ချီလီနိုင်ငံ Santiago မှာ အစိုးရဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွါးနေတာကြောင့် နိုဝင်ဘာလလယ် ကျင်းပဖို့ စီစဉ်ထားတဲ့ အာရှပစိဖိတ် စီးပွါးရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အဖွဲ့ APEC ညီလာခံကိုရော ဒီဇင်ဘာလဆန်း ကျင်းပဖို့ စီစဉ်ထားတဲ့ ဥတုရာသီဆိုင်ရာ COP25 ညီလာခံ ကိုပါ အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပတော့မှာ မဟုတ်ကြောင်း ချီလီသမ္မတ Sebastian Pinera က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ကြေညာလိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump က တရုတ်သမ္မတ Xi Jinping နဲ့ တခြားခေါင်းဆောင်တွေကို တွေ့ဖို့ စီစဉ်ထားတဲ့ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး အပါအဝင် ချီလီနိုင်ငံမှာ ကျင်းပမယ့် ဒီထိပ်သီးအစည်းဝေး ၂ ခုကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ကြောင်း ချီလီအစိုးရရဲ့ ကြေညာချက်က သမ္မတအိမ်ဖြူ အရာရှိတွေကို အံ့သြသွားစေခဲ့ပါတယ်။
ချီလီသမ္မတကတော့ ဒါဟာ သိပ်ကို ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ပေမယ့် ကိုယ့်နိုင်ငံအတွက် ဦးစားပေးပြီး ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် သူ့နိုင်ငံတွင်း ပြန်လည်တည်ငြိမ်အောင် လုပ်ပြီး ပြည်သူတွေ လုံခြုံရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ပြန်ရဖို့ သူလုပ်ချင်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
APEC ညီလာခံကို ချီလီမှာ ကျင်းပဖို့ မဖြစ်နိုင်တဲ့ အနေထား ရောက်နေပေမယ့် ချီလီမှာ မဖြစ်ရင် ဘယ်မှာ ကျင်းပမယ်ဆိုတာကို ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားတာမျိုး အခု မရှိသေးဘူးလို့ သမ္မတ အိမ်ဖြူက ပြောပါတယ်။ အခုလို ချီလီက ဖျက်သိမ်းတာကို ချီလီသမ္မတက အမေရိကန်သမ္မတကို အကြောင်းကြားပြီးမှ သတင်းထောက်တွေကို ပြောတာ ဟုတ်မဟုတ်တော့ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီ ချီလီမှာ ကျင်းပမယ့် APEC အစည်းအဝေးမှာ တရုတ်သမ္မတနဲ့ ၂ နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက် အဆင့် ၁ ကို လက်မှတ်ထိုးဖို့ သူမျှော်မှန်းထားကြောင်း သမ္မတ Trump က ထပ်တလဲလဲ ပြောခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
(Unicode)
ကနျ-တရုတျ ထိပျသီးတှေ့မည့ျ APEC ညီလာခံ လကျခံကငြျးပရေး ခြီလီဖကြျသိမျး
ခြီလီနိုငျငံ Santiago မှာ အစိုးရဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျလကျဖွဈပှါးနတောကွောင့ျ နိုဝငျဘာလလယျ ကငြျးပဖို့ စီစဉျထားတဲ့ အာရှပစိဖိတျ စီးပှါးရေးပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု အဖှဲ့ APEC ညီလာခံကိုရော ဒီဇငျဘာလဆနျး ကငြျးပဖို့ စီစဉျထားတဲ့ ဥတုရာသီဆိုငျရာ COP25 ညီလာခံ ကိုပါ အိမျရှငျအဖွဈ လကျခံကငြျးပတော့မှာ မဟုတျကွောငျး ခြီလီသမ်မတ Sebastian Pinera က ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာ ကွညောလိုကျပါတယျ။
အမရေိကနျသမ်မတ Donald Trump က တရုတျသမ်မတ Xi Jinping နဲ့ တခွားခေါငျးဆောငျတှကေို တှေ့ဖို့ စီစဉျထားတဲ့ ထိပျသီးအစညျးအဝေး အပါအဝငျ ခြီလီနိုငျငံမှာ ကငြျးပမယ့ျ ဒီထိပျသီးအစညျးဝေး ၂ ခုကို ဖကြျသိမျးလိုကျကွောငျး ခြီလီအစိုးရရဲ့ ကွညောခကြျက သမ်မတအိမျဖွူ အရာရှိတှကေို အံ့သွသှားစခေဲ့ပါတယျ။
ခြီလီသမ်မတကတော့ ဒါဟာ သိပျကို ခကျခဲတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျဖွဈပမေယ့ျ ကိုယ့ျနိုငျငံအတှကျ ဦးစားပေးပွီး ဆုံးဖွတျခဲ့ရတာ ဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ သူ့နိုငျငံတှငျး ပွနျလညျတညျငွိမျအောငျ လုပျပွီး ပွညျသူတှေ လုံခွုံရေးနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ပွနျရဖို့ သူလုပျခငြျကွောငျး ပွောပါတယျ။
APEC ညီလာခံကို ခြီလီမှာ ကငြျးပဖို့ မဖွဈနိုငျတဲ့ အနထေား ရောကျနပေမေယ့ျ ခြီလီမှာ မဖွဈရငျ ဘယျမှာ ကငြျးပမယျဆိုတာကို ကွိုတငျ ပွငျဆငျထားတာမြိုး အခု မရှိသေးဘူးလို့ သမ်မတ အိမျဖွူက ပွောပါတယျ။ အခုလို ခြီလီက ဖကြျသိမျးတာကို ခြီလီသမ်မတက အမရေိကနျသမ်မတကို အကွောငျးကွားပွီးမှ သတငျးထောကျတှကေို ပွောတာ ဟုတျမဟုတျတော့ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီ ခြီလီမှာ ကငြျးပမယ့ျ APEC အစညျးအဝေးမှာ တရုတျသမ်မတနဲ့ ၂ နိုငျငံ ကုနျသှယျရေး သဘောတူညီခကြျ အဆင့ျ ၁ ကို လကျမှတျထိုးဖို့ သူမြှောျမှနျးထားကွောငျး သမ်မတ Trump က ထပျတလဲလဲ ပွောခဲ့တာဖွဈပါတယျ။