ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္တဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားေစဖုိ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ၊ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာပါ ေထာက္ျပခ်က္ေတြအတိုင္း ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ICC ရာဇ၀တ္တရား႐ုံးမွာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒနဲ႔ အညီ အေရးယူေပးဖို႔ ကခ်င္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း (၂၅)ဖြဲ႔က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးေကာင္စီရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ လြတ္လပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ Fact Finding Mission က ၾသဂုတ္လ(၂၇)မွာ ထုတ္ ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္အပါအ၀င္ စစ္တပ္အႀကီးအကဲ ၆ ဦးကို ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခံုရံုးတင္ဖို႔ အၾကံေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္ေနတာေတြဟာ စစ္ရာဇဝတ္မႈေျမာက္တာေၾကာင့္ ကုလ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ ကို ႀကဳိဆိုေထာက္ခံေၾကာင္း အေမရိကန္အေျခစုိက္ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ဥကၠဌ ကိုဂြန္ဆမ္က ေျပာပါတယ္။
"Fact Finding Mission က သူတို႔ေထာက္ျပခ်က္ေတြ ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုတာပါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာက တိုင္းရင္းသားေပါင္း မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ဒီေန႔အထိ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနတဲ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးရာခိုင္ႏွႈန္းက ၉၀ နီးပါးျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ ဘာေၾကာင့္ထြက္ေျပးေနရသလဲဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာရွိေနပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး စစ္ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္တာေတြ၊ Crime against Huminity ဆိုတာ လူမ်ိဳးႏြယ္စုေတြကို ရာဇ၀တ္ျပဳတဲ့အမႈေတြ က်ဴးလြန္တာ က်ေနာ္တို႔ ခံစားေနရာတာၾကာပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုးေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒီလိုင္ေနာင္ခူးလိုကိစၥမ်ိဳးေတြ ၊ တႏိုင္းတို႔ မိုကိုးတို႔လိုမ်ိဳးျပည္သူလူထုေတြကို အစာငတ္ၿပီးထားတာတို႔၊ လူသားေတြကို လူသားဒိုင္းသဖြယ္ လုပ္တာတို႔ အဲဒါေတြက စစ္ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္တဲ့ဟာေတြ"
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ေတြက ကခ်င္ျပည္သူေတြအေပၚ က်ဴးလြန္မႈေတြကို သူတို႔အေနနဲ႔ စာရင္းျပဳစုထားေၾကာင္း ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ကခ်င္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး KNO ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရမွဴး ကုိခမ္းဖါဆဒမ္းက ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ရြာေတြအားလံုးဖ်က္ဆီးခံရတယ္။ အခုလူသိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့မွ Internally Displaced ေပါ့ေနာ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာေရာက္ေနတယ္ ဒါကသူတို႔ နည္းစနစ္က်က်နဲ႔ သူတို႔အဲလိုမ်ိဳးလုပ္တယ္။ ၂ အခ်က္က War Crime စစ္ရာဇ၀တ္မႈက်ူးလြန္တယ္။ ျပည္သူေတြကို ႏွိတ္စက္တယ္ သတ္တယ္၊ မုဒိမ္းက်င့္တယ္ အဲဒါေတြကိုလည္း Fact Finding Mission ကအားလံုးရထားၿပီးသား ။ အဲဒါေၾကာင့္သူတို႔က တားဆီးရေအာင္ နည္းလမ္းတခု ရွာရေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတဲ့အေျခအေနမွာ က်ေနာ္တို႔ကခ်င္ေတြကေတာ့ ICC နည္းလမ္းသာလ်င္ စစ္ရာဇ၀တ္ေတြကိုတားဆီးႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ေတာင္းဆိုခ်င္တယ္။"
ျမန္မာထိပ္တန္း စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ICC ခံုရံုးတင္ စစ္ေဆးဖို႔ တိုက္တြန္းမႈေတြဟာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ပိုသေဘာထား တင္းမာေစၿပီး ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ ထိခိုက္ႏိုင္သလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ေတြ ေႏွာင့္ေႏွးသြားႏိုင္တယ္လုိ႔ သုံးသပ္သူေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို ခံုရံုးတင္စစ္ေဆး အေရးယူေပးမွသာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြ ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားႏိုင္မယ္လို႔ ခံယူေၾကာင္း ကိုဂြန္ဆမ္က သုံးသပ္ပါတယ္။
"လူသတ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့သူေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္မကိုင္တြယ္ဘူးဆိုရင္ေျပာင္းလဲမႈရလာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ဒီလိုမ်ဳိးေတြကေတာ့ တရားစီရင္မႈရွိမွပဲ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက ေျပာင္းလဲမွာလို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာကေန ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ အေရးယူမႈေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုတာပါ။"
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ICCရာဇ၀တ္တရား႐ုံးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လက္မွတ္ ထိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတခု မဟုတ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြကို ဆင့္ေခၚလို႔ မရဘူးဆိုၿပီး အစိုးရတာဝန္႐ွိသူေတြဘက္က ထုတ္ေျပာဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္လို႔ရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ရွိေနေသးေၾကာင္း ကုိခမ္းဖါဆဒမ္းက ေထာက္ျပပါတယ္။
"ျမန္မာအစိုးရက Rome Statute မွာမပါဘူး။ သူတို႔အဲဒီမွာ Sign မထိုးထားဘူး ဒါေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အေနနဲ႔ တရားလိုအေနနဲ႔ တရားဆြဲရင္ ရတယ္ ဒါကေတာ့ ၁ အခ်က္ေပါ့ေနာ္၊ ၂ အခ်က္ကေတာ့ UN Security Council အေနနဲ႔နဲ႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့ႏိုင္ငံတခုလို refer လုပ္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ က်ဴးလြန္တဲ့ အေပါင္းအပါေတြေပါ့ေနာ္ သူတို႔ကို လက္ေတြ႔က်က်အေရးယူမွ က်ေနာ္တို႔ ခံစားေနရတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ခံယူထားတယ္ခင္ဗ်။"
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လြတ္လပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔က တင္သြင္းခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ စစ္တပ္အႀကီးအကဲ ၆ ဦးတို႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ Crime Against Humanity တို႔ေၾကာင့္ ICC ႏိုင္ငံတကာ ခံုရံုးတင္ဖို႔ အၾကံေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအစီရင္ခံစာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခြင့္မရပဲ ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းနီးပါးထြက္ေျပးခိုလံုရာ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔ကို သြားေရာက္ၿပီး လူေပါင္း ၈၇၅ ဦးတို႔ရဲ႕ ထြက္ဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳလ္တုက ရိုက္ကူးထားတဲ့ ဓါတ္ပံု၊ ဗီြဒီယိုအပါအ၀င္ ရာဇ၀တ္မႈခင္းဆိုင္ရာနဲ႔ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္တို႔ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ျပဳစုထားတဲ့ အစီရင္ခံစာ ျဖစ္ပါတယ္။