ဒုတိယအႀကိမ္ ၂၁ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို ေထာက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံေရးရာ လက္ေထာက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢအရာရွိတဦးက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖဲြ႔ကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကို တက္ေရာက္လာေအာင္ ၾကား၀င္ညွဳိႏွဳိင္းေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ဟာ အရင္လိုမဟုတ္ပဲ ေျပာင္းလဲလာတာကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံတမန္ေဟာင္းတဦးကလည္း သံုးသပ္ပါတယ္။
မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို တင္ျပမွာပါ။
ဒီကေန႔ ေမလ (၂၄)ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres ကိုယ္တိုင္ မတက္ေရာက္ႏိုင္ေပမယ့္ ညီလာခံကို ေထာက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ သူ႔ကိုယ္စား ကုလသမဂၢ ႏိုင္ငံေရးရာလက္ေထာက္အတြင္း ေရးမွဴးခ်ဳပ္က တက္ေရာက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီးက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။
"ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ခဲ့တာ ကာလၾကာရွည္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းကို ညီလာခံကို ကုလသမဂၢ ႏိုင္ငံေရးရာ လက္ေထာက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Miroslav Jenča က ကိုယ္စားျပဳတက္ေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။"
၂၀၁၆ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပထမအႀကိမ္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကိုေတာ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဘန္ကီမြန္းကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ၿပီး အဖြင့္အမွာ စကားေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း တရုတ္အစိုးရရဲ႕ ၾကား၀င္ညွဳိႏွဳိင္း မႈေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရဘက္က အထူးဖိတ္ၾကားသူအျဖစ္ ညီလာခံကိုတက္ေရာက္ဖို႔ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ေရာက္မွ ဖိတ္ၾကားခဲ့တဲ့ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ အေျခစိုက္ ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ (၇) ဖြဲ႕စုေပါင္းထားတဲ့ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ဟာ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိေနၾကပါၿပီ။
တရုတ္အစိုးရဟာ သူ႔ အက်ဳိးစီးပြားျဖစ္တဲ့ one belt one road ရပ္၀န္းနဲ႔ ပိုးလမ္းမ စီမံကိန္း လမ္းေၾကာင္းထဲမွာ ပါေနတဲ့ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသတ၀ိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး ကို အဓိကလိုလားေနတာေၾကာင့္ အရင္လို ႏွစ္ဘက္ကစားတာမ်ဳိးမဟုတ္ပဲ ရပ္တည္ခ်က္ ေျပာင္းလဲလာတာကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံတမန္ေဟာင္းလည္းျဖစ္ လက္ရွိ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ USIP ေခၚ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳ အႀကီးတန္း အႀကံေပး Priscilla Clapp က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
"အလြန္စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ပထမအႀကိမ္ ပင္လံုညီလာခံနဲ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ ညီလာခံ အၾကား အခ်ိန္ကာလမွာျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစမယ့္ကိစၥေတြအစားေရွ႕ဆက္သြားႏိုင္ဖို႔ အစီအစဥ္ေတြကို တရုတ္အစိုးရဘက္ သံုးသပ္လုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တရုတ္က အရင္က ႏွစ္ဘက္ကစားတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးလို က်မထင္ခဲ့တယ္ေလ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေထာက္ခံပါတယ္လို႔ တဘက္မွာေျပာေနၿပီး အျခားတဘက္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြကိုလည္း ေထာက္ပံတဲ့နည္းလမ္းေတြ ရွာေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီရပ္တည္ခ်က္ကို အခုေတာ့ ေျပာင္းလဲလိုက္ၿပီလို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာေပါ့။"
ေမး။ ။ အခုလို ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ တရုတ္က အေတာ္ေလးပါ၀င္ပတ္သက္လာေနတဲ့အပိုင္းမွာ အေမရိကန္ဘက္ကေရာ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေနလဲဆုိတာ ေတြ႕ရလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ က်မတို႔အေနနဲ႔ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ တိုက္ရိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္ေနျခင္းမရွိပါဘူး။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အျမန္ဆံုးရဖို႔ အၿမဲဆႏၵရွိေနၿပီး တိုးတက္မႈေတြရွိေအာင္ ေဘးကေနပဲ ပံပိုးကူညီေပးပါတယ္။ က်မတို႔အေနနဲ႔ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြကို ေထာက္ပံတာမ်ဳိးမရွိပါဘူး။
ဒါအျပင္ အခုလို ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖဲြ႔ကေန ညီလာခံကို အထူးဖိတ္ၾကားသူအေနနဲ႔ တက္ေရာက္လာတဲ့အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႀကီးမားမားမရွိေပမယ့္ ညီလာခံကို တက္ေရာက္လာတဲ့အတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္တိုးတက္မႈလို ျမင္ေၾကာင္းPriscilla Clapp ကဆိုပါတယ္။
"ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖဲြ႕ဟာ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုလည္း သေဘာတူထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး NCA အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မွာလည္း လက္မွတ္ေရးထိုးထားတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အေျခခံအခ်က္ေတြနဲ႔ အမည္နာမေတြ ကိုလည္း သေဘာတူညီထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲေတာ့ ဘာသေဘာတူညီခ်က္မွမရွိပဲနဲ႕ ညီလာခံကို အထူးဖိတ္ၾကားသူအေနနဲ႔ လာၿပီးတက္ေရာက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ညီလာခံကို လာတက္တဲ့အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႀကီးမားမားမရွိေပမဲ့ ေကာင္းတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ညီလာခံအတြင္း အျခားသူေတြကေန သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို ဘယ္လိုေဆြးေႏြးသလဲဆိုတာ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။"
ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကို (၅)ရက္တာက်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး ဖြင့္ပြဲနဲ႔ ပိတ္ပဲြအတြက္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္္ေရးထုိးထားျပီးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက ေခါင္းေဆာင္ ေလးေယာက္၊ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးမထားတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက ေခါင္းေဆာင္ ေလးေယာက္ကို အစိုးရဘက္က ဖိတ္ၾကားထားတယ္လို႔ သမၼတရံုး ေျပာခြင့္ပုဂၢိဳလ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
