[Zawgyi/Unicode]
ရန်ကုန်မြို့မှာ ကရင်အာဇာနည်နေ့အဖြစ် ဒီကနေ့ ကျင်းပခဲ့ရာမှာ ဦးဆောင်စီစဉ်သူ ၂ ယောက်ကို ရဲတပ်ဖွဲ့က အမှုဖွင့်အရေးယူဖို့ စီစဉ်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုထက်အောင်ခန့်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့ မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံရှေ့မှာ ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေ စုဝေးပြီး ကရင်အာဇာနည်နေ့အဖြစ် ကျင်းပရာမှာ ဦးဆောင်သူတွေဖြစ်တဲ့ စသိန်းဇော်မင်းနဲ့ စောဆာကွာလာတို့ နှစ် ဦးကို ရဲတပ်ဖွဲ့က အခမ်းအနားအတွင်းမှာပဲ ဖမ်းဆီးပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နဲ့ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မနဲ့ အမှုဖွင့်လိုက်တာပါ။ ငြိမ်းစုစီလို့ လူသိများတဲ့ ပုဒ်မ ၂၀ နဲ့ အမှုဖွင့်ခဲ့ပြီးနောက် ဖမ်းဆီးခံရသူ နှစ် ဦးကို အမှုဖွင့်ပြီး အာမခံနဲ့ ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ကြောင်းလည်း ကျောက်တံတားရဲစခန်း တာဝန်ရှိသူတယောက်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“လွှတ်လိုက်ပြီ။ ငြိမ်း ၂၀။ နှစ် ယောက်တည်းပါ။။”
ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ တော်လှန်ရေးလှုပ်ရှားမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ စောဘဦးကြီးကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ ကရင်အာဇာနည်နေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး ကျင်းပလာရာမှာ မကြာသေးခင်နှစ်တွေမှာတော့ ရန်ကုန်မြို့မှာပါ လှုပ်ရှားမှုတွေ တွေ့ခဲ့ရသလို ဖမ်းဆီးအရေးယူမှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ငြိမ်းစုစီဥပဒေအရ အခမ်းအနား ကျင်းပဖို့အတွက် ရဲစခန်းကို အကြောင်းကြားထားပေမဲ့ ဦးဆောင်သူ နှစ် ယောက်ကို အရေးယူဖို့ ကြိုးပမ်းတာဟာ ဖိနှိပ်တဲ့လုပ်ရပ်အဖြစ်နဲ့လည်း ဒီကနေ့အခမ်းအနားမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတဦးဖြစ်တဲ့ ကိုစောကျော်လင်းက ပြောပါတယ်။
“နိုင်ငံတော်ကို ဦးဆောင်နေတဲ့ အစိုးရတွေ တာဝန်ရှိတဲ့လူတွေက အာဏာရှင်စနစ်ကို ကျင့်သုံးနေတာပဲလို့ ကျနော် ပြောချင်တယ်။ ဘာလို့လည်းဆိုတော့ အရင်ခေတ်ကာလတုန်းက ကျနော်တို့ကို စစ်အစိုးရဆိုတော့ လက်နက်နဲ့ ကျနော်တို့ကို ဖိနှိပ်တယ်။ ချုပ်ချယ်တ ယ်၊ ကန့်သတ်တယ်၊ အနိုင်ကျင့်တယ်။ အခုကျတော့ အဲ့လိုမျိုးမဟုတ်ဘဲနဲ့ ပြောင်းလဲလာတဲ့ ဒီမိုကရေစီအစိုးရလို့ ကြွေးကြော်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ကို ဥပဒေအရပဲပြောပြော လွှတ်တော်အရပဲပြောပြော ကျနော်တို့ကို ဖိနှိပ်ခွဲခြား ဆက်ဆံတယ်လို့ပဲ ကျနော် ပြောချင်တယ်။”
ကရင်တော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သူ စောဘဦးကြီးကွယ်လွန်တာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ရှိခဲ့ပေမဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေ တန်းတူအခွင့်အရေး မရနိုင်သေးတာကြောင့် အခုလို လှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်နေရတာလို့လည်း ဒီကနေ့အခမ်းအနားမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတဦးလည်းဖြစ် လာမယ့် နိုဝင်ဘာလ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရန်ကုန်တိုင်း ကရင်တိုင်းရင်းသားရေးရာ ဝန်ကြီးနေရာအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် အမည်စာရင်း တင်သွင်းထားတဲ့ ဒေါ်နော်အုံးလှကပြောပါတယ်။
နှစ် ၇၀ ပြည့် ကရင်အာဇာနည်နေ့အဖြစ် ဒီကနေ့ ကျင်းပတဲ့ မြင်ကွင်းတချို့။
“ကျမတို့သွားမှာက ဖက်ဒရယ်လို့ ပြောတယ်ပေါ့နော်။ နောက်ပြီးတော့ လက်ရှိမှာလည်း ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေနဲ့ အနာဂတ်ဖက်ဒရယ်ကို ဆောင်ရွက်နေတဲ့အခါမှာ တိုင်းရင်းသား အခွင့်အရေးတို့ တန်းတူ အခွင့်အရေးတို့ရသင့်တယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်ရှိငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးတဲ့ဟာလည်း တကယ်တမ်းကျရင် တရားမျှတမှု မရှိသေးဘူးပြောချင်တာ။ ဘက်မညီဘူးပေါ့နော်။ အဲ့အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး အလှမ်းဝေးနေဆဲပဲ။ ပြောရရင်တော့ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးတို့ ငြိမ်းချမ်းရေးတို့ တရားမျှတမှုတို့ဆိုတာ ကျမတို့ အများကြီး ကြိုးစားရအုံးမယ့် ကိစ္စဖြစ်တယ်။”
ကရင်အာဇာနည်နေ့ကို ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းစတဲ့ ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေရှိရာ ဒေသတွေအပြင် မကြာသေးခင်နှစ်တွေကစ ရန်ကုန်တိုင်းမှာပါ စတင်ကျင်းပလာခဲ့ကြတာပါ။ ဒီနှစ်မှာတော့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါနဲ့ ကြုံနေရချိန် ဖြစ်တာကြောင့် ကျန်းမာရေးလမ်းညွှန်ချက်တွေနဲ့အညီ ကျင်းပမယ့်အကြောင်း စီစဉ်သူတွေက မနေ့တုန်းကပဲ အာဏာပိုင်တွေကို အကြောင်းကြားခဲ့ပေမဲ့ ဦးဆောင်သူ နှစ် ယောက်ကို ခေတ္တထိန်းသိမ်းပြီး အမှုဖွင့်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ငြိမ်းစုစီဥပဒေနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို မကြာခဏ ဖမ်းဆီးအရေးယူလေ့ရှိတဲ့အတွက် ဖျက်သိမ်းဖို့ ပြည်တွင်းပြည်ပက တောင်းဆိုမှုတွေ ရှိခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာပဲ မူလတုန်းက ဥပဒေမှာ ခွင့်ပြုချက်တောင်းခံဖို့ ပြဌာန်းထားတာကို အသိပေးအကြောင်းဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့ပါတယ်ခင်ဗျာ။
[Unicode Version]
ကရငျအာဇာနညျနေ့စီစဉျသူ လူငယျနှဈဦး အရေးယူခံရ
ရနျကုနျမွို့မှာ ကရငျအာဇာနညျနေ့အဖွဈ ဒီကနေ့ ကငြျးပခဲ့ရာမှာ ဦးဆောငျစီစဉျသူ ၂ ယောကျကို ရဲတပျဖှဲ့က အမှုဖှင့ျအရေးယူဖို့ စီစဉျနတေဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုထကျအောငျခန့ျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရနျကုနျမွို့ မဟာဗန်ဓုလပနျးခွံရှေ့မှာ ကရငျတိုငျးရငျးသားတှေ စုဝေးပွီး ကရငျအာဇာနညျနေ့အဖွဈ ကငြျးပရာမှာ ဦးဆောငျသူတှဖွေဈတဲ့ စသိနျးဇောျမငျးနဲ့ စောဆာကှာလာတို့ နှဈ ဦးကို ရဲတပျဖှဲ့က အခမျးအနားအတှငျးမှာပဲ ဖမျးဆီးပွီး ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှင့ျနဲ့ စီတနျးလှည့ျလညျခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒပေုဒျမနဲ့ အမှုဖှင့ျလိုကျတာပါ။ ငွိမျးစုစီလို့ လူသိမြားတဲ့ ပုဒျမ ၂၀ နဲ့ အမှုဖှင့ျခဲ့ပွီးနောကျ ဖမျးဆီးခံရသူ နှဈ ဦးကို အမှုဖှင့ျပွီး အာမခံနဲ့ ပွနျလှှတျပေးလိုကျကွောငျးလညျး ကြောကျတံတားရဲစခနျး တာဝနျရှိသူတယောကျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“လှှတျလိုကျပွီ။ ငွိမျး ၂၀။ နှဈ ယောကျတညျးပါ။။”
ကရငျတိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ တောျလှနျရေးလှုပျရှားမှုကို ဦးဆောငျခဲ့တဲ့ စောဘဦးကွီးကို ဂုဏျပွုတဲ့အနနေဲ့ ကရငျအာဇာနညျနေ့အဖွဈ သတျမှတျပွီး ကငြျးပလာရာမှာ မကွာသေးခငျနှဈတှမှောတော့ ရနျကုနျမွို့မှာပါ လှုပျရှားမှုတှေ တှေ့ခဲ့ရသလို ဖမျးဆီးအရေးယူမှုတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ ငွိမျးစုစီဥပဒအေရ အခမျးအနား ကငြျးပဖို့အတှကျ ရဲစခနျးကို အကွောငျးကွားထားပမေဲ့ ဦးဆောငျသူ နှဈ ယောကျကို အရေးယူဖို့ ကွိုးပမျးတာဟာ ဖိနှိပျတဲ့လုပျရပျအဖွဈနဲ့လညျး ဒီကနေ့အခမျးအနားမှာ ပါဝငျခဲ့သူတဦးဖွဈတဲ့ ကိုစောကြောျလငျးက ပွောပါတယျ။
“နိုငျငံတောျကို ဦးဆောငျနတေဲ့ အစိုးရတှေ တာဝနျရှိတဲ့လူတှကေ အာဏာရှငျစနဈကို ကငြ့ျသုံးနတောပဲလို့ ကနြောျ ပွောခငြျတယျ။ ဘာလို့လညျးဆိုတော့ အရငျခတျေကာလတုနျးက ကနြောျတို့ကို စဈအစိုးရဆိုတော့ လကျနကျနဲ့ ကနြောျတို့ကို ဖိနှိပျတယျ။ ခြုပျခယြျတ ယျ၊ ကန့ျသတျတယျ၊ အနိုငျကငြ့ျတယျ။ အခုကတြော့ အဲ့လိုမြိုးမဟုတျဘဲနဲ့ ပွောငျးလဲလာတဲ့ ဒီမိုကရစေီအစိုးရလို့ ကွှေးကွောျပွီးတော့ ကနြောျတို့ကို ဥပဒအေရပဲပွောပွော လှှတျတောျအရပဲပွောပွော ကနြောျတို့ကို ဖိနှိပျခှဲခွား ဆကျဆံတယျလို့ပဲ ကနြောျ ပွောခငြျတယျ။”
ကရငျတောျလှနျရေး လှုပျရှားမှုကို ဦးဆောငျခဲ့သူ စောဘဦးကွီးကှယျလှနျတာ နှဈပေါငျး ၇၀ ရှိခဲ့ပမေဲ့ တိုငျးရငျးသားတှေ တနျးတူအခှင့ျအရေး မရနိုငျသေးတာကွောင့ျ အခုလို လှုပျရှားမှုတှေ လုပျနရေတာလို့လညျး ဒီကနေ့အခမျးအနားမှာ ပါဝငျခဲ့သူတဦးလညျးဖွဈ လာမယ့ျ နိုဝငျဘာလ ရှေးကောကျပှဲမှာ ရနျကုနျတိုငျး ကရငျတိုငျးရငျးသားရေးရာ ဝနျကွီးနရောအတှကျ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျမယ့ျ ကိုယျစားလှယျလောငျးအဖွဈ အမညျစာရငျး တငျသှငျးထားတဲ့ ဒေါျနောျအုံးလှကပွောပါတယျ။
“ကမြတို့သှားမှာက ဖကျဒရယျလို့ ပွောတယျပေါ့နောျ။ နောကျပွီးတော့ လကျရှိမှာလညျး ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲတှနေဲ့ အနာဂတျဖကျဒရယျကို ဆောငျရှကျနတေဲ့အခါမှာ တိုငျးရငျးသား အခှင့ျအရေးတို့ တနျးတူ အခှင့ျအရေးတို့ရသင့ျတယျ။ ဒါပမေဲ့ လကျရှိငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးတဲ့ဟာလညျး တကယျတမျးကရြငျ တရားမြှတမှု မရှိသေးဘူးပွောခငြျတာ။ ဘကျမညီဘူးပေါ့နောျ။ အဲ့အတှကျ ငွိမျးခမြျးရေး အလှမျးဝေးနဆေဲပဲ။ ပွောရရငျတော့ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးတို့ ငွိမျးခမြျးရေးတို့ တရားမြှတမှုတို့ဆိုတာ ကမြတို့ အမြားကွီး ကွိုးစားရအုံးမယ့ျ ကိစ်စဖွဈတယျ။”
ကရငျအာဇာနညျနေ့ကို ကရငျပွညျနယျ၊ မှနျပွညျနယျနဲ့ ဧရာဝတီတိုငျးစတဲ့ ကရငျတိုငျးရငျးသားတှရှေိရာ ဒသေတှအေပွငျ မကွာသေးခငျနှဈတှကေစ ရနျကုနျတိုငျးမှာပါ စတငျကငြျးပလာခဲ့ကွတာပါ။ ဒီနှဈမှာတော့ ကိုဗဈကပျရောဂါနဲ့ ကွုံနရေခြိနျ ဖွဈတာကွောင့ျ ကနြျးမာရေးလမျးညှှနျခကြျတှနေဲ့အညီ ကငြျးပမယ့ျအကွောငျး စီစဉျသူတှကေ မနေ့တုနျးကပဲ အာဏာပိုငျတှကေို အကွောငျးကွားခဲ့ပမေဲ့ ဦးဆောငျသူ နှဈ ယောကျကို ခတေ်တထိနျးသိမျးပွီး အမှုဖှင့ျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
ငွိမျးစုစီဥပဒနေဲ့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေို မကွာခဏ ဖမျးဆီးအရေးယူလေ့ရှိတဲ့အတှကျ ဖကြျသိမျးဖို့ ပွညျတှငျးပွညျပက တောငျးဆိုမှုတှေ ရှိခဲ့ပွီးနောကျ ၂၀၁၈ ခုနှဈမှာပဲ မူလတုနျးက ဥပဒမှော ခှင့ျပွုခကြျတောငျးခံဖို့ ပွဌာနျးထားတာကို အသိပေးအကွောငျးဖို့ ပွငျဆငျခဲ့ပါတယျခငျဗြာ။
