(Zawgyi / Unicode)
အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်တင်မြှောက်တဲ့နေရာမှာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ လုပ်ဆောင်ရမယ့် နောက်ဆုံးအဆင့်ကို လာမယ့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်နေ့မှာ ပုံမှန်အတိုင်း အခမ်းအနားနဲ့ လုပ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မဲမသမာမှုတွေ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်တွေကို တရားရုံးက ပယ်ချထားတာကြောင့် ဒီအပေါ်မှာ ပြင်ပကနေလည်း စိတ်ဝင်တစားနဲ့ စောင့်ကြည့်နေကြပါတယ်။ ဗွီအိုအေသတင်းထောက် Steve Redish သတင်းပေးပို့ထားတာကို ကိုရန်နိုင် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
Joe Biden ဟာ သူ အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ်နဲ့ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုမယ့် လမ်းကြောင်းမှာ နောက် ဘာဖြစ်မလဲဆိုတာကို သိနေပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အရင်ကလည်း သူ ၂ ကြိမ် ကြုံထားတာကြောင့်ပါ။ ပထမတကြိမ်ကတော့ ၂၀၁၃ ဇန်နဝါရီက ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တကြိမ်ကတော့ နောက် ၄ နှစ်အကြာ ၂၀၁၇ ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်နေ့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက ပေးထားတဲ့ ဒုသမ္မတရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာအတိုင်း ကွန်ဂရက်လွှတ်တော် ၂ ရပ်ရဲ့ သဘာပတိအဖြစ်နဲ့ ပြည်နယ် ၅၀ က ချိတ်ပိတ်ပြီး ပေးပို့လိုက်တဲ့ ကော်မရှင်မဲတွေကို ဖွင့်ပြီး ရေတွက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။
“နယူးယောက်ပြည်နယ်က Donald Trump က အမေရိကန်သမ္မတနေရာအတွက် ကိုယ်စားလှယ်မဲ ၃၀၄ မဲ ရရှိပါတယ်။”
အမေရိကန်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရဲ့ ပြင်ဆင်ချက် အမှတ် ၁၂ မှာတော့ လက်ရှိဒုသမ္မတရဲ့ တာဝန်တွေကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အောက်လွှတ်တော် ၂ ရပ် ပူးတွဲရှိနေချိန်မှာ အထက်လွှတ်တော်ရဲ့ သဘာပတိအဖြစ်ရှိနေတဲ့ ဒု-သမ္မတအနေနဲ့ ကိုယ်စားလှယ်မဲတွေ အားလုံးကို ဖွင့်ပြီးတော့ ရေတွက်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါတွေကို ဘယ်အချိန်မှာ ဘယ်လိုလုပ်မယ်ဆိုတာကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကိုဓဥပဒေ အခန်း ၃ ပုဒ်မခွဲ ၁၅ ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်မှာ ကိုယ်စားလှယ်မဲတွေကို ရေတွက်ခြင်းဆိုပြီး ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီဥပဒေက ၁၈၈၇ ခုနှစ်ကတည်းက ရှိလာခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၁၉၄၈ မှာ ပြင်ဆင်ပြီးတော့ စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေအရ ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်နေ့ နေ့လယ် ၁ နာရီမှာ အထက်လွှတ်တော်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌက ကွန်ဂရက်လွှတ်တော် ၂ ရပ်ကို သဘာပတိအဖြစ် ဦးဆောင်ကျင်းပပြီး ပြည်နယ် ၅၀ က ကိုယ်စားလှယ်မဲတွေ ချိတ်ပိတ်ထားတဲ့ စာအိတ်တွေကို ဖွင့်ပြီး အက္ခရာစဉ်အလိုက် ရေတွက်သွားဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီဥပဒေပုဒ်မ အပိုဒ်ခွဲ ၁၅ အရတော့ အဖွဲ့ဝင်တွေအနေနဲ့ ပြည်နယ်တခုချင်းစီရဲ့ မဲရေတွက်မှုကို ကန့်ကွက်ဖို့ အခွင့်အရေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ကန့်ကွက်မယ်ဆိုရင် စာရေးသားပြီး ကန့်ကွက်ရမှာဖြစ်ပြီး အနည်းဆုံးတော့ အထက်လွှတ်တော်အမတ်တယောက်နဲ့ အောက်လွှတ်တော်အမတ်တယောက်တို့ လက်မှတ်ထိုးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
Joe Biden - “ဒီကန့်ကွက်မှုက စာရေးကန့်ကွက်တာလား? ပြီးတော့ အောက်လွှတ်တော်အမတ်နဲ့ အထက်လွှတ်တော်အမတ်တွေကရော လက်မှတ်ထိုးထားပါသလား။”
House Member - “သဘာပတိခင်ဗျား၊ ဒါက စာရေးကန့်ကွက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အောက်လွှတ်တော်အမတ်က လက်မှတ်ထိုးထားပေမယ့် အထက်လွှတ်တော်အမတ်ကတော့ မထိုးထားရသေးပါဘူး။”
Joe Biden - “ဒါဆိုရင် ဒီကန့်ကွက်မှု အထမမြောက်ပါဘူး။”
၂၀၀၅ ခုနှစ်တုန်းကတော့ သတ်မှတ်ချက်နဲ့ ကိုက်ညီမှုရှိတဲ့အတွက် ကော်မရှင်မဲ ရေတွက်မှုကို ယာယီရပ်ဆိုင်းလိုက်ပြီး ဒါဟာ သမိုင်းတလျှောက်မှာ ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ရပ်ဆိုင်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Cheney - “ဒီကန့်ကွက်မှုကို အထက်လွှတ်တော်အမတ်က လက်မှတ်ထိုးပြီးပြီလား။”
Tubbs - “ဒီကန့်ကွက်လွှာကို အထက်လွှတ်တော်အမတ်က လက်မှတ်ထိုးထားပါတယ်။”
Cheney - “ဒါက စာရေးကန့်ကွက်တာဖြစ်ပြီး အောက်လွှတ်တော်နဲ့ အထက်လွှတ်တော်အမတ် ၂ ယောက်စလုံးကလည်း လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့အတွက် ဒါက အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကိုဓဥပဒေ အခန်း ၁ ပုဒ်မ ၃ နဲ့ ကိုက်ညီမှုရှိပါတယ်။”
အဲဒီလိုဆိုရင် လွှတ်တော် ၂ ရပ်စလုံးဟာ သူတို့ရဲ့ သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်အသီးသီးကို ပြန်သွားကြပြီး ၂ နာရီထက်မပိုဘဲ အချေအတင် ဆွေးနွေးကြပြီး ကန့်ကွက်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး မဲခွဲကြတာဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump က “ကျနော်တို့ရဲ့သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို သူတို့ လိမ်ညာပြီးတော့ မဲမသမာမှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။” လို့ ပြောပါတယ်။
မဲခိုးတယ်လို့ သက်သေအထောက်အထား ခိုင်ခိုင်မာမာမရှိဘဲ သမ္မတ Trump က ပြောနေချိန်မှာပဲ ဒီ ကော်မရှင်မဲ ရေတွက်မှုကို သဘာပတိအဖြစ် လုပ်ရမှာက သူ့ရဲ့ ဒု-သမ္မတ ဖြစ်ပါတယ်။ ကော်မရှင်မဲ ရေတွက်မှုအရတော့ ၂၀၂၀ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ Joe Biden အနိုင်ရတယ်လို့ ကြေညာထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
လာမယ့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာလုပ်မယ့် မဲရေတွက်မှုကိုတော့ လွှတ်တော်တခုဆီက အနည်းဆုံး အမတ် ၁ ယောက်စီက ကန့်ကွက်ဖို့ ပြင်ဆင်နေပြီး အလာဘားမားပြည်နယ် ရီပတ်ဘလစ်ကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် Mo Brooks နဲ့ မစ်ဇူရီပြည်နယ်က အထက်လွှတ်တော်အမတ် Josh Hawley တို့က သူတို့အနေနဲ့ ကန့်ကွက်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
အောက်လွှတ်တော်မှာတော့ ဒီမိုကရက်တွေက လူများစုဖြစ်တာကြောင့် အဲဒီကန့်ကွက်မှု အဆိုကတော့ ရှုံးနိမ့်ဖို့ အလားအလာ များနေပါတယ်။
----------------------
(Unicode)
ကနျသမ်မတ ရှေးကောကျပှဲ ကိုယျစားလှယျမဲကို ကှနျဂရကျရှေ့မှောကျ ရတှေကျမညျ
အမရေိကနျသမ်မတ ရှေးကောကျတငျမွှောကျတဲ့နရောမှာ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေရ လုပျဆောငျရမယ့ျ နောကျဆုံးအဆင့ျကို လာမယ့ျ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ ဇနျနဝါရီ ၆ ရကျနေ့မှာ ပုံမှနျအတိုငျး အခမျးအနားနဲ့ လုပျသှားမှာဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ မဲမသမာမှုတှေ ရှိတယျဆိုတဲ့ စှဲခကြျတှကေို တရားရုံးက ပယျခထြားတာကွောင့ျ ဒီအပေါျမှာ ပွငျပကနလေညျး စိတျဝငျတစားနဲ့ စောင့ျကွည့ျနကွေပါတယျ။ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ Steve Redish သတငျးပေးပို့ထားတာကို ကိုရနျနိုငျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
Joe Biden ဟာ သူ အမရေိကနျသမ်မတအဖွဈနဲ့ ကမြျးသစ်စာကြိနျဆိုမယ့ျ လမျးကွောငျးမှာ နောကျ ဘာဖွဈမလဲဆိုတာကို သိနပေါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အရငျကလညျး သူ ၂ ကွိမျ ကွုံထားတာကွောင့ျပါ။ ပထမတကွိမျကတော့ ၂၀၁၃ ဇနျနဝါရီက ဖွဈပါတယျ။ နောကျတကွိမျကတော့ နောကျ ၄ နှဈအကွာ ၂၀၁၇ ဇနျနဝါရီလ ၆ ရကျနေ့မှာ ဖွဈပါတယျ။ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေ ပေးထားတဲ့ ဒုသမ်မတရဲ့ လုပျပိုငျခှင့ျအာဏာအတိုငျး ကှနျဂရကျလှှတျတောျ ၂ ရပျရဲ့ သဘာပတိအဖွဈနဲ့ ပွညျနယျ ၅၀ က ခြိတျပိတျပွီး ပေးပို့လိုကျတဲ့ ကောျမရှငျမဲတှကေို ဖှင့ျပွီး ရတှေကျရတာဖွဈပါတယျ။
“နယူးယောကျပွညျနယျက Donald Trump က အမရေိကနျသမ်မတနရောအတှကျ ကိုယျစားလှယျမဲ ၃၀၄ မဲ ရရှိပါတယျ။”
အမရေိကနျဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒရေဲ့ ပွငျဆငျခကြျ အမှတျ ၁၂ မှာတော့ လကျရှိဒုသမ်မတရဲ့ တာဝနျတှကေို ဖောျပွထားပါတယျ။ အမရေိကနျ အထကျလှှတျတောျနဲ့ အောကျလှှတျတောျ ၂ ရပျ ပူးတှဲရှိနခြေိနျမှာ အထကျလှှတျတောျရဲ့ သဘာပတိအဖွဈရှိနတေဲ့ ဒု-သမ်မတအနနေဲ့ ကိုယျစားလှယျမဲတှေ အားလုံးကို ဖှင့ျပွီးတော့ ရတှေကျရတာ ဖွဈပါတယျ။
ဒါတှကေို ဘယျအခြိနျမှာ ဘယျလိုလုပျမယျဆိုတာကို အမရေိကနျပွညျထောငျစု ကိုဓဥပဒေ အခနျး ၃ ပုဒျမခှဲ ၁၅ ကှနျဂရကျလှှတျတောျမှာ ကိုယျစားလှယျမဲတှကေို ရတှေကျခွငျးဆိုပွီး ဖောျပွထားပါတယျ။
ဒီဥပဒကေ ၁၈၈၇ ခုနှဈကတညျးက ရှိလာခဲ့တာဖွဈပွီး ၁၉၄၈ မှာ ပွငျဆငျပွီးတော့ စနဈတကြ စီစဉျပေါငျးစုထားတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒီဥပဒအေရ ဇနျနဝါရီ ၆ ရကျနေ့ နေ့လယျ ၁ နာရီမှာ အထကျလှှတျတောျရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌက ကှနျဂရကျလှှတျတောျ ၂ ရပျကို သဘာပတိအဖွဈ ဦးဆောငျကငြျးပပွီး ပွညျနယျ ၅၀ က ကိုယျစားလှယျမဲတှေ ခြိတျပိတျထားတဲ့ စာအိတျတှကေို ဖှင့ျပွီး အက်ခရာစဉျအလိုကျ ရတှေကျသှားဖို့ ဖွဈပါတယျ။
အဲဒီဥပဒပေုဒျမ အပိုဒျခှဲ ၁၅ အရတော့ အဖှဲ့ဝငျတှအေနနေဲ့ ပွညျနယျတခုခငြျးစီရဲ့ မဲရတှေကျမှုကို ကန့ျကှကျဖို့ အခှင့ျအရေးရမှာ ဖွဈပါတယျ။ တကယျလို့ ကန့ျကှကျမယျဆိုရငျ စာရေးသားပွီး ကန့ျကှကျရမှာဖွဈပွီး အနညျးဆုံးတော့ အထကျလှှတျတောျအမတျတယောကျနဲ့ အောကျလှှတျတောျအမတျတယောကျတို့ လကျမှတျထိုးရမှာ ဖွဈပါတယျ။
Joe Biden - “ဒီကန့ျကှကျမှုက စာရေးကန့ျကှကျတာလား? ပွီးတော့ အောကျလှှတျတောျအမတျနဲ့ အထကျလှှတျတောျအမတျတှကေရော လကျမှတျထိုးထားပါသလား။”
House Member - “သဘာပတိခငျဗြား၊ ဒါက စာရေးကန့ျကှကျတာ ဖွဈပါတယျ။ အောကျလှှတျတောျအမတျက လကျမှတျထိုးထားပမေယ့ျ အထကျလှှတျတောျအမတျကတော့ မထိုးထားရသေးပါဘူး။”
Joe Biden - “ဒါဆိုရငျ ဒီကန့ျကှကျမှု အထမမွောကျပါဘူး။”
၂၀၀၅ ခုနှဈတုနျးကတော့ သတျမှတျခကြျနဲ့ ကိုကျညီမှုရှိတဲ့အတှကျ ကောျမရှငျမဲ ရတှေကျမှုကို ယာယီရပျဆိုငျးလိုကျပွီး ဒါဟာ သမိုငျးတလြှောကျမှာ ဒုတိယအကွိမျမွောကျ ရပျဆိုငျးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
Cheney - “ဒီကန့ျကှကျမှုကို အထကျလှှတျတောျအမတျက လကျမှတျထိုးပွီးပွီလား။”
Tubbs - “ဒီကန့ျကှကျလှှာကို အထကျလှှတျတောျအမတျက လကျမှတျထိုးထားပါတယျ။”
Cheney - “ဒါက စာရေးကန့ျကှကျတာဖွဈပွီး အောကျလှှတျတောျနဲ့ အထကျလှှတျတောျအမတျ ၂ ယောကျစလုံးကလညျး လကျမှတျထိုးထားတဲ့အတှကျ ဒါက အမရေိကနျပွညျထောငျစု ကိုဓဥပဒေ အခနျး ၁ ပုဒျမ ၃ နဲ့ ကိုကျညီမှုရှိပါတယျ။”
အဲဒီလိုဆိုရငျ လှှတျတောျ ၂ ရပျစလုံးဟာ သူတို့ရဲ့ သကျဆိုငျရာ လှှတျတောျအသီးသီးကို ပွနျသှားကွပွီး ၂ နာရီထကျမပိုဘဲ အခြအေတငျ ဆှေးနှေးကွပွီး ကန့ျကှကျမှုနဲ့ပတျသကျပွီး မဲခှဲကွတာဖွဈပါတယျ။
အမရေိကနျသမ်မတ Donald Trump က “ကနြောျတို့ရဲ့သမ်မတရှေးကောကျပှဲကို သူတို့ လိမျညာပွီးတော့ မဲမသမာမှုတှေ လုပျခဲ့ပါတယျ။” လို့ ပွောပါတယျ။
မဲခိုးတယျလို့ သကျသအေထောကျအထား ခိုငျခိုငျမာမာမရှိဘဲ သမ်မတ Trump က ပွောနခြေိနျမှာပဲ ဒီ ကောျမရှငျမဲ ရတှေကျမှုကို သဘာပတိအဖွဈ လုပျရမှာက သူ့ရဲ့ ဒု-သမ်မတ ဖွဈပါတယျ။ ကောျမရှငျမဲ ရတှေကျမှုအရတော့ ၂၀၂၀ သမ်မတရှေးကောကျပှဲမှာ Joe Biden အနိုငျရတယျလို့ ကွညောထားတာ ဖွဈပါတယျ။
လာမယ့ျ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာလုပျမယ့ျ မဲရတှေကျမှုကိုတော့ လှှတျတောျတခုဆီက အနညျးဆုံး အမတျ ၁ ယောကျစီက ကန့ျကှကျဖို့ ပွငျဆငျနပွေီး အလာဘားမားပွညျနယျ ရီပတျဘလဈကနျ အောကျလှှတျတောျအမတျ Mo Brooks နဲ့ မဈဇူရီပွညျနယျက အထကျလှှတျတောျအမတျ Josh Hawley တို့က သူတို့အနနေဲ့ ကန့ျကှကျဖို့ ပွငျဆငျနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။
အောကျလှှတျတောျမှာတော့ ဒီမိုကရကျတှကေ လူမြားစုဖွဈတာကွောင့ျ အဲဒီကန့ျကှကျမှု အဆိုကတော့ ရှုံးနိမ့ျဖို့ အလားအလာ မြားနပေါတယျ။
