တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကုိ တနလာၤေန႔က စေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ႔တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ဟာ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္းပင္နဲ႔ မေန႔က ေဘဂ်င္း ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့ပါတယ္။
ႏို္င္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ OBOR တ႐ုတ္ခါးပတ္ လမ္းေၾကာင္း ဒုတိယအႀကိမ္ ညီလာခံတက္ေရာက္ဖို႔ ဒီလေႏွာင္းပိုင္း တ႐ုတ္ႏို္င္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔ ရွိေနခ်ိန္မွာ အခုလို ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတုိ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာနယ္စပ္ လုံၿခဳံတည္ၿငိမ္ေရးကို ပုိေကာင္းေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့တဲ့ သမၼတရွီနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္တို႔ အခုလို ႀကဳိတင္ၿပီး ဘာေၾကာင့္ေတြ႔ဆုံခဲ့ရသလဲဆိုတာကို ကိုဝင္းမင္းက စုစည္း တင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ အေနနဲ႔ အရင္ေန႔ေတြက တရုတ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အႀကီးအကဲတို႔နဲ႔ ေတြ႔အၿပီးမွာ အခုေတာ့ ဒီကမာၻ႔အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံရဲ့ အဆင့္ျမင့္ဆံုးနဲ႔ ၾသဇာအႀကီးဆံုး ေခါင္းေဆာင္ သမၼတ ရွီနဲ႔ ေတြ႔ၿပီး ျမန္မာဖက္ကလည္း နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ္လို႔ ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ခုလို တရုတ္ အဆင့္ျမင့္ဆံုး ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ျမန္မာ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ အရင္ေတြ႔ဖို႔ ျဖစ္လာရတာကို ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္သူ Georgetown တကၠသိုလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါေမာကၡ David Steinberg က
“ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တရုတ္နဲ႔ မေတြ႔ခင္မွာ သူက ဦးေအာင္ ႀကိဳတင္ေတြ႔ခ်င္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ အဓိက က်တဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြမွာ တရုတ္နဲ႔ သူနဲ႔ သေဘာတူညီထားမႈ ရွိတယ္ဆိုတာ ျပခ်င္ပံုရပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ပါေမာကၡ Steinberg ကပဲ တရုတ္ဖက္က ဖိတ္ၾကားရျခင္းကိုလည္း
“သမၼတ ရွီ ဘက္ကလည္း တရုတ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ လုပ္ခ်င္တဲ့ အဓိက ကိစၥေတြမွာ၊ျမန္မာ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က သေဘာတူမႈ ရထားတယ္ဆိုတာ ျပခ်င္ပံု ရပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြထဲမွာ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမ အျပင္ ေက်ာက္ျဖဴကို ေဖာက္မဲ့ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ ရထားလမ္းေတြ ကေန ျမစ္ဆံုဆည္အထိ ပါ ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာတပ္မေတာ္ (၂) ခုလံုးမွာ ရွိႏိုင္တဲ့ ဘံုအက်ိဳးစီးပြားကိုလည္း ပါေမာကၡ Steinberg က
“ဒါက တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာ႔ တပ္မေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ သူတို႔ ဘံုအက်ိဳးစီးပြား အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုပါ သေဘာတူလာေအာင္ လုပ္တဲ့ အေနအထားထိ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့ ဒီခရီးစဥ္ျဖစ္ဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားက ပိုမ်ားႏုိ္င္တယ္လို႔ ပါေမာကၡ Steinberg က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဒီကိစၥမွာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ အေနနဲ႔ သူနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အၾကား မယံုၾကည္မႈေတြ ႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ၊ သူ႔ဖက္က တရုတ္သမၼတကို ဦးေအာင္ ေျပာႏုိင္ဖို႔အတြက္ ပို အာသီသရွိဖို႔ မ်ားပါတယ္။”
ျမန္မာ့အေရး သံုးသပ္သူနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံမွဴးေဟာင္း Priscilla Clapp ကေတာ့ ဒီခရီးစဥ္ ျဖစ္လာရပံုကို
“ဒီခရီးစဥ္ ျဖစ္လာတာက မၾကာခင္က်င္းပမဲ့ ေခတ္သစ္ တရုတ္ ပိုးလမ္းမ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ တရုတ္သမၼတနဲ႔ မေတြ႔ခင္မွာ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အရင္ႀကိဳေတြ႔ခ်င္တဲ့ အတြက္ ခုလို စီစဥ္ခဲ့ၾကပံုရပါတယ္။”
Priscilla Clapp ကဆက္ၿပီး အရင္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံ လာလည္တုန္း ကလည္း ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ရန္ကုန္ဆင္းၿပီး ခုလို ဦးေအာင္ သြားေတြ႔ခဲ့ဘူးတယ္လို႔ ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ Stimson အဖြဲ႔က တရုတ္ဌာန ညြန္ၾကားေရးမူး Yun Sun က တရုတ္ဖက္ ကေတာ့ ဒီ ႏွစ္ဖက္လံုးကို မွ်ေအာင္ ဆက္ဆံတာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။
“တရုတ္အေနနဲ႔ ျမန္မာ အရပ္သား အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာတပ္မေတာ္ အၾကားမွာ မွ်ေအာင္ ဆက္ဆံေနရတဲ့ သေဘာပါ။ NLD အရပ္သား အစိုးရနဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိတာကို ျပတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ၊ တရုတ္ရဲ့ မိတ္ေဆြေဟာင္း ျမန္မာ တပ္မေတာ္ကိုလည္း ေနာက္ခ်န္ မထားဘူး ဆိုတာကို ျပတာပါ။”
အဲဒီေတာ့ အခု ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သမၼတ ရွီ ဖက္က ျမန္မာနယ္စပ္ လံုၿခံုေရး ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ ေျပာတာကို Priscilla Clapp က
“ျမန္မာ တပ္မေတာ္နဲ႔ တရုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးက ေလာေလာဆယ္မွာ သိပ္ မေကာင္းလွဘူးလို႔ ခံစားမိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ မၾကာခင္ ႏွစ္ေတြအတြင္း တပ္မေတာ္ဖက္က လုပ္ေဆာင္ေနတာ ေတြကို သေဘာမက်တဲ့ သေဘာေပါ့။ အထူးသျဖင့္ တိုက္ပြဲေတြ ကေန တရုတ္ျပည္ဖက္ကို ေက်ာ္ၿပီး ထိခိုက္လာတာေတြ အတြက္ေပါ့ေနာ္။ဒါေၾကာင့္ တရုတ္ဖက္က လာတဲ့ သတင္းေတြမွာ သမၼတ ရွီ ဘက္က ျမန္မာ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကို နယ္စပ္မွာ ဒီထက္ ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ဖို႔ ေျပာခဲ့တာ မထူးဆန္းပါဘူး။”
ဒါ့အျပင္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာပဲ သမၼတ ရွီဖက္က ေခတ္သစ္ တရုတ္ပိုးလမ္းမႀကီး တိုးတက္မူရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းကို ခ်ီးက်ဴး ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ အေပၚ Priscilla Clapp က
“သမၼတ ရွီ ဘက္ကေတာ့ ဒီအေပၚ တိုးတက္မႈရွိတာကို ျမင္ခ်င္ပံု ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုးတက္မႈ ဆိုတာ ဘယ္လို ဆိုလိုတာလဲ ေပါ့ေနာ္။ တရုတ္ဖက္ ဆိုလိုခ်င္တာ ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနျပည္ေတာ္က ျမန္မာအစိုးရ အတြက္ကေတာ့ ဒီ ေခတ္သစ္ ပိုးလမ္းမ စီမံကိန္းအေပၚ အထူး စိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။”
အခုလို ျမန္မာဖက္က တရုတ္ ပိုးလမ္းမအေပၚ တံု႔ဆိုင္းေနတာကို တရုတ္ဖက္က ဒီတစ္ေခါက္ တြန္းအားေပးခ်င္တဲ့ သေဘာ လည္း ပါတယ္လို႔ Yun Sun က ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အႏိၵယ ႏိုင္ငံနဲ႔ စစ္ေရး ဆက္ဆံမူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပိုမ်ားလာႏိုင္တဲ့ အေပၚ တရုတ္ဖက္က စိုးရိမ္ၿပီး ဖိတ္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါလားလို႔ ေမးရာမွာ Yun Sun က တရုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးက အမ်ားႀကီး ပိုႀကီးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပႆနာ ေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြ ခံရၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး က်ဲလာၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရး တိုးျမွင့္လာခ်ိန္မွာ ဒီ ခရီးစဥ္ ျဖစ္လာတာပါ။