အမေရိကန်စွမ်းအင်လုပ်ငန်းကြီးဖြစ်တဲ့ Chevron ကုမ္ပဏီဟာ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ရတနာဓါတ်ငွေ့စီမံကိန်းမှာ မြှုပ်နှံထားတဲ့ သူ့ရဲ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို MTI ကနေဒါစွမ်းအင်ကုမ္ပဏီကို ရောင်းထုတ်လိုက်ပြီလို့ စွမ်းအင်လုပ်ငန်းဆိုင်ရာသတင်းတွေက ဖော်ပြကြပါတယ်။ ရတနာဓါတ်ငွေ့စီမံကိန်းကို မူလအားဖြင့် Total ရေနံကုမ္ပဏီက အဓိက စီမံလည်ပတ်နေတာဖြစ်ပေမယ့် မနှစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကတော့ သူ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ပြန်ရုပ်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာ Chevron က ပိုင်ဆိုင်မှု ၄၁.၁ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ရတနာဓါတ်ငွေ့စီမံကိန်းရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုရှယ်ယာအများဆုံးဖြစ်လာပါတယ်။ အခြားပိုင်ဆိုင်မှုရှယ်ယာရှင်တွေကတော့ ထိုင်းနိုင်ငံ PTTEP ရေနံကုမ္ပဏီနဲ့၊ မြန်မာရေနံနဲ့သဘာဝဓါတ်ငွေ့လုပ်ငန်း MOGE တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖေဝါရီလ ၂ ရက်နေ့က အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ အရေးယူဒဏ်ခတ်မှုစာရင်းထဲ MOGE မြန်မာ့ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းအရာရှိတွေ ပါလာပြီးတဲ့နောက်၊ Chevron ကလည်း ရတနာဓါတ်ငွေ့စီမံကိန်းက သူ့ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေ ရောင်းထုတ်တယ်ဆိုတဲ့ အခုသတင်းထွက်ပေါ်လာတာပါ။ ရတနာ ဓါတ်ငွေ့စီမံကိန်းကိုတော့ လတ်တလောအားဖြင့် PTTEP စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီက စီမံလည်ပတ်နေပါတယ်။
Chevron ကုမ္ပဏီဖက်ကတော့ ဒီကိစ္စကို တရားဝင်ထုတ်ပြန်ပြောဆိုတာမရှိသေးပါဘူး။ လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်မှုအဖွဲ့တွေကတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရတနာဓါတ်ငွေ့စီမံကိန်းလုပ်ငန်းဟာ မြန်မာစစ်ကောင်စီအတွက် အဓိကဝင်ငွေလမ်းကြောင်းတခုဖြစ်တာမို့၊ ရေနံနဲ့ဓါတ်ငွေ့လမ်းကြောင်းကရတဲ့ ဒီဝင်ငွေတွေကို ဖြတ်တောက်ဖို့တိုက်တွန်းနေပါတယ်။ MOGE မြန်မာ့ရေနံနဲ့သဘာဝဓါတ်ငွေလုပ်ငန်းကို အရေးယူဒဏ်ခတ်စာရင်းထဲထည့်သွင်းဖို့ကိုလည်း အနောက်နိုင်ငံကြီးတွေကို တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။
{Unicode}
ရှယျဗရှနျရနေံလုပျငနျးရဲ့ ရတနာဓါတျငှေ့စီမံကိနျးပိုငျဆိုငျမှုတှရေောငျးထုတျနေ
ဖဖေောျဝါရီ ၉၊ ၂၀၂၃ (ဗှီအိုအေ၊မွနျမာ)
အမရေိကနျစှမျးအငျလုပျငနျးကွီးဖွဈတဲ့ Chevron ကုမ်ပဏီဟာ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ရတနာဓါတျငှေ့စီမံကိနျးမှာ မွှုပျနှံထားတဲ့ သူ့ရဲ့ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှု ၄၀ ရာခိုငျနှုနျးကြောျကို MTI ကနဒေါစှမျးအငျကုမ်ပဏီကို ရောငျးထုတျလိုကျပွီလို့ စှမျးအငျလုပျငနျးဆိုငျရာသတငျးတှကေ ဖောျပွကွပါတယျ။ ရတနာဓါတျငှေ့စီမံကိနျးကို မူလအားဖွင့ျ Total ရနေံကုမ်ပဏီက အဓိက စီမံလညျပတျနတောဖွဈပမေယ့ျ မနှဈ ၂၀၂၂ ခုနှဈကတော့ သူ့ ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုတှေ ပွနျရုတျပါတယျ။ အဲဒီနောကျမှာ Chevron က ပိုငျဆိုငျမှု ၄၁.၁ ရာခိုငျနှုနျးနဲ့ ရတနာဓါတျငှေ့စီမံကိနျးရဲ့ ပိုငျဆိုငျမှုရှယျယာအမြားဆုံးဖွဈလာပါတယျ။ အခွားပိုငျဆိုငျမှုရှယျယာရှငျတှကေတော့ ထိုငျးနိုငျငံ PTTEP ရနေံကုမ်ပဏီနဲ့၊ မွနျမာရနေံနဲ့သဘာဝဓါတျငှေ့လုပျငနျး MOGE တို့ဖွဈကွပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ဖဖေဝေါရီလ ၂ ရကျနေ့က အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ အရေးယူဒဏျခတျမှုစာရငျးထဲ MOGE မွနျမာ့ရနေံနဲ့ သဘာဝဓာတျငှေ့လုပျငနျးအရာရှိတှေ ပါလာပွီးတဲ့နောကျ၊ Chevron ကလညျး ရတနာဓါတျငှေ့စီမံကိနျးက သူ့ ပိုငျဆိုငျမှုတှေ ရောငျးထုတျတယျဆိုတဲ့ အခုသတငျးထှကျပေါျလာတာပါ။ ရတနာ ဓါတျငှေ့စီမံကိနျးကိုတော့ လတျတလောအားဖွင့ျ PTTEP စှမျးအငျကုမ်ပဏီက စီမံလညျပတျနပေါတယျ။
Chevron ကုမ်ပဏီဖကျကတော့ ဒီကိစ်စကို တရားဝငျထုတျပွနျပွောဆိုတာမရှိသေးပါဘူး။ လူ့အခှင့ျအရေးစောင့ျကွည့ျမှုအဖှဲ့တှကေတော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ရတနာဓါတျငှေ့စီမံကိနျးလုပျငနျးဟာ မွနျမာစဈကောငျစီအတှကျ အဓိကဝငျငှလေမျးကွောငျးတခုဖွဈတာမို့၊ ရနေံနဲ့ဓါတျငှေ့လမျးကွောငျးကရတဲ့ ဒီဝငျငှတှေကေို ဖွတျတောကျဖို့တိုကျတှနျးနပေါတယျ။ MOGE မွနျမာ့ရနေံနဲ့သဘာဝဓါတျငှလေုပျငနျးကို အရေးယူဒဏျခတျစာရငျးထဲထည့ျသှငျးဖို့ကိုလညျး အနောကျနိုငျငံကွီးတှကေို တိုကျတှနျးနကွေပါတယျ။
