ျပင္းအား အဆင့္ ၅ ရွိတဲ့ Dorian ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္းဟာ တနဂၤေႏြေန႔က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ဘဟားမားကၽြန္းကို ဝင္ေရာက္ ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီး ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျခ ေနရာတခ်ဳိ႕ကို စတင္ဝင္ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာနဲ႔ ေျမာက္ကယ္႐ိုလုိင္းနား ျပည္နယ္ေတြဘက္ ဦးတည္လာႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးထားတာပါ။ မုန္တုိင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အဲဒီေဒသေတြမွာရွိတဲ့ ျမန္မာႏြယ္ဖြားေတြ ဘယ္လိုႀကဳိတင္ ျပင္ဆင္ေနၾကသလဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပထားပါတယ္။
Dorian ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္းဟာ တနဂၤေႏြညေနပိုင္းက တနာရီ မုိင္ (၂၂၀) ႏႈန္းနဲ႔ ဘဟားမားကၽြန္းကို ဝင္ေရာက္သြားခဲ့ၿပီး ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းကို ဦးတည္ေနတာပါ။ မုန္တိုင္းဝင္မယ္လို႔ သတိေပးခံထားရတဲ့ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျချဖစ္တဲ့ Palm Beach ၿမဳိ႕နယ္ကိုေတာ့ တနဂၤေႏြညပုိင္းမွာ ဝင္ေရာက္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။
Palm Beach ၿမဳိ႕နယ္ကို ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္း ဦးတည္လာေနတဲ့အတြက္ လူေတြ စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္မႈ ဘယ္လိုလုပ္ၾကသလဲဆိုတာ အဲဒီၿမဳိ႕နယ္မွာေနတဲ့ မေမျမတ္ႏိုးခင္က VOA ျမန္မာပုိင္းကို ေျပာပါတယ္။
“လူေတြကေတာ့ စုိးရိမ္တာကေတာ့ ေျပာမေနနဲ႔၊ ေယာက္ယက္ေတြခတ္ေပါ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ရက္ေလာက္ကဆုိ ညီမတို႔ဆီကုိ တည့္တည့္ဝင္မယ္လို႔ ေျပာထားတာေလ။ အဲေတာ့ ဓာတ္ဆီေတြဆုိလည္း ညီမဆုိ မနက္ငါးနာရီ ထၿပီးေတာ့ ဆုိင္မဖြင့္ခင္ကတည္းက ဆုိင္ေရွ႕မွာ သြားတန္းစီရတယ္။ စီၿပီးေတာ့ အဲလို ဆီျဖည့္ေပါ့၊ အဲလိုေတြလုပ္ရတယ္။ Grocery ကို ေဈးေတြမွာဆုိရင္လည္း ေပါင္မုန္႔ေတြ၊ can ဘူးေတြက လုံးဝအေပ်ာက္ပဲ။ တခ်ဳိ႕ Shutter ေတြ ကာတဲ့အျပားေတြ မရွိတဲ့အိမ္ဆုိရင္ အဲဒါေတြဝယ္ၿပီး လုပ္ၾကရတယ္။ သုံးထပ္သားျပားနဲ႔ ကာတဲ့အိမ္ဆုိရင္ သံနဲ႔႐ုိက္ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဂုိေဒါင္ထဲမွာ ကားေတြဘာေတြကို အကုန္ထည့္ခဲ့၊ သိမ္းခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲလိုထြက္သြားရတယ္။”
ဖေလာ္ရီဒါ အာဏာပုိင္ေတြက Palm Beach ကမ္းေျခတေလွ်ာက္ အႏၱရာယ္ဇုန္ေတြ သတ္မွတ္ေၾကညာၿပီး လူေတြကို အေရးေပၚေရႊ႕ေျပာင္းဖို႔ သတိေပးထားေၾကာင္းလည္း မေမျမတ္ႏိုးခင္က ေျပာပါတယ္။
“Governor ကလည္း ေျပာထားၿပီးသား၊ ကမ္း႐ိုးတန္းဘက္ေတြက်ေတာ့ Evacuate လုပ္ရတာေပါ့ေနာ္။ ကမ္း႐ိုးတန္းဘက္ေတြကက်ေတာ့ တကယ့္ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းေတြနဲ႔ ေနတဲ့လူေတြေပါ့။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း သာမန္ရပ္ကြက္ေတြလည္း ရွိတယ္။ ႏွစ္ခုက ေရာေနသလုိျဖစ္ေနတာ အဲဒီဘက္ေတြက။ အဲလုိဟာေတြကုိ အခုေျပာင္းေနၿပီ သူတို႔ေတြ။ ေရလုိခ်င္ရင္ ေရေတြ ေရာက္လာၿပီ၊ လာယူၾကပါတို႔ ဘာတုိ႔ အဲလို။
“တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ အိမ္မွာ Shutter ေတြ မတပ္ႏုိင္တဲ့ အဘုိးႀကီး အဘြားႀကီးေတြဆုိရင္ ရဲေတြကိုေခၚလုိက္ရင္ ရဲေတြက လာလုပ္ေပးတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေက်ာင္းေတြမွာ အားကစားခန္းမေတြေပ့ါေနာ္၊ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းလို သေဘာမ်ဳိး သူတို႔လုပ္ပစ္တာေပါ့။ ခန တိမ္းေရွာင္တဲ့သေဘာေပါ့။ အကုန္လုံး ဒီမွာ သူတို႔ အစားအေသာက္ေတြေရာ၊ ေဆးဝါးေတြေရာ အဲမွာ သြားေနလို႔ရတယ္၊ ေနခ်င္တယ္ဆုိရင္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အေရွ႕ကမ္း႐ိုးတန္းဘက္အျခမ္းက Palm Beach ေနရာေတြ အေရွ႕ဘက္အျခမ္းက လူေတြၾကေတာ့ မျဖစ္မေနေျပာင္းရမယ့္ A ဇုန္လို႔ေခၚတယ္ သူတို႔က၊ A ဇုန္၊ B ဇုန္ အဲလုိေတြရွိတယ္။ သူတို႔ေတြက် ေျပာင္းကုိ ေျပာင္းရတယ္။”
မုန္တုိင္းဟာ အေနာက္ဘက္ကို ဦးတည္ေရြ႕လ်ားေနၿပီး ဘဟားမားကၽြန္း အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းက Abaco ကၽြန္းစုကုိ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ရာမွာေတာ့ သစ္ပင္ေတြၿပဳိလဲၿပီး လမ္းေတြပိတ္သြားတာ၊ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ ကားေတြေပၚ သစ္ပစ္ေတြၿပဳိက်ၿပီး ပ်က္စီးကုန္တာ၊ ဓာတ္တိုင္ေတြၿပဳိလဲၿပီး ေလျပင္းေၾကာင့္ အိမ္ေခါင္မိုးေတြ လန္ကုန္တာကို ေဒသခံေတြ သူတုိ႔တြစ္တာမွာတင္တဲ့ ဗီြဒီယုိကတဆင့္ ေတြ႔ရပါတယ္။
အေမရိကန္ ဟာရီကိန္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးဌာနရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ Dorian မုန္တိုင္းရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းဟာ ဖေလာ္ရီျပည္နယ္ ကမ္းေျခနဲ႔ အနီးဆုံးေဒသေတြျဖစ္တဲ့ Orlando၊ Jacksonville စတဲ့ၿမဳိ႕ေတြကို ျဖတ္သြားႏိုင္ၿပီး ေနာက္ရက္ေတြမွာ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာနဲ႔ ေတာင္ကယ္႐ိုလုိင္းနား၊ ေျမာက္ကယ္႐ိုလုိင္းနား ျပည္နယ္ေတြဘက္ ဦးတည္လာႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
မုန္တုိင္းဟာ အားႀကီးေပမယ့္ ေရြ႕လ်ားမႈႏႈန္း ေႏွးေကြးတာေၾကာင့္ သူတို႔ေဒသကို ေရာက္လာမယ္၊ မေရာက္လာဘူးဆိုတာ အတိအက် မသိရေသးေၾကာင္း ေျမာက္ကယ္႐ိုလုိင္းနားျပည္နယ္ ရွားေလာ့ၿမဳိ႕မွာေနထိုင္တဲ့ ကိုေဇယ်ာထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဒီ North Carolina ဘက္ကို မုန္တုိင္းက လာမယ္ မလာဘူးဆိုတာ မေသခ်ာေသးဘူး။ အဲေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဘာမွေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ထူးထူးေထြေထြ ျပင္ဆင္ထားတာ က်ေနာ္ မေတြ႔ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အကုန္လုံးကေတာ့ ဘယ္လုိလဲဆုိေတာ့ ဒီ News ေလာက္ပဲ ၾကည့္တဲ့အေျခအေနေပါ့ေနာ္။ မုန္တုိင္းက ဖေလာ္ရီဒါဘက္ကုိေတာ့ ဒီတရက္ႏွစ္ရက္ေလာက္အတြင္း ဝင္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ထင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ၿပီးသြားလို႔ရွိရင္ မုန္တုိင္းက ေျမာက္ဘက္သြားမလား၊ အေနာက္ဘက္ကုိ ဆက္သြားမလား ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ ဒီဘက္မွာ က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ ပုိၿပီးေတာ့ Warning ေပးမယ္လို႔ ထင္တယ္။
“ၿပီးေတာ့ ေနာက္တခု က်ေနာ္တုိ႔ၾကားတာေတာ့ ဒီမုန္တုိင္းက ျပင္းတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕အေရြ႕က ေႏွးတယ္။ ေႏွးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ North Carolina ဘက္ကုိ ေနာက္တပတ္ ေသာၾကာပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္မွ ေရာက္မယ္လုိ႔ သူတုိ႔မွန္းတယ္ေပါ့ေနာ္။”
သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ကေတာ့ တနဂၤေႏြေန႔လယ္ပိုင္းမွာ FEMA လို႔ေခၚတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအေရးေပၚ စီမံခန္႔ခြဲေရးဌာနကို လာေရာက္သြားၿပီး အစိုးရအေနနဲ႔ မုန္တိုင္းဒဏ္ခံရတဲ့ ေဒသေတြမွာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ အသုံးျပဳဖို႔ ေဒၚလာ ၁၅၅ သန္း သုံးစြဲဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ထားေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။