သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ပေါ်ပေါက်ရေး လူငယ်တွေအမြင်


မယိင်းလောင်ဝ် (သံလွင်ပြည်သူ့မူဝါဒရေးရာ လေ့လာရေးအဖွဲ့)၊ မဖြိုးဖြိုးအောင် (The Wings Institute) နှင့် ကိုဇော်ဝင်းလှိုင် (VOA Burmese)
မယိင်းလောင်ဝ် (သံလွင်ပြည်သူ့မူဝါဒရေးရာ လေ့လာရေးအဖွဲ့)၊ မဖြိုးဖြိုးအောင် (The Wings Institute) နှင့် ကိုဇော်ဝင်းလှိုင် (VOA Burmese)
တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

ဒီမိုကရေစီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖယ်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်တရပ် ပေါ်လာဖို့ အမျိုးသား ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းမှုတွေအပေါ် လူငယ်ခေါင်းဆောင်တွေ ဘယ်လိုယူဆ သုံးသပ်နေကြပါသလဲ။ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။

မေး ။ ။ မကြာသေးခင်ကပဲ NLD ပါတီ တာဝန်ရှိသူတွေ ပြောထားတာရှိတယ်။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ဒီမိုကရေစီ ဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေ မပြီဆုံးသေးတဲ့အတွက် တိုင်းရင်းသားတွေ လိုလားတောင်းဆိုနေတဲ့ ဖယ်ဒရယ်စနစ်ကို လုပ်ဆောင်ဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်သေးဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီမိုကရေစီကို အရင်လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုး ပြောသွားတာရှိတယ်။ တကယ်တော့ NLD ပါတီဟာ အထူးသဖြင့် တိုင်းရင်းသားတွေက မျှော်လင့်အားကိုးအားထား ရှိခဲ့တဲ့ ပါတီတခု ဖြစ်ခဲ့တယ်။

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်မှာကတည်းက တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့အတူ လက်တွဲပြီးတော့ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို ဖော်ဆောင်မယ်ဆိုပြီး လက်တွဲလုပ်ခဲ့ကြမယ်ဆိုတာ ရှိခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ NLD က အခု ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရပြီး အစိုးရဖွဲ့ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ နည်းနည်းလေး ပုံသဏ္ဍာန်ပြောင်းသွားတယ်လို့ ကျနော်တို့ သတိထားမိတယ်။ အထူးသဖြင့် တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့နေရာမှာ နည်းနည်းလေး ကွာဟလာတာကို လူတွေတော်တော်များများလည်း သတိထားမိပါတယ်။ ဆိုတော့ လက်ရှိသွားနေတဲ့ NLD ရဲ့ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း၊ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေအောက်မှာ ဖယ်ဒရယ်စနစ် ဖော်ဆောင်ရေးဟာ ဘယ်လောက်၊ ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုး ရှိနေသလဲဆိုတာလေးကို NLD ရဲ့ ပြောဆိုချက်ပေါ် အခြေခံပြီးတော့ မယိင်းလောင်ဝ် က စပြီးတော့ ဆွေးနွေးပေးပါ။
ဖြေ ။ ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ဆိုတာ တော်တော်အရေးကြီးတဲ့၊ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ ခေါင်းစဉ်တခု ဖြစ်တယ်။ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တခု ဖြစ်တယ်။ အဲဒီတော့ ကျမတို့က ဒီမိုကရေစီကို တည်ဆောက်မယ်ဆိုရင် ဘာတွေလိုအပ်သလဲဆိုတာကို ကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ အဓိကအခြေခံအကျဆုံး လိုအပ်ချက်က ဘာလဲဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ တည်ငြိမ်မှုရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီ နိုင်ငံရေးအရ မငြိမ်မသက် ဖြစ်နေတယ်၊ တည်ငြိမ်မှု မရှိဘူးဆိုရင် ဒီမိုကရေစီ ရှင်သန်ဖို့ အရမ်းခဲယဉ်းတယ်။ ဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ မငြိမ်မသက် ဖြစ်နေတာကို လစ်လျူရှု့ထားပြီးမှ ဒီမိုကရေစီစနစ်တခုကို တည်ဆောက်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ စဉ်းစားချက်က တော်တော်လေးကို လက်တွေ့မဆန်တဲ့၊ လက်တွေ့မကျတဲ့ စဉ်းစားချက် ဖြစ်တယ်။ ခရီးတွင်မယ့် လမ်းစဉ်မဟုတ်ဘူးလို့ ကျမတို့က မြင်တယ်။ ဆိုတော့ နိုင်ငံတည်ငြိမ်ဖို့အတွက် တည်ငြိမ်ဖို့၊ ငြိမ်းချမ်းဖို့ လုပ်ဖို့လိုအပ်တယ်။ အဲဒီလိုမျိုး လုပ်တဲ့အခါမှာ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေ၊ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အဆိုပြုချက်တွေကို လစ်လျူရှု့ပြီးတော့မှ ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ဖို့ဆိုတာ လုံးဝလက်တွေ့မကျတဲ့ လုပ်ငန်းတခုလို့ မြင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ မဖြိုးဖြိုးအောင် ကို မေးချင်တာက မြန်မာနိုင်ငံဟာ အရင်ခေတ်အဆက်ဆက်ကလဲ ဒီမိုကရေစီ ဖော်ဆောင်ဖို့၊ ဖယ်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု ဖော်ဆောင်ဖို့ဆိုတာကို အင်္ဂလိပ်ဆီက လွတ်လပ်ရေးရခဲ့ကတည်းက ကြိုးပမ်းလာခဲ့ကြတယ်။ ခေါင်းဆောင်အသီးသီးကလဲ အဲဒါကို ဦးတည်ပြီးတော့ လုပ်ခဲ့ကြတယ်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့ လက်ထက်မှာ လုပ်ခဲ့ကြတယ်။ ပင်လုံစာချုပ် ဆိုတာမျိုးကို ချုပ်ပြီးတော့ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ သဘောတူညီမှု ရပြီးတော့ အစိုးရတရပ်ကို ဖော်ဆောင်ဖို့ သွားကြတဲ့ လမ်းခရီးမှာပဲ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပျက်သွားခဲ့တယ်။ အဲဒီလိုမျိုး ကတိကဝတ်တွေလည်း ရှိခဲ့တယ်။ အဲဒါတွေက ဘယ်လောက်အထိ အထောက်အကူ ပြုမလဲ။ ဒီနေ့ခေတ် နိုင်ငံရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ။

ဖြေ ။ ။ ဒီကိစ္စတွေအားလုံးရဲ့ အရင်းအမြစ်က တိုင်းပြည်ကို စပြီးတော့ တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၇ ပင်လုံစာချုပ်ကနေ ပြန်ပြီးတော့ စဉ်းစားဖို့လိုတယ်။ ပင်လုံစာချုပ်မှာ ကျမတို့ တန်းတူညီမျှရေးအတွက် ကတိကဝတ်တွေ ခံခဲ့ကြတာရှိတယ်။ ဆိုတော့ ကျမတို့တိုင်းပြည်က ကတိကဝတ်တွေနဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ တိုင်းပြည်။ အဲဒီကတိကဝတ်တွေကို ကျမတို့ မဖြည့်ဆည်းပေးခဲ့လို့ နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်ကြီးကို ကျမတို့ နှစ်ရှည်လများ ခံခဲ့ရတယ်။ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးဖြစ်တယ်။ နောက်ဆုံးမှာ စစ်အာဏာသိမ်းတဲ့အထိ ကျမတို့ စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်မှာ နှစ်ရှည်လများ နေခဲ့ရတာတွေလဲရှိတယ်။ ဆိုတော့ ဒီပြဿနာတွေရဲ့ အရင်းအမြစ်က ကျမတို့ ကတိကဝတ်တွေ တည်ဖို့လိုတယ်။ တန်းတူညီမျှရေးကို စဉ်းစားဖို့လိုတယ်။

တိုင်းရင်းသာပေါင်းစုံ စုစည်းနေထိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်မှာ တန်းတူညီမျှရေးကို မစဉ်းစားဘဲနဲ့ နောက်ချန်ခဲ့သမျှ ကျမတို့တိုင်းပြည်က ဒီမိုကရေစီလည်း ရောက်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဖယ်ဒရယ်လည်း ရောက်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဆိုတော့ အရင်ဦးဆုံး ဖယ်ဒရယ်ဖြစ်တဲ့ တန်းတူညီမျှရေးကို စဉ်းစားပြီးတော့ ဖော်ဆောင်မှ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို စဉ်းစားပြီး ဖော်ဆောင်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်မျိုး လုပ်နိုင်မှ ဒီမိုကရေစီပါ အောင်မြင်လိမ့်မယ်လို့ ကျမကတော့ မြင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ မယိင်းလောင်ဝ် .. ဒီမိုကရေစီအခြေခံ ခိုင်မာဖို့၊ ဒီမိုကရေစီဖော်ဒေးရှင်း တောင့်တောင့်တင်းတင်း ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် ဒီမိုကရေစီက အရင်လား၊ ဖယ်ဒရယ်က အရင်လား။ ဒါမှမဟုတ်ရင် နှစ်ခုစလုံးက ဒွန်တွဲနေလား။ ဘယ်လို ပုံစံနဲ့ မယိင်းလောင်ဝ် သုံးသပ်သလဲ။

ဖြေ ။ ။ နိုင်ငံတကာအတွေ့အကြုံတွေကို ကျမတို့ သုံးသပ်မယ်ဆိုရင် ဖယ်ဒရယ်စနစ် မဟုတ်ဘဲနဲ၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံးလို့ရတဲ့ နိုင်ငံတွေရှိတယ်။ ဒါကတပိုင်း။ နောက်တပိုင်းကြတော့ ဖယ်ဒရယ်နိုင်ငံ၊ ဖယ်ဒရယ်စနစ်ကို ကျင့်သုံးတဲ့နိုင်ငံ ဖြစ်တယ်ဆိုရင် ဒီမိုကရေစီစနစ်က မရှိမဖြစ်ကို လိုအပ်တယ်။ အဲဒီတော့ ကျမတို့နိုင်ငံရဲ့ ပြဿနာက နိုင်ငံမှာ နှစ် (၇၀)၊ နှစ် (၈၀) လုံးလုံး နှစ်ရှစ်ဆယ်နီးပါး ဖြစ်လာတဲ့ ပြည်တွင်းစစ်ရဲ့ အရင်းအမြစ်က ဘာလဲဆိုတော့ ဒီမိုကရေစီ ဆိတ်သုဉ်းခြင်း တခုတည်းမဟုတ်ဘူး။

အခုနက ဖြိုဖြိုလည်း ပြောထားတာရှိတယ်။ ကျမတို့ ဒီနိုင်ငံ စတင်တည်ဆောက်ချိန်ကတည်းက ပေထားတဲ့၊ အချင်းချင်းပြုထားတဲ့ ကတိကဝတ်တွေ ရှိတယ်။ တိုင်းရင်းသားတန်းတူရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် ရရှိရေးစတဲ့ အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးတွေ ဖော်ဆောင်ရေး။ ဒီကတိကဝတ်တွေကို မဖော်ဆောင်နိုင်သေးသရွေ့က၊ ကျမတို့ မဖော်ဆောင်ခဲ့လို့ ကျမတို့ ပြည်တွင်းစစ်က ဖြစ်ရတာဖြစ်တယ်။ ဆိုတော့ ကျမတို့နိုင်ငံရဲ့ ပြဿနာက နှစ်ခု ရှိတယ်။ (၁) ဒီမိုကရေစီ ဆိတ်သုန်းတာ ဟုတ်တယ်။ (၂) ပေးခဲ့တဲ့ ကတိကဝတ်တွေ၊ အချင်းချင်းပေးခဲ့တဲ့ ကတိကဝတ်တွေကို ကျမတို့ အကောင်အထည် မဖော်နိုင်လို့ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီတော့ ဒီနိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းစစ်ကို ရပ်တန့်ဖို့။ ရေရှည်တည်တန့် ခိုင်မြဲတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တည်ဆောက်ဖို့ဆိုရင် ဒီအခက်အခဲတွေ၊ ပဋိပက္ခတွေကို နှစ်ခုစလုံးကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ ဘယ်တခုက အရင်လာရမယ်ဆိုရင် ပြိုင်တူသွားရမှာ ဖြစ်တယ်။ ဒီမိုကရေစီ အရင်လာပြီးမှ ဖယ်ဒရယ်လာလို့ မရဘူး။ ဘာဖြစ်လို့ အဲဒါပြောလဲဆိုတော့ အစောပိုင်းက ကျမပြောထားတာ ရှိတယ်။ Pre-condition ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို တည်ဆောက်ဖို့အတွက် သွားတဲ့အခါမှာ အခြေအနေတခုကို ကျမတို့က ဖန်တီးရတယ်။ တည်ငြိမ်အေးချမ်းတဲ့ အခြေအနေတခုကို ဖန်တီးရမယ်။ အဲဒါမျိုး ဖန်တီးနိုင်ဖို့ဆိုရင် ဖယ်ဒရယ်က အရမ်းလိုအပ်တယ်။

မေး ။ ။ ဒီမိုကရေစီ၊ ဖယ်ဒရယ် ပြောတဲ့နေရာမှာ ကျနော်တို့ လူထုရဲ့ အသိပညာလည်း လိုအပ်တယ်။ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်လို့ - အခုနောက်ပိုင်းမှာ ကျနော်တို့ သတိထားမိတာက ပြောင်းလဲမှုတွေ စတင်ဖော်ဆောင်လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဖယ်ဒရယ် ပတ်သက်ပြီး သင်တန်းတွေ ပေးကြတယ်၊ ပြုကြတယ်။ များသောအားဖြင့် တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ သွားလုပ်နေကြတာ များတယ်လို့ ကျနော် သတိထားမိတယ်။ ဒီဘက်မြေပြန့် မြန်မာတွေကြားထဲမှာ ဒီလိုသင်တန်းတွေ မရှိသလောက်ကိုရှားတယ်။ ဆိုတော့ မြန်မာတွေက ဖယ်ဒရယ်ကို သိဖို့မလိုလို့လားဆိုတဲ့ မေးခွန်းရှိလာတယ်။ သိပြီနေကြပြီလား။ အဲဒါကို ဘယ်လိုမြင်မိလဲ။

ဖြေ ။ ။ ဖယ်ဒရယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဗမာမဟုတ်တဲ့ အခြားတိုင်းရင်းသားတွေကို ပြောကြတယ်။ သူတို့က တချိန်လုံး တောင်းဆိုခဲ့ကြတယ်ဆိုပြီးတော့ အဲဒီတောင်းဆိုခဲ့ကြတဲ့ လူတွေကိုပဲ အသိပညာပေးဖို့ ပြန်သွားနေကြတာရှိတယ်။ ကျမတို့ဆိုရင် အခုလက်ရှိ လုပ်နေတဲ့ ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်တဲ့ အစီအစဉ်တွေမှာ ဖယ်ဒရယ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အသိပညာလေးတွေ ဖြန့်ဖြူးပေးနေတာရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဖယ်ဒရယ်ဆိုတာကို ကျမတို့ တကယ့်စနစ်တကျ ဘာသာရပ်တခုကို ချဉ်းကပ်တာထက် အခုနပြောခဲ့တဲ့ ပင်လုံကို ပြန်သွားတာ။ ကျမတို့ရဲ့ ကတိကဝတ် တိုင်းပြည်တခုကို စုစည်းပြီးတော့ တည်ထောင်ကြမယ်ဆိုရင် အဲဒီကတိကဝတ်က လိုအပ်တယ်။ ပြီးတော့ တန်းတူညီမျှမှုကို ပေးဖို့လိုတယ်။ ငါတို့ အတူတကွ တည်ထောင်တယ်ဆိုတဲ့ အခြေခံယူဆချက်မျိုး ရှိဖို့လိုတယ်။ အဲဒါကို အခြေခံတဲ့ ဖယ်ဒရယ်ပုံစံမျိုး ကျမတို့က အသိပညာဖြန့်ဝေဖို့ ဗမာအများစုရှိတဲ့ နေရာတွေမှာ လိုအပ်တယ်။

မေး ။ ။ ဖယ်ဒရယ်ဆိုရင် ဟိုးအရင်တုန်းကတော့ အခုလဲရှိပါသေးတယ် - တိုင်းပြည်က ခွဲထွက်တော့မယ်။ တိုင်းပြည်ပြိုကွဲမယ့် အယူအဆဆိုပြီး အရင်စစ်တပ်၊ စစ်အစိုးရလက်ထက်က မှိုင်းတိုက်ခဲ့တဲ့ အတွေးအခေါ်၊ အယူအဆကလည်း လူတချို့ရဲ့ ခေါင်းထဲမှာ ရှိနေတုန်းပဲ။ သာမန်ပြည်သူတွေကြားထဲမှာ၊ မြန်မာလူထုကြားမှာ။ ဆိုတော့ အခု မဖြိုးဖြိုးအောင်တို့ လုပ်နေတဲ့ The Wings Institute မှာ အမျိုးသားရင့်ကြားစေ့ရေး ဆိုတာတွေကို လူငယ်တွေကို သင်တန်းပေးနေတာရှိတယ်။ အဲဒီမှာ သင်တန်းပေးနေတာတော့ တပိုင်းပေါ့။ ဒီသင်တန်းကို ရောက်လာကြတဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ အမြင်ကြားထဲမှာ အခုသွားနေတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး။ ဒါမှမဟုတ် ဖယ်ဒရယ်စနစ်၊ ဒီမိုကရေစီ ပုံဖော်ဆောင်ရွက်နေတဲ့အပေါ်မှာ သူတို့ရဲ့ မေးခွန်းတွေက ဘယ်လိုရှိလဲ။ သူတို့အမြင်တွေက ဘယ်လိုရှိလဲ။

ဖြေ ။ ။ အသိပညာနဲ့ ဦးနှောက်ကို ပြောင်းလဲတာထက် ကျမတို့က သူတို့ရဲ့ နှလုံးသားကို ပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။ သင်တန်းပေးတာထက်၊ အဲဒီဒေသတွေကိုသွားတယ်။ သူတို့ရဲ့ စကားသံတွေကို နားထောင်တယ်။ ထိတွေ့မှုပေးတယ်။ ဖယ်ဒရယ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ခွဲထွက်ရေးလို့ အခုန လူငယ်တွေကြားထဲမှာလည်း ရှိတယ်။ လူကြီးတွေ ပိုပြီးတော့ အချက်အလက်နဲ့ ပိုဝေးတဲ့လူတွေကြားမှာ ပိုရှိတယ်။ အဲဒီလိုအခါမျိုးမှာ ကျမတို့က ထိတွေ့မှု ပေးလိုက်တဲ့အခါကြတော့ တိုက်ရိုက်မေးခွန်းရှိတယ်။ ဖယ်ဒရယ်ဆိုတာက ခွဲထွက်တာလား။ ဘာဖြစ်လို့ အခု ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ အဓိကပြဿနာ ဖြစ်နေတဲ့ တခုတည်းသော တပ်မတော်ဆိုတဲ့ စကားရပ်ပေါ်မှာ ဘာလို့ငြင်းနေတာလဲ။ တခုတည်းသော တပ်မတော် မဖြစ်ချင်ဘူးလား။ နောက်တခုက ဘာလိုခွဲထွက်ခွင့်ကို တောင်းနေတာလဲ စသဖြင့်ပေါ့ မေးကြတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ခွင့် ရတဲ့အခါကြတော့ တိုက်ရိုက်မေးခွန်း မေးလို့ရတယ်။ အဲဒီအပေါ်မှာလဲ အဖြေက အဆင်သင့်ရှိပြီသား။

မေး ။ ။ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအနေအထားတွေပေါ်မှာ လက်ရှိနိုင်ငံရေးအခြေအနေအောက်မှာ တိုင်းရင်းသားပြည်သူတွေ၊ မြန်မာပြည်သူတွေ တကယ့်ကို စည်းစည်းလုံးလုံးနဲ့ သိုက်သိုက်ဝန်းဝန်း မျှော်မှန်းခဲ့ကြတဲ့အတိုင်း လွတ်လပ်ရေးဖခင်ကြီးတွေ မျှော်မှန်းခဲ့တဲ့အတိုင်း ပြည်ထောင်စုစနစ်ကြီးကို ဖော်ဆောင်ဖို့အတွက် အဆုံးသတ်အနေနဲ့ ဘယ်လိုပုံဖော်ကြမလဲ။ ဖယ်ဒရယ်က ပထမလား၊ ဒီမိုကရေစီက ပထမလား။ အဲဒီဟာကို ဘယ်လို နိဂုံးချုပ် သုံးသပ်လို့ရမလဲ။

ဖြေ ။ ။ ကျမတို့ ဒီတိုင်းပြည်ကြီးထဲမှာ အတူတူနေလာတာ နှစ် (၇၀) ကျော်သွားပြီ။ ဒါပေမဲ့ ဒီနေ့အထိ မငြိမ်းချမ်းသေးဘူး။ မငြိမ်းချမ်းသေးဘူးဆိုတော့ ကျမတို့တွေက ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူတကွ ယှဉ်တွဲနေထိုင်ချင်တဲ့စိတ် ရှိသေးသလား။ ဒါက အရမ်းအခြေခံကျတဲ့ မေးခွန်းဖြစ်တယ်။ ဒါကို ကျမတို့ မေးသင့်တယ်။ ဒီမှာ ကျမကောင်းကောင်းကြီး ပြောရဲတယ်၊ ကျမတယောက်တည်းအနေနဲ့ဆိုရင် ကျမတို့ ဒီတိုင်းပြည်၊ ပြည်ထောင်စုကြီးထဲမှာ ကျမတို့ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ချင်တဲ့စိတ် ရှိတယ်။ ရှိတဲ့အခါမှာ အဲဒါကို ကျမတို့က အတင်းကြီးသွတ်သွင်းလို့ မရဘူး။ မည်သည့်အခါမှ ခွဲမထွက်ရဆိုတဲ့ ပုဒ်မမျိုးတွေနဲ့ သွတ်သွင်းလို့ မရဘူး။ ကြိုးနဲ့ချည်းထားတာထက်၊ မမြင်နိုင်တဲ့ ကတိကဝတ်၊ သံယောဇဉ်တွေနဲ့ ချည်းနှောင်ထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုက ပိုပြီးတော့မှ ခိုင်မာလိမ့်မယ်လို့ ကျမတို့ ယူဆတယ်။

မေး ။ ။ အမျိုးသားပြန်လည်ရင်ကြားစေ့ရေးကို တောင်အာဖရိကမှာ တော်တော်လေး အောင်အောင်မြင်မြင် လုပ်ခဲ့တဲ့ ဥပမာတွေ ရှိတယ်။ မဖြိုးတို့လည်း ကိုယ်တိုင်လေ့လာခဲ့တဲ့ အနေအထားလည်း ရှိတယ်ဆိုတော့ အဲဒီဟာတွေရဲ့ အရေးပါမှုအပါအဝင် ကျနော်တို့ ရှေ့ဆက်သွားရမယ့် လမ်းခရီးမှာ ဘာတွေလိုအပ်သလဲဆိုတာကို နိဂုံးချုပ်လေး ပြောပါအုံး။

ဖြေ ။ ။ ကျမတို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အနာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ခံစားချက်တွေလည်း အများကြီးရှိတယ်။ နစ်နာခဲ့တာတွေလည်း အများကြီးရှိတယ်။ ဆိုတော့ နစ်နာခဲ့တဲ့ အများကြီးရှိတဲ့အပေါ်မှာ တကယ်ဆုံးရှုံးနစ်နာခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ အခြေအနေတွေကို ကျမတို့က လက်ခံဖို့လိုတယ်။ ကျမတို့ အခုကြိုးစားနေတာတော့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကနေ ကြိုးစားနေတာ။ လူ့အဖွဲ့အစည်းအချင်းချင်းကြား ကြိုးစားနေတာရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ အစိုးရက မူဝါဒပိုင်းအရ ကြိုးစားနိုင်ရင်တော့ ပိုပြီးတော့ အောင်မြင်နိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်တည်ဆောက်ခြင်း ဖြစ်မှာပေါ့။ Nation Building တိုင်းပြည်တခုကို ဘယ်လိုပြန်တည်ဆောက်မလဲဆိုတာ အခုနပြောသလို၊ ပုံသဏ္ဍာန်တွေနဲ့ တည်ဆောက်လို့ မရပါဘူး။

ကော်မတီတွေဖွဲ့ပြီးတော့ တိုင်းရင်းသားဝတ်စုံတွေ ဝတ်ပြီးတော့ ပုံသဏ္ဍာန်တွေနဲ့ တည်ဆောက်တာထက်၊ တကယ့်စိတ်ဆန္ဒနဲ့ တိုင်းပြည်တခုကို ငါတို့အတူတကွ ပြန်ပြီးတည်ဆောက်ချင်တဲ့ဆိုတဲ့ စိတ်မျိုးပေါ်လာအောင် တည်ဆောက်ဖို့လိုတယ်။ ဗမာအများစုက၊ ဗမာတိုင်းရင်းသားအများစုက ငါတို့က ငါတို့တိုင်းပြည်ကြီးကို နေပျော်အောင် ဖန်တီးပေးမယ်။ ငါတို့နဲ့ပဲ ပေါင်းနေပါလို့ ကြိုးစားနေတာထက် တကယ်ကို ဗမာတွေနဲ့ အခြား ရှမ်း၊ ကချင်၊ ကရင် အသေးလေးတွေကအစ ဒီတိုင်းပြည်ကြီးမှာ စုစုစည်းစည်း ပေါင်းစုတည်ဆောက်ထားတဲ့ တိုင်းပြည်တခုကို ဖော်ဆောင်မယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ဆန္ဒမျိုးနဲ့ တည်ဆောက်မှသာ အဲဒီတိုင်းပြည်က ခိုင်မာတဲ့ မြဲမြန်တဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ကျမတို့အနေနဲ့ ယုံကြည်တယ်။ တင်းချုပ်ထားတာက ပိုပြီးတော့ ဖိအားနဲ့ ဆွဲချုပ်ထားတာက တွန်းကန်မှုကို ပိုဖြစ်စေပါတယ်။ စိတ်ဆန္ဒကိုသာ တည်ဆောက်ဖို့ လိုပါတယ်။ ကတိကဝတ်တွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးဖို့လိုတယ်။ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းပေးဖို့ လိုပါတယ်။

ကိုဇော်ဝင်းလှိုင် ။ ။ မယိင်းလောင်ဝ်နဲ့ မဖြိုးဖြိုးအောင်တို့ကို ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။

==Unicode ==

ဒီမိုကရစေီ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေး လုပျနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖယျဒရယျ ပွညျထောငျစုစနဈတရပျ ပေါျလာဖို့ အမြိုးသား ပွနျလညျသင့ျမွတျရေးအတှကျ ကွိုးပမျးမှုတှအေပေါျ လူငယျခေါငျးဆောငျတှေ ဘယျလိုယူဆ သုံးသပျနကွေပါသလဲ။ ကိုဇောျဝငျးလှိုငျက တှေ့ဆုံမေးမွနျးထားပါတယျ။

မေး ။ ။ မကွာသေးခငျကပဲ NLD ပါတီ တာဝနျရှိသူတှေ ပွောထားတာရှိတယျ။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ဒီမိုကရစေီ ဖောျဆောငျရေး လုပျငနျးစဉျတှေ မပွီဆုံးသေးတဲ့အတှကျ တိုငျးရငျးသားတှေ လိုလားတောငျးဆိုနတေဲ့ ဖယျဒရယျစနဈကို လုပျဆောငျဖို့ဆိုတာ မဖွဈနိုငျသေးဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီမိုကရစေီကို အရငျလုပျမယျဆိုတဲ့ ပုံစံမြိုး ပွောသှားတာရှိတယျ။ တကယျတော့ NLD ပါတီဟာ အထူးသဖွင့ျ တိုငျးရငျးသားတှကေ မြှောျလင့ျအားကိုးအားထား ရှိခဲ့တဲ့ ပါတီတခု ဖွဈခဲ့တယျ။

ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ စဈအာဏာရှငျလကျအောကျမှာကတညျးက တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့အတူ လကျတှဲပွီးတော့ ဖယျဒရယျပွညျထောငျစုကို ဖောျဆောငျမယျဆိုပွီး လကျတှဲလုပျခဲ့ကွမယျဆိုတာ ရှိခဲ့တယျ။ ဒါပမေဲ့ NLD က အခု ရှေးကောကျပှဲအနိုငျရပွီး အစိုးရဖှဲ့ပွီးတဲ့နောကျပိုငျးမှာ နညျးနညျးလေး ပုံသဏ်ဍာနျပွောငျးသှားတယျလို့ ကနြောျတို့ သတိထားမိတယျ။ အထူးသဖွင့ျ တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ သကျဆိုငျတဲ့နရောမှာ နညျးနညျးလေး ကှာဟလာတာကို လူတှတေောျတောျမြားမြားလညျး သတိထားမိပါတယျ။ ဆိုတော့ လကျရှိသှားနတေဲ့ NLD ရဲ့ နိုငျငံရေး အခငျးအကငြျး၊ လကျရှိ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈပေါျနတေဲ့ နိုငျငံရေးအခွအေနတှေအေောကျမှာ ဖယျဒရယျစနဈ ဖောျဆောငျရေးဟာ ဘယျလောကျ၊ ဘယျလိုအခွအေနမြေိုး ရှိနသေလဲဆိုတာလေးကို NLD ရဲ့ ပွောဆိုခကြျပေါျ အခွခေံပွီးတော့ မယိငျးလောငျဝျ က စပွီးတော့ ဆှေးနှေးပေးပါ။
ဖွေ ။ ။ ကြေးဇူးတငျပါတယျ။ ဒီမိုကရစေီ တညျဆောကျရေး လုပျငနျးစဉျဆိုတာ တောျတောျအရေးကွီးတဲ့၊ အရမျးအရေးကွီးတဲ့ ခေါငျးစဉျတခု ဖွဈတယျ။ အရမျးအရေးကွီးတဲ့ လုပျငနျးစဉျတခု ဖွဈတယျ။ အဲဒီတော့ ကမြတို့က ဒီမိုကရစေီကို တညျဆောကျမယျဆိုရငျ ဘာတှလေိုအပျသလဲဆိုတာကို ကွည့ျလိုကျတဲ့အခါမှာ အဓိကအခွခေံအကဆြုံး လိုအပျခကြျက ဘာလဲဆိုတော့ နိုငျငံရေးအရ တညျငွိမျမှုရှိဖို့ လိုအပျပါတယျ။ အဲဒီ နိုငျငံရေးအရ မငွိမျမသကျ ဖွဈနတေယျ၊ တညျငွိမျမှု မရှိဘူးဆိုရငျ ဒီမိုကရစေီ ရှငျသနျဖို့ အရမျးခဲယဉျးတယျ။ ဆိုတော့ နိုငျငံရေးအရ မငွိမျမသကျ ဖွဈနတောကို လဈလြူရှု့ထားပွီးမှ ဒီမိုကရစေီစနဈတခုကို တညျဆောကျဖို့ ကွိုးစားနတေဲ့ စဉျးစားခကြျက တောျတောျလေးကို လကျတှေ့မဆနျတဲ့၊ လကျတှေ့မကတြဲ့ စဉျးစားခကြျ ဖွဈတယျ။ ခရီးတှငျမယ့ျ လမျးစဉျမဟုတျဘူးလို့ ကမြတို့က မွငျတယျ။ ဆိုတော့ နိုငျငံတညျငွိမျဖို့အတှကျ တညျငွိမျဖို့၊ ငွိမျးခမြျးဖို့ လုပျဖို့လိုအပျတယျ။ အဲဒီလိုမြိုး လုပျတဲ့အခါမှာ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ တောငျးဆိုခကြျတှေ၊ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ အဆိုပွုခကြျတှကေို လဈလြူရှု့ပွီးတော့မှ ဒီမိုကရစေီ တညျဆောကျဖို့ဆိုတာ လုံးဝလကျတှေ့မကတြဲ့ လုပျငနျးတခုလို့ မွငျပါတယျ။

မေး ။ ။ မဖွိုးဖွိုးအောငျ ကို မေးခငြျတာက မွနျမာနိုငျငံဟာ အရငျခတျေအဆကျဆကျကလဲ ဒီမိုကရစေီ ဖောျဆောငျဖို့၊ ဖယျဒရယျ ပွညျထောငျစု ဖောျဆောငျဖို့ဆိုတာကို အငျ်ဂလိပျဆီက လှတျလပျရေးရခဲ့ကတညျးက ကွိုးပမျးလာခဲ့ကွတယျ။ ခေါငျးဆောငျအသီးသီးကလဲ အဲဒါကို ဦးတညျပွီးတော့ လုပျခဲ့ကွတယျ။ ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျးတို့ လကျထကျမှာ လုပျခဲ့ကွတယျ။ ပငျလုံစာခြုပျ ဆိုတာမြိုးကို ခြုပျပွီးတော့ တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ သဘောတူညီမှု ရပွီးတော့ အစိုးရတရပျကို ဖောျဆောငျဖို့ သှားကွတဲ့ လမျးခရီးမှာပဲ အကွောငျးအမြိုးမြိုးကွောင့ျ ပကြျသှားခဲ့တယျ။ အဲဒီလိုမြိုး ကတိကဝတျတှလေညျး ရှိခဲ့တယျ။ အဲဒါတှကေ ဘယျလောကျအထိ အထောကျအကူ ပွုမလဲ။ ဒီနေ့ခတျေ နိုငျငံရေး ပွုပွငျပွောငျးလဲမှု၊ ဖယျဒရယျပွညျထောငျစု ဖောျဆောငျရေး လုပျငနျးတှမှော။

ဖွေ ။ ။ ဒီကိစ်စတှအေားလုံးရဲ့ အရငျးအမွဈက တိုငျးပွညျကို စပွီးတော့ တညျထောငျခဲ့တဲ့ ၁၉၄၇ ပငျလုံစာခြုပျကနေ ပွနျပွီးတော့ စဉျးစားဖို့လိုတယျ။ ပငျလုံစာခြုပျမှာ ကမြတို့ တနျးတူညီမြှရေးအတှကျ ကတိကဝတျတှေ ခံခဲ့ကွတာရှိတယျ။ ဆိုတော့ ကမြတို့တိုငျးပွညျက ကတိကဝတျတှနေဲ့ တညျဆောကျခဲ့တဲ့ တိုငျးပွညျ။ အဲဒီကတိကဝတျတှကေို ကမြတို့ မဖွည့ျဆညျးပေးခဲ့လို့ နောကျဆကျတှဲအနနေဲ့ ပွညျတှငျးစဈကွီးကို ကမြတို့ နှဈရှညျလမြား ခံခဲ့ရတယျ။ လကျနကျကိုငျ တောျလှနျရေးဖွဈတယျ။ နောကျဆုံးမှာ စဈအာဏာသိမျးတဲ့အထိ ကမြတို့ စဈအာဏာရှငျလကျအောကျမှာ နှဈရှညျလမြား နခေဲ့ရတာတှလေဲရှိတယျ။ ဆိုတော့ ဒီပွူနာတှရေဲ့ အရငျးအမွဈက ကမြတို့ ကတိကဝတျတှေ တညျဖို့လိုတယျ။ တနျးတူညီမြှရေးကို စဉျးစားဖို့လိုတယျ။

တိုငျးရငျးသာပေါငျးစုံ စုစညျးနထေိုငျတဲ့ တိုငျးပွညျမှာ တနျးတူညီမြှရေးကို မစဉျးစားဘဲနဲ့ နောကျခနြျခဲ့သမြှ ကမြတို့တိုငျးပွညျက ဒီမိုကရစေီလညျး ရောကျမှာမဟုတျဘူး။ ဖယျဒရယျလညျး ရောကျမှာမဟုတျဘူး။ ဆိုတော့ အရငျဦးဆုံး ဖယျဒရယျဖွဈတဲ့ တနျးတူညီမြှရေးကို စဉျးစားပွီးတော့ ဖောျဆောငျမှ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ အခှင့ျအရေးကို စဉျးစားပွီး ဖောျဆောငျတဲ့ လုပျငနျးစဉျမြိုး လုပျနိုငျမှ ဒီမိုကရစေီပါ အောငျမွငျလိမ့ျမယျလို့ ကမြကတော့ မွငျပါတယျ။

မေး ။ ။ မယိငျးလောငျဝျ .. ဒီမိုကရစေီအခွခေံ ခိုငျမာဖို့၊ ဒီမိုကရစေီဖောျဒေးရှငျး တောင့ျတောင့ျတငျးတငျး ဖွဈဖို့ဆိုရငျ ဒီမိုကရစေီက အရငျလား၊ ဖယျဒရယျက အရငျလား။ ဒါမှမဟုတျရငျ နှဈခုစလုံးက ဒှနျတှဲနလေား။ ဘယျလို ပုံစံနဲ့ မယိငျးလောငျဝျ သုံးသပျသလဲ။

ဖွေ ။ ။ နိုငျငံတကာအတှေ့အကွုံတှကေို ကမြတို့ သုံးသပျမယျဆိုရငျ ဖယျဒရယျစနဈ မဟုတျဘဲနဲ၊ ဒီမိုကရစေီစနဈကို ကငြ့ျသုံးလို့ရတဲ့ နိုငျငံတှရှေိတယျ။ ဒါကတပိုငျး။ နောကျတပိုငျးကွတော့ ဖယျဒရယျနိုငျငံ၊ ဖယျဒရယျစနဈကို ကငြ့ျသုံးတဲ့နိုငျငံ ဖွဈတယျဆိုရငျ ဒီမိုကရစေီစနဈက မရှိမဖွဈကို လိုအပျတယျ။ အဲဒီတော့ ကမြတို့နိုငျငံရဲ့ ပွူနာက နိုငျငံမှာ နှဈ (၇၀)၊ နှဈ (၈၀) လုံးလုံး နှဈရှဈဆယျနီးပါး ဖွဈလာတဲ့ ပွညျတှငျးစဈရဲ့ အရငျးအမွဈက ဘာလဲဆိုတော့ ဒီမိုကရစေီ ဆိတျသုဉျးခွငျး တခုတညျးမဟုတျဘူး။

အခုနက ဖွိုဖွိုလညျး ပွောထားတာရှိတယျ။ ကမြတို့ ဒီနိုငျငံ စတငျတညျဆောကျခြိနျကတညျးက ပထေားတဲ့၊ အခငြျးခငြျးပွုထားတဲ့ ကတိကဝတျတှေ ရှိတယျ။ တိုငျးရငျးသားတနျးတူရေး၊ ကိုယျပိုငျပွဌာနျးခှင့ျ ရရှိရေးစတဲ့ အခွခေံလူ့အခှင့ျအရေးတှေ ဖောျဆောငျရေး။ ဒီကတိကဝတျတှကေို မဖောျဆောငျနိုငျသေးသရှေ့က၊ ကမြတို့ မဖောျဆောငျခဲ့လို့ ကမြတို့ ပွညျတှငျးစဈက ဖွဈရတာဖွဈတယျ။ ဆိုတော့ ကမြတို့နိုငျငံရဲ့ ပွူနာက နှဈခု ရှိတယျ။ (၁) ဒီမိုကရစေီ ဆိတျသုနျးတာ ဟုတျတယျ။ (၂) ပေးခဲ့တဲ့ ကတိကဝတျတှေ၊ အခငြျးခငြျးပေးခဲ့တဲ့ ကတိကဝတျတှကေို ကမြတို့ အကောငျအထညျ မဖောျနိုငျလို့ ဖွဈတယျ။ အဲဒီတော့ ဒီနိုငျငံရဲ့ ပွညျတှငျးစဈကို ရပျတန့ျဖို့။ ရရှေညျတညျတန့ျ ခိုငျမွဲတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကို တညျဆောကျဖို့ဆိုရငျ ဒီအခကျအခဲတှေ၊ ပဋိပက်ခတှကေို နှဈခုစလုံးကို ဖွရှေငျးနိုငျဖို့ လိုအပျတယျ။ ဘယျတခုက အရငျလာရမယျဆိုရငျ ပွိုငျတူသှားရမှာ ဖွဈတယျ။ ဒီမိုကရစေီ အရငျလာပွီးမှ ဖယျဒရယျလာလို့ မရဘူး။ ဘာဖွဈလို့ အဲဒါပွောလဲဆိုတော့ အစောပိုငျးက ကမြပွောထားတာ ရှိတယျ။ Pre-condition ဒီမိုကရစေီစနဈကို တညျဆောကျဖို့အတှကျ သှားတဲ့အခါမှာ အခွအေနတေခုကို ကမြတို့က ဖနျတီးရတယျ။ တညျငွိမျအေးခမြျးတဲ့ အခွအေနတေခုကို ဖနျတီးရမယျ။ အဲဒါမြိုး ဖနျတီးနိုငျဖို့ဆိုရငျ ဖယျဒရယျက အရမျးလိုအပျတယျ။

မေး ။ ။ ဒီမိုကရစေီ၊ ဖယျဒရယျ ပွောတဲ့နရောမှာ ကနြောျတို့ လူထုရဲ့ အသိပညာလညျး လိုအပျတယျ။ ဒီဟာနဲ့ ပတျသကျလို့ - အခုနောကျပိုငျးမှာ ကနြောျတို့ သတိထားမိတာက ပွောငျးလဲမှုတှေ စတငျဖောျဆောငျလာပွီး နောကျပိုငျးမှာ ဖယျဒရယျ ပတျသကျပွီး သငျတနျးတှေ ပေးကွတယျ၊ ပွုကွတယျ။ မြားသောအားဖွင့ျ တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှော သှားလုပျနကွေတာ မြားတယျလို့ ကနြောျ သတိထားမိတယျ။ ဒီဘကျမွပွေန့ျ မွနျမာတှကွေားထဲမှာ ဒီလိုသငျတနျးတှေ မရှိသလောကျကိုရှားတယျ။ ဆိုတော့ မွနျမာတှကေ ဖယျဒရယျကို သိဖို့မလိုလို့လားဆိုတဲ့ မေးခှနျးရှိလာတယျ။ သိပွီနကွေပွီလား။ အဲဒါကို ဘယျလိုမွငျမိလဲ။

ဖွေ ။ ။ ဖယျဒရယျဆိုလို့ရှိရငျ ဗမာမဟုတျတဲ့ အခွားတိုငျးရငျးသားတှကေို ပွောကွတယျ။ သူတို့က တခြိနျလုံး တောငျးဆိုခဲ့ကွတယျဆိုပွီးတော့ အဲဒီတောငျးဆိုခဲ့ကွတဲ့ လူတှကေိုပဲ အသိပညာပေးဖို့ ပွနျသှားနကွေတာရှိတယျ။ ကမြတို့ဆိုရငျ အခုလကျရှိ လုပျနတေဲ့ ယုံကွညျမှုတညျဆောကျတဲ့ အစီအစဉျတှမှော ဖယျဒရယျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အသိပညာလေးတှေ ဖွန့ျဖွူးပေးနတောရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဖယျဒရယျဆိုတာကို ကမြတို့ တကယ့ျစနဈတကြ ဘာသာရပျတခုကို ခဉြျးကပျတာထကျ အခုနပွောခဲ့တဲ့ ပငျလုံကို ပွနျသှားတာ။ ကမြတို့ရဲ့ ကတိကဝတျ တိုငျးပွညျတခုကို စုစညျးပွီးတော့ တညျထောငျကွမယျဆိုရငျ အဲဒီကတိကဝတျက လိုအပျတယျ။ ပွီးတော့ တနျးတူညီမြှမှုကို ပေးဖို့လိုတယျ။ ငါတို့ အတူတကှ တညျထောငျတယျဆိုတဲ့ အခွခေံယူဆခကြျမြိုး ရှိဖို့လိုတယျ။ အဲဒါကို အခွခေံတဲ့ ဖယျဒရယျပုံစံမြိုး ကမြတို့က အသိပညာဖွန့ျဝဖေို့ ဗမာအမြားစုရှိတဲ့ နရောတှမှော လိုအပျတယျ။

မေး ။ ။ ဖယျဒရယျဆိုရငျ ဟိုးအရငျတုနျးကတော့ အခုလဲရှိပါသေးတယျ - တိုငျးပွညျက ခှဲထှကျတော့မယျ။ တိုငျးပွညျပွိုကှဲမယ့ျ အယူအဆဆိုပွီး အရငျစဈတပျ၊ စဈအစိုးရလကျထကျက မှိုငျးတိုကျခဲ့တဲ့ အတှေးအခေါျ၊ အယူအဆကလညျး လူတခြို့ရဲ့ ခေါငျးထဲမှာ ရှိနတေုနျးပဲ။ သာမနျပွညျသူတှကွေားထဲမှာ၊ မွနျမာလူထုကွားမှာ။ ဆိုတော့ အခု မဖွိုးဖွိုးအောငျတို့ လုပျနတေဲ့ The Wings Institute မှာ အမြိုးသားရင့ျကွားစေ့ရေး ဆိုတာတှကေို လူငယျတှကေို သငျတနျးပေးနတောရှိတယျ။ အဲဒီမှာ သငျတနျးပေးနတောတော့ တပိုငျးပေါ့။ ဒီသငျတနျးကို ရောကျလာကွတဲ့ လူငယျတှရေဲ့ အမွငျကွားထဲမှာ အခုသှားနတေဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေး။ ဒါမှမဟုတျ ဖယျဒရယျစနဈ၊ ဒီမိုကရစေီ ပုံဖောျဆောငျရှကျနတေဲ့အပေါျမှာ သူတို့ရဲ့ မေးခှနျးတှကေ ဘယျလိုရှိလဲ။ သူတို့အမွငျတှကေ ဘယျလိုရှိလဲ။

ဖွေ ။ ။ အသိပညာနဲ့ ဦးနှောကျကို ပွောငျးလဲတာထကျ ကမြတို့က သူတို့ရဲ့ နှလုံးသားကို ပွောငျးလဲဖို့ ကွိုးစားနတောပါ။ သငျတနျးပေးတာထကျ၊ အဲဒီဒသေတှကေိုသှားတယျ။ သူတို့ရဲ့ စကားသံတှကေို နားထောငျတယျ။ ထိတှေ့မှုပေးတယျ။ ဖယျဒရယျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ခှဲထှကျရေးလို့ အခုန လူငယျတှကွေားထဲမှာလညျး ရှိတယျ။ လူကွီးတှေ ပိုပွီးတော့ အခကြျအလကျနဲ့ ပိုဝေးတဲ့လူတှကွေားမှာ ပိုရှိတယျ။ အဲဒီလိုအခါမြိုးမှာ ကမြတို့က ထိတှေ့မှု ပေးလိုကျတဲ့အခါကွတော့ တိုကျရိုကျမေးခှနျးရှိတယျ။ ဖယျဒရယျဆိုတာက ခှဲထှကျတာလား။ ဘာဖွဈလို့ အခု ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲမှာ အဓိကပွူနာ ဖွဈနတေဲ့ တခုတညျးသော တပျမတောျဆိုတဲ့ စကားရပျပေါျမှာ ဘာလို့ငွငျးနတောလဲ။ တခုတညျးသော တပျမတောျ မဖွဈခငြျဘူးလား။ နောကျတခုက ဘာလိုခှဲထှကျခှင့ျကို တောငျးနတောလဲ စသဖွင့ျပေါ့ မေးကွတယျ။ အဲဒါနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ တိုကျရိုကျထိတှေ့ခှင့ျ ရတဲ့အခါကွတော့ တိုကျရိုကျမေးခှနျး မေးလို့ရတယျ။ အဲဒီအပေါျမှာလဲ အဖွကေ အဆငျသင့ျရှိပွီသား။

မေး ။ ။ လကျရှိ နိုငျငံရေးအနအေထားတှပေေါျမှာ လကျရှိနိုငျငံရေးအခွအေနအေောကျမှာ တိုငျးရငျးသားပွညျသူတှေ၊ မွနျမာပွညျသူတှေ တကယ့ျကို စညျးစညျးလုံးလုံးနဲ့ သိုကျသိုကျဝနျးဝနျး မြှောျမှနျးခဲ့ကွတဲ့အတိုငျး လှတျလပျရေးဖခငျကွီးတှေ မြှောျမှနျးခဲ့တဲ့အတိုငျး ပွညျထောငျစုစနဈကွီးကို ဖောျဆောငျဖို့အတှကျ အဆုံးသတျအနနေဲ့ ဘယျလိုပုံဖောျကွမလဲ။ ဖယျဒရယျက ပထမလား၊ ဒီမိုကရစေီက ပထမလား။ အဲဒီဟာကို ဘယျလို နိဂုံးခြုပျ သုံးသပျလို့ရမလဲ။

ဖွေ ။ ။ ကမြတို့ ဒီတိုငျးပွညျကွီးထဲမှာ အတူတူနလောတာ နှဈ (၇၀) ကြောျသှားပွီ။ ဒါပမေဲ့ ဒီနေ့အထိ မငွိမျးခမြျးသေးဘူး။ မငွိမျးခမြျးသေးဘူးဆိုတော့ ကမြတို့တှကေ ငွိမျးခမြျးစှာ အတူတကှ ယှဉျတှဲနထေိုငျခငြျတဲ့စိတျ ရှိသေးသလား။ ဒါက အရမျးအခွခေံကတြဲ့ မေးခှနျးဖွဈတယျ။ ဒါကို ကမြတို့ မေးသင့ျတယျ။ ဒီမှာ ကမြကောငျးကောငျးကွီး ပွောရဲတယျ၊ ကမြတယောကျတညျးအနနေဲ့ဆိုရငျ ကမြတို့ ဒီတိုငျးပွညျ၊ ပွညျထောငျစုကွီးထဲမှာ ကမြတို့ ငွိမျးခမြျးစှာ အတူယှဉျတှဲ နထေိုငျခငြျတဲ့စိတျ ရှိတယျ။ ရှိတဲ့အခါမှာ အဲဒါကို ကမြတို့က အတငျးကွီးသှတျသှငျးလို့ မရဘူး။ မညျသည့ျအခါမှ ခှဲမထှကျရဆိုတဲ့ ပုဒျမမြိုးတှနေဲ့ သှတျသှငျးလို့ မရဘူး။ ကွိုးနဲ့ခညြျးထားတာထကျ၊ မမွငျနိုငျတဲ့ ကတိကဝတျ၊ သံယောဇဉျတှနေဲ့ ခညြျးနှောငျထားတဲ့ ပွညျထောငျစုက ပိုပွီးတော့မှ ခိုငျမာလိမ့ျမယျလို့ ကမြတို့ ယူဆတယျ။

မေး ။ ။ အမြိုးသားပွနျလညျရငျကွားစေ့ရေးကို တောငျအာဖရိကမှာ တောျတောျလေး အောငျအောငျမွငျမွငျ လုပျခဲ့တဲ့ ဥပမာတှေ ရှိတယျ။ မဖွိုးတို့လညျး ကိုယျတိုငျလေ့လာခဲ့တဲ့ အနအေထားလညျး ရှိတယျဆိုတော့ အဲဒီဟာတှရေဲ့ အရေးပါမှုအပါအဝငျ ကနြောျတို့ ရှေ့ဆကျသှားရမယ့ျ လမျးခရီးမှာ ဘာတှလေိုအပျသလဲဆိုတာကို နိဂုံးခြုပျလေး ပွောပါအုံး။

ဖွေ ။ ။ ကမြတို့ လူ့အဖှဲ့အစညျးက ဖွဈခဲ့တဲ့ အနာတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။ ခံစားခကြျတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျ။ နဈနာခဲ့တာတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျ။ ဆိုတော့ နဈနာခဲ့တဲ့ အမြားကွီးရှိတဲ့အပေါျမှာ တကယျဆုံးရှုံးနဈနာခဲ့တယျဆိုတဲ့ အခွအေနတှေကေို ကမြတို့က လကျခံဖို့လိုတယျ။ ကမြတို့ အခုကွိုးစားနတောတော့ လူ့အဖှဲ့အစညျးကနေ ကွိုးစားနတော။ လူ့အဖှဲ့အစညျးအခငြျးခငြျးကွား ကွိုးစားနတောရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့ အစိုးရက မူဝါဒပိုငျးအရ ကွိုးစားနိုငျရငျတော့ ပိုပွီးတော့ အောငျမွငျနိုငျတဲ့ တိုငျးပွညျတညျဆောကျခွငျး ဖွဈမှာပေါ့။ Nation Building တိုငျးပွညျတခုကို ဘယျလိုပွနျတညျဆောကျမလဲဆိုတာ အခုနပွောသလို၊ ပုံသဏ်ဍာနျတှနေဲ့ တညျဆောကျလို့ မရပါဘူး။

ကောျမတီတှဖှေဲ့ပွီးတော့ တိုငျးရငျးသားဝတျစုံတှေ ဝတျပွီးတော့ ပုံသဏ်ဍာနျတှနေဲ့ တညျဆောကျတာထကျ၊ တကယ့ျစိတျဆန်ဒနဲ့ တိုငျးပွညျတခုကို ငါတို့အတူတကှ ပွနျပွီးတညျဆောကျခငြျတဲ့ဆိုတဲ့ စိတျမြိုးပေါျလာအောငျ တညျဆောကျဖို့လိုတယျ။ ဗမာအမြားစုက၊ ဗမာတိုငျးရငျးသားအမြားစုက ငါတို့က ငါတို့တိုငျးပွညျကွီးကို နပြေောျအောငျ ဖနျတီးပေးမယျ။ ငါတို့နဲ့ပဲ ပေါငျးနပေါလို့ ကွိုးစားနတောထကျ တကယျကို ဗမာတှနေဲ့ အခွား ရှမျး၊ ကခငြျ၊ ကရငျ အသေးလေးတှကေအစ ဒီတိုငျးပွညျကွီးမှာ စုစုစညျးစညျး ပေါငျးစုတညျဆောကျထားတဲ့ တိုငျးပွညျတခုကို ဖောျဆောငျမယျဆိုတဲ့ စိတျဆန်ဒမြိုးနဲ့ တညျဆောကျမှသာ အဲဒီတိုငျးပွညျက ခိုငျမာတဲ့ မွဲမွနျတဲ့ တိုငျးပွညျဖွဈလိမ့ျမယျလို့ ကမြတို့အနနေဲ့ ယုံကွညျတယျ။ တငျးခြုပျထားတာက ပိုပွီးတော့ ဖိအားနဲ့ ဆှဲခြုပျထားတာက တှနျးကနျမှုကို ပိုဖွဈစပေါတယျ။ စိတျဆန်ဒကိုသာ တညျဆောကျဖို့ လိုပါတယျ။ ကတိကဝတျတှကေို ဖွည့ျဆညျးပေးဖို့လိုတယျ။ ဖွဈခဲ့တဲ့ ပွူနာတှကေို ဖွရှေငျးပေးဖို့ လိုပါတယျ။

ကိုဇောျဝငျးလှိုငျ ။ ။ မယိငျးလောငျဝျနဲ့ မဖွိုးဖွိုးအောငျတို့ကို ကြေးဇူးအမြားကွီးတငျပါတယျ။

XS
SM
MD
LG