(Zawgyi/Unicode)
အပစ်ရပ်ဒေသတွေမှာ COVID-19 ပြန့်ပွားမှု တားဆီးရေးတွေကို ဘယ်လိုပူးတွဲဆောင်ရွက်ကြမလဲဆိုတာ COVID-19 တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် အစိုးရရဲ့ ညှိနှိုင်းပူးပေါင်းရေးကော်မတီနဲ့ အပစ်ရပ်လက်မှတ်ထိုး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် EAO အဖွဲ့ကိုယ်စားလှယ်တွေ ဆွေးနွေးခဲ့တဲ့သတင်းကို ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က ပြောပြပါမယ်။
အပစ်ရပ်ထားတဲ့ ကရင်ပြည်နယ်တွင်းမှာ KNU နဲ့ ဒေသခံမြန်မာတပ်အကြား COVID-19 ရောဂါစောင့်ကြည့်ရေးလုပ်ငန်းကိုအခြေခံပြီး နယ်မြေအငြင်းပွားမှုဖြစ်နေတဲ့အချိန်ှမှာပဲ အခုလို အပစ်ရပ်အဖွဲ့တွေနဲ့ အစိုးရဖွဲ့ထားတဲ့ ရောဂါတားဆီးရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့အကြား အွန်လိုင်းကနေ ပထမဆုံးအကြိမ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ လာမယ့်အပတ်မှာတော့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU အသေးစိတ်လုပ်ငန်းတွေကို ဆက်လက်ဆွေးနွေးဖို့ ရှိနေပြီး လက်ရှိ ဖာပွန်ခရိုင်အတွင်းဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့လည်း ဆွေးနွေးဖို့ ရှိနေပါတယ်။
ဒီကနေ့ ကျင်းပတဲ့ Video Conferencing ဆွေးနွေးပွဲမှာ အစိုးရရဲ့ COVID-19 ကာကွယ် ထိန်းချုပ် ကုသရေးနဲ့ စပ်လျဉ်းပြီး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနဲ့ ညှိနှိုင်းပူးပေါင်းရေးကော်မတီဘက်က ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာတင်မျိုးဝင်းက ဦးဆောင်ဆွေးနွေးပြီး NCA လက်မှတ်ထိုး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် အလုပ်အဖွဲ့ PPWT ခေါင်းဆောင် ဆလိုင်းတလာဟေးက ဦးဆောင်ဆွေးနွေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဆွေးနွေးပွဲမှာ သဘောတူညီချက် ၇ ချက်ရခဲ့ကြောင်း ဆွေးနွေးပွဲကို ပါဝင်တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ဦးလှမောင်ရွှေ အခုလို ပြောပါတယ်။
“အဲဒီမှာတော့ ကျနော်တို့ ခေါင်းစဉ် ၆ ခုကို ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးတယ်။ အဲဒီ ၆ ခုပေါ်မှာ စုစုပေါင်း ၇ ချက် သဘောတူညီမှုရခဲ့တာ ရှိတယ်။ အဲဒီ သဘောတူညီချက်တွေကို အခြေခံပြီးတော့ တစ်ဖွဲ့ချင်းကိုလည်း ဆက်ပြီးတော့ ဆွေးနွေးဖု့ိရှိတယ်ပေါ့။ ”
သဘောတူညီချက်မှာ COVID ရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေးအတွက်နည်းပညာနဲ့ လိုအပ်ပစ္စည်းတွေ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ဖို့၊ ကုသရေးမှာ လိုအပ်ရင် အစိုးရဆေးရုံတွေကို ပို့ဆောင်ကုသဖို့၊ တဘက်နိုင်ငံမှ ပြန်လာသူတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့၊ ရောဂါတိုက်ဖျက်ရေးအတွက် အစိုးရဘက်က ကူညီရေးနဲ့ နိုင်ငံတကာအကူအညီတွေရလာရင် နှစ်ဘက်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ဖို့၊ ထိတွေ့လူနာတွေကို ပူးပေါင်းရှာဖွေဖို့ စတာတွေ ပါဝင်တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီရက်ပိုင်းတွေအတွင်း ဖာပွန်ခရိုင်အတွင်းက ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU ရဲ့ COVID-19 ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးရေးဂိတ် ၂ ခုကို အစိုးရတပ်မတော်က ဖယ်ရှားခဲ့ကြောင်းနဲ့ အဲဒီနောက်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားပြီး စစ်ရေးတင်းမာတာတွေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီလို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ တနင်္လာနေ့မှာ KNU နဲ့ တစ်ဖွဲ့ချင်းတွေ့ဆုံချိန်မှာအသေးစိတ် ဆွေးနွေးဖို့ ရှိကြောင်း ဦးလှမောင်ရွှေက ပြောပါတယ်။
“ဒီကိစ္စရပ်တွေလည်း ဒီဘက်က ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ဇော်ဦးနဲ့ ပဒိုထာဒိုမူးတို့လည်းဆွေးနွေးတာရှိတယ်။ ဒါတွေကို အသေးစိတ်တွေကိုတော့ တနင်္လာနေ့ Bilateral ဆွေးနွေးတဲ့အခါ ထပ်ဆွေးနွေးဖို့ ကျနော်တို့ သိရတယ်။”
NCA လက်မှတ်ထိုး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် အလုပ်အဖွဲ့ PPWT ခေါင်းဆောင် ဆလိုင်းတလာဟေးကလည်း KNU နဲ့ဖြစ်တဲ့ တိုက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး တစ်ဖွဲ့ချင်းအလိုက် ဆွေးနွေးဖို့ ရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
“တစ်ဖွဲ့ချင်းနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စတွေကိုတော့ တစ်ဖွဲ့ချင်းအလိုက်ပဲ ဆက်လက်ဆွေးနွေးဖို့ပဲ။ အသေးစိတ်အပိုင်းတော့ မဆွေးနွေးဖြစ်ဘူး။ အားလုံးလွှမ်းခြုံပြီးတော့ ဒီနေ့ကတော့ ဆွေးနွေးဖြစ်ပါတယ်။”
ဒီကနေ့ ကျင်းပတဲ့ ဆွေးနွေးပွဲ အဖွင့်အမှာ စကားပြောကြားရာမှာတော့ ဆလိုင်း တလာဟေးက COVID-19 ကာကွယ်ရေးအတွက် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ မိမိတို့ဒေသတွေမှာ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးကို ဆောင်ရွက်နေကြောင်းနဲ့ NCA စာချုပ် အခန်း ၆ အပိုဒ် ၂၅နဲ့ အညီ အစိုးရ ကော်မတီနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့လည်း ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ပြောဆိုထားပါတယ်။
COVID-19 တိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလကုန်ပိုင်းကလည်း သထုံခရိုင်အတွင်းက KNU ရဲ့ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးဂိတ်တစ်ခုကို တပ်မတော်က ကန့်ကွက်တာကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသလို ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းမှာလည်း ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးခဲ့တဲ့ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ RCSS တပ်နဲ့ တပ်မတော်အကြားမှာ မပြေလည်မှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီလို မပြေမလည်ဖြစ်ရတာတွေဟာ တပ်မတော်နဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအကြား နယ်မြေသတ်မှတ်မှုဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက် မရသေးတာနဲ့ ရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ ယန္တရားတစ်ခု မသတ်မှတ်နိုင်သေးတာကြောင့်လို့ သုံးသပ်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။
[Unicode Version]
KNU ရဲ့ COVID-19 စဈဆေးရေးဂိတျ တပျမတောျဖယျရှားတဲ့ကိစ်စ သီးခွားဆှေးနှေးဖို့ရှိ
အပဈရပျဒသေတှမှော COVID-19 ပွန့ျပှားမှု တားဆီးရေးတှကေို ဘယျလိုပူးတှဲဆောငျရှကျကွမလဲဆိုတာ COVID-19 တိုကျဖကြျရေးအတှကျ အစိုးရရဲ့ ညှိနှိုငျး ပူးပေါငျးရေးကောျမတီနဲ့ အပဈရပျလကျမှတျထိုး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ EAO အဖှဲ့ကိုယျစားလှယျတှေ ဆှေးနှေးခဲ့တဲ့သတငျးကို ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက ပွောပွပါမယျ။
အပဈရပျထားတဲ့ ကရငျပွညျနယျတှငျးမှာ KNU နဲ့ ဒသေခံမွနျမာတပျအကွား COVID-19 ရောဂါစောင့ျကွည့ျရေးလုပျငနျးကိုအခွခေံပွီး နယျမွအေငွငျးပှားမှုဖွဈနတေဲ့အခြိနျှမှာပဲ အခုလို အပဈရပျအဖှဲ့တှနေဲ့ အစိုးရဖှဲ့ထားတဲ့ ရောဂါတားဆီးရေးပူးပေါငျးအဖှဲ့တို့အကွား အှနျလိုငျးကနေ ပထမဆုံးအကွိမျ ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။ လာမယ့ျအပတျမှာတော့ ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး KNU အသေးစိတျလုပျငနျးတှကေို ဆကျလကျဆှေးနှေးဖို့ ရှိနပွေီး လကျရှိ ဖာပှနျခရိုငျအတှငျးဖွဈပှားတဲ့ တိုကျပှဲတှနေဲ့ ပတျသကျလို့လညျး ဆှေးနှေးဖို့ ရှိနပေါတယျ။
ဒီကနေ့ ကငြျးပတဲ့ Video Conferencing ဆှေးနှေးပှဲမှာ အစိုးရရဲ့ COVID-19 ကာကှယျ ထိနျးခြုပျ ကုသရေးနဲ့ စပျလဉြျးပွီး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြားနဲ့ ညှိနှိုငျးပူးပေါငျးရေးကောျမတီဘကျက ကောျမတီ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာတငျမြိုးဝငျးက ဦးဆောငျဆှေးနှေးပွီး NCA လကျမှတျထိုး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှကေတော့ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျ အလုပျအဖှဲ့ PPWT ခေါငျးဆောငျ ဆလိုငျးတလာဟေးက ဦးဆောငျဆှေးနှေးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
ဆှေးနှေးပှဲမှာ သဘောတူညီခကြျ ၇ ခကြျရခဲ့ကွောငျး ဆှေးနှေးပှဲကို ပါဝငျတကျရောကျခဲ့တဲ့ ဦးလှမောငျရှှေ အခုလို ပွောပါတယျ။
“အဲဒီမှာတော့ ကနြောျတို့ ခေါငျးစဉျ ၆ ခုကို ကနြောျတို့ ဆှေးနှေးတယျ။ အဲဒီ ၆ ခုပေါျမှာ စုစုပေါငျး ၇ ခကြျ သဘောတူညီမှုရခဲ့တာ ရှိတယျ။ အဲဒီ သဘောတူညီခကြျတှကေို အခွခေံပွီးတော့ တဈဖှဲ့ခငြျးကိုလညျး ဆကျပွီးတော့ ဆှေးနှေးဖု့ိရှိတယျပေါ့။ ”
သဘောတူညီခကြျမှာ COVID ရောဂါ ထိနျးခြုပျရေးအတှကျနညျးပညာနဲ့ လိုအပျပစ်စညျးတှေ ညှိနှိုငျးဆောငျရှကျဖို့၊ ကုသရေးမှာ လိုအပျရငျ အစိုးရဆေးရုံတှကေို ပို့ဆောငျကုသဖို့၊ တဘကျနိုငျငံမှ ပွနျလာသူတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျဖို့၊ ရောဂါတိုကျဖကြျရေးအတှကျ အစိုးရဘကျက ကူညီရေးနဲ့ နိုငျငံတကာအကူအညီတှရေလာရငျ နှဈဘကျညှိနှိုငျးဆောငျရှကျဖို့၊ ထိတှေ့လူနာတှကေို ပူးပေါငျးရှာဖှဖေို့ စတာတှေ ပါဝငျတာဖွဈပါတယျ။
ဒီရကျပိုငျးတှအေတှငျး ဖာပှနျခရိုငျအတှငျးက ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး KNU ရဲ့ COVID-19 ကနြျးမာရေးစဈဆေးရေးဂိတျ ၂ ခုကို အစိုးရတပျမတောျက ဖယျရှားခဲ့ကွောငျးနဲ့ အဲဒီနောကျမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှားပွီး စဈရေးတငျးမာတာတှဖွေဈခဲ့ပါတယျ။
ဒီလို တိုကျပှဲဖွဈပှားတာနဲ့ ပတျသကျလို့တော့ တနငျ်လာနေ့မှာ KNU နဲ့ တဈဖှဲ့ခငြျးတှေ့ဆုံခြိနျမှာအသေးစိတျ ဆှေးနှေးဖို့ ရှိကွောငျး ဦးလှမောငျရှှကေ ပွောပါတယျ။
“ဒီကိစ်စရပျတှလေညျး ဒီဘကျက ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဗိုလျခြုပျကွီးခငျဇောျဦးနဲ့ ပဒိုထာဒိုမူးတို့လညျးဆှေးနှေးတာရှိတယျ။ ဒါတှကေို အသေးစိတျတှကေိုတော့ တနငျ်လာနေ့ Bilateral ဆှေးနှေးတဲ့အခါ ထပျဆှေးနှေးဖို့ ကနြောျတို့ သိရတယျ။”
NCA လကျမှတျထိုး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှကေတော့ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျ အလုပျအဖှဲ့ PPWT ခေါငျးဆောငျ ဆလိုငျးတလာဟေးကလညျး KNU နဲ့ဖွဈတဲ့ တိုကျပှဲနဲ့ပတျသကျပွီး တဈဖှဲ့ခငြျးအလိုကျ ဆှေးနှေးဖို့ ရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
“တဈဖှဲ့ခငြျးနဲ့ သကျဆိုငျတဲ့ ကိစ်စတှကေိုတော့ တဈဖှဲ့ခငြျးအလိုကျပဲ ဆကျလကျဆှေးနှေးဖို့ပဲ။ အသေးစိတျအပိုငျးတော့ မဆှေးနှေးဖွဈဘူး။ အားလုံးလှှမျးခွုံပွီးတော့ ဒီနေ့ကတော့ ဆှေးနှေးဖွဈပါတယျ။”
ဒီကနေ့ ကငြျးပတဲ့ ဆှေးနှေးပှဲ အဖှင့ျအမှာ စကားပွောကွားရာမှာတော့ ဆလိုငျး တလာဟေးက COVID-19 ကာကှယျရေးအတှကျ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေနနေဲ့ မိမိတို့ဒသေတှမှော ရောဂါကာကှယျထိနျးခြုပျရေးကို ဆောငျရှကျနကွေောငျးနဲ့ NCA စာခြုပျ အခနျး ၆ အပိုဒျ ၂၅နဲ့ အညီ အစိုးရ ကောျမတီနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျဖို့လညျး ပွငျဆငျထားကွောငျး ပွောဆိုထားပါတယျ။
COVID-19 တိုကျဖကြျရေးလုပျငနျးနဲ့ ပတျသကျပွီးပွီးခဲ့တဲ့ ဧပွီလကုနျပိုငျးကလညျး သထုံခရိုငျအတှငျးက KNU ရဲ့ ကနြျးမာရေးစဈဆေးဂိတျတဈခုကို တပျမတောျက ကန့ျကှကျတာကွောင့ျ ဖကြျသိမျးခဲ့ရသလို ရှမျးပွညျနယျအတှငျးမှာလညျး ကနြျးမာရေးစဈဆေးခဲ့တဲ့ ရှမျးပွညျပွနျလညျထူထောငျရေး ကောငျစီ RCSS တပျနဲ့ တပျမတောျအကွားမှာ မပွလေညျမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။
ဒီလို မပွမေလညျဖွဈရတာတှဟော တပျမတောျနဲ့ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေကွား နယျမွသေတျမှတျမှုဆိုငျရာ သဘောတူညီခကြျ မရသေးတာနဲ့ ရောဂါ တိုကျဖကြျရေးအတှကျ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုဆိုငျရာ ယန်တရားတဈခု မသတျမှတျနိုငျသေးတာကွောင့ျလို့ သုံးသပျတာတှေ ရှိနပေါတယျ။
