စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေဆီ အကူအညီရောက်ရှိရေး အခက်ကြုံ
{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အတားအဆီးနဲ့ ကုန်ပစ္စည်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကန့်သတ်ခံရမှုတွေ၊ တယ်လီဖုံးနဲ့ အင်တာနက်လိုင်း ပြတ်တောက်မှုတွေဟာ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီလိုအပ်နေသူတွေဆီ ရောက်အောင် ပေးပို့နိုင်ရေးမှာ အဓိက အဟန့်အတား ဆက်ဖြစ်နေဆဲပဲလို့ ဒေသတွင်း အကူအညီပေးနေနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေက ပြောပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကြောင့် စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်တွေ များလာတာနဲ့အမျှ အကူအညီပေးရေးကိစ္စကလည်း အဓိက စိန်ခေါ်နေတဲ့ အခက်အခဲ တခုဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို အလိမ္မာ က ပြောပြမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လူသားချင်းစာနာမှု အကူညီ လိုအပ်နေသူ ၃ သန်း ၁ သိန်းရဲ့ လိုအပ်ချက်တချို့ကို ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ဝက်အတွင်း ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းတွေက ပေးအပ်ခဲ့တဲ့အကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ဆက်သွယ် ညှိနှိုင်းရေးရုံး UNOCHA ရဲ့ နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ပြောပါတယ်။ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားနေတဲ့ နေရာတွေမှာ အကန့်အသတ်တွေ ရင်ဆိုင်နေရတာကြောင့် လူသားချင်းစာနာမှု အကူညီကို လိုအပ်နေသူတွေလက်ထဲ ရောက်အောင် ထိထိရောက်ရောက် ပေးဖို့ ခက်နေတဲ့အကြောင်း နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီး အကူအညီပေးနေသူတွေက ပြောပါတယ်။ ကယားပြည်နယ် (ကရင်နီ) ဖရူဆို အနောက်ဘက်ခြမ်းမှာ ရှိနေတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲအပြင်၊ ဖုန်းလိုင်းပြတ်တောက်တာကလည်း အဓိက အကြောင်းအရင်း တခုလို့ ဆိုပါတယ်။
"တချို့ NGO အဖွဲ့တွေကတော့ သူတို့သွားလာတာတော့ ရှိတယ်။ စာရင်းဇယား လိုချင်တာပဲဖြစ်ဖြစ် တခုခုဆို ကျနော်တို့ စာနဲ့ပို့ရတာ ရှိတယ်။ လူကြုံထည့်ရတာ ရှိတယ်။ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးလည်း ခက်ခဲတယ်။ သွားသွားလာလာလည်း လူ အဲလောက်မရှိဘူး။ ဆက်သွယ်ရေးက ခက်ခဲတော့ သူတို့ကလည်း ဟိုဘက်ကနေ လူကြုံနဲ့ပါးလာတာလား၊ စာနဲ့ပို့လာတာလား။ အဲဒီလို အနေအထားမျိုးတော့ ရှိတာပေါ့။"
ရခိုင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ AA နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်အကြား တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်က စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာဆိုရင်လည်း စားနပ်ရိက္ခာ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေပါတယ်။ ကျောက်တော်မြို့နယ်က ညောင်ချောင်းကျေးရွာမှာ ရှိတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်စခန်း တခုမှာဆိုရင် အုပ်ချုပ်ရေး တာဝန်ရှိသူတွေဘက်က အရင်ပေးနေတဲ့၊ လစဉ်ထောက်ပံ့မှု မရတာ ၆ လလောက်ရှိပြီလို့ စခန်းမှာနေထိုင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
"စစ်ရှောင်စခန်းကို ဖြတ်သန်းလာတာ အစိုးရဆီက ဘေးစီမံထောက်ပံ့မှုရယ်၊ WFP ကတော့ ပုံမှန်ထောက်ပံ့ပါတယ်။ ဘေးစီမံကတော့ မထောက်ပံ့တာဆိုရင် ဒီလနဲ့ဆို ၆ လတောင် ရှိသွားပြီပေါ့နော်။ အခုလက်ရှိမှာလည်း စစ်ရှောင်တွေနေတာ အဆင်ပြေလို့နေတာ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့မှာ ပါလာတာတွေနဲ့ ဖြည့်စားနေရတာပဲ ရှိတယ်။ WFP က ထောက်ပံ့တာလည်း တလမှာ လူ ၁ ယောက်ကို ၁၈,၀၀၀ နှုန်းနဲ့ပေါ့။ ၁၈,၀၀၀ နှုန်းနဲ့ဆိုတော့ ကုန်ဈေးနှုန်းမြင့်တာနဲ့ ဆိုရင် ဘယ်လိုမှ အဆင်မပြေနိုင်ဘူးလေ။ အခက်အခဲက အများကြီးရှိတာပေါ့။ စစ်ရှောင်စခန်းထဲမှာ နေတဲ့သူတွေက ဒီစစ်ဘေးဒုက္ခထဲက ရုန်းထွက်ပြီး စစ်ရှောင်စခန်းကို ရောက်လာတာပေါ့နော်။ စစ်ရှောင်စခန်းမှာလည်း စားဝတ်နေရေး အဆင်မပြေရင်၊ ကြားထဲမှာလည်း ရပ်တန့်နေတော့ ဒီအစိုးရဆီကပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ NGO ဆီကပဲ ဖြစ်ဖြစ် ထောက်ပံ့မှုကတော့ ပုံမှန်ဖြစ်စေချင်တာပေါ့နော်။"
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကူညီလိုအပ်နေသူတွေ တိုးလာနေပြီး နိုင်ငံတွင်းမှာရှိတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အကူညီပေးရေးအဖွဲ့တွေ အနေနဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း လူပေါင်း ၃ သန်း ၁ သိန်းကို အကူညီပေးနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ဆက်သွယ်ညှိနှိုင်းရေးရုံး UNOCHA က ပြောပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လိုအပ်တဲ့ ရန်ပုံငွေ မပြည့်တဲ့အတွက် ကူလိုအပ်နေသူတွေဆီ အကူအညီ ပေးပို့ရေး အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ တိုက်ပွဲအခြေအနေကြောင့် စစ်တပ်ဘက်က လုံခြုံရေးတင်းကြပ်ပြီး မြို့တွင်းအသွားအလာ ကန့်သတ်ခံရတာတွေကြောင့် ချင်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်းမှာလည်း ဆန်နဲ့ အခြေခံကုန်စည် လိုအပ်ချက်တွေ သယ်ဖို့ ခက်ခဲနေပါတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီနေသူတဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
"ဟိုးအရင်ကတည်းက ကျောက်တော်တို့ မြောက်ဦးတို့ကို မှီခိုပြီးတော့ သူတို့က ဆန်တွေကို အဓိကဝယ်ရတာလေ။ အဲဒီဘက်မှာ တောင်ပေါ်ဒေသများတယ် ဆိုတော့ ဆန်တွေက သိပ်မထွက်ဘူးပေါ့နော်။ မထွက်တော့ ဒီက ဆန်တွေကိုပဲဝယ်ပြီး မှီခိုစားနေရတော့ အခုက လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးက သွားလို့မရတော့ စားနပ်ရိက္ခာက အခက်အခဲတွေ့နေပြီလေ။"
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်း ပြည်တွင်း အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရသူ ၁ သန်းကျော်အထိ ရှိနေတယ်လို့ UNOCHA ရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အကူအညီ လိုအပ်နေသူတွေဆီ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေးမှာ အဟန့်အတားမရှိ ပေးပို့နိုင်ရေးအတွက်လည်း ကုလသမဂ္ဂနဲ့ နိုင်ငံတကာ အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့တွေ မကြာခန တောင်းဆိုနေကြပါတယ်။
.................................................
စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှဆေီ အကူအညီရောကျရှိရေး အခကျကွုံ
{{Zawgyi/Unicode}}
မွနျမာနိုငျငံအတှငျး လမျးပနျးဆကျသှယျရေး အတားအဆီးနဲ့ ကုနျပစ်စညျး သယျယူပို့ဆောငျရေး ကန့ျသတျခံရမှုတှေ၊ တယျလီဖုံးနဲ့ အငျတာနကျလိုငျး ပွတျတောကျမှုတှဟော လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီလိုအပျနသေူတှဆေီ ရောကျအောငျ ပေးပို့နိုငျရေးမှာ အဓိက အဟန့ျအတား ဆကျဖွဈနဆေဲပဲလို့ ဒသေတှငျး အကူအညီပေးနနေတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ပွောပါတယျ။ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခကွောင့ျ စဈဘေးရှောငျ ဒုက်ခသညျတှေ မြားလာတာနဲ့အမြှ အကူအညီပေးရေးကိစ်စကလညျး အဓိက စိနျခေါျနတေဲ့ အခကျအခဲ တခုဖွဈလာပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို အလိမ်မာ က ပွောပွမှာပါ။
မွနျမာနိုငျငံအတှငျး လူသားခငြျးစာနာမှု အကူညီ လိုအပျနသေူ ၃ သနျး ၁ သိနျးရဲ့ လိုအပျခကြျတခြို့ကို ပွီးခဲ့တဲ့ နှဈဝကျအတှငျး ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့အစညျးတှကေ ပေးအပျခဲ့တဲ့အကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ ဆကျသှယျ ညှိနှိုငျးရေးရုံး UNOCHA ရဲ့ နောကျဆုံး ထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာမှာ ပွောပါတယျ။ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခဖွဈပှားနတေဲ့ နရောတှမှော အကန့ျအသတျတှေ ရငျဆိုငျနရေတာကွောင့ျ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူညီကို လိုအပျနသေူတှလေကျထဲ ရောကျအောငျ ထိထိရောကျရောကျ ပေးဖို့ ခကျနတေဲ့အကွောငျး နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ခြိတျဆကျပွီး အကူအညီပေးနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။ ကယားပွညျနယျ (ကရငျနီ) ဖရူဆို အနောကျဘကျခွမျးမှာ ရှိနတေဲ့ စဈဘေးရှောငျတှအေတှကျ လမျးပနျးဆကျသှယျရေး အခကျအခဲအပွငျ၊ ဖုနျးလိုငျးပွတျတောကျတာကလညျး အဓိက အကွောငျးအရငျး တခုလို့ ဆိုပါတယျ။
"တခြို့ NGO အဖှဲ့တှကေတော့ သူတို့သှားလာတာတော့ ရှိတယျ။ စာရငျးဇယား လိုခငြျတာပဲဖွဈဖွဈ တခုခုဆို ကနြောျတို့ စာနဲ့ပို့ရတာ ရှိတယျ။ လူကွုံထည့ျရတာ ရှိတယျ။ လမျးပနျးဆကျသှယျရေးလညျး ခကျခဲတယျ။ သှားသှားလာလာလညျး လူ အဲလောကျမရှိဘူး။ ဆကျသှယျရေးက ခကျခဲတော့ သူတို့ကလညျး ဟိုဘကျကနေ လူကွုံနဲ့ပါးလာတာလား၊ စာနဲ့ပို့လာတာလား။ အဲဒီလို အနအေထားမြိုးတော့ ရှိတာပေါ့။"
ရခိုငျ လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့ AA နဲ့ မွနျမာစဈတပျအကွား တိုကျပှဲတှဖွေဈပှားနတေဲ့ ရခိုငျပွညျက စဈရှောငျစခနျးတှမှောဆိုရငျလညျး စားနပျရိက်ခာ လိုအပျခကြျတှေ ရှိနပေါတယျ။ ကြောကျတောျမွို့နယျက ညောငျခြောငျးကြေးရှာမှာ ရှိတဲ့ စဈဘေးရှောငျစခနျး တခုမှာဆိုရငျ အုပျခြုပျရေး တာဝနျရှိသူတှဘေကျက အရငျပေးနတေဲ့၊ လစဉျထောကျပံ့မှု မရတာ ၆ လလောကျရှိပွီလို့ စခနျးမှာနထေိုငျသူတဦးက ပွောပါတယျ။
"စဈရှောငျစခနျးကို ဖွတျသနျးလာတာ အစိုးရဆီက ဘေးစီမံထောကျပံ့မှုရယျ၊ WFP ကတော့ ပုံမှနျထောကျပံ့ပါတယျ။ ဘေးစီမံကတော့ မထောကျပံ့တာဆိုရငျ ဒီလနဲ့ဆို ၆ လတောငျ ရှိသှားပွီပေါ့နောျ။ အခုလကျရှိမှာလညျး စဈရှောငျတှနေတော အဆငျပွလေို့နတော မဟုတျဘူး။ သူတို့မှာ ပါလာတာတှနေဲ့ ဖွည့ျစားနရေတာပဲ ရှိတယျ။ WFP က ထောကျပံ့တာလညျး တလမှာ လူ ၁ ယောကျကို ၁၈,၀၀၀ နှုနျးနဲ့ပေါ့။ ၁၈,၀၀၀ နှုနျးနဲ့ဆိုတော့ ကုနျဈေးနှုနျးမွင့ျတာနဲ့ ဆိုရငျ ဘယျလိုမှ အဆငျမပွနေိုငျဘူးလေ။ အခကျအခဲက အမြားကွီးရှိတာပေါ့။ စဈရှောငျစခနျးထဲမှာ နတေဲ့သူတှကေ ဒီစဈဘေးဒုက်ခထဲက ရုနျးထှကျပွီး စဈရှောငျစခနျးကို ရောကျလာတာပေါ့နောျ။ စဈရှောငျစခနျးမှာလညျး စားဝတျနရေေး အဆငျမပွရေငျ၊ ကွားထဲမှာလညျး ရပျတန့ျနတေော့ ဒီအစိုးရဆီကပဲ ဖွဈဖွဈ၊ NGO ဆီကပဲ ဖွဈဖွဈ ထောကျပံ့မှုကတော့ ပုံမှနျဖွဈစခေငြျတာပေါ့နောျ။"
မွနျမာနိုငျငံမှာ အကူညီလိုအပျနသေူတှေ တိုးလာနပွေီး နိုငျငံတှငျးမှာရှိတဲ့ ကုလသမဂ်ဂ အကူညီပေးရေးအဖှဲ့တှေ အနနေဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှဈ ပထမနှဈဝကျအတှငျး လူပေါငျး ၃ သနျး ၁ သိနျးကို အကူညီပေးနိုငျခဲ့တယျလို့ ကုလသမဂ်ဂ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ ဆကျသှယျညှိနှိုငျးရေးရုံး UNOCHA က ပွောပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ လိုအပျတဲ့ ရနျပုံငှေ မပွည့ျတဲ့အတှကျ ကူလိုအပျနသေူတှဆေီ အကူအညီ ပေးပို့ရေး အခကျအခဲတှေ ရှိနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။ တိုကျပှဲအခွအေနကွေောင့ျ စဈတပျဘကျက လုံခွုံရေးတငျးကွပျပွီး မွို့တှငျးအသှားအလာ ကန့ျသတျခံရတာတှကွေောင့ျ ခငြျးပွညျနယျ တောငျပိုငျးမှာလညျး ဆနျနဲ့ အခွခေံကုနျစညျ လိုအပျခကြျတှေ သယျဖို့ ခကျခဲနပေါတယျ။ ဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီနသေူတဦးက အခုလို ပွောပါတယျ။
"ဟိုးအရငျကတညျးက ကြောကျတောျတို့ မွောကျဦးတို့ကို မှီခိုပွီးတော့ သူတို့က ဆနျတှကေို အဓိကဝယျရတာလေ။ အဲဒီဘကျမှာ တောငျပေါျဒသေမြားတယျ ဆိုတော့ ဆနျတှကေ သိပျမထှကျဘူးပေါ့နောျ။ မထှကျတော့ ဒီက ဆနျတှကေိုပဲဝယျပွီး မှီခိုစားနရေတော့ အခုက လမျးပနျးဆကျသှယျရေးက သှားလို့မရတော့ စားနပျရိက်ခာက အခကျအခဲတှေ့နပွေီလေ။"
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျအာဏာသိမျးပွီး နောကျပိုငျး ပွညျတှငျး အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနရေသူ ၁ သနျးကြောျအထိ ရှိနတေယျလို့ UNOCHA ရဲ့ အစီရငျခံစာမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ အကူအညီ လိုအပျနသေူတှဆေီ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီပေးရေးမှာ အဟန့ျအတားမရှိ ပေးပို့နိုငျရေးအတှကျလညျး ကုလသမဂ်ဂနဲ့ နိုငျငံတကာ အကူအညီပေးရေးအဖှဲ့တှေ မကွာခန တောငျးဆိုနကွေပါတယျ။
