သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံဖျက်သိမ်းရေး တိုင်းရင်းလူငယ်တွေတောင်းဆိုဆန္ဒပြ


တိုင်းရင်းသား လူငယ်တွေ အမေရိကန်သံရုံးရှေ့ ချီတက်ဆန္ဒပြတဲ့ မြင်ကွင်း။ (ဖေဖော်ဝါရီ ၉၊ ၂၀၂၁)
တိုင်းရင်းသား လူငယ်တွေ အမေရိကန်သံရုံးရှေ့ ချီတက်ဆန္ဒပြတဲ့ မြင်ကွင်း။ (ဖေဖော်ဝါရီ ၉၊ ၂၀၂၁)

[Zawgyi/Unicode]

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာကို ကန့်ကွက်တဲ့အနေနဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာ ၄ ရက်မြောက် နေ့မှာတော့ ထောင်ဂဏန်းရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသား လူငယ်တွေလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်လာပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့က အမေရိကန်သံရုံးရှေ့ကို ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုမှာတော့ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ဖျက်သိမ်းရေးကိုပါ ထည့်သွင်းတောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ကိုယ်တိုင်သွားရောက် သတင်းယူခဲ့တဲ့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။

ရန်ကုန်မြို့က ဒီကနေ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေအတွင်း ထောင်ဂဏန်းရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားလူငယ်တွေ ပြည်လမ်းမပေါ်က နိုဗိုတယ်လ်ဟိုတယ်မှာ စုဝေးပြီး အမေရိကန်သံရုံးကို ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာပါ။ ဆန္ဒပြပွဲကို ချင်းကျောင်းသားလူငယ်တွေက ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ကရင်၊ ကချင်၊ ရှမ်း၊ တောင်ရိုး၊နာဂစတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေလည်း စုပေါင်းပါဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ချင်း လူငယ်အဖွဲ့က ဆလိုင်းထောင်းထောင်းက တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အသံကို အမေရိကန်သံအမတ်ထံကတဆင့် ဖော်ထုတ်ဖို့ ရည်ရွယ်တာဖြစ်ကြောင်းနဲ့ အဓိက တောင်းဆိုခဲ့တဲ့ အချက်တွေကို အခုလို ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ ဒီနေ့ကျတော့ အချက် ၅ ချက်နဲ့ သွားတယ်ပေါ့နော်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျနော်တို့ အလိုမရှိဘူး။ တပ်ရဲ့ အာဏာသိမ်းမှု အလိုမရှိဘူး။ ပြီးရင် ၂၀၀၈ ခုနှစ်အခြေခံဥပဒေဖျက်သိမ်းပေးပြီးမှ ဒီ တိုင်းရင်းသားတွေ လိုလားတဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ်ပြန်ရေးဆွဲပေးဖို့ရယ်။ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ လွတ်မြောက်ပေးဖို့တွေ ကျနော်တို့ အော်ပါတယ်။”

ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ အားနည်းချက်တွေကို အကြောင်းပြပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ လက်ခံနိုင်စရာ မရှိတာကြောင့် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြရတာလို့လည်း ဆလိုင်းထောင်းထောင်းက ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့အားလုံးရဲ့ လောလောဆယ် ပထမဆုံးလုပ်ဖို့ကတော့ ဒီ ပြည်သူတွေ ရွေးချယ်တဲ့အဖွဲ့ကိုပေါ့နော်... ဒီလိုပုံစံနဲ့ အာဏာသိမ်းတာကတော့ လုံးဝ(လုံးဝ)ကို မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ ကျနော်တို့ မြင်တယ်။ ပြီးရင် တစ်ခြား UEC ကိစ္စတွေ သူတို့ လုပ်ရင်လည်း တစ်ခြားနည်းလမ်းနဲ့ အာဏာသိမ်းတဲ့နည်းလမ်းမဟုတ်ဘဲ လုပ်ချင်လုပ်ပါ။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ လက်နက်ကိုအားကိုးပြီးမှ အာဏာသိမ်းတာကတော့ လုံးဝကို လက်မခံဘူးပေါ့နော်။ ပြီးရင် ဒီကိစ္စက NLD ပါတီနဲ့ သီးသန့်နဲ့ ဆိုင်တဲ့ဟာ မဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့ ဆိုရင်လည်း NLD ပါတီကို ဝေဖန်ခဲ့တယ်။ အားမရခဲ့တာအများကြီးရှိတယ်။ အခုအချိန်မှာလည်း အားမရတာ တချို့ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီ အရပ်သားအစိုးရကို ကျနော်တို့ လိုချင်တယ်။ ဒါ ပါတီနိုင်ငံရေးနဲ့ လုံးဝမဆိုင်ဘူး။ စစ်အာဏာရှင်စနစ် Dictatorship ဆိုတာ လုံးဝ(လုံးဝ) မလိုလားပါဘူး။”

ဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ကရင်လူငယ်ကွန်ရက်က နော်အက်စ်တာချစ်ကတော့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဖျက်သိမ်းရေးအတွက် ပါဝင်ခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။

“အဓိက ထားတာက ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုပေါ့နော်။ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ဖို့ရယ် ပြီးသွားတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ဖျက်သိမ်းဖို့ရယ်။ ပြီးသွားတော့ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဖျက်သိမ်းဖို့ ပေါ့နော်။ ဒီဟာက ကျမတို့ တိုင်းရင်းသားတွေချည်း သီးသန့်ကြီးလုပ်လို့ မရဘူး။ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေမှာဆိုရင် ပြည်မမှာရှိတဲ့ ဗမာတိုင်းရင်းသားတွေ လည်း ပူးပေါင်းဖို့ လိုတယ်ပေါ့နော်။ ကျမတို့ တိုင်းရင်းသားတွေ အထူးသဖြင့် ကရင်တွေဆို စစ်အာဏာရှင်ကြီးကို ဖီဆန်လာတာ ငြင်းဆန်ပြီး တုံ့ပြန်လာတာ နှစ် ၇၀ကျော်ပြီ မရသေးဘူးဆိုတော့ ဒါကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ကျမတို့ စည်းလုံးမှုမရှိရင်တော့ ကျမတို့ ဘုံရန်သူကိုတော့ ကျမတို့ ချေမှုန်းနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။”

ဒီကနေ့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ တိုင်းရင်းသားလူငယ် ထောင်နဲ့ချီ ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့ကြောင်းနဲ့ ဒီထက်ပိုပြီး စုစည်းဖို့ လိုအပ်နေကြောင်းလည်း ဆက်ပြောပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားလူငယ်တွေဟာ အမေရိကန်သံရုံးရှေ့မှာ သူတို့ဟောပြောဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့ပေမဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေများပြားပြီး နေရာ မရတဲ့အတွက် ဟောပြောနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ချင်းလူငယ်အဖွဲ့က သံရုံးကို အိတ်ဖွင့်ပေးစာတစ်စောင်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီကနေ့ တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်းက အမေရိကန်သံရုံးရှေ့မှာမှာ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေအပါအဝင် သောင်းနဲ့ချီတဲ့ပြည်သူတွေစုရုံးပြီး ကြွေးကြော်သံတွေ ဟစ်အော်ဆန္ဒပြခဲ့သလို ရဲတပ်ဖွဲ့ကလည်း အဓိက လူစုရုံးရာ လှည်းတန်းနဲ့ ဆက်သွယ်ထားတဲ့ တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်းပိုင်းကို ပိတ်ဆို့ဟန့်တားတာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

[Unicode Version]

၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံဖကြျသိမျးရေး တိုငျးရငျးလူငယျတှတေောငျးဆိုဆန်ဒပွ

မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာကို ကန့ျကှကျတဲ့အနနေဲ့ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွတာ ၄ ရကျမွောကျ နေ့မှာတော့ ထောငျဂဏနျးရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသား လူငယျတှလေညျး ပူးပေါငျးပါဝငျလာပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့က အမရေိကနျသံရုံးရှေ့ကို ခြီတကျဆန်ဒပွခဲ့ကွတဲ့ လှုပျရှားမှုမှာတော့ ၂၀၀၈ ခုနှဈ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေ ဖကြျသိမျးရေးကိုပါ ထည့ျသှငျးတောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ကိုယျတိုငျသှားရောကျ သတငျးယူခဲ့တဲ့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။

ရနျကုနျမွို့က ဒီကနေ့ ဆန်ဒပွပှဲတှအေတှငျး ထောငျဂဏနျးရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသားလူငယျတှေ ပွညျလမျးမပေါျက နိုဗိုတယျလျဟိုတယျမှာ စုဝေးပွီး အမရေိကနျသံရုံးကို ခြီတကျဆန်ဒပွခဲ့ကွတာပါ။ ဆန်ဒပွပှဲကို ခငြျးကြောငျးသားလူငယျတှကေ ဦးဆောငျခဲ့ပွီး ကရငျ၊ ကခငြျ၊ ရှမျး၊ တောငျရိုး၊နာဂစတဲ့ တိုငျးရငျးသားတှလေညျး စုပေါငျးပါဝငျခဲ့ကွပါတယျ။

ဒီဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ခငြျး လူငယျအဖှဲ့က ဆလိုငျးထောငျးထောငျးက တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ အသံကို အမရေိကနျသံအမတျထံကတဆင့ျ ဖောျထုတျဖို့ ရညျရှယျတာဖွဈကွောငျးနဲ့ အဓိက တောငျးဆိုခဲ့တဲ့ အခကြျတှကေို အခုလို ပွောပါတယျ။

“ကနြောျတို့ ဒီနေ့ကတြော့ အခကြျ ၅ ခကြျနဲ့ သှားတယျပေါ့နောျ။ စဈအာဏာရှငျစနဈ ကနြောျတို့ အလိုမရှိဘူး။ တပျရဲ့ အာဏာသိမျးမှု အလိုမရှိဘူး။ ပွီးရငျ ၂၀၀၈ ခုနှဈအခွခေံဥပဒဖေကြျသိမျးပေးပွီးမှ ဒီ တိုငျးရငျးသားတှေ လိုလားတဲ့ ဖကျဒရယျဒီမိုကရစေီစနဈနဲ့ ကိုကျညီတဲ့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေသဈပွနျရေးဆှဲပေးဖို့ရယျ။ နိုငျငံခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ လှတျမွောကျပေးဖို့တှေ ကနြောျတို့ အောျပါတယျ။”

ရှေးကောကျပှဲ လုပျငနျးစဉျမှာ အားနညျးခကြျတှကေို အကွောငျးပွပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးတဲ့ လုပျရပျဟာ လကျခံနိုငျစရာ မရှိတာကွောင့ျ ကန့ျကှကျဆန်ဒပွရတာလို့လညျး ဆလိုငျးထောငျးထောငျးက ပွောပါတယျ။

“ကနြောျတို့အားလုံးရဲ့ လောလောဆယျ ပထမဆုံးလုပျဖို့ကတော့ ဒီ ပွညျသူတှေ ရှေးခယြျတဲ့အဖှဲ့ကိုပေါ့နောျ... ဒီလိုပုံစံနဲ့ အာဏာသိမျးတာကတော့ လုံးဝ(လုံးဝ)ကို မဖွဈသင့ျဘူးလို့ ကနြောျတို့ မွငျတယျ။ ပွီးရငျ တဈခွား UEC ကိစ်စတှေ သူတို့ လုပျရငျလညျး တဈခွားနညျးလမျးနဲ့ အာဏာသိမျးတဲ့နညျးလမျးမဟုတျဘဲ လုပျခငြျလုပျပါ။ ကနြောျတို့အနနေဲ့ လကျနကျကိုအားကိုးပွီးမှ အာဏာသိမျးတာကတော့ လုံးဝကို လကျမခံဘူးပေါ့နောျ။ ပွီးရငျ ဒီကိစ်စက NLD ပါတီနဲ့ သီးသန့ျနဲ့ ဆိုငျတဲ့ဟာ မဟုတျဘူး။ ကနြောျတို့ ဆိုရငျလညျး NLD ပါတီကို ဝဖေနျခဲ့တယျ။ အားမရခဲ့တာအမြားကွီးရှိတယျ။ အခုအခြိနျမှာလညျး အားမရတာ တခြို့ ရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီ အရပျသားအစိုးရကို ကနြောျတို့ လိုခငြျတယျ။ ဒါ ပါတီနိုငျငံရေးနဲ့ လုံးဝမဆိုငျဘူး။ စဈအာဏာရှငျစနဈ Dictatorship ဆိုတာ လုံးဝ(လုံးဝ) မလိုလားပါဘူး။”

ဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ကရငျလူငယျကှနျရကျက နောျအကျဈတာခစြျကတော့ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု တညျဆောကျရေးနဲ့ စဈအာဏာရှငျစနဈ ဖကြျသိမျးရေးအတှကျ ပါဝငျခဲ့တာဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။

“အဓိက ထားတာက ဖကျဒရယျပွညျထောငျစုပေါ့နောျ။ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစုတညျဆောကျဖို့ရယျ ပွီးသှားတော့ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ ဖကြျသိမျးဖို့ရယျ။ ပွီးသှားတော့ စဈအာဏာရှငျစနဈ ဖကြျသိမျးဖို့ ပေါ့နောျ။ ဒီဟာက ကမြတို့ တိုငျးရငျးသားတှခေညြျး သီးသန့ျကွီးလုပျလို့ မရဘူး။ လကျရှိဖွဈနတေဲ့ အခွအေနမှောဆိုရငျ ပွညျမမှာရှိတဲ့ ဗမာတိုငျးရငျးသားတှေ လညျး ပူးပေါငျးဖို့ လိုတယျပေါ့နောျ။ ကမြတို့ တိုငျးရငျးသားတှေ အထူးသဖွင့ျ ကရငျတှဆေို စဈအာဏာရှငျကွီးကို ဖီဆနျလာတာ ငွငျးဆနျပွီး တုံ့ပွနျလာတာ နှဈ ၇၀ကြောျပွီ မရသေးဘူးဆိုတော့ ဒါကို ကွည့ျခွငျးအားဖွင့ျ ကမြတို့ စညျးလုံးမှုမရှိရငျတော့ ကမြတို့ ဘုံရနျသူကိုတော့ ကမြတို့ ခြမှေုနျးနိုငျမှာ မဟုတျဘူးပေါ့နောျ။”

ဒီကနေ့ ဆန်ဒပွပှဲမှာ တိုငျးရငျးသားလူငယျ ထောငျနဲ့ခြီ ပူးပေါငျးပါဝငျခဲ့ကွောငျးနဲ့ ဒီထကျပိုပွီး စုစညျးဖို့ လိုအပျနကွေောငျးလညျး ဆကျပွောပါတယျ။

တိုငျးရငျးသားလူငယျတှဟော အမရေိကနျသံရုံးရှေ့မှာ သူတို့ဟောပွောဖို့ ပွငျဆငျခဲ့ပမေဲ့ ဆန်ဒပွသူတှမြေားပွားပွီး နရော မရတဲ့အတှကျ ဟောပွောနိုငျခွငျး မရှိခဲ့ပါဘူး။ ခငြျးလူငယျအဖှဲ့က သံရုံးကို အိတျဖှင့ျပေးစာတဈစောငျပေးခဲ့ကွပါတယျ။

ဒီကနေ့ တက်ကသိုလျရိပျသာလမျးက အမရေိကနျသံရုံးရှေ့မှာမှာ အစိုးရဝနျထမျးတှအေပါအဝငျ သောငျးနဲ့ခြီတဲ့ပွညျသူတှစေုရုံးပွီး ကွှေးကွောျသံတှေ ဟဈအောျဆန်ဒပွခဲ့သလို ရဲတပျဖှဲ့ကလညျး အဓိက လူစုရုံးရာ လှညျးတနျးနဲ့ ဆကျသှယျထားတဲ့ တက်ကသိုလျရိပျသာလမျးပိုငျးကို ပိတျဆို့ဟန့ျတားတာတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။

XS
SM
MD
LG