မြန်မာစစ်ကောင်စီက အိမ်စောင့်အစိုးရ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးခင်မောင်ဆွေကို ကိုရန်နိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မေး ။ ။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဘက်ကနေ အိမ်စောင့်အစိုးရ ဖွဲ့လိုက်တယ်။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အဖွဲ့ဝင်တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ အန်ကယ်သဘောထားကို သိလိုပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ တပ်ချုပ်ကြီးက မိန့်ခွန်းပြောသွားတာ သိပြီဖြစ်မှာပါ။ အဲဒီမှာ ကျနော်တို့ပါပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပပေးမယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ မသမာမှုတွေကို တွေ့ရှိတာတွေကို ထုတ်ဖော်ပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတွေကို ထုတ်ပြန်မယ်။ အာဆီယံလာရင်လည်း အာဆီယံကို ပြောပြမယ်။ ပြီးတော့ ရွေးကောက်ပွဲကို မုချမသွေ ကျင်းပပေးမယ်ဆိုတဲ့ ကတိစကားတွေ ပြောသွားတာ ကြားရမှာပါ။ သဘောကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖို့က ကိုဗစ်ရောဂါ ကျဆင်းသွားတဲ့ အခြေအနေရောက်မှသာလျှင် ရွေးကောက်ပွဲက ကျင်းပဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေများတယ်။ နောက်ပြီးတော့ မှတ်ပုံတင်ကိစ္စတွေလည်း (၁၈) လကြာ လုပ်ရကိုင်ရအုံးမယ်ဆိုတော့ ဒါတွေပြီးမှဆိုရင်တော့ သူပြောတဲ့အတိုင်းပဲ ပုဒ်မ (၄၁၉) အရ (၂) နှစ်တိတိ တာဝန်ယူနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားအထိ သွားရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ အဲဒါတွေပြီးရင်တော့ ရွေးကောက်ပွဲကို (၆) လအကြာမှာ မဲဆွယ်စည်းရုံးခွင့်တွေ ပေးပြီးတော့၊ ရွေးကောက်ပွဲအသစ်တစ်ခုကို ဖြတ်သန်းမယ်လို့ ဒါတွေဆိုသွားတာ ရှိပါတယ်။
အဲဒါတွေကို အောင်မြင်အောင်လုပ်ဖို့ဆိုတာ ကောင်စီတစ်ရပ်အနေနဲ့လုပ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘဲနဲ့ Caretaker Government အိမ်စောင့်အစိုးရအနေနဲ့လုပ်ဖို့ ဖြစ်မှသာလျှင် တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်အသီးသီးကို ထိထိမိမိ ချုပ်ကိုင်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် အခြေအနေရှိတယ်လို့ ယူဆတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီလို Caretaker Government အနေနဲ့ ဆောင်ရွက်သွားဖို့ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ ပြောရပါလိမ့်မယ်။ နောက်ပြီးတော့ နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာမှာလည်း ကျနော်တို့ ကာလအပိုင်းအခြားတစ်ခုအတွင်းမှာ ရှိနေတဲ့ အစိုးရဟာ အိမ်စောင့်အစိုးရ ဖြစ်တယ်။ သူတို့ပြောသလို စစ်ကောင်စီ မဟုတ်ပါဘူး။ ပုဒ်မ (၄၁၉) အရ တာဝန်လွှဲယူထားပြီးတော့ တာဝန်ကို ၂၀၂၃ သြဂုတ်မှာ ကျင်းပတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရတဲ့ပါတီကို လွှဲပေးမယ်လို့ အတိအလင်းလည်း ပြောသွားပြီးတော့ ကတိလည်းပေးသွားတာကို တွေ့ရပါတယ်။ Caretaker Government အနေနဲ့ လုပ်နေတာ အဓိပ္ပါယ်ရှိပြီးတော့ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးမှာလည်း အများကြီးတာသွားမယ်လို့ ယူဆလို့ရပါတယ်။
မေး ။ ။ အန်ကယ်တို့ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ပြီးခဲ့တဲ့အချိန်မှာ ဖွဲ့လိုက်တဲ့ စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ဘယ်လိုမျိုးဆက်ပြီးတော့ ရှိနေမှာလဲ။
ဖြေ ။ ။ ဒါကတော့ ထင်သာမြင်သာ ရှိပါတယ်။ ကောင်စီထဲမှာ ဘယ်သူဘယ်ဝါတွေ ဆက်ပြီးတော့ရှိမယ်ဆိုတာတော့ လက်ရှိအတိုင်းပဲ ရှိနေမယ်ဆိုတာကို မှန်းဆလို့ ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကတော့ ဆက်ရှိနေတယ်ဆိုတာ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအောင်လင်းဒွေး လက်မှတ်ထိုးပြီးထုတ်တဲ့ အမိန့်တွေက ကောင်စီကနေ ထုတ်ပြန်နေတာ ဖြစ်တာမို့ ကောင်စီဟာ ဆက်ပြီးတော့ စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ဆက်ပြီးတော့ ရှိနေမယ်ဆိုတာတော့ ဒါကိုမုချမသွေ မှန်းဆလို့ရပါတယ်။
မေး ။ ။ ရွေးကောက်ပွဲကို အန်ကယ်တို့က ဆက်ပြီးတော့ ကျင်းပသွားမယ်ပေါ့။ အခုဒီမှာ ကြေညာထားတယ်။ ကျင်းပသွားမယ်။ အဲဒီလို ကျင်းပတဲ့အခါမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက အနိုင်ရခဲ့တဲ့ NLD ပါတီအနေနဲ့ ဝင်ယှဉ်ခွင့် ရမှာလား။ ဘယ်လိုမျိုး စဉ်းစားထားတာမျိုး ရှိပါသလဲ။ ပြည်သူလူထုတွေကတော့ တလျှောက်လုံး NLD ပါတီကို ပြီးခဲ့တဲ့တစ်ခေါက်မှာလည်း အပြတ်အသတ် မဲပေးခဲ့တယ်ဆိုတော့ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အန်ကယ်တို့ ဘယ်လိုစဉ်းစားထားတာ ရှိပါသလဲ။
ဖြေ ။ ။ ဒါကတော့ ကျနော့်တစ်ယောက်ထဲ စဉ်းစားလို့ရတဲ့ ကိစ္စ မဟုတ်ဘူးလေ။ စည်းမျဉ်းဥပဒေနဲ့ အညီအညွတ်ပဲ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမယ်ဆိုတာကို အကြိမ်ဖန်များစွာ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွေမှာ ပြောပြီးဖြစ်ပါတယ်။ NLD ပါတီ ပြိုင်ရေးမပြိုင်ရေးကတော့ စည်းမျဉ်းဥပဒေတွေနဲ့ ဘယ်လိုကန့်သတ်မလဲ။ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေတွေနဲ့ ဘယ်လိုငြိတွယ်နေသလဲဆိုတဲ့ပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ NLD ပါတီ ရပ်တည်နိုင်ခွင့် ရှိသေးလား၊ မရှိသေးလားဆိုတာ မကြာခင်မှာပဲ ခင်များတို့ မြင်တွေ့သွားရပါလိမ့်မယ်လို့ ကျနော် ပြောချင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ တဘက်မှာလဲ နိုင်ငံတကာမှာ အသိအမှတ်ပြုမှု ရဖို့အတွက်ကို အခုလိုမျိုး အိမ်စောင့်အစိုးရအနေနဲ့ ဖွဲ့စည်းလိုက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ တဘက်မှာလဲ နိုင်ငံတဝှမ်းမှာ ပြည်သူတွေက ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုတွေ ရှိနေတုန်းပဲဆိုတော့ ပြည်သူလူထုကလည်း ဒါကို လက်မခံဘူးဆိုတဲ့ဟာမျိုးကို ပြသနေတာတွေ ရှိနေတယ်။ ဒီအပေါ်ကို ဘယ်လိုမှတ်ချက်ပေးလိုပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ မြေပြင်အနေအထားမှာတော့ ပြည်သူလူထုက ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြတယ်ဆိုတဲ့အဆင့်ကတော့ ကျော်သွားပြီ။
မေး ။ ။ ပြည်သူလူထုက ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြတဲ့ အနေအထားက ကျော်သွားပြီဆိုပေမယ့် တိုက်ပွဲတွေ၊ စစ်ပွဲတွေက ရှိနေတယ်။ ဒေသခံတွေနဲ့ တိုက်ပွဲတွေလည်း ရှိနေတယ်။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့လည်း တိုက်ပွဲတွေ ရှိနေတယ်။ အခြေအနေက လုံးဝကြီးငြိမ်သက်သွားတာမျိုးလည်း မဟုတ်ဘူး။ ပြည်သူလူထုတွေမှာ တချိန်လုံး ဆန္ဒပြနေတာတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ အဲဒီဟာကို ဘယ်လိုပြောချင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ ဆန့်ကျင်မှု မရှိဘူးလို့ ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ ခင်များပြောတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို ကျနော်က ပြောတာပါ။ ပြည်သူတွေက မကျေနပ်ဘူး။ ပြည်သူအားလုံးက ဆန္ဒပြတယ်ဆိုရင် ပြည်သူအားလုံးရဲ့ ဘယ်လောက်ရာနှုန်းက ဆန္ဒပြနေသလဲ။ အခုထက်ထိ မြေပြင်မှာ ရှိနေသလဲ။ လူတစ်စု လူတစ်ဖွဲ့ကနေ နောက်ကမြှောက်ပေးနေတဲ့၊ အဝေးကနေ မြှောက်ပေးနေတဲ့ NUG အဖွဲ့က ပုဂ္ဂိုလ်တွေကပြောတဲ့ လူတွေပဲ ဆန္ဒပြနေတာကိုကြည့်ပြီးတော့ ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးက အိမ်ထဲကတောင် မထွက်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ရန်ကုန်မှာဆို ကိုဗစ်-၁၉ ကို ကြောက်ပြီးတော့ မထွက်ကြပါဘူး။ တမြို့လုံးဆန္ဒပြတဲ့ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို ကျနော် လက်မခံဘူး။ ပြည်သူအစိတ်အပိုင်းက ဆန္ဒပြတယ်ဆိုရင်တော့ လက်ခံပါတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် တမြို့လုံးထွက် ဆန္ဒပြနေတာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာတော့ ခင်များတို့ စဉ်းစားကြည့်ရင် သိသာအထင်အရှား ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါကတော့ တစ်ချက်ပေါ့။
လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာလဲ ဘယ်သူဘယ်ဝါ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက နောက်ကွယ်ကနေ ပံ့ပိုးမှုနဲ့ သွားဗုံးခွဲလိုက်အုံး။ သင်တန်းသွားတက်ပြီး လုပ်လိုက်အုံးဆိုတာတွေကတော့ ရှိနေတယ်။ ဒါတွေက မရှိဘူးမဟုတ်ဘူး၊ ရှိနေပါတယ်။ ထို့နည်းလည်းကောင်းပဲ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေမှာ သင်တန်းတက်ပြီးတော့ ရောက်သွားတဲ့လူတွေကလည်း အဝေးကနေ ညွှန်ကြားချက်တွေနဲ့ လုပ်နေတာတွေကလည်း အထိုက်အလျောက်တော့ ရှိနေတယ်။ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးပါနေတဲ့ တိုက်ပွဲကြီးကို ဆင်နွှဲနေတယ်ဆိုတာမျိုးကတော့ နိုင်ငံရေးအနစ်သာရမဲ့တဲ့ အပြောမျိုးဖြစ်မှာစိုးလို့ ခင်များကို ဒီလိုတော့ မယူဆပါနဲ့ ပြောချင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ အန်ကယ်တို့ သဘောထားအမြင်ကို ကျနော် မြင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးက အခုအချိန်မှာ မဟုတ်ပေမယ့်၊ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ရှိနေတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးက ဆန္ဒပြခဲ့တဲ့ အချိန်မှာ အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းခဲ့တာတွေ ပစ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် ဒီဆန္ဒပြမှုတွေက အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ လျော့ကျသွားတယ်လို့ ပြောရင်ကော အန်ကယ်လက်ခံမလား။ ပြည်သူက ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ဆန္ဒပြခဲ့တာလေ။
ဖြေ ။ ။ ဒီကိစ္စကတော့ ဆန္ဒပြတာကိုတော့ နစကအနေနဲ့ ဘာမှအငြင်းမပွားပါဘူး။ ဆန္ဒပြခွင့်ကို ပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်ပြီးတော့ ပစ်ခတ်မယ်ဆိုရင်သာ ဥပဒေအရ နှိမ်နင်းဖို့သာ တာဝန်ယူခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဆန္ဒပြတာကိုတော့ မပြရဘူးလို့ ကန့်သတ်ထားခြင်းမျိုး ဒီနေ့အထိ မရှိသေးပါဘူး။ ဆန္ဒပြနေတာတွေ ရှိနေတုန်းပါပဲ။ သို့သော်လဲ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းတွေ၊ အစိုးရဌာနတွေ ပျက်ဆီးမယ်ဆိုရင်တော့ ဖမ်းဆီးနှိပ်ကွပ်တာမျိုးတော့ ရှိကောင်းရှိမှာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူတွေကို အကြောင်းမဲ့ သတ်ဖြတ်နေတယ်ဆိုတဲ့ မီဒီယာတွေရဲ့ ပြောဆိုချက်ကတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
မေး ။ ။ ဒါပေမဲ့ တဘက်မှာ ပြည်သူတွေက ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ဆန္ဒပြခဲ့တယ်။ ဒါကို အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းခဲ့တာတွေ ရှိတယ်။ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဆန္ဒပြလို့ ပြတာကို အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းခဲ့တာ ရှိတယ်ဆိုတာကိုလည်း သက်သေအထောက်အထားတွေ ရှိပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်တို့ကတော့ ဟိုဘက်က ဒီဘက်ကဆိုတာ မရှိဘူး။ ကျနော်တို့က နိုင်ငံရေးသမားတွေ ဖြစ်တယ်။ တိုင်းပြည်ကောင်းစားရေး၊ ပြည်သူလူထု ငြိမ်းချမ်းသာယာရေးအတွက်ကိုပဲ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ပြီးတော့ မှန်တယ်ဘက်က ရပ်နေတာ ဖြစ်တယ်။ မဲမသမာမှု ဖြစ်နေတာကြီးကို မဲသမာမှုကြီးက မဟုတ်ပါဘူးလို့ ကျနော်တို့က ဗြောင်ဘက်လိုက်ပြီး ပြောနိုင်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်နိုင်ငံရေး အတွေးအခေါ် မရှိပါဘူး။ ကျနော်တို့မှာ မှန်ရင်မှန်တယ်၊ မှားရင်မှားတယ် ပြည်သူအကျိုးမရှိဘူး၊ ပြည်သူလူထုအတွက် ပြောရဲတဲ့သတ္တိ ရှိပါတယ်။ ဟိုဘက်က ဒီဘက်က မရှိပါဘူး။ ပြည်သူဘက်က ဆိုတဲ့နေရာမှာ ဘယ်သူတွေက၊ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းနေရာကနေ - ဒီကိုဗစ်-၁၉ အလှူငွေတွေပေး၊ volunteers တွေလည်း တအားလုပ်နေတဲ့အခါမျိုးမှာ ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးက ဆန့်ကျင်နေပါတယ်ဆိုတဲ့ အပြောမျိုးကတော့ မှန်ကန်မှုအတိုင်းအတာ အတော်ကြီးအားနည်းသွားပြီလို့ ကျနော်က ယူဆပါတယ်။
မေး ။ ။ ဒါပေမဲ့ အခုထိုးနေတဲ့ဟာမှာလည်း သိပ်အများကြီးတော့ မရှိပါဘူး။ အနည်းအကျင်းပဲ ရှိတယ်လို့ ကျနော်က သိထားပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ ရတာလည်း နည်းနည်းပဲ ရတာပဲ။ (၃) သန်း (၄) သန်းပဲရတော့ ရသလောက်ပဲ အဆင့်လိုက် ခွဲထိုးနေတာ။ (၆၅) နှစ်နဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတို့ ဘဏ်လုပ်ငန်းတို့ အဲဒီလိုမျိုး ခွဲထိုးပေးနေတာ။ တကယ်လို့သာ ပြည်သူတွေတစ်ရပ်လုံးက ဆန့်ကျင်တယ်ဆိုရင် ဆေးထိုးစရာလည်း မလိုဘူး။ ဘာမှ သူတို့ပေးတဲ့ ဆန်တွေဆီတွေ ယူစရာအကြောင်းလည်း မရှိဘူး။ အဲဒီလိုလည်း တွေးလို့ရတယ်လို့ ခင်များကို ပြောပြတာဖြစ်တယ်။
ကိုရန်နိုင် ။ ။ အခုလို ဖြေကြားပေးတဲ့အတွက်လည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
==Unicode ==
မွနျမာစဈကောငျစီက အိမျစောင့ျအစိုးရ ပွောငျးလဲဖှဲ့စညျးခဲ့တာနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီ အဖှဲ့ဝငျတဈဦးဖွဈတဲ့ ဦးခငျမောငျဆှကေို ကိုရနျနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
မေး ။ ။ နိုငျငံတောျစီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီဘကျကနေ အိမျစောင့ျအစိုးရ ဖှဲ့လိုကျတယျ။ ဒါနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အဖှဲ့ဝငျတဈယောကျဖွဈတဲ့ အနျကယျသဘောထားကို သိလိုပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ တပျခြုပျကွီးက မိန့ျခှနျးပွောသှားတာ သိပွီဖွဈမှာပါ။ အဲဒီမှာ ကနြောျတို့ပါပါတယျ။ ရှေးကောကျပှဲကို ကငြျးပပေးမယျ။ ရှေးကောကျပှဲ မသမာမှုတှကေို တှေ့ရှိတာတှကေို ထုတျဖောျပွီးတော့ သကျဆိုငျရာ နိုငျငံတှကေို ထုတျပွနျမယျ။ အာဆီယံလာရငျလညျး အာဆီယံကို ပွောပွမယျ။ ပွီးတော့ ရှေးကောကျပှဲကို မုခမြသှေ ကငြျးပပေးမယျဆိုတဲ့ ကတိစကားတှေ ပွောသှားတာ ကွားရမှာပါ။ သဘောကတော့ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပဖို့က ကိုဗဈရောဂါ ကဆြငျးသှားတဲ့ အခွအေနရေောကျမှသာလြှငျ ရှေးကောကျပှဲက ကငြျးပဖို့ ဖွဈနိုငျခြမြေားတယျ။ နောကျပွီးတော့ မှတျပုံတငျကိစ်စတှလေညျး (၁၈) လကွာ လုပျရကိုငျရအုံးမယျဆိုတော့ ဒါတှပွေီးမှဆိုရငျတော့ သူပွောတဲ့အတိုငျးပဲ ပုဒျမ (၄၁၉) အရ (၂) နှဈတိတိ တာဝနျယူနိုငျတယျဆိုတဲ့ အနအေထားအထိ သှားရမယျလို့ မွငျပါတယျ။ အဲဒါတှပွေီးရငျတော့ ရှေးကောကျပှဲကို (၆) လအကွာမှာ မဲဆှယျစညျးရုံးခှင့ျတှေ ပေးပွီးတော့၊ ရှေးကောကျပှဲအသဈတဈခုကို ဖွတျသနျးမယျလို့ ဒါတှဆေိုသှားတာ ရှိပါတယျ။
အဲဒါတှကေို အောငျမွငျအောငျလုပျဖို့ဆိုတာ ကောငျစီတဈရပျအနနေဲ့လုပျဖို့ မဖွဈနိုငျဘဲနဲ့ Caretaker Government အိမျစောင့ျအစိုးရအနနေဲ့လုပျဖို့ ဖွဈမှသာလြှငျ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျအသီးသီးကို ထိထိမိမိ ခြုပျကိုငျပွီးတော့ ဆောငျရှကျနိုငျမယ့ျ အခွအေနရှေိတယျလို့ ယူဆတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဒီလို Caretaker Government အနနေဲ့ ဆောငျရှကျသှားဖို့ ဖွဈပေါျလာခွငျး ဖွဈတယျလို့ ပွောရပါလိမ့ျမယျ။ နောကျပွီးတော့ နိုငျငံတကာမကြျနှာစာမှာလညျး ကနြောျတို့ ကာလအပိုငျးအခွားတဈခုအတှငျးမှာ ရှိနတေဲ့ အစိုးရဟာ အိမျစောင့ျအစိုးရ ဖွဈတယျ။ သူတို့ပွောသလို စဈကောငျစီ မဟုတျပါဘူး။ ပုဒျမ (၄၁၉) အရ တာဝနျလှှဲယူထားပွီးတော့ တာဝနျကို ၂၀၂၃ သွဂုတျမှာ ကငြျးပတဲ့ ရှေးကောကျပှဲမှာ အနိုငျရတဲ့ပါတီကို လှှဲပေးမယျလို့ အတိအလငျးလညျး ပွောသှားပွီးတော့ ကတိလညျးပေးသှားတာကို တှေ့ရပါတယျ။ Caretaker Government အနနေဲ့ လုပျနတော အဓိပ်ပါယျရှိပွီးတော့ နိုငျငံတကာ ဆကျဆံရေးမှာလညျး အမြားကွီးတာသှားမယျလို့ ယူဆလို့ရပါတယျ။
မေး ။ ။ အနျကယျတို့ နိုငျငံတောျစီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီက ပွီးခဲ့တဲ့အခြိနျမှာ ဖှဲ့လိုကျတဲ့ စီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီက ဘယျလိုမြိုးဆကျပွီးတော့ ရှိနမှောလဲ။
ဖွေ ။ ။ ဒါကတော့ ထငျသာမွငျသာ ရှိပါတယျ။ ကောငျစီထဲမှာ ဘယျသူဘယျဝါတှေ ဆကျပွီးတော့ရှိမယျဆိုတာတော့ လကျရှိအတိုငျးပဲ ရှိနမေယျဆိုတာကို မှနျးဆလို့ ရပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ စီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီကတော့ ဆကျရှိနတေယျဆိုတာ အတှငျးရေးမှူး ဗိုလျခြုပျကွီးအောငျလငျးဒှေး လကျမှတျထိုးပွီးထုတျတဲ့ အမိန့ျတှကေ ကောငျစီကနေ ထုတျပွနျနတော ဖွဈတာမို့ ကောငျစီဟာ ဆကျပွီးတော့ စီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီက ဆကျပွီးတော့ ရှိနမေယျဆိုတာတော့ ဒါကိုမုခမြသှေ မှနျးဆလို့ရပါတယျ။
မေး ။ ။ ရှေးကောကျပှဲကို အနျကယျတို့က ဆကျပွီးတော့ ကငြျးပသှားမယျပေါ့။ အခုဒီမှာ ကွညောထားတယျ။ ကငြျးပသှားမယျ။ အဲဒီလို ကငြျးပတဲ့အခါမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲတုနျးက အနိုငျရခဲ့တဲ့ NLD ပါတီအနနေဲ့ ဝငျယှဉျခှင့ျ ရမှာလား။ ဘယျလိုမြိုး စဉျးစားထားတာမြိုး ရှိပါသလဲ။ ပွညျသူလူထုတှကေတော့ တလြှောကျလုံး NLD ပါတီကို ပွီးခဲ့တဲ့တဈခေါကျမှာလညျး အပွတျအသတျ မဲပေးခဲ့တယျဆိုတော့ အဲဒါနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အနျကယျတို့ ဘယျလိုစဉျးစားထားတာ ရှိပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ ဒါကတော့ ကနြော့ျတဈယောကျထဲ စဉျးစားလို့ရတဲ့ ကိစ်စ မဟုတျဘူးလေ။ စညျးမဉြျးဥပဒနေဲ့ အညီအညှတျပဲ ဆကျလကျဆောငျရှကျသှားမယျဆိုတာကို အကွိမျဖနျမြားစှာ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲတှမှော ပွောပွီးဖွဈပါတယျ။ NLD ပါတီ ပွိုငျရေးမပွိုငျရေးကတော့ စညျးမဉြျးဥပဒတှေနေဲ့ ဘယျလိုကန့ျသတျမလဲ။ နိုငျငံရေးပါတီမြား မှတျပုံတငျခွငျး ဥပဒတှေနေဲ့ ဘယျလိုငွိတှယျနသေလဲဆိုတဲ့ပေါျမှာ မူတညျပွီးတော့ ရှေ့ဆကျပွီးတော့ NLD ပါတီ ရပျတညျနိုငျခှင့ျ ရှိသေးလား၊ မရှိသေးလားဆိုတာ မကွာခငျမှာပဲ ခငျမြားတို့ မွငျတှေ့သှားရပါလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျ ပွောခငြျပါတယျ။
မေး ။ ။ တဘကျမှာလဲ နိုငျငံတကာမှာ အသိအမှတျပွုမှု ရဖို့အတှကျကို အခုလိုမြိုး အိမျစောင့ျအစိုးရအနနေဲ့ ဖှဲ့စညျးလိုကျတယျ။ ဒါပမေဲ့ တဘကျမှာလဲ နိုငျငံတဝှမျးမှာ ပွညျသူတှကေ ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွမှုတှေ ရှိနတေုနျးပဲဆိုတော့ ပွညျသူလူထုကလညျး ဒါကို လကျမခံဘူးဆိုတဲ့ဟာမြိုးကို ပွသနတောတှေ ရှိနတေယျ။ ဒီအပေါျကို ဘယျလိုမှတျခကြျပေးလိုပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ မွပွေငျအနအေထားမှာတော့ ပွညျသူလူထုက ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွတယျဆိုတဲ့အဆင့ျကတော့ ကြောျသှားပွီ။
မေး ။ ။ ပွညျသူလူထုက ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွတဲ့ အနအေထားက ကြောျသှားပွီဆိုပမေယ့ျ တိုကျပှဲတှေ၊ စဈပှဲတှကေ ရှိနတေယျ။ ဒသေခံတှနေဲ့ တိုကျပှဲတှလေညျး ရှိနတေယျ။ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှနေဲ့လညျး တိုကျပှဲတှေ ရှိနတေယျ။ အခွအေနကေ လုံးဝကွီးငွိမျသကျသှားတာမြိုးလညျး မဟုတျဘူး။ ပွညျသူလူထုတှမှော တခြိနျလုံး ဆန်ဒပွနတောတှေ ရှိနပေါသေးတယျ။ အဲဒီဟာကို ဘယျလိုပွောခငြျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ ဆန့ျကငြျမှု မရှိဘူးလို့ ပွောတာမဟုတျဘူး။ ခငျမြားပွောတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို ကနြောျက ပွောတာပါ။ ပွညျသူတှကေ မကြနေပျဘူး။ ပွညျသူအားလုံးက ဆန်ဒပွတယျဆိုရငျ ပွညျသူအားလုံးရဲ့ ဘယျလောကျရာနှုနျးက ဆန်ဒပွနသေလဲ။ အခုထကျထိ မွပွေငျမှာ ရှိနသေလဲ။ လူတဈစု လူတဈဖှဲ့ကနေ နောကျကမွှောကျပေးနတေဲ့၊ အဝေးကနေ မွှောကျပေးနတေဲ့ NUG အဖှဲ့က ပုဂ်ဂိုလျတှကေပွောတဲ့ လူတှပေဲ ဆန်ဒပွနတောကိုကွည့ျပွီးတော့ ပွညျသူလူထုတဈရပျလုံးက အိမျထဲကတောငျ မထှကျပါဘူး။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ရနျကုနျမှာဆို ကိုဗဈ-၁၉ ကို ကွောကျပွီးတော့ မထှကျကွပါဘူး။ တမွို့လုံးဆန်ဒပွတဲ့ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို ကနြောျ လကျမခံဘူး။ ပွညျသူအစိတျအပိုငျးက ဆန်ဒပွတယျဆိုရငျတော့ လကျခံပါတယျ။ ရာခိုငျနှုနျးနဲ့ ကွည့ျမယျဆိုရငျ တမွို့လုံးထှကျ ဆန်ဒပွနတော မဟုတျဘူးဆိုတာတော့ ခငျမြားတို့ စဉျးစားကွည့ျရငျ သိသာအထငျအရှား ဖွဈပါလိမ့ျမယျ။ ဒါကတော့ တဈခကြျပေါ့။
လကျနကျကိုငျတှနေဲ့ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈနတေယျဆိုတာလဲ ဘယျသူဘယျဝါ ပုဂ်ဂိုလျတှကေ နောကျကှယျကနေ ပံ့ပိုးမှုနဲ့ သှားဗုံးခှဲလိုကျအုံး။ သငျတနျးသှားတကျပွီး လုပျလိုကျအုံးဆိုတာတှကေတော့ ရှိနတေယျ။ ဒါတှကေ မရှိဘူးမဟုတျဘူး၊ ရှိနပေါတယျ။ ထို့နညျးလညျးကောငျးပဲ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှမှော သငျတနျးတကျပွီးတော့ ရောကျသှားတဲ့လူတှကေလညျး အဝေးကနေ ညှှနျကွားခကြျတှနေဲ့ လုပျနတောတှကေလညျး အထိုကျအလြောကျတော့ ရှိနတေယျ။ ပွညျသူတဈရပျလုံးပါနတေဲ့ တိုကျပှဲကွီးကို ဆငျနှှဲနတေယျဆိုတာမြိုးကတော့ နိုငျငံရေးအနဈသာရမဲ့တဲ့ အပွောမြိုးဖွဈမှာစိုးလို့ ခငျမြားကို ဒီလိုတော့ မယူဆပါနဲ့ ပွောခငြျပါတယျ။
မေး ။ ။ အနျကယျတို့ သဘောထားအမွငျကို ကနြောျ မွငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ပွညျသူလူထုတဈရပျလုံးက အခုအခြိနျမှာ မဟုတျပမေယ့ျ၊ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ရှိနတေယျ။ ဒါပမေဲ့ ပွညျသူလူထုတဈရပျလုံးက ဆန်ဒပွခဲ့တဲ့ အခြိနျမှာ အကွမျးဖကျနှိမျနငျးခဲ့တာတှေ ပဈခတျခဲ့တာကွောင့ျ ဒီဆန်ဒပွမှုတှကေ အတိုငျးအတာတဈခုအထိ လြော့ကသြှားတယျလို့ ပွောရငျကော အနျကယျလကျခံမလား။ ပွညျသူက ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးနဲ့ ဆန်ဒပွခဲ့တာလေ။
ဖွေ ။ ။ ဒီကိစ်စကတော့ ဆန်ဒပွတာကိုတော့ နစကအနနေဲ့ ဘာမှအငွငျးမပှားပါဘူး။ ဆန်ဒပွခှင့ျကို ပေးထားတာ ဖွဈပါတယျ။ လကျနကျကိုငျပွီးတော့ ပဈခတျမယျဆိုရငျသာ ဥပဒအေရ နှိမျနငျးဖို့သာ တာဝနျယူခွငျး ဖွဈပါတယျ။ ဆန်ဒပွတာကိုတော့ မပွရဘူးလို့ ကန့ျသတျထားခွငျးမြိုး ဒီနေ့အထိ မရှိသေးပါဘူး။ ဆန်ဒပွနတောတှေ ရှိနတေုနျးပါပဲ။ သို့သောျလဲ ပွညျသူပိုငျပစ်စညျးတှေ၊ အစိုးရဌာနတှေ ပကြျဆီးမယျဆိုရငျတော့ ဖမျးဆီးနှိပျကှပျတာမြိုးတော့ ရှိကောငျးရှိမှာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ ပွညျသူတှကေို အကွောငျးမဲ့ သတျဖွတျနတေယျဆိုတဲ့ မီဒီယာတှရေဲ့ ပွောဆိုခကြျကတော့ မဟုတျပါဘူး။
မေး ။ ။ ဒါပမေဲ့ တဘကျမှာ ပွညျသူတှကေ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးနဲ့ ဆန်ဒပွခဲ့တယျ။ ဒါကို အကွမျးဖကျနှိမျနငျးခဲ့တာတှေ ရှိတယျ။ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ဆန်ဒပွလို့ ပွတာကို အကွမျးဖကျနှိမျနငျးခဲ့တာ ရှိတယျဆိုတာကိုလညျး သကျသအေထောကျအထားတှေ ရှိပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျတို့ကတော့ ဟိုဘကျက ဒီဘကျကဆိုတာ မရှိဘူး။ ကနြောျတို့က နိုငျငံရေးသမားတှေ ဖွဈတယျ။ တိုငျးပွညျကောငျးစားရေး၊ ပွညျသူလူထု ငွိမျးခမြျးသာယာရေးအတှကျကိုပဲ ကနြောျတို့ မြှောျလင့ျပွီးတော့ မှနျတယျဘကျက ရပျနတော ဖွဈတယျ။ မဲမသမာမှု ဖွဈနတောကွီးကို မဲသမာမှုကွီးက မဟုတျပါဘူးလို့ ကနြောျတို့က ဗွောငျဘကျလိုကျပွီး ပွောနိုငျတဲ့ ကိုယျပိုငျနိုငျငံရေး အတှေးအခေါျ မရှိပါဘူး။ ကနြောျတို့မှာ မှနျရငျမှနျတယျ၊ မှားရငျမှားတယျ ပွညျသူအကြိုးမရှိဘူး၊ ပွညျသူလူထုအတှကျ ပွောရဲတဲ့သတ်တိ ရှိပါတယျ။ ဟိုဘကျက ဒီဘကျက မရှိပါဘူး။ ပွညျသူဘကျက ဆိုတဲ့နရောမှာ ဘယျသူတှကေ၊ ဘယျအဖှဲ့အစညျးနရောကနေ - ဒီကိုဗဈ-၁၉ အလှူငှတှေပေေး၊ volunteers တှလေညျး တအားလုပျနတေဲ့အခါမြိုးမှာ ပွညျသူလူထုတဈရပျလုံးက ဆန့ျကငြျနပေါတယျဆိုတဲ့ အပွောမြိုးကတော့ မှနျကနျမှုအတိုငျးအတာ အတောျကွီးအားနညျးသှားပွီလို့ ကနြောျက ယူဆပါတယျ။
မေး ။ ။ ဒါပမေဲ့ အခုထိုးနတေဲ့ဟာမှာလညျး သိပျအမြားကွီးတော့ မရှိပါဘူး။ အနညျးအကငြျးပဲ ရှိတယျလို့ ကနြောျက သိထားပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ ရတာလညျး နညျးနညျးပဲ ရတာပဲ။ (၃) သနျး (၄) သနျးပဲရတော့ ရသလောကျပဲ အဆင့ျလိုကျ ခှဲထိုးနတော။ (၆၅) နှဈနဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတို့ ဘဏျလုပျငနျးတို့ အဲဒီလိုမြိုး ခှဲထိုးပေးနတော။ တကယျလို့သာ ပွညျသူတှတေဈရပျလုံးက ဆန့ျကငြျတယျဆိုရငျ ဆေးထိုးစရာလညျး မလိုဘူး။ ဘာမှ သူတို့ပေးတဲ့ ဆနျတှဆေီတှေ ယူစရာအကွောငျးလညျး မရှိဘူး။ အဲဒီလိုလညျး တှေးလို့ရတယျလို့ ခငျမြားကို ပွောပွတာဖွဈတယျ။
ကိုရနျနိုငျ ။ ။ အခုလို ဖွကွေားပေးတဲ့အတှကျလညျး ကြေးဇူးတငျပါတယျ။
