[Zawgyi/Unicode]
ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်းက စစ်ရှောင်စခန်းတခုမှာ မိုးအပြင်းအထန်ရွာပြီး မြေပြိုတဲ့အတွက် လူသေဆုံးမှုရှိခဲ့ပါတယ်။ မိုးကုတ်မှာလည်း မြေပြိုမှုကြောင့် ကလေးငယ်တဦးအပါအဝင် သုံးဦးသေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းဒေသတွေမှာ ဆက်ပြီး မိုးကြီးနိုင်သေးတယ်လို့ မိုးလေဝသနဲ့ ဇလဗေဒဌာန ထိပ်တန်းတာဝန်ရှိသူတဦးက သတိပေးပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို မဆုမွန်ကပြောပြပါမယ်။
မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ် KIA ထိန်းချုပ်နယ်မြေထဲက မဂါ့ယန် စစ်ရှောင်စခန်းမှာ မိုးကြီးမြေပြိုကျလို့ သြဂုတ် ၁၂ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းမှာ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တဦးသေဆုံးပြီး နေအိမ်မြေပိပျက်စီးမှုတွေရှိတယ်လို့ KIA ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူးကြီး နော်ဘူက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ဒီမနက် ရေကြီးလို့ပေါ့နော်၊ မိုးကြီးလို့ပါ ရေကြီးလို့မဟုတ်ဘူး။ မိုးကြီးလို့ ပြိုသွားတာ ပြိုသွားတော့ အဲ့ဒီစစ်ရှောင်က အဆောင်ပါသွားတာပေ့ါ.. အဲ့ဒီကလူလည်း သုံးဦးပါသွားတယ်။ သုံးဦးပါသွားတဲ့အထဲက တဦးကတော့ ဆုံးသွားပြီး နှစ်ဦးကတော့ ကယ်ထုတ်လို့ရပြီး သက်ဆိုင်ရာလူကြီးတွေကတော့ နည်းနည်းပိုပြီးမှ စိုးရိမ်ရတဲ့ အိမ်ကတော့ လုံခြုံတဲ့နေရာမှာ ရွှေ့ပြောင်းထားတာတော့ ရှိပါတယ်။”
မိုးကြီးရွာပြီး မြေပြိုကျလို့ ကမ်းပါးဘေးနား နေထိုင်တဲ့ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေကို လက်ရှိအချိန်မှာ လုံခြုံတဲ့နေရာ ရွှေ့ပြောင်းထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
မြေပြိုမှုကြောင့် စစ်ရှောင်းစခန်းအတွင်း နေအိမ် ၅ လုံး ရေထဲမျောပါသွားပြီး ၁၀ လုံး ပျက်စီးဆုံးရှုံးသွားတယ်လို့ ဒေသခံ တိုင်းရင်းသားသတင်းက ဖော်ပြထားပါတယ်။
အလားတူ မနှစ်တုန်းကလည်း ရေကြီးမြေပြိုလို့ အဲ့ဒီ မဂါ့ယန်စစ်ရှောင်စခန်းမှာ နေအိမ်တွေ ရေထဲမျောပါ ပျက်စီးတာတွေရှိခဲ့ပေမဲ့ လူအသေအပျောက်မရှိခဲ့ဘူးလို့ ဗိုလ်မှူးကြီးနော်ဘူက ပြောပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်း မိုးကုတ်မြို့မှာလည်း ဒီကနေ့ မနက်အစောပိုင်းက မိုးကြီးပြီး မြေပြိုတာကြောင့် အသက် ၅ နှစ်အရွယ် ကလေးတဦးအပါအဝင် သုံးဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဒေသခံ ပါရမီလူမှုကူညီရေးအသင်း တာဝန်ရှိသူတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ဖြစ်စဉ်ကတော့ ကျနော်တု့ိ မနေ့ညက မိုးကြီးသဲကြီးရွာတယ်ပေ့ါနော်၊ မိုးရွာသွန်းမှုများပြီးတော့ BOC ဘက်အခြမ်းပေါ့နော် BOC ဆီဆိုင် ဓာတ်ဆီဆိုင်ရှိတယ်ပေ့ါနော် ဓာတ်ဆီဆိုင်အခြမ်းက သူတို့အုတ်တံတိုင်း နံရံလေး ပြိုကျသွားတာပေ့ါ၊ အုတ်တံတိုင်းနံရံလေးပြိုကျသွားပြီးတော့ အဲ့ဒီဟိုဘက် သူတို့အောက်လေး BOC ဆိုင်ရဲ့ ဟိုဘက်အောက်လေးမှာက အိမ်လေးတစ်အိမ်ရှိတယ်။ အဲ့ဒီအိမ်လေးအပေါ်သွားပိသွားတယ်။ ဟုတ်(သေဆုံး) သုံးယောက်ကတော့ သေချာပါတယ်ဗျ၊ သုံးယောက်ဆိုတာက အသက် ၆၀၊ ၇၀ ဝန်းကျင်ရှိတဲ့ အဖွားတယောက်ပါမယ်။ အသက် ၄၅၊ ၅၀ အမျိုးသမီးအရွယ်ပါမယ်၊ ၄ နှစ်ခွဲ ၅ နှစ် ကလေးငယ်လေးတစ်ဦးပါတယ်ဗျ၊ စုစုပေါင်းသုံးဖြစ်ပါတယ်ဗျ။”
မိုးကုတ်မြို့အနောက်ပိုင်း အင်းခေါင်းရပ်ကွက်မှာ ဓာတ်ဆီဆိုင်ရဲ့ အုတ်တံတိုင်းနဲ့ လျှပ်စစ်ထရန်စဖော်မာတလုံး၊ ဓာတ်တိုင်နှစ်တိုင်ပြိုကျခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီ အုတ်တံတိုင်းဘေးမှာရှိတဲ့ နေအိမ်တစ်လုံးပေါ် ပြိုကျပိမိခဲ့ကြောင်း မြို့နယ်မီးသတ်စခန်းက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
အခုရက်ပိုင်း ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်မှာ မုတ်သုံးလေ အားနည်းနေပေမဲ့ တရုတ်ပြည်ဘက်က မိုးတိမ်တိုက် မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကို ရွေ့လာတဲ့ အခြေအနေရှိတာကြေင့် မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းဒေသ နေရာအနှံ့မိုးရွာနိုင်ပြီး နေရာကွက်မိုးကြီးနိုင်ကြောင်း မိုးလေဝသနဲ့ ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာကျော်မိုးဦးက ပြောပါတယ်။
“နောက်တစ်ရက် နှစ်ရက်လောက်ဆက်ပြီးတော့မှာ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းမှာ မိုးဆက်ကောင်း နိုင်တယ်ပေါ့နော် ပြီးသွားရင်တော့ မိုးက တဖြေးဖြေးပြန်လျော့သွားမယ့်အနေအထားမျိုးရှိပါတယ်။ အဓိက မုတ်သုံလေပြန်အားကောင်းရင်တော့ ကမ်းရိုးတန်းဒေသတွေမှာ မိုးပြန်ပြီးတော့မှ အားကောင်းလာမယ့်အနေအထားမျိုးရှိပါတယ်။ အဓိကတော့ ဒီရက်ပိုင်းမှာမိုးများတာတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အထက်ပိုင်းတို့ ကချင်ပြည်နယ်တွေပေါ့နော် ... ဒီနေရာမှာတော့ မိုးများနိုင်ပါတယ်။ ဒီရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း နောက်တခုမှာတော့ ကျနော်တို့ ဒီမန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးက မန္တလေးတိုင်းခဲ ဒီအထက်ပိုင်းဒေသတွေ မိုးကုတ်တို့ပေါ့နော်.. ဒီမိုးကုတ်တို့ ဒီဒေသတွေမှာ မိုးနည်းနည်းထပ်ပြီးတော့ ဒီတစ်ရက်နှစ်ရက်လောက်တော့ မိုးထက်ကောင်းနေနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးရှိပါတယ်ခင်ဗျ။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လ တတိယအပတ်မှာ ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်း၊ တနင်္သာရီတိုင်းတို့ နေရာတချို့မှာ မိုးကြီးရေလျှံလို့ ပြည်သူ သောင်းနဲ့ချီ ဘေးလွတ်ရာ ရွှေ့ပြောင်းရပါတယ်။ မြေပြိုမှုကြောင့် မွန်ပြည်နယ်မှာ လူနှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
[Unicode Version]
KIA ထိနျးခြုပျနယျမွတှေငျးက စဈရှောငျစခနျး မိုးကွီး မွပွေိုမှု လူသဆေုံး
ကခငြျလှတျမွောကျရေးတပျမတောျ (KIA) ထိနျးခြုပျနယျမွအေတှငျးက စဈရှောငျစခနျးတခုမှာ မိုးအပွငျးအထနျရှာပွီး မွပွေိုတဲ့အတှကျ လူသဆေုံးမှုရှိခဲ့ပါတယျ။ မိုးကုတျမှာလညျး မွပွေိုမှုကွောင့ျ ကလေးငယျတဦးအပါအဝငျ သုံးဦးသဆေုံးခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအထကျပိုငျးဒသေတှမှော ဆကျပွီး မိုးကွီးနိုငျသေးတယျလို့ မိုးလဝေသနဲ့ ဇလဗဒေဌာန ထိပျတနျးတာဝနျရှိသူတဦးက သတိပေးပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို မဆုမှနျကပွောပွပါမယျ။
မွနျမာ-တရုတျနယျစပျ KIA ထိနျးခြုပျနယျမွထေဲက မဂါ့ယနျ စဈရှောငျစခနျးမှာ မိုးကွီးမွပွေိုကလြို့ သွဂုတျ ၁၂ ရကျနေ့ မနကျပိုငျးမှာ စဈရှောငျဒုက်ခသညျတဦးသဆေုံးပွီး နအေိမျမွပေိပကြျစီးမှုတှရှေိတယျလို့ KIA ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ ဗိုလျမှူးကွီး နောျဘူက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ဒီမနကျ ရကွေီးလို့ပေါ့နောျ၊ မိုးကွီးလို့ပါ ရကွေီးလို့မဟုတျဘူး။ မိုးကွီးလို့ ပွိုသှားတာ ပွိုသှားတော့ အဲ့ဒီစဈရှောငျက အဆောငျပါသှားတာပေ့ါ.. အဲ့ဒီကလူလညျး သုံးဦးပါသှားတယျ။ သုံးဦးပါသှားတဲ့အထဲက တဦးကတော့ ဆုံးသှားပွီး နှဈဦးကတော့ ကယျထုတျလို့ရပွီး သကျဆိုငျရာလူကွီးတှကေတော့ နညျးနညျးပိုပွီးမှ စိုးရိမျရတဲ့ အိမျကတော့ လုံခွုံတဲ့နရောမှာ ရှှေ့ပွောငျးထားတာတော့ ရှိပါတယျ။”
မိုးကွီးရှာပွီး မွပွေိုကလြို့ ကမျးပါးဘေးနား နထေိုငျတဲ့ စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှကေို လကျရှိအခြိနျမှာ လုံခွုံတဲ့နရော ရှှေ့ပွောငျးထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
မွပွေိုမှုကွောင့ျ စဈရှောငျးစခနျးအတှငျး နအေိမျ ၅ လုံး ရထေဲမြောပါသှားပွီး ၁၀ လုံး ပကြျစီးဆုံးရှုံးသှားတယျလို့ ဒသေခံ တိုငျးရငျးသားသတငျးက ဖောျပွထားပါတယျ။
အလားတူ မနှဈတုနျးကလညျး ရကွေီးမွပွေိုလို့ အဲ့ဒီ မဂါ့ယနျစဈရှောငျစခနျးမှာ နအေိမျတှေ ရထေဲမြောပါ ပကြျစီးတာတှရှေိခဲ့ပမေဲ့ လူအသအေပြောကျမရှိခဲ့ဘူးလို့ ဗိုလျမှူးကွီးနောျဘူက ပွောပါတယျ။
မန်တလေးတိုငျး မိုးကုတျမွို့မှာလညျး ဒီကနေ့ မနကျအစောပိုငျးက မိုးကွီးပွီး မွပွေိုတာကွောင့ျ အသကျ ၅ နှဈအရှယျ ကလေးတဦးအပါအဝငျ သုံးဦး သဆေုံးသှားတယျလို့ ဒသေခံ ပါရမီလူမှုကူညီရေးအသငျး တာဝနျရှိသူတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ဖွဈစဉျကတော့ ကနြောျတု့ိ မနေ့ညက မိုးကွီးသဲကွီးရှာတယျပေ့ါနောျ၊ မိုးရှာသှနျးမှုမြားပွီးတော့ BOC ဘကျအခွမျးပေါ့နောျ BOC ဆီဆိုငျ ဓာတျဆီဆိုငျရှိတယျပေ့ါနောျ ဓာတျဆီဆိုငျအခွမျးက သူတို့အုတျတံတိုငျး နံရံလေး ပွိုကသြှားတာပေ့ါ၊ အုတျတံတိုငျးနံရံလေးပွိုကသြှားပွီးတော့ အဲ့ဒီဟိုဘကျ သူတို့အောကျလေး BOC ဆိုငျရဲ့ ဟိုဘကျအောကျလေးမှာက အိမျလေးတဈအိမျရှိတယျ။ အဲ့ဒီအိမျလေးအပေါျသှားပိသှားတယျ။ ဟုတျ(သဆေုံး) သုံးယောကျကတော့ သခြောပါတယျဗြ၊ သုံးယောကျဆိုတာက အသကျ ၆၀၊ ၇၀ ဝနျးကငြျရှိတဲ့ အဖှားတယောကျပါမယျ။ အသကျ ၄၅၊ ၅၀ အမြိုးသမီးအရှယျပါမယျ၊ ၄ နှဈခှဲ ၅ နှဈ ကလေးငယျလေးတဈဦးပါတယျဗြ၊ စုစုပေါငျးသုံးဖွဈပါတယျဗြ။”
မိုးကုတျမွို့အနောကျပိုငျး အငျးခေါငျးရပျကှကျမှာ ဓာတျဆီဆိုငျရဲ့ အုတျတံတိုငျးနဲ့ လြှပျစဈထရနျစဖောျမာတလုံး၊ ဓာတျတိုငျနှဈတိုငျပွိုကခြဲ့ပါတယျ။ အဲ့ဒီ အုတျတံတိုငျးဘေးမှာရှိတဲ့ နအေိမျတဈလုံးပေါျ ပွိုကပြိမိခဲ့ကွောငျး မွို့နယျမီးသတျစခနျးက ထုတျပွနျထားပါတယျ။
အခုရကျပိုငျး ဘငျ်ဂလားပငျလယျအောျမှာ မုတျသုံးလေ အားနညျးနပေမေဲ့ တရုတျပွညျဘကျက မိုးတိမျတိုကျ မွနျမာနိုငျငံဘကျကို ရှေ့လာတဲ့ အခွအေနရှေိတာကွငေ့ျ မွနျမာနိုငျငံအထကျပိုငျးဒသေ နရောအနှံ့မိုးရှာနိုငျပွီး နရောကှကျမိုးကွီးနိုငျကွောငျး မိုးလဝေသနဲ့ ဇလဗဒေညှှနျကွားမှုဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဒေါကျတာကြောျမိုးဦးက ပွောပါတယျ။
“နောကျတဈရကျ နှဈရကျလောကျဆကျပွီးတော့မှာ မွနျမာနိုငျငံအထကျပိုငျးမှာ မိုးဆကျကောငျး နိုငျတယျပေါ့နောျ ပွီးသှားရငျတော့ မိုးက တဖွေးဖွေးပွနျလြော့သှားမယ့ျအနအေထားမြိုးရှိပါတယျ။ အဓိက မုတျသုံလပွေနျအားကောငျးရငျတော့ ကမျးရိုးတနျးဒသေတှမှော မိုးပွနျပွီးတော့မှ အားကောငျးလာမယ့ျအနအေထားမြိုးရှိပါတယျ။ အဓိကတော့ ဒီရကျပိုငျးမှာမိုးမြားတာတော့ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး အထကျပိုငျးတို့ ကခငြျပွညျနယျတှပေေါ့နောျ ... ဒီနရောမှာတော့ မိုးမြားနိုငျပါတယျ။ ဒီရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး နောကျတခုမှာတော့ ကနြောျတို့ ဒီမန်တလေးတိုငျးဒသေကွီးက မန်တလေးတိုငျးခဲ ဒီအထကျပိုငျးဒသေတှေ မိုးကုတျတို့ပေါ့နောျ.. ဒီမိုးကုတျတို့ ဒီဒသေတှမှော မိုးနညျးနညျးထပျပွီးတော့ ဒီတဈရကျနှဈရကျလောကျတော့ မိုးထကျကောငျးနနေိုငျတဲ့ အနအေထားမြိုးရှိပါတယျခငျဗြ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုငျလ တတိယအပတျမှာ ကရငျပွညျနယျ၊ မှနျပွညျနယျ၊ ဧရာဝတီတိုငျး၊ ပဲခူးတိုငျး၊ တနငျ်သာရီတိုငျးတို့ နရောတခြို့မှာ မိုးကွီးရလြှေံလို့ ပွညျသူ သောငျးနဲ့ခြီ ဘေးလှတျရာ ရှှေ့ပွောငျးရပါတယျ။ မွပွေိုမှုကွောင့ျ မှနျပွညျနယျမှာ လူနှဈဦး သဆေုံးခဲ့ပါတယျ။