(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နိုင်ငံသမ္မတ Xi Jinping ဒီကနေ့မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်တဲ့ခရီးစဉ်ဟာ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ကောင်းမွန်တိုးတက်လာလိမ့်မယ်လို့ တပ်မတော်ဘက်ကပြောပါတယ်။
မနက်ဖြန်မှာ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့တွေ့ဆုံရာမှာ နှစ်နိုင်ငံစစ်ရေးလုံခြုံရေးကိစ္စရပ်တွေ ဆွေးနွေးဖို့ ရှိတယ်လို့ တပ်မတော်တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်ကနေ ဆက်သွယ်မေးမြန်း သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
တရုတ်သမ္မတရဲ့မြန်မာ နိုင်ငံခရီးစဉ်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အလားလာကောင်းမွန်လာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း တပ်မတော်ပြောရေးဆို ခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်း ကအခုလိုပြော ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့တရုတ်နဲ့မြန်မာနိုင်ငံဟာ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ဆက်သွယ်ဆက်ဆံမှုရှိတဲ့နိုင်ငံတွေဖြစ်တယ်။ တရုတ်တပ်မတော်နဲ့မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ ဆက်ဆံမှုဆိုတာကလဲ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းကရှိတယ်။ (၁၉၈၈)မှာ တော့ ပိုမိုသိသာ တိုးတက်ထင်ရှားလာတာပေါ့။ မဟာဗျူဟာမိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကနေ ဆွေမျိုးပေါက်ဖေါ်အဆင့် ချစ်ကြည်ရင်နှီးရေးအဆင့်ထိ ကျွန်တော်တို့က ဆောင်ရွက်နေတဲ့နိုင်ငံဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်တော်တို့ကတော့ ဒီခရီးစဉ်အပေါ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ငြိမ်းချမ်းရေး အလားလာတွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အလားအလာတွေ ပိုမိုတိုးတက်လာ လိမ့်မယ်လို့မျှော်လင့်ပါတယ်။”
ဒီကနေ့မွန်းလွှဲပိုင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံကိုလာရောက်တဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်ဖျင်ဟာ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်နဲ့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့နဲ့တွေ့ဆုံ ပြီး မနက်ဖြန်မှာ တော့ ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်နဲ့ တွေ့ဆုံ မှာ ဖြစ်ပြီး အခုလို တရုတ်မြန်မာနှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ တွေ့ ဆုံမှုကနေ မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက်အထောက် အကူပြု လိမ့်မယ် လို့မျှော်လင့်ကြောင်း လည်း ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကပြောပါတယ်။
“တရုတ်နိုင်ငံက သူတို့သဘောထားက ဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတာ နှုတ်ထုတ်ခဲ့ပြီးဖြစ်တယ်။ မြန်မာနို်င်ငံရဲ့ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ပါဝင်ကူညီမယ်ဆိုပြီးတော့က နှုတ်ထုတ် ထားပြီးဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့တရုတ်ရဲ့ သမ္မတတယောက် အနေနဲ့မြန်မာနိုင်ငံကို လာရာက် လည်ပတ်ခြင်းဟာ ခုနပြောတဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်း စဉ်တွေမှာ အကောင်းဘက်ကနေပြီးတော့က သက်ရောက်မှု ပိုမိုများပြား လာလိမ့်မယ်လို့ကျွန်တော်မျှော်လင့်ပါတယ်။”
တရုတ်သမ္မတအနေနဲ့ မနက်ဖြန်မှာတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် နဲ့ တွေ့ဆုံရာမှာ နှစ်နိုင်ငံ စစ်ရေး လုံခြုံရေး ကိစ္စရပ်တွေေ ဆွေးနွေးဖို့ ရှိတယ်လို့လဲ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။
“တရုတ်သမ္မတနဲ့ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နဲ့ကကျွန်တော်တို့ စတင်တွေ့ဆုံ ခဲ့တာက (၂၀၁၁) ခုနှစ်က စတင် တွေ့ ဆုံခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ဆွေးနွေးတဲ့ အချိန်မှာလဲ လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေ နယ်စပ်တည်ငြိမ်အေးချမ်း ရေး ကိစ္စရပ်တွေ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေနဲ့ပက်သက်ပြီးတော့ဆွေးနွေးနိုင်မယ်။ ဆွေးနွေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော် သုံးသပ်လိုပါတယ်။”
တရုတ်သမ္မတရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်မတိုင်မှီ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန် ကြီးဌာန အာရှရေးရာအထူးကိုယ် စားလှယ် မစ္စတာဆွန်ကော်ရှန်ကနေ မြန်မာ -တရုတ် နယ်စပ်အခြေပြု‘ဝ’အဖွဲ့ (UWSA)၊ မိုင်းလားအဖွဲ့ (NDAA)၊ ကချင်အဖွဲ့ (KIA)၊ ရခိုင်အဖွဲ့(AA) စတဲ့တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေနဲ့တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
အခုလို တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့တွေ့ဆုံမှု အပေါ် ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက အခုလိုမြင်ပါတယ်။
“မစ္စတာဆွန်ကော်ရှန်းအနေနဲ့လဲ သူတို့ ဒီအဖွဲ့အနေနဲ့က သူက မကြာ ခဏတွေ့ဆုံပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက သူတွေ့ဆုံ တာ ကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေအတွက် တွေ့ဆုံတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေ အတွက် တွေ့ ဆုံတာဖြစ်တဲ့ကျ ကျွန်တော်တို့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေအတွက် ယခင်ကထက် ပိုမိုပြီးတော့က ကောင်းတဲ့ဘက်ကနေ သက်ရောက် လာနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။”
မြန်မာ-တရုတ် နယ်စပ် အခြေပြု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအနက်က ဝတပ်ဖွဲ့UWSA၊ မိုင်းလားအဖွဲ့ NDAA နဲ့ KIA ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တို့ကနေ တရုတ်သမ္မတရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံခရီး စဉ်ကိုကြိုဆိုကြောင်း ကြေညာချက်အသီးသီးထုတ်ပြန် ထားတာပါ။
တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်ဖျင်ဟာ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်း စုကြည်၊ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်နဲ့ ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်တို့အပြင် နေပြည်တော်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီ ၂၀ က ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ရှိပါတယ်။
...................
တရုတျသမ်မတနဲ့ မွနျမာတပျခြုပျ ၂ နိုငျငံ လုံခွုံရေးဆှေးနှေးမညျ
(Unicode)
တရုတျနိုငျငံသမ်မတရှီကငြျဖငြျ ဒီကနေ့မွနျမာနိုငျငံကို လာရောကျတဲ့ခရီးစဉျဟာ နှဈနိုငျငံ ဆကျဆံရေး ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျနဲ့ဖှံ့ဖွိုးရေးအတှကျ ကောငျးမှနျတိုးတကျလာလိမ့ျမယျလို့ တပျမတောျဘကျကပွောပါတယျ။ မနကျဖွနျမှာ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျနဲ့တှေ့ဆုံရာမှာ နှဈနိုငျငံစဈရေးလုံခွုံရေးကိစ်စရပျတှေ ဆှေးနှေးဖို့ ရှိတယျလို့ တပျမတောျတာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျကနေ ဆကျသှယျမေးမွနျး သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
တရုတျသမ်မတရဲ့မွနျမာ နိုငျငံခရီးစဉျမှာ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ဖှံ့ဖွိုးရေးအတှကျ အလားလာကောငျးမှနျလာလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျကွောငျး တပျမတောျပွောရေးဆို ခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျး ကအခုလိုပွော ပါတယျ။
“ကြှနျတောျတို့တရုတျနဲ့မွနျမာနိုငျငံဟာ ရှေးနှဈပေါငျးမြားစှာကတညျးက ဆကျသှယျဆကျဆံမှုရှိတဲ့နိုငျငံတှဖွေဈတယျ။ တရုတျတပျမတောျနဲ့မွနျမာ့တပျမတောျရဲ့ ဆကျဆံမှုဆိုတာကလဲ ရှေးနှဈပေါငျးမြားစှာကတညျးကရှိတယျ။ (၁၉၈၈)မှာ တော့ ပိုမိုသိသာ တိုးတကျထငျရှားလာတာပေါ့။ မဟာဗြူဟာမိတျဖကျဆကျဆံရေးကနေ ဆှမြေိုးပေါကျဖေါျအဆင့ျ ခစြျကွညျရငျနှီးရေးအဆင့ျထိ ကြှနျတောျတို့က ဆောငျရှကျနတေဲ့နိုငျငံဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ ကြှနျတောျတို့ကတော့ ဒီခရီးစဉျအပေါျမှာ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ငွိမျးခမြျးရေး အလားလာတှေ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေး အလားအလာတှေ ပိုမိုတိုးတကျလာ လိမ့ျမယျလို့မြှောျလင့ျပါတယျ။”
ဒီကနေ့မှနျးလှှဲပိုငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံကိုလာရောကျတဲ့ တရုတျသမ်မတ ရှီကငြျဖငြျဟာ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျနဲ့ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျတို့နဲ့တှေ့ဆုံ ပွီး မနကျဖွနျမှာ တော့ ကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျနဲ့ တှေ့ဆုံ မှာ ဖွဈပွီး အခုလို တရုတျမွနျမာနှဈနိုငျငံ ခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ တှေ့ ဆုံမှုကနေ မွနျမာနိုငျငံ ငွိမျးခမြျးရေး အတှကျအထောကျ အကူပွု လိမ့ျမယျ လို့မြှောျလင့ျကွောငျး လညျး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးကပွောပါတယျ။
“တရုတျနိုငျငံက သူတို့သဘောထားက ဘယျလိုရှိတယျဆိုတာ နှုတျထုတျခဲ့ပွီးဖွဈတယျ။ မွနျမာနိုျငျငံရဲ့ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျတှမှော ပါဝငျကူညီမယျဆိုပွီးတော့က နှုတျထုတျ ထားပွီးဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့တရုတျရဲ့ သမ်မတတယောကျ အနနေဲ့မွနျမာနိုငျငံကို လာရာကျ လညျပတျခွငျးဟာ ခုနပွောတဲ့ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျတှေ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးလုပျငနျး စဉျတှမှော အကောငျးဘကျကနပွေီးတော့က သကျရောကျမှု ပိုမိုမြားပွား လာလိမ့ျမယျလို့ကြှနျတောျမြှောျလင့ျပါတယျ။”
တရုတျသမ်မတအနနေဲ့ မနကျဖွနျမှာတပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ နဲ့ တှေ့ဆုံရာမှာ နှဈနိုငျငံ စဈရေး လုံခွုံရေး ကိစ်စရပျတှေေ ဆှေးနှေးဖို့ ရှိတယျလို့လဲ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ပွောပါတယျ။
“တရုတျသမ်မတနဲ့ တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျနဲ့ကကြှနျတောျတို့ စတငျတှေ့ဆုံ ခဲ့တာက (၂၀၁၁) ခုနှဈက စတငျ တှေ့ ဆုံခဲ့တာဖွဈတယျ။ ကြှနျတောျတို့ဆှေးနှေးတဲ့ အခြိနျမှာလဲ လုံခွုံရေး ဆိုငျရာ ကိစ်စရပျတှေ နယျစပျတညျငွိမျအေးခမြျး ရေး ကိစ်စရပျတှေ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျ ဆိုငျရာ ကိစ်စရပျတှနေဲ့ပကျသကျပွီးတော့ဆှေးနှေးနိုငျမယျ။ ဆှေးနှေးနိုငျလိမ့ျမယျလို့ ကြှနျတောျ သုံးသပျလိုပါတယျ။”
တရုတျသမ်မတရဲ့ မွနျမာနိုငျငံခရီးစဉျမတိုငျမှီ တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျ ကွီးဌာန အာရှရေးရာအထူးကိုယျ စားလှယျ မစ်စတာဆှနျကောျရှနျကနေ မွနျမာ -တရုတျ နယျစပျအခွပွေု‘ဝ’အဖှဲ့ (UWSA)၊ မိုငျးလားအဖှဲ့ (NDAA)၊ ကခငြျအဖှဲ့ (KIA)၊ ရခိုငျအဖှဲ့(AA) စတဲ့တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှနေဲ့တှေ့ဆုံခဲ့ပါတယျ။
အခုလို တရုတျအထူးကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ရဲ့ မွနျမာနိုငျငံက တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့တှေ့ဆုံမှု အပေါျ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက အခုလိုမွငျပါတယျ။
“မစ်စတာဆှနျကောျရှနျးအနနေဲ့လဲ သူတို့ ဒီအဖှဲ့အနနေဲ့က သူက မကွာ ခဏတှေ့ဆုံပွီးသား ဖွဈပါတယျ။ အဓိက သူတှေ့ဆုံ တာ ကတော့ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျတှအေတှကျ တှေ့ဆုံတာ ဖွဈပါတယျ။ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျတှေ အတှကျ တှေ့ ဆုံတာဖွဈတဲ့ကြ ကြှနျတောျတို့ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျတှအေတှကျ ယခငျကထကျ ပိုမိုပွီးတော့က ကောငျးတဲ့ဘကျကနေ သကျရောကျ လာနိုငျလိမ့ျမယျလို့ ကြှနျတောျထငျပါတယျ။”
မွနျမာ-တရုတျ နယျစပျ အခွပွေု လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေနကျက ဝတပျဖှဲ့UWSA၊ မိုငျးလားအဖှဲ့ NDAA နဲ့ KIA ကခငြျလှတျလပျရေးအဖှဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တို့ကနေ တရုတျသမ်မတရဲ့ မွနျမာနိုငျငံခရီး စဉျကိုကွိုဆိုကွောငျး ကွညောခကြျအသီးသီးထုတျပွနျ ထားတာပါ။
တရုတျသမ်မတ ရှီကငြျဖငြျဟာ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံ ဒေါျအောငျဆနျး စုကွညျ၊ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျနဲ့ ကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျတို့အပွငျ နပွေညျတောျမှာ နိုငျငံရေးပါတီ ၂၀ က ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ လညျး တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ရှိပါတယျ။
