{{Zawgyi/Unicode}}
နိုင်ငံတကာသုံး ငွေပေးချေစနစ်တခုဖြစ်တဲ့ Visa စနစ်သုံး ဘဏ်ကဒ်တွေထဲကို မြန်မာကျပ်ငွေစာရင်းကနေ အမေရိကန်ဒေါ်လာအဖြစ် လွှဲပြောင်းယူတဲ့ အွန်လိုင်းဝန်ဆောင်မှုကို ပြည်တွင်းဘဏ်တချို့က ယာယီကန့်သတ်လိုက်ပြီဆိုတဲ့ သတင်းတွေ ဒီရက်ပိုင်းထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဗဟိုဘဏ်ရဲ့ အကြီးတန်း တာဝန်ရှိသူကတော့ ဒီလိုကန့်သတ်ဖို့ ညွန်ကြားမထားဘဲ အရင်အတိုင်းပဲ ဆက်ပြီးအသုံးပြုနိုင်မယ်လို့ ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ကိုရဲမွန် က ပြောပြမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဗီဇာကဒ်သုံးသူတွေအနေနဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေ ဘဏ်စာရင်းကနေ နိုင်ငံခြားငွေကြေးသုံးစွဲနိုင်တဲ့ ဗီဇာကဒ်ထဲ အွန်လိုင်းက ငွေဖြည့်သွင်းတာကို ဘဏ်တချို့က ယာယီကန့်သတ် ထားတယ်ဆိုတဲ့သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်နေချိန်မှာ ဒီလိုကန့်သတ်ဖို့ ဗဟိုဘဏ်က ညွန်ကြား မထားဘူးလို့ ဗဟိုဘဏ်တာဝန်ရှိသူက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်း ဗဟိုဘဏ်သတ်မှတ်ဈေး ၁၆၆၀ ဝန်းကျင်ရှိနေချိန် အပြင်ဈေးကွက်မှာ တဒေါ်လာကို မြန်မာငွေ ၁၇၅၀ ဝန်းကျင်ပေါက်ခဲ့ပြီးနောက် အခုလို ကန့်သတ်လိုက်တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေ ဒီရက်ပိုင်းမှာ ထွက်ပေါ်ခဲ့တာပါ။ ဗဟိုဘဏ်ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းသော်ကတော့ ဗဟိုဘဏ်က ဒီလိုလုပ်ဖို့ ညွှန်ကြားထားတာမရှိသလို၊ အရင် ဝန်ဆောင်မှုတွေအတိုင်းပဲ ဆက်ပြီး အသုံးပြုနိုင်တယ်လို့ ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ ဒါ ဘဏ်တဘဏ်ကနေပြီးတော့ လိုအပ်ချက်အရ သူ့ရဲ့ဘဏ် management အရ ကန့်သတ်တာပါ။ အဲဒီကန့်သတ်တဲ့အပေါ်မှာ မူတည်ပြီးမှ သတင်းက လျှောက်ပွသွားတာ။ အဲဒီကန့်သတ်ချက်ကလည်းအခု မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ပြီးသွားပါပြီ။ ကန့်သတ်တဲ့ အချိန်လေးတခုမှာ အကုန်လုံးကန့်သတ်သလိုလို၊ အစိုးရကပဲ ကန့်သတ်ခိုင်းသလိုလို၊ သတင်းအမှားတွေ လျှောက်ဖြန့်ပြီးတော့ ဖေ့စ်ဘွတ်မှာတက်သွားတာ။ ဗဟိုဘဏ်လည်း အဲဒီကိစ္စကို ကန့်သတ်တာ မရှိပါဘူး။”
ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်းအတွက် ဗဟိုဘဏ်က ရည်ညွှန်းတန်ဖိုးတခုကို နေ့တိုင်း သတ်မှတ်ပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ်သတ်မှတ်ထားတဲ့ တဒေါ်လာတန်ဖိုး ၁၆၆၀ ဝန်းကျင်ထက် ပြင်ပပေါက်ဈေးက ၁ ဒေါ်လာ ကျပ် ၁ ရာလောက်ကွာနေချိန်၊ ဗီဇာကဒ်တွေထဲ ငွေဖြည့်ဖို့ အွန်လိုင်းအစား ဘဏ်မှာ ငွေသားပေး လာဖြည့်ရမယ်လို့ဘဏ်တချို့က သတ်မှတ်တဲ့သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်ခဲ့တာပါ။ မြန်မာငွေ ဘဏ်စာရင်းကနေ ဗီဇာကတ်ထဲ ဒေါ်လာအဖြစ် ပြောင်းပြီးထည့်တာကို တရားဝင်နှုန်းနဲ့ လဲမပေးနိုင်တဲ့ ဘဏ်တချို့က ကန့်သတ်လိုက်တာ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဗီဇာကတ်သုံးနေတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ပြောပြပါတယ်။
“ ကျနော်က ကျပ်ငွေအကောင့်ထဲကနေဝယ်ပြီး ဗီဇာထဲထည့်မယ်ဆိုရင် အဲဒီသတ်မှတ်ဈေးအတိုင်း ရောင်းပေးရမလိုဖြစ်တော့ သူကဘဏ်က မရောင်းပေးတော့ဘူး။ ဒီလိုဖြစ်လိမ့်မယ်။ ကွာနေတာကိုး၊ ၅၀-၁၀၀ ကြား ၈၀-၉၀-၁၀၀ အထိ တဒေါ်လာအပေါ်မှာ ကွာနေတာကိုး လက်တွေ့ဈေးနဲ့လေ။ အဲဒီပြဿနာက ဗီဇာကတ်ထဲကို ဒေါ်လာထည့်ဖို့တင်မကဘူး ဒေါ်လာနဲ့ချေရတယ်၊ လဲရမယ်ဆိုတာတွေမှာ ပြဿနာ တက်နေတယ်ဆိုပါတော့ အဲလိုဖြစ်နေတယ်။”
ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်း တည်ငြိမ်ဖို့အတွက် ဗဟိုဘဏ်က ဒေါ်လာငွေကို ဈေးပြိုင်စနစ်နဲ့ ရောင်းချနေပြီး ဩဂုတ်လ ၂၃ ရက်မှာ ၁၀ သန်း၊ ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်မှာ ၅ သန်း ရောင်းချထားတာတွေ့ရပါတယ်။ ဩဂုတ်လ ၂၇ ရက်မှာ သောကြာနေ့ကလည်း ဗဟိုဘဏ်နဲ့ ပြည်တွင်းပုဂ္ဂလိကဘဏ်တွေ၊ လုပ်ငန်းရှင်တွေ အစည်းအဝေးလုပ်ခဲ့ပြီး လုပ်ငန်းရှင်တွေနဲ့ ဘဏ်တွေအကြား အဆင်မပြေမှုတွေရှိမရှိ၊ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်တွေလိုအပ်တဲ့ ဒေါ်လာငွေပမာဏ၊ ဘဏ်တွေရောင်းပေးနိုင်တဲ့ အခြေအနေ ဒါတွေကိုဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ ဗဟိုဘဏ်တာဝန်ရှိသူက ဗွီအိုအေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
......................................................
{{Unicode}}
နိုငျငံတကာသုံး ငှပေေးခြစေနဈတခုဖွဈတဲ့ Visa စနဈသုံး ဘဏျကဒျတှထေဲကို မွနျမာကပြျငှစောရငျးကနေ အမရေိကနျဒေါျလာအဖွဈ လှှဲပွောငျးယူတဲ့ အှနျလိုငျးဝနျဆောငျမှုကို ပွညျတှငျးဘဏျတခြို့က ယာယီကန့ျသတျလိုကျပွီဆိုတဲ့ သတငျးတှေ ဒီရကျပိုငျးထှကျပေါျခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံဗဟိုဘဏျရဲ့ အကွီးတနျး တာဝနျရှိသူကတော့ ဒီလိုကန့ျသတျဖို့ ညှနျကွားမထားဘဲ အရငျအတိုငျးပဲ ဆကျပွီးအသုံးပွုနိုငျမယျလို့ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ကိုရဲမှနျ က ပွောပွမှာပါ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဗီဇာကဒျသုံးသူတှအေနနေဲ့ မွနျမာကပြျငှေ ဘဏျစာရငျးကနေ နိုငျငံခွားငှကွေေးသုံးစှဲနိုငျတဲ့ ဗီဇာကဒျထဲ အှနျလိုငျးက ငှဖွေည့ျသှငျးတာကို ဘဏျတခြို့က ယာယီကန့ျသတျ ထားတယျဆိုတဲ့သတငျးတှေ ထှကျပေါျနခြေိနျမှာ ဒီလိုကန့ျသတျဖို့ ဗဟိုဘဏျက ညှနျကွား မထားဘူးလို့ ဗဟိုဘဏျတာဝနျရှိသူက ပွောကွားလိုကျပါတယျ။
အမရေိကနျဒေါျလာငှလေဲနှုနျး ဗဟိုဘဏျသတျမှတျဈေး ၁၆၆၀ ဝနျးကငြျရှိနခြေိနျ အပွငျဈေးကှကျမှာ တဒေါျလာကို မွနျမာငှေ ၁၇၅၀ ဝနျးကငြျပေါကျခဲ့ပွီးနောကျ အခုလို ကန့ျသတျလိုကျတယျဆိုတဲ့ သတငျးတှေ ဒီရကျပိုငျးမှာ ထှကျပေါျခဲ့တာပါ။ ဗဟိုဘဏျဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးဝငျးသောျကတော့ ဗဟိုဘဏျက ဒီလိုလုပျဖို့ ညှှနျကွားထားတာမရှိသလို၊ အရငျ ဝနျဆောငျမှုတှအေတိုငျးပဲ ဆကျပွီး အသုံးပွုနိုငျတယျလို့ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ ဒါ ဘဏျတဘဏျကနပွေီးတော့ လိုအပျခကြျအရ သူ့ရဲ့ဘဏျ management အရ ကန့ျသတျတာပါ။ အဲဒီကန့ျသတျတဲ့အပေါျမှာ မူတညျပွီးမှ သတငျးက လြှောကျပှသှားတာ။ အဲဒီကန့ျသတျခကြျကလညျးအခု မဟုတျတော့ပါဘူး။ ပွီးသှားပါပွီ။ ကန့ျသတျတဲ့ အခြိနျလေးတခုမှာ အကုနျလုံးကန့ျသတျသလိုလို၊ အစိုးရကပဲ ကန့ျသတျခိုငျးသလိုလို၊ သတငျးအမှားတှေ လြှောကျဖွန့ျပွီးတော့ ဖေ့ဈဘှတျမှာတကျသှားတာ။ ဗဟိုဘဏျလညျး အဲဒီကိစ်စကို ကန့ျသတျတာ မရှိပါဘူး။”
ဒေါျလာငှလေဲနှုနျးအတှကျ ဗဟိုဘဏျက ရညျညှှနျးတနျဖိုးတခုကို နေ့တိုငျး သတျမှတျပါတယျ။ ဗဟိုဘဏျသတျမှတျထားတဲ့ တဒေါျလာတနျဖိုး ၁၆၆၀ ဝနျးကငြျထကျ ပွငျပပေါကျဈေးက ၁ ဒေါျလာ ကပြျ ၁ ရာလောကျကှာနခြေိနျ၊ ဗီဇာကဒျတှထေဲ ငှဖွေည့ျဖို့ အှနျလိုငျးအစား ဘဏျမှာ ငှသေားပေး လာဖွည့ျရမယျလို့ဘဏျတခြို့က သတျမှတျတဲ့သတငျးတှေ ထှကျပေါျခဲ့တာပါ။ မွနျမာငှေ ဘဏျစာရငျးကနေ ဗီဇာကတျထဲ ဒေါျလာအဖွဈ ပွောငျးပွီးထည့ျတာကို တရားဝငျနှုနျးနဲ့ လဲမပေးနိုငျတဲ့ ဘဏျတခြို့က ကန့ျသတျလိုကျတာ ဖွဈနိုငျကွောငျး ဗီဇာကတျသုံးနတေဲ့ လုပျငနျးရှငျတဦးက ပွောပွပါတယျ။
“ ကနြောျက ကပြျငှအေကောင့ျထဲကနဝေယျပွီး ဗီဇာထဲထည့ျမယျဆိုရငျ အဲဒီသတျမှတျဈေးအတိုငျး ရောငျးပေးရမလိုဖွဈတော့ သူကဘဏျက မရောငျးပေးတော့ဘူး။ ဒီလိုဖွဈလိမ့ျမယျ။ ကှာနတောကိုး၊ ၅၀-၁၀၀ ကွား ၈၀-၉၀-၁၀၀ အထိ တဒေါျလာအပေါျမှာ ကှာနတောကိုး လကျတှေ့ဈေးနဲ့လေ။ အဲဒီပွူနာက ဗီဇာကတျထဲကို ဒေါျလာထည့ျဖို့တငျမကဘူး ဒေါျလာနဲ့ခြရေတယျ၊ လဲရမယျဆိုတာတှမှော ပွူနာ တကျနတေယျဆိုပါတော့ အဲလိုဖွဈနတေယျ။”
ဒေါျလာငှလေဲနှုနျး တညျငွိမျဖို့အတှကျ ဗဟိုဘဏျက ဒေါျလာငှကေို ဈေးပွိုငျစနဈနဲ့ ရောငျးခနြပွေီး ဩဂုတျလ ၂၃ ရကျမှာ ၁၀ သနျး၊ ဩဂုတျလ ၂၅ ရကျမှာ ၅ သနျး ရောငျးခထြားတာတှေ့ရပါတယျ။ ဩဂုတျလ ၂၇ ရကျမှာ သောကွာနေ့ကလညျး ဗဟိုဘဏျနဲ့ ပွညျတှငျးပုဂ်ဂလိကဘဏျတှေ၊ လုပျငနျးရှငျတှေ အစညျးအဝေးလုပျခဲ့ပွီး လုပျငနျးရှငျတှနေဲ့ ဘဏျတှအေကွား အဆငျမပွမှေုတှရှေိမရှိ၊ သှငျးကုနျလုပျငနျးရှငျတှလေိုအပျတဲ့ ဒေါျလာငှပေမာဏ၊ ဘဏျတှရေောငျးပေးနိုငျတဲ့ အခွအေနေ ဒါတှကေိုဆှေးနှေးခဲ့တယျလို့ ဗဟိုဘဏျတာဝနျရှိသူက ဗှီအိုအကေို ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
