမျးလိုကျသလို၊ စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ တပျမတောျနဲ့ AA အဖှဲ့ကွား ရခိုငျပွညျနယျ တညျငွိမျရေး ကမျးလှမျးခဲ့တာတှကွေောင့ျ စဈရှောငျဒသေခံတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေးနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ မြှောျလင့ျခကြျတှလေညျး ထှကျပေါျလာပါတယျ။ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ စဈတှမွေို့နယျ မငျးဂံရပျကှကျစဈရှောငျစခနျးမှာ ခိုလှုံနရေတဲ့ မမေဦးခငျကတော့ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးနဲ့ နရေပျပွနျနိုငျမယ့ျရကျကို မြှောျလင့ျနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ငွိမျးခမြျးရေးတှေ ရစခေငြျပါတယျ။ အကုနျလုံးအေးအေးဆေးဆေးနဲ့ ကိုယ့ျရပျကိုယ့ျပွညျမှာ နထေိုငျစခေငြျပါတယျ။ အကုနျလုံးလညျး ကိုယ့ျရပျကိုယ့ျရှာကို ပွနျခငြျနကွေတယျ။ နောကျပွီးတော့ ပညာရေးကိုလညျး မွင့ျတငျပေးစခေငြျပါတယျ။ ကမြတို့က အကုနျလုံး ထှကျပွေးနရေတာဆိုတော့ ပညာရေးတှေ အကုနျလုံးကို ထိခိုကျပါတယျ။”
မမေဦးခငျတို့မိသားစုဟာ ရသေ့တောငျမွို့နယျ သာစညျကြေးရှာကနေ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှဈ ကတညျး ထှကျပွေးလာကွတာဖွဈပွီး လကျရှိမှာတော့ စဈတှမွေို့ မငျးဂံရပျကှကျ ဘုနျး တောျကွီး စဈရှောငျစခနျးမှာနထေိုငျနကွေတာလညျး ဖွဈပါတယျ။
စဈတှမွေို့အနီးတဈဝိုကျမှာ ပလကျဝမွို့နယျကနေ ထှကျပွေးလာတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခ သညျတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ ပလကျဝမွို့နယျ စိမျးညှောင့ျဝ ကြေးရှာကထှကျပွေးလာတဲ့ ကိုပွည့ျဖွိုးဇောျကလညျး ရှေးကောကျပှဲနောကျပိုငျး ထှကျပေါျလာမယ့ျ အစိုးသဈလကျထကျမှာ နရေပျပွနျနိုငျဖို့ မြှောျလင့ျတယျလို့ ပွောပါတယျ။
ကနြောျတို့ ပလကျဝဖကျမှာ စဈဖွဈတဲ့ အခြိနျကစပွီးတော့ ကနြောျတို့က ဒီစဈတှမွေို့ကို လာရောကျပွီးတော့ ခိုလုံနတောပါခငျမြာ။ လာမည့ျ အစိုးသဈလကျထကျမှာ ကနြောျပွော ခငြျတာ တဈခုက ဘာလဲဆိုတော့ နရောဒသေအကုနျလုံးကို ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ဖွဈအောငျ လုပျပေးစခေငြျပါတယျ။ ပွီးတော့ ကိုယ့ျရပျကိုယ့ျရှာ ကိုယ့ျဇာတိကို ပွနျပွီးတော့ မိမိရိုးရာ အလုပျအကိုငျတှကေို လုပျကိုငျစားသောကျပွီးတော့ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးနခေငြျပါတယျ။ အဲတာလေးကိုပဲ လုပျပေးစခေငြျပါတယျခငျမြာ။”
လှနျခဲ့တဲ့ ၂ နှဈလောကျက ရခိုငျပွညျနယျမှာ စဈရေးပဋိပက်ခတှေ မပေါျပေါကျခငျကတညျးက ဒုက်ခသညျအဖွဈ နထေိုငျနကွေရတဲ့ သူတှဟောလညျး အစိုးရသဈလကျထကျမှာ အခွအေနတှေေ တိုးတကျလာဖို့ မြှောျလင့ျနပေါတယျ။
၂၀၁၂ ခုနှဈတုနျးက လူမြိုးရေး၊ ဘာသာရေး ကှဲပွားမှုတှကေို အခွခေံပွီးဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ နရေပျစှန့ျခှာပွီး စဈတှမွေို့မှာ ခိုလှုံနကွေတဲ့ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ မှတျဆလငျ ဒုက်ခသညျတှကွေားမှာလညျး နရေပျပွနျဖို့ မြှောျလင့ျနကွေတယျလို့ သကျကယျပွငျ ဒုက်ခသညျစခနျး တာဝနျရှိသူ ဦးမောငျလေးက ပွောပါတယျ။
၂၀၂၁မှာ ကနြောျတို့ တကယ့ျကို မြှောျလင့ျခကြျရှိပါတယျ အခုလကျရှိ တကျလာမည့ျ အစိုးရသဈမှာ ကနြောျတို့ မြှောျလင့ျခကြျက ကောငျးမယျလို့ ယူဆပါတယျ။ ထငျလညျး ထငျပါတယျ။ ကနြောျတို့ မြှောျလင့ျထားတာက ပထမ ကနြောျတို့ မူလနရောကို ပွနျခငြျပါတယျ။ ဒုတိယတဈခကြျက တနျးတူအခှင့ျအရေး နောကျပွီးတော့ သှားလာရေး လုပျပေးဖို့ တောငျးဆိုခငြျပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ ကနြောျတို့ မှတျဆလငျလူမြိုးတှရေဲ့ နိုငျငံသားဖွဈရေး အဓိက တငျထားတာလညျးရှိတယျ။ လြောကျထားတာလညျးရှိတယျ။ လြောကျထားတာလညျး ၈လကြောျပွီ ကလြာတာက တဈရာမှာ နှဈဆယျလောကျပဲ ကလြာတယျ။ ကနြောျတို့ အကုနျလုံးနီးပါး မဲပေးပိုငျခှင့ျလညျးမရကွဘူး။ အဓိကတော့ ကနြောျတို့ နိုငျငံသားဖွဈရေးကလညျး အရေးကွီးပါတယျ။
နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့ ရှေးကောကျပှဲမှာ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ လုံခွုံရေး စိတျမခရြတဲ့အတှကျ ရခိုငျပွညျနယျက မဲဆန်ဒနယျ တောျတောျမြားမြားကို ပယျဖကြျခဲ့တာပါ။ ဒီလိုပယျဖကြျလိုကျရတဲ့အတှကျ မဲဆန်ဒရှငျတှနေဲ့ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှေ အခှင့ျအရေး ဆုံးရှုံးခဲ့ရတာကွောင့ျ မကငြျးပဖွဈတဲ့ နရောတှမှော ရှေးကောကျပှဲတှေ ကငြျးပနိုငျမယ့ျ အခွအေနတှေေ ဖနျတီးဖို့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့က ကမျးလှမျးခဲ့တာကို တပျမတောျကလညျး လကျခံထားပါတယျ။
တခြိနျတညျးမှာပဲ ရှေးကောကျပှဲမှာ အမြားစု အနိုငျရထားတဲ့ NLD ပါတီကလညျး အနာဂတျ ဒီမိုကရစေီ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု တညျဆောကျရေးမှာ ပူးပေါငျးဖို့ တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီ ၃၉ ခုကို ကမျးလှမျးထားပါတယျခငျဗြာ။
